Η δράση του ανθρώπου που για πολλούς ήταν ο θεωρητικός ηγέτης του Ε.Λ.Α.

Όταν ο Χρήστος Τσιγαρίδας συνάντησε τον Χ. Κασσίμη, τ’ αρχεία της Στάζι, η ομάδα του Κάρλος και η αθώωση

wkne 002 1312x819 17 Νοεμβρη, CIA, ελληνικη αστυνομία, ΕπαναστατικοΣ ΛαϊκοΣ ΑγωναΣ, ΚαρλοΣ το Τσακαλι, Σταζι

Γεννήθηκε τον Οκτώβριο του 1939. Όταν ήταν μωρό ακόμα ο πατέρας του φεύγει για το Αλβανικό μέτωπο. Δεν θα γυρίσει ποτέ από εκεί. Όπως ο ίδιος ο Χρήστος Τσιγαρίδας έλεγε, είχε διασταυρώσει από διάφορες έρευνες και από μεταγενέστερα δημοσιεύματα, όπως πχ. της Καθημερινής πως ο πατέρας του ήταν από τους τελευταίους, αν όχι ο τελευταίος, νεκρός του πολέμου.

Στην κατοχή η μητέρα του πήγε να ζήσει στο Μπιλέτσι (σημερινό Παλαιομονάστηρο), το χωριό του πατέρα του Χρ. Τσιγαρίδα. Εκεί η γυναίκα γίνεται σύνδεσμός των ανταρτών. Φεύγουν το 1945 και επιστρέφουν στην Αθήνα. Στις γιορτές και τα καλοκαίρια, όμως, τα περνάνε στο χωριό.

Μνήμες εμφυλίου και η χούντα των συνταγματαρχών

wkne 7 17 Νοεμβρη, CIA, ελληνικη αστυνομία, ΕπαναστατικοΣ ΛαϊκοΣ ΑγωναΣ, ΚαρλοΣ το Τσακαλι, Σταζι

Εκεί, στα 17 του χρόνια, ο Τσιγαρίδας θα ζήσει ένα περιστατικό που όπως ο ίδιος έλεγε θα του άλλαζε τη ζωή. Μια μέρα καθόταν στην πλατεία του χωριού και τον πλησίασε μια γυναίκα. Του έδωσε ένα τετράδιο και του είπε: «Πάρ’ το. Είσαι μορφωμένος. Είσαι πρωτευουσιάνος. Αξιοποίησε το στη μνήμη του άνδρα μου». Ήταν η χήρα του δασκάλου του χωριού που λίγους μήνες μετά τον εμφύλιο τον είχαν εκτελέσει επειδή αρνήθηκε να φωνάξει «ζήτω η Αμερική, κάτω ο Κομμουνισμός»! Μέσα σε εκείνο το τετράδιο ο δάσκαλος εξηγούσε γιατί έπρεπε να πεθάνει για τις ιδέες του.

Ως φοιτητής του Πολυτεχνείου, ο Τσιγαρίδας, εντάχθηκε στην ΕΔΑ και στις εκλογές του 1961 που έμειναν στην ιστορία ως «βίας και νοθείας» έκανε τουλάχιστον 50 ενστάσεις, «απόλυτα τεκμηριωμένες» όπως είχε πει ο ίδιος στην απολογία του κατά τη διάρκεια της δίκης του Επαναστατικού Λαϊκού Αγώνα. Για την αντιστασιακή δράση του Τσιγαρίδα στην περίοδο της δικτατορίας δεν είναι πολλά πράγματα γνωστά. Είχε φροντίσει και ο ίδιος να κρατάει χαμηλούς τόνους. Ποτέ δεν μίλησε ανοιχτά για τα όσα έκανε αν και είναι γνωστό πως πέρασε και αυτός για ανάκριση από το διαβόητο γραφείο του Λάμπρου στην Ασφάλεια αρκετές φορές.

wkne 3 17 Νοεμβρη, CIA, ελληνικη αστυνομία, ΕπαναστατικοΣ ΛαϊκοΣ ΑγωναΣ, ΚαρλοΣ το Τσακαλι, Σταζι
Τα περίφημα «Χημικά Λιπάσματα» η… βιτρίνα για το το ιδεολογικοπολιτικό κείμενο συγκρότησης του Ε.Λ.Α.

Η μεταπολίτευση τον βρίσκει να συμμετάσχει και αυτός στην κουβέντα που είχε ανοίξει σε διάφορες επιτροπές που στήνονταν τότε η μία μετά την άλλη για τη φύση που θα έπρεπε να είχε ο αγώνας. Σε μια από αυτές τις επιτροπές συναντά τον Χρήστο Κασσίμη. Τότε δεν είχαν μιλήσει. Μίλησαν για πρώτη φορά τέλη του 1975 σε μια οικοδομή (ο Τσιγαρίδας ήταν ο επιβλέπων μηχανικός). Άρχισαν τις συχνότερες επαφές και μετά από περίπου ένα μήνα ο Κασσίμης του έφερε τα περίφημα «Χημικά Λιπάσματα» το ιδεολογικοπολιτικό κείμενο συγκρότησης του ΕΛΑ. Ο πραγματικός τίτλος του κειμένου αυτού ήταν «Για την ανάπτυξη του Ελληνικού Λαϊκού και Επαναστατικού Κινήματος».

Πάνω σε αυτό το κείμενο οι δυο άνδρες κουβέντιασαν για έξι ολόκληρους μήνες. Στο τέλος αυτής της περιόδου ο Τσιγαρίδας αποφάσισε να ενταχθεί στον ΕΛΑ αλλά υπό ένα… ειδικό καθεστώς.

Η αιματηρή συμπλοκή της AEG, ο θάνατος του Κασίμη και ο Τσουτσουβής

wkne 2 17 Νοεμβρη, CIA, ελληνικη αστυνομία, ΕπαναστατικοΣ ΛαϊκοΣ ΑγωναΣ, ΚαρλοΣ το Τσακαλι, Σταζι

Όταν ο Τσιγαρίδας μπήκε στον ΕΛΑ είχε ήδη κάνει τη δική του οικογένεια, ενώ και εξαιτίας της επαγγελματικής του διαδρομής είχε ένα σημαντικό κύκλο γνωριμιών με πολλούς ανθρώπους. Συμφώνησαν με τον Κασσίμη πως το να εμπλακεί στην «ένοπλη προπαγάνδα» θα έβαζε σε κίνδυνο την οργάνωση καθώς θα παραβίαζε τους κανόνες της συνωμοτικότητας. Έτσι η «δουλειά» του Τσιγαρίδα στην οργάνωση ήταν περισσότερο στο ιδεολογικό κομμάτι αλλά και στο κομμάτι της αντιπληροφόρησης (ήταν άλλωστε ένας από τους υπεύθυνους έκδοσης του περιοδικού Αντιπληροφορηση που εξέδιδε ο ΕΛΑ)  που η οργάνωση έδινε μεγάλη βάση. Επίσης, για τους ίδιους λόγους, ο Τσιγαρίδας δεν μπήκε σε κάποιους από τους αυτόνομους πυρήνες της οργάνωσης και είχε τον δικό του ξεχωριστό σύνδεσμο. Ο σύνδεσμος αυτός ήταν ο ίδιος ο Χρ. Κασσίμης!

Ξημερώματα της 20ης Ιουλίου 1977, ωστόσο, στη λαχαναγορά του Ρέντη, δίπλα στο εργοστάσιο της AEG κατά τη διάρκεια ένοπλης συμπλοκής μεταξύ αστυνομικών και υπόπτων που επέβαιναν σε ένα αυτοκίνητο πέφτει νεκρός από τις σφαίρες των ένστολων ο Χρ. Κασσίμης. Μέσα στο αυτοκίνητο που επέβαιναν εντοπίζονται διάφορες εμπρηστικές βόμβες. Αυτό ήταν ένα σημαντικό πλήγμα για τον Τσιγαρίδα καθώς είχε πολλή στενή σχέση με τον Κασσίμη.

wkne 8 17 Νοεμβρη, CIA, ελληνικη αστυνομία, ΕπαναστατικοΣ ΛαϊκοΣ ΑγωναΣ, ΚαρλοΣ το Τσακαλι, Σταζι
Ο Χρήστος Κασσίμης

Μέσα στον ΕΛΑ αρχίζουν, πλέον, και γίνονται εντονότερες οι ζυμώσεις σχετικά με το τρόπο με τον οποίο η οργάνωση θα πραγματοποιούσε την «ένοπλη προπαγάνδα» της. Υπήρχε το μετριοπαθές κομμάτι που ήθελε χαμηλής έντασης βομβιστικές επιθέσεις, συμβολικού χαρακτήρα και απεύθυνση στην κοινωνία με σκοπό τη δημιουργία ενός λαϊκού επαναστατικού κινήματος. Υπήρχε και το εξτρεμιστικό κομμάτι το οποίο ήταν πιο σκληροπυρηνικό και ήθελε δυναμικές ενέργειες που δεν απέκλειαν ακόμα και τις εκτελέσεις. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, ο ΕΛΑ, σε αντίθεση με τη 17 Νοέμβρη ήταν η οργάνωση που είχε πολλές διασπάσεις καθώς διάφοροι πυρήνες της αυτονομούνταν και προχωρούσαν σε πιο δυναμικές ενέργειες δημιουργώντας νέες οργανώσεις. Μια από αυτές ήταν και η «Αντικρατική Πάλη» του Χρήστου Τσουτσουβή ο οποίος επίσης ήταν μέλος του ΕΛΑ και είχε αποχωρήσει από την οργάνωση παίρνοντας μαζί του ένα μεγάλο μέρος του οπλοστασίου της.

wkne 9 17 Νοεμβρη, CIA, ελληνικη αστυνομία, ΕπαναστατικοΣ ΛαϊκοΣ ΑγωναΣ, ΚαρλοΣ το Τσακαλι, Σταζι
Ο Χρήστος Τσουτσουβής

Μετά το θάνατο του Κασσίμη, ενεργοποιήθηκε το εναλλακτικό σχέδιο που υπήρχε (δεν ανέφερε τίποτα περισσότερο γι’ αυτό), και ο Τσιγαρίδας αφιερώθηκε στη σύνταξη της «Αντιπληροφόρησης» και είχε πλέον άλλο σύνδεσμο. Στα τέλη του 1989 ο τότε σύνδεσμος του Τσιγαρίδα σε μία συνάντηση που είχαν του ανακοίνωσε πως για προσωπικούς λόγους αποχωρεί από την οργάνωση και του ανέφερε ποιος θα είναι ο νέος του σύνδεσμος. Ο Τσιγαρίδας του ζήτησε να μεταφέρει στην οργάνωση πως αν δεν εμφανιζόταν στο επόμενο καθορισμένο ραντεβού (στις αρχές του 1990) αυτό θα σήμαινε πως και ο ίδιος θα είχε αποχωρήσει από τον ΕΛΑ. Όπως και έγινε τελικά…

Στη δίκη του ΕΛΑ ο Χρήστος Τσιγαρίδας, ανέλαβε την πολιτική ευθύνη για τη συμμετοχή του στην οργάνωση μέχρι και το 1990.

Η ομάδα του Κάρλος, τ’ αρχεία της Στάζι, η σύλληψη και η δίκη

wkne 5 17 Νοεμβρη, CIA, ελληνικη αστυνομία, ΕπαναστατικοΣ ΛαϊκοΣ ΑγωναΣ, ΚαρλοΣ το Τσακαλι, Σταζι
Απόσπασμα από την έκθεση Παπαθεμέλη που στηρίζονταν στ’ αρχεία της Στάζι

Οι ελληνικές διωκτικές αρχές έβαλαν τον Χρήστο Τσιγαρίδα στο μικροσκόπιο τους, με την πτώση του πρώην ανατολικού μπλοκ και το άνοιγμα των περιβόητων (και αμφισβητούμενων ακόμα και σήμερα) αρχείων της Στάζι. Εκεί για πρώτη φορά είδαν το όνομά του. Για την ακρίβεια είδαν την κωδική ονομασία «Άντριου». Τα έγγραφα αυτά έφτασαν στα χέρια των ελληνικών αρχών την περίοδό 1993- 1994. Πριν όμως, στις αρχές του 1990, υποτίθεται πως η Ελληνική Αστυνομία είχε ενημερωθεί «ανεπίσημα» από κλιμάκιο της CIA για τη δράση του «Άντριου». Αυτός ήταν και ο λόγος (σύμφωνα με την αντιτρομοκρατική) που ο Τσιγαρίδας αποσύρθηκε. Είχε νιώσει πως ο κλοιός γύρω του στένευε.

Για τις ελληνικές διωκτικές αρχές ο Τσιγαρίδας ήταν ο μόνος που είχε το ηθικό και πολιτικό ανάστημα να διαδεχθεί τον Κασσίμη μετά το θάνατο του τελευταίου. Ο Τσιγαρίδας, πάντα σύμφωνα με την ΕΛΑΣ, ήταν και ένας από αυτούς που είχαν έρθει σε επαφή με τον «Κάρλος το Τσακάλι», όπως ήταν γνωστός ο αρχιτρομοκράτης Ίλιτς Ραμίρεζ Σάντσες. Τον Φεβρουάριο του 2003 ο Κάρλος είχε δώσει συνέντευξη στην εφημερίδα «Απογευματινή» και τον δημοσιογράφο Κώστα Παπαπέτρου και είχε δηλώσει πως δεν είχε αντίρρηση να καταθέσει στα ελληνικά δικαστήρια και να δει το πρόσωπο το «Άντριου» προκειμένου να επιβεβαιώσει πως πράγματι αυτός ήταν ο Χρήστος Τσιγαρίδας. Η κατάθεση αυτή, ωστόσο, δεν ζητήθηκε ποτέ.

Ο Τομέας XXIII/8 της Στάζι ήταν υπεύθυνος για σχεδόν όλες τις τρομοκρατικές οργανώσεις που δρούσαν στην Ευρώπη. Βασικός στόχος της ήταν ο Κάρλος. Η Στάζι είχε καταφέρει να αντλεί πληροφορίες από τον υπαρχηγό του Σάντσες, τον περιβόητο Γιοχάνες Βάινριχ ή Στίβ ο οποίος ήταν βασικός σύνδεσμος με τον ΕΛΑ. Όταν ανοίχτηκαν τ’ αρχεία της Στάζι πολλές πληροφορίες για τη δράση και κυρίως τα βασικά πρόσωπα του ΕΛΑ αντλήθηκαν από την αλληλογραφία του Βάινριχ με τον Κάρλος.

wkne 6 17 Νοεμβρη, CIA, ελληνικη αστυνομία, ΕπαναστατικοΣ ΛαϊκοΣ ΑγωναΣ, ΚαρλοΣ το Τσακαλι, Σταζι
Ο Χρήστος Τσιγαρίδας μέσα σε ένα από τα περιβόητα μαύρα τζιπάκια της αντιτρομοκρατικής

Ο Χρήστος Τσιγαρίδας συνελήφθη στο σπίτι του στην οδό Ωρίωνος 1, στο Π. Ψυχικό στις 6 το πρωί της 4ης Φεβρουαρίου 2003. Ήταν μια σύλληψη που είχε ουσιαστικά προαναγγελθεί και γι αυτό το λόγο άλλωστε στο σημείο ήταν από νωρίς… τηλεοπτικά συνεργεία! Ο Τσιγαρίδας θεωρούταν τότε ως «ο θεωρητικός της ηγετικής ομάδας του ΕΛΑ».

Στη δίκη που ακολούθησε ο Τσιγαρίδας καταδικάστηκε σε κάθειρξη 25 ετών και πρόστιμο 22.000 ευρώ. Τον Ιανουάριο του 2005 αποφυλακίστηκε για λόγους υγείας (οι γιατροί του κατέθεσαν ότι πάσχει από βαριά καρδιακή ανεπάρκεια, βαριά αποφρακτική γενικευμένη αγγειοπάθεια, απώλεια όρασης από το ένα μάτι κλπ).

Στο Εφετείο που ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2009 ο Τσιγαρίδας αθωώθηκε καθώς το πενταμελές εφετείο κακουργημάτων δέχθηκε ομόφωνα τη δήλωσή του ότι υπήρξε μέλος του ΕΛΑ μέχρι το τέλος του 1989 και τον απάλλαξε για κάθε πράξη από το 1990 και μετά. Για το διάστημα που ήταν μέλος, τον απάλλαξε με πλειοψηφία 3-2 από την κατηγορία της απλής συνέργειας στις ενέργειες του ΕΛΑ.

Πηγή