Επ. Αμμοχώστου: Oικονομική καταστροφή σε κλάδους του τουρισμού

Του Μαρίνου Παυλικκά*

Καθώς το καλοκαίρι οδεύει προς το τέλος του και ένα δεκαπενθήμερο πριν από την έναρξη του φθινοπώρου, η πανδημία έχει πλέον αφήσει το στίγμα της με τη χειρότερη εδώ και τέσσερεις δεκαετίες χρονιά στον κυπριακό τουρισμό. Το απευκταίο της απουσίας τουριστών κατά τη φετινή τουριστική σεζόν έχει τελικά επέλθει, με τους επιχειρηματίες αλλά και τους εργαζομένους του κλάδου να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, όχι μόνο για την κατάσταση που επικρατεί, αλλά και για το πώς θα καταφέρουν να επιβιώσουν εκείνοι και οι οικογένειές τους οικονομικά τον ερχόμενο χειμώνα.

Η κατάσταση στα ξενοδοχεία είναι δραματική. Παρά τις ελπίδες των ξενοδόχων κατά την έναρξη της τουριστικής σεζόν, για ενδεχόμενη θετική κατηγοριοποίηση του Ηνωμένου Βασιλείου, ή και ένταξη στις κατηγοριοποιήσεις της Ρωσίας, οι εξελίξεις και η συνεχής αυξομείωση των κρουσμάτων έχουν ρίξει στην κατάψυξη την προσέλκυση τουρισμού. Αγία Νάπα και Πρωταράς έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες ζημιές, καθώς τα δύο αυτά τουριστικά θέρετρα έχουν εξάρτηση κατά 90% από τον ξένο τουρισμό. Εκατοντάδες χιλιάδες ήταν οι τουρίστες που παραθέριζαν καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ μόλις το περασμένο καλοκαίρι, τα δημοσιεύματα για τον τουρισμό τέτοια περίοδο, μιλούσαν για υπερ-πληρότητα και αναγκαιότητα αύξησης των κλινών, αλλά και περισσοτέρων και ποιοτικότερων υποδομών για τον τουρισμό.

Στην επαρχία Αμμοχώστου, αυτήν την περίοδο, σύμφωνα και με τον Πρόεδρο του τοπικού ΠΑΣΥΞΕ, Δώρο Τάκκα, μόλις το 30% των ξενοδοχειακών μονάδων παραμένουν ανοικτές. Η εικόνα, βέβαια, γίνεται τραγικότερη αντικρίζοντας μεγάλες και σημαντικές ξενοδοχειακές μονάδες, οι οποίες παραμένουν κλειστές μέσα στο 2020, εξαιτίας της μη προσέλκυσης των παραδοσιακών τους αγορών, ενώ η εικόνα τα Σαββατοκύριακα δεν μοιάζει σε τίποτα με την εικόνα κατά τις υπόλοιπες μέρες της εβδομάδας, αφού, πλέον, κατά τη φετινή χρονιά, “ένεση” στην οικονομία της περιοχής προσφέρει σχεδόν αποκλειστικά ο ντόπιος τουρισμός.

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΠΑΣΥΞΕ Αμμοχώστου, το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου κινήθηκε, περίπου, όπως και ο Ιούλιος, με την πληρότητα κατά τη διάρκεια της εβδομάδας να κυμαίνεται στο 25-30% και τα Σαββατοκύριακα στο 60%, ενώ κατά την περίοδο των αδειών του Δεκαπενταυγούστου εκτιμάται ότι η πληρότητα θα αυξηθεί στο 35-40% και τα Σαββατοκύριακα περί το 60%.

Κινδυνεύουν κλάδοι με εξόντωση

Από τις συνέπειες της πανδημίας έχουν επηρεαστεί συγκεκριμένοι κλάδοι, οι οποίοι εξαρτώνται ως επί το πλείστον από τους ξένους τουρίστες. Υπηρεσίες ταξί, θαλάσσια αθλήματα, ενοικιάσεις οχημάτων και μεγάλο μέρος των κέντρων εστίασης και αναψυχής αλλά και τα καταστήματα δώρων και ειδών ένδυσης αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα, λόγω της ελάχιστης πελατείας, ενώ αρκετοί επιχειρηματίες παραμένουν κλειστοί.

Ίσως το μεγαλύτερο πλήγμα έχει δεχθεί ο τομέας ενοικιάσεως οχημάτων, ένας τομέας ο οποίος λειτουργεί μόνο με τη στήριξη των ξένων τουριστών. Όπως ανέφερε μιλώντας στη “Σ” ο Νίκος Στυλιανού, πρόεδρος του συνδέσμου επαγγελματιών ενοικιάσεως οχημάτων (ΕΝΕΜΟΤΟ ΠΟΒΕΚ Αμμοχώστου), η κατάσταση είναι τραγική με περισσότερους από τους μισούς επιχειρηματίες να είναι ανοικτοί, εκ των οποίων σχεδόν όλοι λειτουργούν χωρίς προσωπικό, αφού δεν μπορούν να βγάλουν ούτε τα προς το ζην. Τόνισε ότι τα λειτουργικά έξοδα και το κόστος των ενοικίων σε κύριες λεωφόρους των τουριστικών περιοχών ξεπερνά σε κάποιες περιπτώσεις και τις δύο χιλιάδες ευρώ ανά μήνα, ενώ πολύ λίγα έως ανύπαρκτα είναι τα καθημερινά έσοδα. Όπως ανέφερε, ένα σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος είναι το θέμα της περιόδου ασφάλισης των οχημάτων, η οποία ανέρχεται στους πέντε μήνες, με αποτέλεσμα πολλοί εκ των επιχειρηματιών να προβαίνουν κατά τη φετινή χρονιά στην ενοικίαση μόνο μικρού αριθμού οχημάτων, ώστε να μειώσουν το κόστος τους. Από την άλλη απηύθυνε έκκληση, τόσο προς τις ασφαλιστικές εταιρείες όσο και προς την Κυβέρνηση να στηρίξουν τον κλάδο.

Μεγάλο είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει και ο τομέας των ειδών θαλασσίων αθλημάτων. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Μέσων Θαλάσσιων Αθλημάτων – Ψυχαγωγίας, περισσότερες από τριακόσιες οικογένειες ιδιοκτητών μέσων θαλασσίων αθλημάτων αλλά και υπαλλήλων κινδυνεύουν να απολέσουν για πάντα τη δουλειά τους, καθώς σχεδόν όλοι οι επιχειρηματίες κατά τη φετινή χρονιά εργάζονται χωρίς πρόσληψη προσωπικού. Το θέμα έχει ωθήσει τα μέλη του συνδέσμου την περασμένη εβδομάδα να μεταβούν έξω από τα Υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών, ζητώντας μείωση του ΦΠΑ, επιστροφή του Φόρου Κατανάλωσης Καυσίμων και διαμαρτυρόμενοι για το θέμα της διαχείρισης των παραλιών και συγκεκριμένα για την αναρχία που επικρατεί και για “την κατά το δοκούν εφαρμογή πολιτικής εκ μέρους Δημοτικών και Κοινοτικών Αρχών”.

Αγώνας για διάσωση των μικρομεσαίων

Στις 28 του περασμένου Ιουλίου, οι αντιπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της επαρχίας Αμμοχώστου απέστειλαν ψήφισμα προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με θέμα τη διάσωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις τουριστικές περιοχές της επαρχίας. Στο ψήφισμα αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι οι σύνδεσμοι Καταστηματαρχών Αγίας Νάπας και Πρωταρά, ΕΝΕΜΟΤΟ Αμμοχώστου, Ιδιοκτητών Μέσων Θαλασσίων Αθλημάτων Αμμοχώστου, σε συνεργασία με τους συνδέσμους ΠΑΣΙΚΑ Αμμοχώστου και ΣΙΚΑ Αμμοχώστου, ανέλαβαν αγώνα για διάσωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων των τουριστικών περιοχών της ελεύθερης περιοχής Αμμοχώστου. Στην απόφαση αυτή, αναφέρεται, οδήγησε η κάθετη πτώση του τουρισμού, από τον οποίο εξαρτώνται απόλυτα οι τουριστικές περιοχές Αγίας Νάπας και Πρωταρά, σε συνδυασμό με τα υπέρογκα λειτουργικά έξοδα, με τα ενοίκια να κατέχουν την πρώτη θέση, ενώ προειδοποιούν ότι οι πλείστες μικρομεσαίες επιχειρήσεις οδηγούνται, με μαθηματική ακρίβεια, στην πτώχευση και το οριστικό κλείσιμο.

Μεταξύ άλλων, στα μέτρα που ζητούνται είναι να κηρυχθεί η Αγία Νάπα και ο Πρωταράς ως πληγείσες περιοχές, να μειωθούν τα ενοίκια διά νόμου, να ανασταλούν οι εξώσεις για τρία χρόνια ώστε να δοθεί χρόνος στις επιχειρήσεις να ανασυνταχθούν, και να παραχωρηθεί ολοκληρωμένο πακέτο στήριξης και διάσωσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις τουριστικές περιοχές.

Το ψήφισμα υπογράφουν οι Νίκος Σταμάτης, Γραμματέας Γ.Σ. ΠΟΒΕΚ Λάρνακας-Αμμοχώστου, Μαρία Χατζηχρήστου, Πρόεδρος Συνδέσμου Καταστηματαρχών Αγίας Νάπας, Λευτέρης Καυκαλιάς, Εκπρόσωπος Συνδέσμου Καταστηματαρχών Πρωταρά, Νίκος Στυλιανού, Πρόεδρος Συνδέσμου ΕΝΕΜΟΤΟ Αμμοχώστου, Ευάγγελος Κυριάκου, Πρόεδρος Συνδέσμου Μέσων Θαλασσίων Αθλημάτων Αμμοχώστου, Χαράλαμπος Αλεξάνδρου, Πρόεδρος ΠΑΣΙΚΑ Αμμοχώστου και Βάσος Ξύδιας, Πρόεδρος ΣΙΚΑ Αμμοχώστου.

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Σημερινή” (15/8/2020)