Τα καλοκαίρια συνδέονται σε αθλητικό επίπεδο με τα παιχνίδια των εθνικών ομάδων, καθώς σχεδόν πάντα θα υπάρχει μια ποδοσφαιρική διοργάνωση για να ασχολούνται οι φίλαθλοι και να περνούν… δημιουργικά τον χρόνο τους στη ραστώνη της εποχής. Άλλες φορές Μουντιάλ, άλλες Euro, άλλες Κόπα Αμέρικα όπως φέτος, το πρόγραμμα κάτι θα έχει για να τους κεντρίζει το ενδιαφέρον.
Οι ποδοσφαιρόφιλοι πάντα αγαπούσαν τα παιχνίδια των αντιπροσωπευτικών συγκροτημάτων, έστω κι αν αυτά δύσκολα καταλαμβάνουν θέση στην καρδιά και τη συνείδησή τους ισάξια με τους συλλόγους. Υπάρχουν, όμως, και εκείνοι που έλκονται περισσότερο από τις εθνικές διοργανώσεις και σχεδόν όλοι έχουν μια ομάδα που τους κάνει το «κλικ» λίγο παραπάνω σε σχέση με τις υπόλοιπες, μαζί βέβαια με αυτήν της χώρας τους.
Όσοι εντάσσουν συνειδητά το λαοφιλέστερο άθλημα στην καθημερινότητά τους, θα έχουν και μια απάντηση του τύπου «εγώ υποστηρίζω…» Ιταλία, Γερμανία, Αγγλία, Βραζιλία, Αργεντινή, Ολλανδία, Γαλλία, Ισπανία, Ουρουγουάη και πάει λέγοντας… Ένας από τους λόγους που υπάρχει αυτό το δέσιμο, αφορά τις εμφανίσεις και τα χρώματα των αντιπροσωπευτικών συγκροτημάτων. Άλλοι έλκονται από το μπλε, άλλοι από το πορτοκαλί, άλλοι από την κίτρινη φανέλα με τα μπλε σορτσάκια, άλλοι από τις άσπρες-γαλάζιες ρίγες, άλλοι από τις λιτές λευκές φανέλες με τα μαύρα παντελονάκια…
Κάθε εθνική ομάδα έχει τα χρώματα που τη χαρακτηρίζουν και με τα οποία έχει συνδεθεί στη συνείδηση των φιλάθλων. Αλλά, αυτά δεν είναι απαραίτητο να συνδέονται και με τη σημαία των χωρών που εκπροσωπούν. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι «μεγαθήρια» του παγκοσμίου ποδοσφαίρου όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ολλανδία. Όμως, γιατί συμβαίνει αυτό; Προφανώς και υπάρχει λόγος και δεν έγινε… από τύχη. Ακολουθεί η αναλυτική καταγραφή.
Γερμανία: Ασπρόμαυρα και… πράσινα
Η πρώτη εμφάνιση της εθνικής Γερμανίας είναι λευκή φανέλα και κάλτσες με μαύρο σορτς, ενώ η σημαία της χώρας αποτελείται από μαύρο, κόκκινο και κίτρινο. Στα χρώματα των «πάντσερ» αποτυπώνεται η μεγάλη πρωσική παράδοση. Με αυτά ξεκίνησε το 1900 όταν ιδρύθηκε η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της τετράκις παγκόσμιας κυπελλούχου και με αυτά συνεχίζει.
Η Πρωσία είναι ένα από τα βασίλεια που ενώθηκαν για να αποτελέσουν τη Γερμανία το 1870. Είχε ως παραδοσιακά χρώματα το μαύρο και το λευκό, του Οίκου των Χοεντσόλερν, ο όποιος έδωσε στη χώρα όλους τους κάιζερ που είχε.
Όμως, η Γερμανία δεν έχει διαφορά από τα χρώματα της σημαίας της μόνο στην πρώτη εμφάνιση, αλλά και στην κατά καιρούς δεύτερη. Το πράσινο μάλλον θα πρέπει να αποδοθεί στα χρώματα της Σαξονίας, επίσης μεγάλου βασιλείου στα ανατολικά της χώρας, ωστόσο δεν είναι η μόνη εκδοχή.
Αυτή έχει να κάνει με την κατάσταση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τότε που καμία ομάδα δεν ήθελε να παίξει με τη Γερμανία. Η Ιρλανδία έσπασε αυτό το… εμπάργκο το 1950 και έκτοτε η πράσινη φανέλα με λευκό σορτσάκι καθιερώθηκε ως δεύτερη εμφάνιση.
Ιταλία: Τα ατζούρι του οίκου της Σαβόιας
Τα κλασικά χρώματα της εθνικής Ιταλίας είναι μπλε φανέλα και κάλτσες, με λευκό παντελονάκι. Οι αντίστροφοι χρωματισμοί αφορούν τη δεύτερη εμφάνιση, ενώ τα τρικολόρε της σημαίας (πράσινο-άσπρο-κόκκινο) έχουν εμφανιστεί κατά καιρούς ως λεπτομέρειες, που «έσπαγαν» το μπλε και άσπρο. Το ακριβές χρώμα της εθνικής Ιταλίας ονομάζεται azzurro Savoia (μπλε της Σαβοΐας), το χρώμα που συνδέεται με τη βασιλική οικογένεια που ένωσε τη χώρα σε ένα ενιαίο κράτος.
Ανάμεσα στα βασίλεια που ενώθηκαν για να σχηματίσουν την Ιταλία τη δεκαετία του 1860 ήταν και αυτό της Σαρδηνίας (περιλάμβανε και τμήματα του σημερινού ιταλικού Βορρά όπως η Λομβαρδία και το Πιεμόντε) το οποίο είχε μπλε σημαία, με βασιλιά τον Βιτόριο Εμανουέλε II που ανακηρύχθηκε και επικεφαλής ολόκληρης της χώρας. Με τον βασιλιά να είναι και ο επίτιμος πρόεδρος σε κάθε αθλητική ομοσπονδία, οι εθνικές ομάδες ντύθηκαν στα μπλε για να τον τιμήσουν. Μια παράδοση που δεν άλλαξε στην Ιταλία ούτε όταν υπήρξε διαφοροποίηση του πολιτεύματος.
Πάντως, η εθνική Ιταλίας στο ποδόσφαιρο -που επίσης είναι κάτοχος τεσσάρων Μουντιάλ- πρωτοεμφανίστηκε στα γήπεδα με λευκή εμφάνιση. Αυτό έγινε στις 15 Μαΐου του 1910, στο πρώτο της διεθνές παιχνίδι με αντίπαλο τη Γερμανία.
Ολλανδία: Οράνιε σε όλα τα αθλήματα
Οι Ολλανδοί ίσως είναι από τους πλέον φανατικούς υποστηρικτές των εθνικών αθλητικών προσπαθειών, με τα γήπεδα και τα στάδια να γίνονται πορτοκαλί όπου υπάρχει εκπροσώπηση της χώρας. Μάλιστα, οι ομάδες σε κάθε άθλημα φέρουν το προσωνύμιο «οράνιε», που σημαίνει πορτοκαλί στην ολλανδική γλώσσα.
Η παράδοση αυτού του χρώματος πηγαίνει πολύ πίσω, τότε που αγώνες γίνονταν μόνο σε πεδία μάχης. Πιο συγκεκριμένα, τον 16ο αιώνα η Ολλανδία, μετά από 80 χρόνια πολέμου, διεκδίκησε και απέκτησε την ανεξαρτησία της από την Ισπανία. Ηγέτης της χώρας εκείνη την ιστορική περίοδο ήταν ο Γουλιέλμος ο Σιωπηλός (Willem de Zwijger), ή αλλιώς Γουλιέλμος ο Πορτοκαλί, ο οποίος θεωρείται εθνικός ήρωας για τους συμπατριώτες του.
Η πρώτη σημαία της Ολλανδίας προήλθε από το οικόσημο της οικογένειάς του και ήταν ίδια με τη σημερινή με τη διαφορά ότι η κόκκινη ρίγα ήταν πορτοκαλί. Η τριχρωμία παρέμεινε μέχρι το 1815 όταν δημιουργήθηκε η Μοναρχία της Ολλανδίας, αλλά το πορτοκαλί πέρασε στη λαϊκή παράδοση της χώρας, αποτελώντας το εθνικό χρώμα. Έτσι, όλες οι εθνικές ομάδες της Ολλανδίας, σε όλα τα αθλήματα, το χρησιμοποιούν στις εμφανίσεις τους.
Αυστρία: Τα ασπρόμαυρα των Αψβούργων
Εκτός από τη Γερμανία, άσπρα-μαύρα φορά σε πολλές περιπτώσεις και η γειτόνισσα Αυστρία. Η πρώτη εμφάνιση της κεντροευρωπαϊκής χώρας στο ποδόσφαιρο είναι κόκκινη φανέλα με λευκό σορτσάκι, αλλά και η… αλά Γερμανία εκδοχή είναι ιδιαιτέρως συνηθισμένη. Τα χρώματα αυτά είναι της επαρχίας της Άνω Αυστρίας, όταν υπήρχε η μεγάλη αυτοκρατορία των Αψβούργων.
Κόκκινο ήταν και είναι το επίσημο χρώμα στη σημαία της πρωτεύουσας Βιέννης, από όπου προέκυψε και το σημερινό αυστριακό λάβαρο.
Σλοβενία: Πράσινη σαν τα βουνά της
Η σημαία της Σλοβενίας έχει τα παραδοσιακά χρώματα των σλαβικών χωρών, το μπλε, το άσπρο και το κόκκινο, τα οποία διατήρησαν και η Σερβία με την Κροατία μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Όμως, οι εθνικές ομάδες στον αθλητισμό έχουν επιλέξει για την εμφάνισή τους το πράσινο, που συμβολίζει τη βλάστηση στη χώρα, που κατά κύριο λόγο είναι ορεινή.
Η Σλοβενία στο ποδόσφαιρο πλέον το έχει γυρίσει στο γαλάζιο, αλλά το πράσινο εξακολουθεί να υπάρχει στην εμφάνισή της.
Βόρειος Ιρλανδία: Πράσινα γιατί… έμειναν
Η πιο ιδιάζουσα περίπτωση σε αυτήν τη λίστα έχει να κάνει με τη Βόρειο Ιρλανδία. Αν και διοικητικά ανήκει στη Μεγάλη Βρετανία, εντούτοις στο ποδόσφαιρο κατεβάζει δική της εθνική ομάδα. Η σημαία της είναι λευκή, με έναν κόκκινο σταυρό στη μέση, περίπου όπως της Αγγλίας. Όμως, το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα φοράει πράσινα, όπως η… σκέτη Ιρλανδία.
Ο λόγος που δεν άλλαξαν τα χρώματα σε αυτά της σημαίας, έχει να κάνει με το γεγονός ότι… απλώς δεν προχώρησε ποτέ μια τέτοια κίνηση και πως απλώς έμειναν. Όπως και το μπλε στη δεύτερη εμφάνιση, που παραπέμπει στο χρώμα του Αγίου Πατρικίου.
Ιαπωνία: Μπλε λόγω… απαγόρευσης
Η σημαία της Ιαπωνίας είναι λευκή με έναν κόκκινο κύκλο στη μέση. Αλλά, η εθνική ομάδας της χώρας του ανατέλλοντος ηλίου παίζει με μπλε. Και εδώ δεν έχει να κάνει με κάποια παράδοση, αλλά με… απαγόρευση. Το κόκκινο χρώμα χρησιμοποιείται μόνο για τη σημαία και τα ρούχα της αυτοκρατορικής οικογένειας. Για τον λόγο αυτό οι εθνικές ομάδες αναγκάστηκαν να φορέσουν μια άλλη απόχρωση.
Το μπλε είναι αυτοκρατορικό χρώμα, αλλά χρησιμοποιείται μόνο όταν ο αυτοκράτορας ταξιδεύει στη θάλασσα σύμφωνα με το πρωτόκολλο και έτσι επιλέχθηκε αυτό. Όσο για τη δεύτερη εμφάνιση, ναι μεν συνήθως είναι λευκή, αλλά πολλές φορές χρησιμοποίησαν και ολοκίτρινη.
Αυστραλία: «Καγκουρό» με κίτρινα και πράσινα
Στη σημαία της Αυστραλίας έχει τα χρώματα της Μεγάλης Βρετανίας, μπλε, άσπρο και κόκκινο, που συμβολίζει τους δεσμούς της με τη Μεγάλη Βρετανία. Όμως, οι εθνικές ομάδες της μεγαλύτερης χώρας στην Ωκεανία, που ποδοσφαιρικά ανήκει πλέον στην Ασιατική Συνομοσπονδία, είναι το κίτρινο και το πράσινο.
Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, η επιλογή τους προέρχεται από το εθνικό λουλούδι της Αυστραλίας τη «χρυσή βέργα». Τα εθνικά αυτά χρώματα των «καγκουρό» συμβολίζουν επίσης την πυκνή βλάστηση που υπάρχει σε μεγάλο μέρος της χώρας και τον χρυσό που έχει στο υπέδαφός της.
Νέα Ζηλανδία: Μαύρο σαν το Όκλαντ
Τα χρώματα της σημαίας και της Νέας Ζηλανδίας, της δεύτερης μεγαλύτερης στην Ωκεανία, είναι επίσης τα κλασικά που παραπέμπουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Όμως, οι εθνικές ομάδες φορούν μια ολόμαυρη εμφάνιση, ενώ δεύτερη είναι η ολόλευκη. Η επιλογή αυτή έχει ρίζες στα χρώματα της επαρχίας Όκλαντ, αθλητικής πρωτεύουσας της χώρας.