Ήταν 1919 ανήμερα της γιορτής του Αγίου Πνεύματος όταν τρία χωριά της Κύπρου βυθίστηκαν στο πένθος, χάνοντας την ζωή τους 25 άτομα.
To τραγικό και θλιβερό γεγονός διαδραματίστηκε στο Ποταμό του Λιοπετρίου όταν κάτοικοι των χωριών Ξυλοφάγου, το Λιοπέτρι και το Αυγόρου μεταφέρονταν με βάρκα στο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου.
Η βάρκα σε κάποια στιγμή αναποδογυρίστηκε και όλοι έπεσαν στη θάλασσα, προσπάθησαν να σωθούν αλλά για πολλούς ήταν πλέον αργά…Ανάμεσα στους νεκρούς κυρίως γυανικόπαιδα.
Τραγική φιγούρα η Χατζηνού Αντωνή Παρτάκκη από το Αυγόρου: «Την γεναίκαν του Πάρτακκη δκυο φορές ετράβησαν την ζωντανήν που την θάλασσαν τζιαι δκυο φορές έππεφτεν πίσω να πιάσει τα μώρα της τζ’ επνιηκεν τζιαι τζείνη», περιγράφει άνδρας που έζησε τα γεγονότα.
Από τότε δεν έγινε ξανά το πανηγύρι του Κατακλυσμού στον Ποταμό του Λιοπετριού.
Οι κάτοικοι του Ξυλοφάγου αποφεύγουν εκείνη την ημέρα να πηγαίνουν στον Ποταμό και εκκλησιάζονται στο ξωκλήσι της Παναγίας.
Η ιστορία όπως μεταφέρεται από τον Χριστόφορο Φεκκά:
Όπως κάθε χρόνο…
Κάτοικοι των χωριών της επαρχίας Αμμοχώστου, πήγαν από νωρίς το πρωί στον Ποταμό του Λιοπετριού για να παρακολουθήσουν την Θεία Λειτουργία στο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου και μετά να διασκεδάσουν χορεύοντας, τραγουδώντας και κάνοντας βαρκάδα.
Η λέμβος ανετράπη και πάντες οι εν αυτή ευρέθησαν εις την θάλασσαν και οι πλείστοι τούτων εύρον τραγικόν θάνατον. Δυστυχώς όμως η γιορτή κατέληξε σε τραγωδία και βύθισε στο πένθος 3 χωριά …
Οι βαρκάρηδες για να εξασφαλίσουν όσο το δυνατόν πιο πολλά χρήματα σε κάθε βαρκάδα, έβαζαν περισσότερους επιβάτες από όσο έπρεπε. Σε μια από αυτές, μπήκαν περισσότεροι από 30 επιβάτες και μάλιστα ήταν όλοι γυναικόπαιδα.
Η βάρκα προχωρούσε στα βαθιά και τα πρόσωπα των παιδιών ήταν γεμάτα χαρά, είχε πει τότε ένας από τους επιζώντες. Όταν η βάρκα έπρεπε να γυρίσει, συνέβη και η τραγωδία. Οι εφημερίδες της εποχής αναφέρουν: «Αίφνης όμως προέβαλε την λέμβον ισχυρόν ρεύμα αέρος και ο λεμβούχος εθεώρησε καλόν να επιστρέψη, διό και ήρχισε να γυρίζει το πανί. Οι επιβαίνοντες της λέμβου συνεκεντρώθησαν τότε προς το δεξιόν μέρος αυτής, ότε η λέμβος ανετράπη και πάντες οι εν αυτή ευρέθησαν εις την θάλασσαν και οι πλείστοι τούτων εύρον τραγικόν θάνατον».
Ένας από τους επιζώντες, ο Θεοφάνης Λοΐζου, είχε πει τότε: «η βάρκα ήταν υπερπλήρης, οι βαρκάρηδες ήταν μεθυσμένοι και η απότομη στροφή που προκάλεσαν στη βάρκα ήταν η αιτία της τραγωδίας».
Προκλήθηκε μεγάλος πανικός και όλος ο κόσμος έτρεχε να βοηθήσει. Άλλοι με τις βάρκες και άλλοι κολυμπώντας, προσπαθούσαν να προλάβουν για να σώσουν τα θύματα αλλά δυστυχώς…
Τους βρήκαν σχεδόν όλους νεκρούς να επιπλέουν στον ποταμό.
Ο Αντώνης Νικολή (επιζώντας), είχε πει σε μια συνέντευξη του:« Ήμουν τότε πολύ μικρός, θυμάμαι όταν γύρισε η βάρκα εγιώ έπιασα πάνω στην άκραν της και όλοι όσοι έππεφταν, έππεφταν που πάνω μου. Τότε έκαμα μερικές κλωτσιές και επέρασα από την άλλην πάνταν της βάρκας και ευρέθηκα καλλιτζιεμένος το κατάρτιν της βάρκας. Εκεί έμεινα και επαρακολουθούσα την όλην τραγωδίαν σαν που να θώρουν σινεμά. Γυναίκες να φωνάζουν για έναν λεπτόν, χωρίς να μπορώ να βοηθήσω σε τίποτε. Έμεινα εκεί μέχρι που ήρτεν μια βάρκα τζιαι έπιασεν με». Επίσης, περιγράφει την επίμονη προσπάθεια μιας μητέρας να σώσει τα παιδιά της. Ήταν η Χατζηνού Αντωνή Παρτάκκη από το Αυγόρου. Είχε πει: «Την γεναίκαν του Πάρτακκη δκυο φορές ετράβησαν την ζωντανήν που την θάλασσαν τζιαι δκυο φορές έππεφτεν πίσω να πιάσει τα μώρα της τζ’ επνιηκεν τζιαι τζείνη».
Ολόκληρο το νησί βυθίστηκε στο πένθος και η εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» με μεγάλα γράμματα έγραφε στο πρωτοσέλιδό της: «Δυστύχημα εν τη θαλάσση» με υπότιτλο: «Πνιγμός 25 γυναικόπαιδων».
Τραγικός απολογισμός: 14 νεκροί από το Ξυλοφάγου, 8 από το Λιοπέτρι και 3 από το Αυγόρου. Ήταν 2 έως 20 ετών. Μαζί τους ήταν και δυο 30χρονες μητέρες. Στο Ξυλοφάγου έθαψαν τα θύματα σε 3 ομαδικούς τάφους.
Από τότε…
Δεν έγινε ξανά το πανηγύρι του Κατακλυσμού στον Ποταμό του Λιοπετριού. Οι κάτοικοι του Ξυλοφάγου αποφεύγουν εκείνη την ημέρα να πηγαίνουν στον Ποταμό και εκκλησιάζονται στο ξωκλήσι της Παναγίας.
Πηγή: Reporter.com.cy