Ενεργειακή αυτάρκεια και σύγχρονη περιβαλλοντική συνείδηση

environment tree world Άντρος Καραγιάννης, Περιβάλλον

Του Άντρου Καραγιάννη*

Η επιτροπή για το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών (ΕΕτΠ), πραγματοποίησε σεμινάριο για την Ενέργεια, την Εκπαίδευση και την Αειφορία στο ομόσπονδο κρατίδιο της Αυστρίας, στο Μπούρκενλαντ. Στόχος της ημερίδας ήταν η ενημέρωση των μελών της ΕΕτΠ για τις προσπάθειες, που καταβάλλει η “ηλιόλουστη περιοχή” της Αυστρίας, όπως είναι γνωστό το Μπούργκενλαντ, για τη χρήση της αιολικής ενέργειας και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), τόσο σε τοπικό, περιφερειακό επίπεδο όσο και σε εθνικό.

Το Μπούργκενλαντ είναι ιδιαίτερα γνωστό για τα θεραπευτικά του κέντρα, τις θερμαινόμενες εξωτερικές πισίνες, το πράσινο, το ωραίο κρασί αλλά και τον δυνατό άνεμο που πνέει στην περιοχή. Η περιοχή προσελκύει πολλούς τουρίστες, λόγω του ήπιου κλίματος, αλλά και της ενεργειακής αυτάρκειας, που προωθούν οι τοπικές αρχές, καθώς και την απαλλαγή από την χρήση άνθρακα.

Για να καταστεί μια περιοχή φιλική προς το περιβάλλον, θα πρέπει να υπάρχει όραμα, στοχοθέτηση, πολιτική τόλμη και απόφαση, όπως μας διαβεβαίωσαν, τόσο ο περιφερειάρχης όσο και ο πρόεδρος του ομοσπονδιακού κοινοβουλίου. Το 2003 η χρήση ΑΠΕ βρισκόταν στο 3%, το 2013 έφτασε την ενεργειακή αυτάρκεια στο 102%, ενώ σήμερα βρίσκεται στο 150% κάτι που σημαίνει ότι το Μπούργκενλαντ δεν είναι μόνο παραγωγός, αλλά και πωλητής/εξαγωγέας αιολικής ενέργειας.

Η προώθηση και η εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας, όπως η κυκλική και αιολική ενέργεια, η χρήση φωτοβολταϊκών και λαμπτήρων LED συμβάλλουν αισθητά στην προστασία του περιβάλλοντος και στη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα. Η καθαρή ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί από διάφορες εταιρείες για την παρασκευή προϊόντων, όπως ζυμαρικών και αρτοσκευασμάτων, όπως γίνεται σε μικρές πόλεις της ανατολικής Αυστρίας.

Η υπερπαραγωγή αιολικής ενέργειας και η ενεργειακή αυτάρκεια, οδηγούν τις αυστριακές τοπικές αρχές στην αποθήκευση ενέργειας και στη χρησιμοποίησή της σε περιόδους που δεν υπάρχουν ευνοϊκοί άνεμοι ή όταν η ηλιοφάνεια βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, λαμβάνοντας υπόψη τον βροχερό καιρό και την ομίχλη, που επικρατεί στη μικρή χώρα. Η εγκατάσταση, όμως, 428 μονάδων παραγωγής αιολικής ενέργειας στο Μπούργκενλαντ, δίνει τη δυνατότητα σε κάθε νοικοκυριό να καταναλώνει γύρω στα 3.400 κιλοβάτ ρεύμα τον χρόνο, μέσω των ΑΠΕ.

Η διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης στους πολίτες ξεκινά από το σπίτι, αλλά και από τα εκπαιδευτήρια. Στο Μπούργκενλαντ εδρεύει το Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών με ειδίκευση στους κλάδους του περιβάλλοντος και των ΑΠΕ. Το Πανεπιστήμιο στεγάζεται σε δύο πόλεις του κρατιδίου των πέντε και δεκαπέντε χιλιάδων κατοίκων και διαθέτει 2,500 φοιτητές σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Συνεργάζεται επίσης, με άλλα αξιόλογα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, προσφέροντας και διδακτορικούς τίτλους.

Το πιο εντυπωσιακό επίτευγμα του Πανεπιστημίου είναι ότι το 95% των φοιτητών, εργοδοτούνται αμέσως μετά το πέρας των σπουδών τους. Ένας στους πέντε φοιτητές ακολουθούν τους κλάδους ενέργειας και περιβάλλοντος, ενώ ο προϋπολογισμός των ερευνητικών προγραμμάτων ανέρχεται στα €8εκ.

Υπολογίζεται ότι άλλα €12,1εκ. θα διατεθούν στα επόμενα τρία χρόνια για τη χρήση ΑΠΕ, στον σιδηρόδρομο και στα ιδιωτικά οχήματα, όπως επίσης και €400εκ. που θα δαπανηθούν για επενδύσεις από ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Από το 1997 έχουν δαπανηθεί €981εκ. στην παραγωγή καθαρής ενέργειας, ενώ άλλα €860εκ. στην παραγωγή αιολικής ενέργειας.

Στην Αυστρία οι καινοτόμες ιδέες προωθούνται με τη σύμφωνη γνώμη και την ενθάρρυνση των επηρεαζόμενων πολιτών μέσω ενός δομημένου διαλόγου με τις πολιτικές αρχές, αλλά και τη συμβολή των ΜΜΕ. Σε κάθε προσωπικό επίπεδο, όμως, ο κάθε συνειδητοποιημένος πολίτης, θα πρέπει να βάλει το έστω και μικρό λιθαράκι του, για να σώσουμε το περιβάλλον πριν να είναι αργά. Για να φτάσουμε, όμως, σ’ αυτό τον στόχο χρειάζεται πολιτική βούληση και θέληση, τόλμη, θάρρος και σύγκρουση ίσως με τα προσωπικά συμφέροντα.

Κάποιες χώρες αποτελούν πρότυπο περιβαλλοντικής συνείδησης, καινοτομίας και διορατικότητας και ακολουθούν πιστά τη Συμφωνία του Παρισιού για την προστασία του περιβάλλοντος. Κάποιες άλλες σφυρίζουν αδιάφορα, δεν συνεργάζονται και υστερούν σε όραμα για το ενεργειακό μέλλον του πλανήτη, ο οποίος “καίγεται” και μαζί μ’ αυτόν φλέγεται όλη η ανθρωπότητα.

*Άντρος Γ. Καραγιάννης, Δήμαρχος Δερύνειας