Του Μαρίνου Παυλικκά*:
Πίστα μοτοκρός και ιδιωτικά τεμάχια εντός της Λίμνης Παραλιμνίου
Σε κατάσταση στασιμότητας βρίσκεται η διαδικασία απαλλοτριώσεων των ακινήτων, μετά την απόφαση της Κυβέρνησης για ανάκληση της απαλλοτρίωσης το 2014
Η χώρα μας έχει καταδικαστεί το 2012 από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη μη επαρκή προστασία της Λίμνης Παραλιμνίου και του κυπριακού νερόφιδου
Το φως της επικαιρότητας είδε και πάλι την περασμένη εβδομάδα η ανεξέλεγκτη κατάσταση που επικρατεί στη Λίμνη Παραλιμνίου, όσον αφορά τις ανθρώπινες επεμβάσεις σε έναν από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της χώρας μας, που φιλοξενεί σημαντικά είδη χλωρίδας και πανίδας. Αφορμή στάθηκε η διοργάνωση του Παγκυπρίου Πρωταθλήματος Motocross την Κυριακή, 24 Σεπτεμβρίου, στην πίστα, η οποία έχει κατασκευαστεί προσωρινά πλησίον της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης και της Ζώνης Ειδικής Προστασίας του Δικτύου Natura 2000. Το όλο θέμα επαναφέρει στην επικαιρότητα την κατάσταση στασιμότητας στην οποία βρίσκεται η διαδικασία απαλλοτριώσεων των ακινήτων, μετά την απόφαση της Κυβέρνησης για ανάκληση της απαλλοτρίωσης το 2014.
Οικολόγοι: Χωρίς άδεια
Με αφορμή την πρεμιέρα στις 24 του περασμένου Σεπτεμβρίου, στη νέα πίστα στη Λίμνη Παραλιμνίου, του Παγκυπρίου Πρωταθλήματος Motocross, το Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών εξέδωσε ανακοίνωση, μέσω της οποίας καταγγέλλει αφενός τη μη ύπαρξη άδειας της πίστας από τις αρμόδιες Αρχές και, αφετέρου, τη γειτνίαση της πίστας με περιοχή, η οποία εντάσσεται στο Δίκτυο Natura 2000.
Σε δηλώσεις του στη «Σημερινή» της Κυριακής, ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Γιώργος Περδίκης ανέφερε πως η Κυβέρνηση αλλά και οι τοπικές Αρχές είχαν κατεδαφίσει την προηγούμενη πίστα που υπήρχε μέσα στη Λίμνη Παραλιμνίου, μετά την κήρυξή της ως Ευρωπαϊκού Βιότοπου του Δικτύου Natura 2000.
Παρ’ όλα αυτά, ανέφερε ο κ. Περδίκης, το 2017 κατασκευάστηκε νέα πίστα, η οποία επηρεάζει τον βιότοπο. Σημείωσε, δε, ότι το Κίνημα Οικολόγων τάσσεται υπέρ της απασχόλησης των αθλητών και μοτοσικλετιστών της περιοχής, αλλά σε πίστα η οποία να βρίσκεται εκτός του βιότοπου και που να διαθέτει όλες τις απαραίτητες άδειες.
Ο Πρόεδρος της Λέσχης Φίλων Μοτοσικλετιστών Αμμοχώστου, Ζαννέτος Κουμάση, τόνισε με τη σειρά του στη «Σ» ότι η κατασκευή της πίστας χρηματοδοτήθηκε μεν από τους Δήμους Παραλιμνίου και Σωτήρας, υπογραμμίζοντας, όμως, το γεγονός ότι αυτό αποτελεί ξεκάθαρα προσωρινή λύση μέχρι την εξεύρεση καταλληλότερου χώρου. Σημείωσε, παράλληλα, το γεγονός ότι η πίστα motocross έχει κατασκευαστεί εξολοκλήρου εντός ιδιωτικής περιουσίας και εκτός Δικτύου Natura 2000, γεγονός για το οποίο, σύμφωνα και με το ίδιο το Τμήμα Περιβάλλοντος, δεν επηρεάζεται άμεσα η Ειδική Ζώνη Διατήρησης και η Ζώνη Ειδικής Προστασίας.
«Συνεχίζονται οι προσπάθειες για εξεύρεση λύσης»
Σύμφωνα με όσα ανέφερε στη «Σ» η Λειτουργός του Τμήματος Περιβάλλοντος, Δέσπω Ζαβρού, τα αρμόδια Τμήματα των Υπουργείων Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Εσωτερικών συνεχίζουν τις προσπάθειες για εξεύρεση λύσης στο ιδιοκτησιακό, ώστε να διασφαλιστεί πλήρως η προστασία της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (ΕΖΔ) και της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ).
Υπενθυμίζεται ότι, στο πλαίσιο εφαρμογής τις Περιβαλλοντικής Πολιτικής αλλά και για κάλυψη των ευρωπαϊκών της υποχρεώσεων, η Κυπριακή Δημοκρατία ανέθεσε το 2010 την εκπόνηση του Σχεδίου Διαχείρισης της Λίμνης Παραλιμνίου. Το Διαχειριστικό Σχέδιο εκπονήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων με χρηματοδότηση από Εθνικούς Πόρους και με αναθέτουσα Αρχή το Τμήμα Περιβάλλοντος. Παρ’ όλα αυτά, η χώρα μας έχει καταδικαστεί το 2012 από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη μη επαρκή προστασία της Λίμνης Παραλιμνίου και του κυπριακού νερόφιδου.
Από την άλλη, οι 200 περίπου ιδιοκτήτες περιουσιών εντός της Λίμνης Παραλιμνίου επιβαρύνθηκαν με το κόστος των οικονομικών δυσκολιών της Κυβέρνησης, όταν το 2014 ανακλήθηκε η απαλλοτρίωση των ακινήτων τους. Η διαδικασία απαλλοτρίωσης θα κόστιζε περισσότερα από 12 περίπου εκατομμύρια ευρώ στην Κυβέρνηση, η οποία εν μέσω οικονομικής ύφεσης προτίμησε να ρίξει το θέμα στο συρτάρι, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει εξευρεθεί λύση.
Όχι στην επιλεκτική εκμετάλλευση
Σύμφωνα με την κ. Ζαβρού, το Διαχειριστικό Σχέδιο για την Ειδική Ζώνη Διαχείρισης (ΕΖΔ) για τα είδη και τους οικοτόπους που φιλοξενεί εφαρμόζεται από το Τμήμα Περιβάλλοντος και αρκετές από τις δράσεις που προτείνονται σε αυτό υλοποιούνται ήδη. Εντούτοις, όπως ανέφερε, το Διαχειριστικό Σχέδιο δεν αποτελεί νομικό εργαλείο και δεν έχει κάποια νομικά δεσμευτική ισχύ.
Το νομικό πλαίσιο που διέπει την ΕΖΔ, συνέχισε, θα ολοκληρωθεί με την έκδοση Διατάγματος Διαχείρισης και Προστασίας της Φύσης με στόχο τη θεσμοθέτηση προστατευτικών μέτρων και απαγορεύσεων για τη διασφάλιση της περιοχής. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΖΔ και ΖΕΠ καθορίζεται πολεοδομικά ως Ζώνη Προστασίας Δα1, όπου δεν επιτρέπεται η οικιστική ανάπτυξη, αφού ο συντελεστής δόμησης είναι πολύ χαμηλός (0,005:1).
Με τη σειρά του ο Δήμαρχος Παραλιμνίου Θεόδωρος Πυρίλλης, μιλώντας στη «Σ», τόνισε τη σημασία που έχει η εξεύρεση λύσης, η οποία να προστατεύει μεν τη βιοποικιλότητα, από την άλλη, όμως, να ικανοποιεί και τους ιδιοκτήτες των περιουσιών και τους κατοίκους των τριών Δήμων στα όρια των οποίων βρίσκεται η Λίμνη. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «θα πρέπει τάχιστα να βρεθεί λύση, όμως», όπως είπε,» είναι καιρός κάποιοι να σταματήσουν να εκμεταλλεύονται επιλεκτικά το θέμα της Λίμνης».
Σημαντικός βιότοπος και νερόφιδο
Σύμφωνα με το Τμήμα Περιβάλλοντος, η περιοχή της Λίμνης Παραλιμνίου εντάχθηκε στο Δίκτυο Natura 2000 λόγω της παρουσίας οικοτόπων και ειδών της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την προστασία των οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ), καθώς και της σημασίας της για τα πουλιά που περιλαμβάνει η Οδηγία για την προστασία των άγριων πτηνών (2009/147/ΕΚ). Η περιοχή έχει ενταχθεί στο Δίκτυο, με Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 10ης Ιανουαρίου 2011, με Αρ. 2011/85/ΕΕ, ενώ η συνολική έκταση της ΕΖΔ και ΖΕΠ ανέρχεται στα 273 εκτάρια και αποτελεί ένα φυσικό οικοσύστημα με εποχικό χαρακτήρα, το οποίο το καλοκαίρι αποξηραίνεται και κατακρατεί νερό σε μεμονωμένες λίμνες, ενώ το χειμώνα, ανάλογα με τη βροχόπτωση, γεμίζει νερό ολόκληρη η έκταση.
Η περιοχή είναι ιδιαίτερα σημαντική για την πτηνοπανίδα, όπου απαντώνται συνολικά 103 είδη πουλιών, από τα οποία 35 ανήκουν στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ, με 13 από αυτά να αναπαράγονται στη Λίμνη και 4 να διαχειμάζουν εκεί. Ειδικότερα, σύμφωνα και με τις πληροφορίες που παραχώρησε το Τμήμα Περιβάλλοντος στη «Σ», η περιοχή αποτελεί το σπουδαιότερο ενδιαίτημα αναπαραγωγής της Πελλοκατερίνας (Vanellus spinosus) στην Κύπρο και κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντική για την αναπαραγωγή του Θαλασσοσφυριχτή (Charadrius alexandrinus), του Καλαμοκανά (Himantopus himantopus) και της Τρασιηλούδας (Calandrella brachydactyla).
Τη σπουδαιότητα της περιοχής για την πτηνοπανίδα στοιχειοθετεί και η παρουσία σπάνιων ειδών του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ όπως η Χιονάτη (Egretta garzetta), ο Μαχητής (Philomachus pugnax), η Μικροπουλάδα (Porzana parva) και το Σιταροπούλι (Emberiza caesia), ενώ μεταξύ των συνολικά 14 ειδών που διαχειμάζουν στη Λίμνη, περιλαμβάνεται περιστασιακά και το φλαμίνγκο (Phoenicopterus roseus). Η Λίμνη Παραλιμνίου αποτελεί επίσης σημαντικό σταθμό για τα είδη πουλιών που μεταναστεύουν προς βορρά την άνοιξη και ένα από τα τελευταία σημεία ανάπαυσής τους πριν ξεκινήσουν για τον νότο το φθινόπωρο.
Από την υπόλοιπη πανίδα της περιοχής, το κυπριακό νερόφιδο (Natrix natrix cypriaca) και ο μικρός ρινόλοφος (Rhinolophus hipposideros), αποτελούν είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος, για τη διατήρηση των οποίων η Λίμνη Παραλιμνίου χαρακτηρίστηκε ως ΕΖΔ. Το νερόφιδο Natrix natrix cypriaca είναι ενδημικό υποείδος της Κύπρου με μήκος που φθάνει περίπου το 1 μέτρο.
Είναι εντελώς ακίνδυνο και τρέφεται κυρίως με βατράχους, γυρίνους, τρωκτικά και νεοσσούς πουλιών. Ο πληθυσμός της λίμνης Παραλιμνίου είναι ο πιο υγιής πληθυσμός του νησιού. Ο αριθμός των νερόφιδων που διαβιούν στην ΕΖΔ δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια, λόγω του δύσκολου εντοπισμού τους. Μία χονδρική εκτίμηση είναι ότι ο πληθυσμός κυμαίνεται σήμερα μεταξύ 50 και 100 ατόμων.
*Πηγή: Εφημερίδα ΣΗΜΕΡΙΝΗ της Κυριακής (8/10/2017)
Όλα τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στο SotiraNews και την εφημερίδα ΣΗΜΕΡΙΝΗ