Του Άντρου Καραγιάννη*
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει αναγκάσει τον κόσμο να είναι πιο προσεκτικός και να λαμβάνει τα απαιτούμενα μέτρα για περιορισμό της εξάπλωσης. Αρκετές χώρες έχουν εφαρμόσει έγκαιρα αυστηρά μέτρα προστασίας των πολιτών, άλλες με καθυστέρηση, αφού δεν ανέμεναν ότι ο ιός θα μεταδιδόταν τόσο γρήγορα.
Στην Κύπρο η πλειοψηφία του κόσμου έχει συμμορφωθεί με τις υποδείξεις των ειδικών και τα σχετικά διατάγματα, πλην φυσικά κάποιων εξαιρέσεων. Το θετικό στοιχείο, που συγκρατήσαμε από αυτή την εμπειρία, είναι η ανάγκη να ανασκαλεύσουμε περασμένες τακτικές και να θυμηθούμε παλιές συνήθειες.
Σ’ αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για την εμπειρία μας στους μικρούς δήμους ή τους δήμους “γειτονιές”, όπως θέλουν να μας αποκαλούν ορισμένοι, και θα καταπιαστούμε με τις πραγματικά ζωντανές γειτονιές, όπου η ζωή διαδραματίζεται πίσω από το περιτοίχισμα που περιβάλλει τις αυλές και τα σπίτια του κάθε ενός.
Αναμφίβολα, ο περιορισμός των παιδιών στο σπίτι μαζί με τους γονείς έχει ενδυναμώσει τη σχέση παιδιού-γονέα, αφού ως γονείς αφιερώσαμε στα παιδιά μας πιο πολύ χρόνο, αστειέψαμε, παίξαμε, γελάσαμε, φωνάξαμε, κάτι που πιθανόν προηγουμένως να μην το πράτταμε λόγω έλλειψης χρόνου. Τα παιδιά μας γνώρισαν τη δημιουργική πλευρά της ζωής, αφού καθημερινά ζωγράφιζαν, βοηθούσαν στις δουλειές στο σπίτι, ασχολήθηκαν με το αγαπημένο τους χόμπι, διάβασαν βιβλία ή ανέτρεξαν στα άλμπουμ με τη συλλογή φωτογραφιών, ανέλαβαν πρωτοβουλίες και υπευθυνότητες. Τα παραδοσιακά παιδικά σπιτάκια και τα μικρομαγαζιά, που όλοι φτιάχναμε κατά την παιδική μας ηλικία, επανήλθαν επίσης στο προσκήνιο.
Σίγουρα αρκετά παιδιά περνούσαν πολλές ώρες μπροστά από τις οθόνες, όμως η πρόοδος της τεχνολογίας μάς καθιστά ανήμπορους να αντισταθούμε σ’ αυτή τους τη μεγάλη επιθυμία, η οποία, δυστυχώς, μπορεί να γίνει κακή συνήθεια και, στη χειρότερη περίπτωση, εξάρτηση.
Ας κρατήσουμε, ωστόσο, τα θετικά από τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, αφού οι κατ’ οίκον εργασία γινόταν μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων και κειμένων στον υπολογιστή ή στο τηλέφωνο. Αρκετοί παππούδες και γιαγιάδες συνομιλούσαν καθημερινά με τα εγγόνια τους στο τηλέφωνο αξιοποιώντας τη χρήση της κάμερας, ενώ αρκετοί από εμάς μάθαμε να επικοινωνούμε και να συνεδριάζουμε μέσω τηλεδιασκέψεων. Το καθημερινό πρόγραμμα στο σπίτι περιλάμβανε μουσική που κατεβάζαμε από το διαδίκτυο ή ωραίες ταινίες για όλη την οικογένεια. Το σημαντικότερο, όμως, πλεονέκτημα της χρήσης της σύγχρονης τεχνολογίας είναι η διεκπεραίωση και η πληρωμή λογαριασμών και οι διαδικτυακές αγορές.
Παράλληλα, οι αυλές των γειτονιών πλημύρισαν με φωνές και παιδικά χαμόγελα. Πολλοί από εμάς άρχισαν να ξαναμιλούν με τους γείτονες, έστω και εξ αποστάσεως και να κοινωνικοποιούνται. Μέσα από τις γειτονιές έχει φανεί η αξία της διατήρησης σχέσεων καλής γειτονίας, αφού ο άνθρωπος σε στιγμές δύσκολες θα χρειαστεί τη βοήθεια του γείτονα. Τώρα ακριβώς μάθαμε τι σημαίνει να δίνω και να παίρνω, αφού σε πολλές γειτονιές οι νοικοκυρές και κυρίως τα νέα ζευγάρια, αντάλλαζαν προϊόντα για το καθημερινό γεύμα, αλλά και παραδοσιακές συνταγές. Τα γλυκά, τα φρούτα και τα λαχανικά από τους κήπους των σπιτιών και τα οικογενειακά περιβόλια, αποτελούσαν τα κύρια προϊόντα προσφοράς και ανταπόδοσης. Μάθαμε επίσης ότι η πράξη του να προσφέρεις ένα κομμάτι γλυκό στον γείτονα και αυτός να σου το ανταποδίδει με κάτι αντίστοιχο, που μόλις έφτιαξε, σημαίνει ότι έχουμε μέσα μας ανθρωπιά.
Μακάρι να μην ξαναζήσουμε τέτοιους αναγκαστικούς περιορισμούς, όμως πολύ φοβάμαι ότι με την ταχύτητα που καταστρέφουμε το περιβάλλον, οι ιοί θα επανεμφανιστούν. Ας κρατήσουμε, λοιπόν, τα θετικά από αυτή τη δοκιμασία και ας συνεχίσουμε να νοιαζόμαστε για τον διπλανό μας, τον γείτονα και τον συνάνθρωπό μας, γιατί ο καλός άνθρωπος στις δυσκολίες δείχνει τον πραγματικό του εαυτό. Γενικά ομιλούντες, αποδείξαμε ότι ως μικρή χώρα διαθέτουμε αρκετές παραδοσιακές ανθρώπινες αξίες, οι οποίες στηρίζονται στα ισχυρά θεμέλια της μεγαλοψυχίας του κάθε ενός από εμάς ξεχωριστά.
* Άντρος Γ. Καραγιάννης, Δήμαρχος Δερύνειας