Οι απατεώνες μπορούν να κλέψουν τα προσωπικά σας δεδομένα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτά μπορούν να τους βοηθήσουν να αποκτήσουν πρόσβαση στους τραπεζικούς σας λογαριασμούς, να κάνουν δάνεια ή να προβούν σε άλλες παράνομες ενέργειες εξ ονόματός σας ή να αποτελέσουν αντικείμενο πώλησης σε άλλους απατεώνες.
Πώς λειτουργεί;
Πιθανόν να έχετε τον προσωπικό σας λογαριασμό σε μέσo κοινωνικής δικτύωσης ως “private” και ασφαλισμένο ή ακόμη να είστε προσεκτικοί σε σχέση με τις πληροφορίες που μοιράζεστε μέσω των προφίλ που διατηρείτε (π.χ. φωτογραφίες, βίντεο, ανανεώσεις στο στάτους κτλ). Οι απατεώνες όμως χρησιμοποιούν διάφορες μεθόδους, για να σας ξεγελάσουν και να μοιραστείτε προσωπικές πληροφορίες (π.χ. όνομα, email, κωδικούς ή αριθμό τραπεζικής κάρτας κτλ). Οι εν λόγω πληροφορίες μπορούν μετέπειτα να χρησιμοποιηθεί για υποκλοπή στοιχείων της ταυτότητάς σας.
Οι προσωπικές σας πληροφορίες μπορούν να βοηθήσουν τους απατεώνες:
- Να προβούν σε μη εγκεκριμένες συναλλαγές με την κάρτα σας ή να αποκτήσουν πρόσβαση στο συμβόλαιο τηλεφώνου ή και άλλους λογαριασμούς σας.
- Να εξασφαλίσουν δάνειο
- Να πωλήσουν σε άλλους απατεώνες τα προσωπικά σας δεδομένα
- Να προβούν σε παράνομες ενέργειες χρησιμοποιώντας το όνομά σας
Πολλοί απατεώνες χρησιμοποιούν κλασικές μεθόδους όπως:
- Twishing (συνδυασμός των λέξεων Twitter και phishing): αποτελεί τη μέθοδο κατά την οποία αποστέλλεται ένα μήνυμα σε ένα χρήστη του Twitter, μέσω του οποίου του ζητείται να ακολουθήσει ένα σύνδεσμο για μια ιστοσελίδα. Εάν ο χρήστης μπει στην ιστοσελίδα του απατεώνα, τότε αυτός που κάνει την απάτη αποκτά πρόσβαση σε πληροφορίες του λογαριασμού όπως το όνομα και ο κωδικός πρόσβασης.
- Ποιοι είδαν το προφίλ σου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Μια τέτοια υπηρεσία θα σας ζητήσει να παραχωρήσετε πρόσβαση στο προφίλ σας. Έπειτα, θα σας ζητήσει να συμμετάσχετε σε μια απατηλή έρευνα και να μοιραστείτε να προσωπικά σας δεδομένα. Ο απατεώνας κερδίζει προμήθεια κάθε φορά που κάποιος συμπληρώνει μια τέτοια έρευνα, ενώ εσείς ποτέ δεν θα μάθετε ποιοι πραγματικά είδαν το προφίλ σας.
- «Μήπως είσαι εσύ σε αυτό το βίντεο;» Με το που θα πατήσετε σε ένα τέτοιο σύνδεσμο θα οδηγηθείτε σε μια σελίδα που πραγματοποιεί έρευνα η οποία αποσκοπεί σε χρηματικό όφελος του απατεώνα. Είναι επίσης πιθανό η συσκευή σας να προσβληθεί από κάποιο κακόβουλο λογισμικό.
- «Ο λογαριασμός σας έχει ακυρωθεί», «επιβεβαιώστε τον λογαριασμό του email σας». Τέτοιου είδους απάτες με τα προαναφερθέντα μηνύματα αποσκοπούν στο να αποκτήσουν πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα σας ή τους κωδικούς που έχετε για κάποιο λογαριασμό.
- Απάτες με δωροκάρτες και ψεύτικες προσφορές από γνωστά καταστήματα ή γνωστές μάρκες. Αυτού του είδους απάτες στοχεύουν σε εξασφάλιση προσωπικών δεδομένων ή συνδρομής κάποιου σε ακριβές υπηρεσίες. Παίρνουν κάθε μήνα διαφορετική μορφή και ακούγονται πολύ καλές για να είναι αληθινές. Μάλιστα, το προϊόν ή η υπηρεσία που προβάλλονται δεν παραδίδονται ποτέ στον πελάτη.
- Θαυματουργό προϊόν, δωρεάν δοκιμή! Αυτές οι ηλεκτρονικές απάτες χρησιμοποιούν τις μεθόδους της δωρεάν δοκιμής, ψεύτικων εγκρίσεων και έρευνες προκειμένου να ξεγελάσουν το κοινό και να το παρασύρουν να πληρώσει προϊόντα ή να κάνει συνδρομές, για τα οποία το κοινό δεν γνωρίζει καν ότι πληρώνει (π.χ. έξοδα αποστολής κ.α.).
- «Κέρδισε πολλά λεφτά δουλεύοντας από το σπίτι». Οποιαδήποτε δουλειά απαιτεί κάποιο αρχικό ποσό για να αρχίσετε να εργάζεστε για αυτή είναι ύποπτη ως απάτη. Τέτοιες διαφημίσεις συνήθως εμφανίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οδηγούν σε κάποια προσφορά που χρεώνεται, με το πρόσχημα ότι αποτελεί προϋπόθεση για να αρχίσετε τη δήθεν εργασία με τα πολλά χρήματα. Πιθανόν να σας ζητηθεί να υποβάλετε πολλά προσωπικές πληροφορίες, περιλαμβανομένου του φορολογικού σας μητρώου, αντίτυπα του διαβατηρίου ή της άδειας οδήγησής σας. Μάλιστα, ορισμένες από τέτοιου είδους «εργασίες» πιθανόν να καλύπτουν ενέργειες ξεπλύματος χρήματος, ζητώντας να λαμβάνετε πληρωμές στον τραπεζικό σας λογαριασμό παίρνοντας προμήθεια κι έπειτα να μεταφέρεται σε μια ξένη εταιρεία τα χρήματα. Συνεπώς, θα σας χρησιμοποιήσουν ως όχημα παράνομων χρημάτων (δείτε περισσότερα στη σελίδα της Eurοpol: money mule στο σύνδεσμο https://www.europol.europa.eu/activities-services/public-awareness-and-prevention-guides/money-muling) για εγκληματίες κάτι που βεβαίως είναι παράνομο.
- Βοήθεια, έχω μπλέξει! Κάποιος προσποιούμενος ότι είναι συγγενής ή γνωστός λέει ότι έχει άμεση οικονομική ανάγκη και επικοινωνεί μαζί σας κυρίως μέσω των μέσω κοινωνικής δικτύωσης. Ο απατεώνας θα προσποιηθεί ότι βρίσκεται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση και θα ζητήσει χρήματα. Πέραν των μέσων κοινωνικής δικτύωσης τέτοιου είδους επικοινωνίες μπορεί να γίνουν μέσω τηλεφώνου, email ή γραπτού μηνύματος sms.
Τι μπορείτε να κάνετε;
- Οποιαδήποτε στιγμή θέλετε να επιβεβαιώσετε πληροφορίες ενός λογαριασμού σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, πηγαίνετε απευθείας στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας. Μην εμπιστευθείτε τον σύνδεσμο που υποτίθεται παραπέμπει σε μια επίσημη ιστοσελίδα.
- Δείτε ξανά τις ρυθμίσεις ασφαλείας σε κάθε μέσο κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιείτε. Πάρτε τον χρόνο σας για να κατανοήσετε πλήρως τι ακριβώς προβάλλετε δημοσίως, μέσω του προφίλ που διατηρείτε.
- Κάνετε την έρευνά σας στο διαδίκτυο. Αναζητήστε το όνομα του προϊόντος ή της εργασίας που σας προσφέρετε και δείτε τι λένε άλλα άτομα για αυτά. Μπορείτε να συνδυάσετε στην αναζήτησή σας σημαντικές λέξεις-κλειδιά όπως: ανασκόπηση, παράπονα ή απάτη.
- Κάνετε αναφορά για προφίλ που φαίνονται να είναι ύποπτα για απάτες (report) στις πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιείτε. Εάν σας ακολουθούν ή είναι διαδικτυακοί σας φίλοι, επιβεβαιώστε ότι τους μπλοκάρατε και αναμένετε να δείτε οποιαδήποτε αντίδραση.
- Να κοιτάζετε σε τακτική βάση τις καταστάσεις λογαριασμού των καρτών σας. Εάν παρατηρήσετε χρεώσεις για κάτι που δεν παραγγείλατε επικοινωνήσετε με την τράπεζα ή τον παροχέα της κάρτας σας.