Πράσινο φως για τη δημιουργία μαρίνας στην Αγία Νάπα έδωσε η Επιτροπή Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Στην μελέτη της κάνει λόγο για σοβαρές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις για το πουλί Βραχοπλουμίδι, όσο και για άλλα υπό προστασία είδη στην περιοχή του Δικτύου Natura 2000 «Αγία Θέκλα- Λιοπέτρι». Παράλληλα στην μελέτη γίνεται λόγος για “αποκατάσταση παρανομιών στη γειτνιάζουσα παραλία της Αγίας Θέκλας, η οποία ανήκει στον Δήμο Σωτήρας και εντάσσεται στην ίδια περιοχή Natura 2000”.Με την μελέτη αυτή φαίνεται να γίνεται προσπάθεια από το Τμήμα Περιβάλλοντος καταδυνάστευσης και εγκλωβισμού ολόκληρης της περιοχής Αγίας Θέκλας μέχρι το Λιοπέτρι με στόχο την μηδενική ανάπτυξή τους προς όφελος της μαρίνας Αγίας Νάπας.
Σύμφωνα και με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του SotiraNews του περασμένου Μαΐου (δείτε το πατώντας εδώ), τα ίδια κυβερνητικά τμήματα που ενέκριναν εκβραχισμό ολόκληρης της περιοχής Αγίας Θέκλας στις 6/6/1990, σήμερα απαιτούν τον αποκλεισμό ολόκληρης της περιοχής σε καθεστώς μη ανάπτυξης προς όφελος της μαρίνας Αγίας Νάπας.
Τα πρακτικά συνεδρίας της 6/6/1990 στο τότε Κοινοτικό Συμβούλιο Σωτήρας και η έγκριση των δημόσιων τμημάτων για “αποβράχυνση και τη δημιουργία περασμάτων από την παραλία προς την θάλασσα”:
Παράλληλα, σύμφωνα με Μελέτη Δέουσας Εκτίμησης ΕΠιπτώσεν στο Περιβάλλον που ετίμασε ανεξάρτητη υπηρεσία για τον Δήμο Σωτήρας, φαίνεται ξεκάθαρα πως το πουλί Βραχοπλουμίδι για το οποίο η περιοχή εντάχθηκε στο σχέδιο Natura 2000, διαχειμάζει κατά κύριο λόγο στην παραλία “Λούμα”, εκεί που θα δημιουργηθεί η μαρίνα Αγίας Νάπας. Παρ’ όλα αυτά, το Τμήμα Περιβάλλοντος, προτείνει την λήψη αντισταθμιστικών μέτρων εις βάρος της Αγίας Θέκλας, με την επαναφορά της περιοχής στο φυσικό περιβάλλον, αγνοώντας βεβαίως, ότι οι υπηρεσίες της Αγίας Θέκλας έχουν αδειοδοτηθεί πλήρως, γεγονός που εν τέλει προκαλέι απορίες για διαφαινόμενα διπαλεκόμενα συμφέροντα στο όλο έργο.
Δείτε ολόκληρη την μελέτη Δέουσας Εκτίμησης Επιπτώσεων του Τμήματος Περιβάλλοντος:
Η μαρίνα Αγίας Νάπας
Η γνωμάτευση για την ανάπτυξη της μαρίνας στην Αγία Νάπα έχει αξιολογήσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την κατασκευή και λειτουργία του έργου, στον χώρο που καταλαμβάνει το συγκεκριμένο έργο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο γεγονός ότι η προτεινόμενη μαρίνα θα αναπτυχθεί εντός της μεταναστευτικής διαδρομής πουλιών Αγίας Νάπας – Παραλιμνίου.
Η έκθεση της δέουσας εκτίμησης επιπτώσεων έχει αξιολογήσει σοβαρές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις ιδιαίτερα για το είδος Βραχοπλουμίδι (Χαραδριός του Λέσχεναλτ) Charadrius leschenaultii το οποίο αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για να καθοριστεί η περιοχή ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ). Τονίζεται ότι η Κύπρος είναι το μόνο κράτος της ΕΕ που φιλοξενεί το είδος αυτό. Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο περνούν από την Κύπρο 30-50 άτομα, από τα οποία διαχειμάζουν 15-30 πουλιά. Σημειώνεται ότι το τμήμα της ακτής το οποίο θα επηρεαστεί από το έργο αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο διαχείμασης εντός της ΖΕΠ.
Σκοπός της περιοχής Natura είναι η προστασία 18 ακόμα ειδών ορνιθοπανίδας, η διατήρηση και προστασία ειδών που περιλαμβάνονται στο κόκκινο βιβλίο της χλωρίδας της Κύπρου, καθώς και η προστασία και η διατήρηση των φυσικών οικοτόπων της περιοχής.
Πάντως, σύμφωνα με την κυπριακή νομοθεσία και την ευρωπαϊκή οδηγία, για τη χορήγηση άδειας για έργο το οποίο θα παραβλάψει την ακεραιότητα της περιοχής και ελλείψει εναλλακτικών λύσεων, που όμως για την υλοποίησή του συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, θα πρέπει να ληφθούν αντισταθμιστικά μέτρα και να ενημερωθεί σχετικά η Κομισιόν.
Επιπλέον προτείνονται επιπρόσθετα μέτρα μείωσης των αρνητικών και μη αναστρέψιμων επιπτώσεων στο περιβάλλον, όπως ο εντοπισμός και η καταγραφή αντισταθμιστικών μέτρων από τις αρμόδιες Αρχές (Τμήμα Περιβάλλοντος και Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας), τα οποία θα τεθούν σε εφαρμογή και να αξιολογηθούν ως προς την αποτελεσματικότητα τους πριν την έναρξη των οποιωνδήποτε εργασιών που σχετίζονται με το έργο. Ανάμεσα στα μέτρα περιλαμβάνεται ο εντοπισμός άλλης περιοχής για ένταξη στο Δίκτυο Φύση 2000.
Υπάρχει ακόμα ζήτημα για να μελετηθεί, ετοιμαστεί και εφαρμοστεί σχέδιο αποκατάστασης της φυσικής ισορροπίας, στην προ των παράνομων κατασκευών κατάσταση, στη γειτνιάζουσα παραλία της Αγίας Θέκλας, η οποία ανήκει διοικητικά στον Δήμο Σωτήρας και εντάσσεται στην ίδια περιοχή Natura 2000.
Η Επιτροπή Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων εισηγείται όπως οι αρμόδιες Αρχές (Τμήμα Πολεοδομίας, Υπουργείο Ενέργειας, Τμήμα Περιβάλλοντος Υπηρεσία Θήρας) εξετάσουν από κοινού το ζήτημα της εφαρμογής των αντισταθμιστικών μέτρων και μέτρων μετριασμού.
Στη χερσόνησο Μακρόνησος το έργο
Η μαρίνα θα αναπτυχθεί ανάμεσα στο εκκλησάκι της Αγίας Θέκλας και της χερσονήσου Μακρόνησος στην Αγία Νάπα και θα είναι χωρητικότητας 710 θέσεων ελλιμενισμού, εκ των οποίων οι 486 θέσεις θα είναι θαλάσσιου ελλιμενισμού σκαφών μήκους 8 – 60 μέτρα και 144 θέσεις φύλαξης σκαφών στην ξηρά. Θα περιλαμβάνει εμπορικές και οικιστικές αναπτύξεις, γραφεία διοίκησης και 850 περίπου θέσεις στάθμευσης αυτοκινήτων. Η μαρίνα θα αποτελεί επίσημο λιμάνι εισόδου στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Το κόστος για την ανάπτυξη της μαρίνας υπολογίζεται γύρω στα €220 εκατ.
Το έργο θα προσφέρει υψηλής ποιότητας αναπτύξεις και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες όπως ύδρευση, ηλεκτροδότηση, αποχέτευση, πυροπροστασία και όλες τις απαραίτητες εγκαταστάσεις. Θα διαθέτει ελικοδρόμιο, γήπεδο ποδοσφαίρου, γήπεδα τένις, πεζόδρομους, χώρους αναψυχής, ταβέρνες, κλαμπ, χώρους πρασίνου, παιδικές χαρές.
Ένα τεχνητό νησί θα δημιουργηθεί στο δυτικό άκρο της μαρίνας για να βοηθήσει στη σταθεροποίηση της παραλίας και να προσφέρει ένα επιπλέον πεδίο αναψυχής.
Μετριασμός των αρνητικών επιπτώσεων
Οι σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις κατά την κατασκευή και λειτουργία του έργου έχουν αξιολογηθεί για τα εξής στοιχεία: κλιματικοί παράγοντες, παράκτιο τοπίο, γεωλογία, έδαφος και τα θαλάσσια ιζήματα, υδάτινοι πόροι, ποιότητα του αέρα, θόρυβος/ κραδασμοί, χερσαίο οικοσύστημα, θαλάσσιο οικοσύστημα, κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον, πολεοδομικά χαρακτηριστικά και χρήσεις γης και η οδική κυκλοφορία, οι υποδομές και οι υπηρεσίες.
Για μετριασμό των επιπτώσεων για την περιοχή του δικτύου Natura 2000 θα πρέπει να προστατευθεί το τμήμα της βραχώδους περιοχής εντός του χώρου ανάπτυξης, κοντά στη Μακρόνησο, αφού αποτελεί τη μοναδική άλλη περιοχή εντός της ΖΕΠ στην οποία έχει παρατηρηθεί το είδος καθορισμού Charadrius leschenaultii.
Η εν λόγω περιοχή κατά την κατασκευή του έργου πρέπει να απομονωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να περιορίζεται η οχληρία από την ανθρώπινη παρουσία. Περαιτέρω πρέπει να γίνει ειδική μελέτη για μετακίνηση του υφιστάμενου πεζόδρομου και του υφιστάμενου χωματόδρομου βορειότερα και να κατατεθεί στο Τμήμα Περιβάλλοντος πριν την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών.
Ο όρος αυτός θεωρείται ουσιώδης για την περιβαλλοντική Αρχή, όπως ουσιώδης θεωρείται και ο όρος να υποβληθεί από τον αιτητή σχέδιο διαχείρισης χλωρίδας και τοπιοτέχνησης στο Τμήμα Περιβάλλοντος το οποίο θα αξιολογηθεί μαζί με την Υπηρεσία Θήρας εντός έξι μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της πολεοδομικής άδειας και πριν την έκδοση αδειών οικοδομής.
Διαβεβαιώσεις ότι δεν θα επηρεαστούν παραλίες
Ειδικές μελέτες που εγγυώνται τον μη επηρεασμό των παραλιών της περιοχής από διάβρωση ή επίχωση, αλλά ούτε και ρύπανση, έχουν ολοκληρωθεί για λογαριασμό της εταιρείας που θα κατασκευάσει το έργο. Με αυτό τον τρόπο γίνεται προσπάθεια να κατευναστούν οι όποιες ανησυχίες εκφράστηκαν από τις τοπικές Αρχές σε σχέση με την ανάπτυξη της μαρίνας.
Όσον αφορά την προέλευση των υλικών για τους πυρήνες και τα θεμέλια των κυματοθραυστών, αυτά θα πρέπει να προέρχονται από αδειοδοτημένα λατομεία, σύμφωνα με την Περιβαλλοντική Αρχή. Σημειώνεται ότι οι μόνοι ογκόλιθοι που πληρούν το σημερινό ευρωπαϊκό πρότυπο είναι αυτοί που εξορύσσονται από τα υφιστάμενα λατομεία ασβεστόλιθου σε Μιτσερό, Ξυλοφάγου και Ανδρολύκου.
Από πλευράς τους οι εργολάβοι επισημαίνουν ότι υποχρεωτικά για τη θωράκιση του βασικού κυματοθραύστη θα χρησιμοποιηθούν τεχνητοί ογκόλιθοι από σκυρόδεμα. Οι ογκόλιθοι μικρότερης σημασίας φαίνεται ότι θα προέλθουν από τα τοπικά λατομεία. Τα υπόλοιπα υλικά θα προμηθευτούν από εγκεκριμένες ντόπιες και ξένες αγορές.
Οι οικιστικές οικογενειακές επαύλεις είναι μοναδικά τοποθετημένες κατά μήκος ιδιωτικών δρόμων με πρόσβαση σε ιδιωτικές προβλήτες και παραλιακές συνδέσεις. Το οικιστικό συγκρότημα ενσωματώνει σύγχρονα σχεδιαστικά στοιχεία που καθορίζουν τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα της περιοχής και προσφέρουν πανοραμική θέα της μαρίνας, της θάλασσας και της γύρω περιοχής.
Η περιοχή Pyare αποτελεί τον κοινωνικό και εμπορικό πυρήνα της ανάπτυξης και προσφέρει μια σειρά από δημόσιες υπηρεσίες, όπως καταστήματα, εστιατόρια, καφετέριες, γυμναστήριο, spa και παροχές αναψυχής και χαλάρωσης. Στην περιοχή Pyare προγραμματίζεται ιδιωτική λέσχη στο τέρμα του πεζοδρόμου.
Το κέντρο εκδηλώσεων της μαρίνας προσφέρεται για δημόσιες και ιδιωτικές εκδηλώσεις μεγάλου αριθμού συμμετεχόντων.
Τα είδη χλωρίδας
Όσον αφορά τα είδη χλωρίδας που περιλαμβάνονται στο κόκκινο βιβλίο της χλωρίδας της Κύπρου προτείνεται μεταξύ άλλων να γίνει επανεγκατάσταση πληθυσμών των ειδών αυτών σε παραλιακές θέσεις εντός της ΖΕΠ, που παρουσιάζουν παρόμοια χαρακτηριστικά με αυτά στα οποία απαντούν και δεν θα επηρεαστούν από την υλοποίηση του έργου. Για την τοπιοτέχνηση της όλης ανάπτυξης θα πρέπει να διατηρηθεί η υφιστάμενη βλάστηση, να εμπλουτιστεί με αυτοφυή είδη της περιοχής και να χρησιμοποιηθούν είδη, τα οποία είναι ιθαγενή και σημαντικά για την πτηνοπανίδα της προστατευόμενης περιοχής.
Με στόχο την προστασία της περιοχής ΖΕΠ καθώς και της καταγεγραμμένης χλωρίδας και πανίδας της περιοχής, θα πρέπει να εφαρμοστεί σχέδιο παρακολούθησης και διαχείρισης για την προστασία των οικοτόπων, των ειδών και ενδιαιτημάτων τους και ιδιαίτερα της πτηνοπανίδας, το οποίο θα πρέπει να ακολουθηθεί κατά τη διάρκεια των κατασκευαστικών έργων, τόσο για τη μαρίνα όσο και την παρεμφερή ανάπτυξη.
Λόγω του ότι θα επηρεαστούν τα λιβάδια Ποσειδωνίας (Posidonia oceanica) και τα δάση Cystoseira, καθώς και οι ύφαλοι Vermetus, που βρίσκονται εντός των ορίων επίχωσης, με την ολοκλήρωση του έργου ο αιτητής -σε συνεργασία με το Τμήμα Αλιείας- θα προβεί σε καταγραφή εναπομεινάντων οικοτόπων και των επηρεαζόμενων εκτός των ορίων της επίχωσης, ώστε να ληφθούν μέτρα για προστατευόμενους οικοτόπους θεμελιώδους σημασίας για την υγεία και την παραγωγικότητα των θαλάσσιων οικοσυστημάτων της Μεσογείου.
Επισημαίνεται ότι τα σκάφη, ενώ θα είναι σταθμευμένα στη μαρίνα, δεν θα μπορούν να απορρίπτουν τα απόβλητά τους στη θάλασσα.
SotiraNews