Yπουργείο Υγείας: Τρόποι μετάδοσης και εμβολιασμός για την ευλογία των πιθήκων

Αναφορικά με τον πρόσφατο εντοπισμό κρούσματος Mpox στη χώρα μας, το Υπουργείο Υγείας επιθυμεί να ενημερώσει το κοινό για τα ακόλουθα:

Τρέχουσα κατάσταση

Επί του παρόντος, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτω ECDC (ημερομηνίας 16/08/2024), η εκτίμηση κινδύνου για τον γενικό πληθυσμό στην Ευρώπη είναι χαμηλή.

Σημειώνεται πως στην Κύπρο κατά το έτος 2022 υπήρξαν πέντε (5) επιβεβαιωμένα κρούσματα, εντός του 2023 δεν αναφέρθηκαν περιστατικά, ενώ το 2024 είχαμε ένα (1) επιβεβαιωμένο περιστατικό, στις 15/12/2024.

Τα μέτρα αυτοπροστασίας περιλαμβάνουν:

αποφυγή σωματικής επαφής με άτομο που παρουσιάζει συμπτώματα που συνάδουν με πιθανή μόλυνση από Mpox.
συχνό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή αντισηπτικό σκεύασμα
διατήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας και διατήρηση της απόστασης.
εμβολιασμό σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Πιθανά συμπτώματα

εξάνθημα με φυσαλίδες στο πρόσωπο, στα χέρια, στα πόδια, στα γεννητικά όργανα και/ή στις περιπρωκτικές περιοχές.
πυρετός
διογκωμένοι λεμφαδένες
κεφαλαλγία
μυαλγία
κόπωση/αδυναμία

Τρόποι μετάδοσης

Η μετάδοση από ζώο σε άνθρωπο (ζωονοσογόνος) μπορεί να συμβεί από:

άμεση επαφή με αίμα, σωματικά υγρά, δερματικές ή βλεννογονικές βλάβες μολυσμένων ζώων.
κατανάλωση ανεπαρκώς μαγειρεμένου κρέατος και άλλων ζωικών προϊόντων μολυσμένων ζώων.
Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο μπορεί να συμβεί ως ακολούθως:

επαφή με αναπνευστικές εκκρίσεις ή δερματικές βλάβες ενός μολυσμένου ατόμου ή πρόσφατα μολυσμένων αντικειμένων.
μετάδοση μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης πρόσωπο με πρόσωπο επαφής.
μετάδοση μέσω του πλακούντα από τη μητέρα στο έμβρυο (που μπορεί να οδηγήσει σε συγγενή Mpox).
στενή επαφή κατά τη διάρκεια της γέννησης και μετά τη γέννηση.
στενή επαφή με μέλη του νοικοκυριού, σεξουαλικούς συντρόφους, άλλες στενές επαφές (χειραψία ή άγγιγμα).
σε άτομα που παρέχουν φροντίδα σε περιστατικό, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών υγείας που δεν προστατεύονται επαρκώς.
Στενές επαφές κρούσματος Mpox αποτελούν:

Σεξουαλικός σύντροφος.
Άτομα που διαβιούν στο ίδιο οικιακό ή σε παρόμοιο περιβάλλον (π.χ. κατασκήνωση, χώρος κοινής διανυκτέρευσης),
Άτομα που έκαναν κοινή χρήση ρουχισμού, ιματισμού, σκευών κτλ., ενόσω το κρούσμα είχε εξάνθημα.
Άτομα που έκαναν κοινή χρήση εργασιακού χώρου/γραφείου με το κρούσμα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Οι φροντιστές, οι επαγγελματίες υγείας και προσωπικό εργαστηρίων που είχαν επαφή με κρούσμα Mpox (δερματικές βλάβες ή παρατεταμένη επαφή πρόσωπο με πρόσωπο) ή εκτέθηκαν σε δείγμα που περιέχει τον ιό χωρίς τη χρήση κατάλληλου Ατομικού Προστατευτικού Εξοπλισμού.
Συνεπιβάτες κρούσματος σε απόσταση 1-2 θέσεων περιμετρικά του κρούσματος ενόσω αυτό ήταν συμπτωματικό, σε αεροπλάνο, λεωφορείο ή τρένο σε ταξίδι διάρκειας ≥8 ωρών.
Διαχείριση περιστατικών
Αν κάποιος θεωρεί πως παρουσιάζει τα υπό αναφορά συμπτώματα ή/και αποτελεί στενή επαφή κρούσματοςθα πρέπει να επικοινωνήσει με τον προσωπικό του ιατρό ή με άλλο θεράπων ιατρό για οδηγίες.

Οδηγίες προς πολίτες που θα ταξιδέψουν στις επηρεαζόμενες περιοχές

Πολίτες που πρόκειται να ταξιδέψουν στις χώρες υψηλού κινδύνου ( Λ.Δ. Κονγκό, Ουγκάντα, Μπουρούντι, Κένυα, Ρουάντα ) συστήνεται να συμβουλευτούν τον Προσωπικό τους Ιατρό ή τα κέντρα εμβολιασμού τουλάχιστον έξι (6) εβδομάδες πριν ταξιδέψουν για να διερευνηθεί η αναγκαιότητα εμβολιασμού και να λάβουν εξατομικευμένες συστάσεις για το ταξίδι τους.

Επίσης, τα άτομα που θα ταξιδέψουν σε επηρεαζόμενη περιοχή θα πρέπει να εφαρμόζουν μέτρα προφύλαξης όπως, αποφυγή επαφής με:

μολυσμένα άτομα και ιδιαίτερα με όσα εμφανίζουν δερματικές βλάβες.
άγρια ζώα, κατοικίδια θηλαστικά, και ιδιαίτερα τρωκτικά (ποντίκια, αρουραίους, χάμστερ, γερβίλους, ινδικά χοιρίδια, σκίουρους).
μολυσμένες επιφάνειες και είδη που χρησιμοποιούνται από ασθενείς (ρούχα, κλινοσκεπάσματα κλπ) ή που ήρθαν σε επαφή με άγρια ζώα.
Επίσης, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού θα πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση ή παρασκευή κρέατος από άγρια ζώα και να αναζητείται άμεσα ιατρική φροντίδα σε περίπτωση εμφάνισης ανεξήγητου δερματικού εξανθήματος (βλάβες σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος), με ή χωρίς πυρετό και ρίγη.

Εάν μετά την επιστροφή από το ταξίδι και εντός 21 ημερών, παρατηρηθούν τα προαναφερθέντα συμπτώματα, τότε θα πρέπει να ενημερώνεται ο Προσωπικός ιατρός/Παιδίατρος.

Εμβολιασμός

Ο εμβολιασμόςσυνιστάται ιδιαιτέρως σε άτομα που:

προτίθενται να ταξιδέψουν σε επηρεαζόμενες περιοχές.
ενδεχομένως να περιθάλψουν επιβεβαιωμένο περιστατικό.
έχουν ερωτική επαφή με πολλαπλούς συντρόφους ή άγνωστους συντρόφους.
είχαν στενή επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα.
Για τα άτομα που θεωρούνται στενές επαφές, συστήνεται να το πράξουν εντός τεσσάρων ημερών από την πρώτη επαφή τους με το κρούσμα. Η περίοδος εμβολιασμού μπορεί να παραταθεί μέχρι 14 ημέρες μετά την επαφή για να μειωθεί η πιθανότητα της σοβαρής εκδήλωσης συμπτωμάτων.

Ο εμβολιασμός θα πρέπει να γίνεται κατόπιν συνεννόησης του ενδιαφερόμενου με τα καθορισμένα κέντρα εμβολιασμού.

Για περισσότερες πληροφορίες οι πολίτες μπορούν να απευθύνονται στα τηλέφωνα 22605678, 22605456 και στην Ηλεκτρονική Διεύθυνση cycomnet@cytanet.com.cy.