Η πανέμορφη Ελένη από το Ριζοκάρπασο – Σπάνιες φωτογραφίες του National Geographic από την Κύπρο του 1928

cyprus 1928

Η «ωραία Ελένη» από το Ριζοκάρπασο, τα όμορφα τοπία, η παρθένα φύση, πρόσωπα στα βουνά και τις πόλεις της Κύπρου, είναι μερικά από τα σπάνια ντοκουμέντα που κατέγραψε το περιοδικό National Geographic Magazine το 1928, μέσα από το φακό του διάσημου φωτογράφου Βίλεμ Γιαν Βίλεμσεν.

Το διάσημο περιοδικό ταξίδεψε στην Κύπρο το 1928, κάνοντας γνωστές στον υπόλοιπο κόσμο τις «εικόνες» από το σχεδόν άγνωστο νησάκι της Μεσογείου.

nt10
Ο Βρετανός στρατιώτης στο Λιμάνι της Κερύνειας, με το όργανο που χρησιμοποιούσαν για το στρατιωτικό εγερτήριο. Τα σπίτια μιας άλλης εποχής και τα καϊκια στο λιμάνι

Η πανέμορφη κοπέλα από το Ριζοκάρπασο

Ανάμεσα στα πολλά πρόσωπα που είχε απαθανατίσει με το φακό του ο διάσημος φωτογράφος, μία πανέμορφη κοπέλα θα του τραβούσε την προσοχή, η οποία θα γινόταν γνωστή και εκτός συνόρων.

Η Ελένη, λόγω της ομορφιάς της «ανάγκασε» τον Βίλεμσεν να της δώσει ιδιαίτερη προσοχή, ενώ ήταν η μοναδική που φωτογραφήθηκε περισσότερες από μία φορές.

nt1928 1 1 1

Χαρακτηριστική ήταν και η λεζάντα που συνόδευε τη διάσημη φωτογραφία με την όμορφη Ριζοκαρπασίτισσα: «Η ομορφιά στο φούρνο»

CF81CEB9CEB6CEBFCEBACEB1CF81CF80CEB9CF84CEB9CF83CF83CEB1 741x486 e1529262770625
Η Ελένη στο Ριζοκάρπασο, με την παραδοσιακή κυπριακή ενδυμασία.

Εκτός από την μοναδική γοητεία που εξέπεμπε η κοπέλα, ο Βίλεμσεν είχε επίσης  εντυπωσιαστεί από την εργατικότητά της και δεν παρέλειψε να τη φωτογραφήσει όταν η Ελένη δούλευε με τη μητέρα της σπάζοντας πέτρες.

ελενη ριζοκαρπασσο 1928
Με τη μητέρα της σε βουνό κοντά στο Ριζοκάρπασο δουλεύοντας σκληρά, όπως η εποχή πρόσταζε στην κυπριακή ύπαιθρο.

Όταν το παγκόσμιας εμβέλειας περιοδικό βρέθηκε ξανά στην Κύπρο 24 χρόνια μετά, οι φωτογράφοι δεν είχαν ξεχάσει την «ωραία Ελένη» της Κύπρου. Την ανακάλυψαν, παντρεμένη πια και μητέρα 7 παιδιών. Τη φωτογράφησαν ξανά,  με την κόρη της αυτή τη φορά, σε μία φωτογραφία παρόμοια με αυτήν 24 χρόνια πριν.

rizokarpitissa
Η Ελένη, ξεχωρίζοντας κουκούλια παρέα με τη μικρή της κόρη

Οι γυναίκες των βουνών και των αργαλειών και οι παραδοσιακοί Κύπριοι

Το Νational Geographic Magazine είχε αφιερώσει τότε μεγάλο μέρος του στις Κύπριες γυναίκες, οι οποίες εργάζονταν σκληρά σε μία δύσκολη οικονομικά εποχή.

nt47 1

Κάποιες στα χωράφια, άλλες στον αργαλειό, ενώ μερικές ασχολούνταν με τα ζωντανά.

nt
Επί τω έργω, φτιάχνοντας τα παραδοσιακά κυπριακά κεντήματα. Πολλά από αυτά υπάρχουν σε πολλά σπίτια ακόμη και σήμερα, καθώς η αξίας τους είναι διαχρονική.
nt1928 12
«Κάτω από συνθήκες σκληρού μόχθου από την αυγή ως το βράδυ, ξενίζει το γεγονός ότι μερικές Κύπριες κρατούν ακόμα ζωντανή την παράδοση του νησιού της Αφροδίτης»
nt1928 30
«Προμηθευτές του Ισπανικού Ιππικού». Κύπριοι άντρες καθισμένοι σε στοίβες από χαρούπια, τα οποία προορίζονται για το εξωτερικό

Στην Κύπρο, χριστιανοί και μουσουλμάνοι ζούσαν αρμονικά για πολλά χρόνια, δίνοντας την ομορφιά της διφορετικότητας σε ένα τόσο μικρό νησί. Γυναίκες με μαντήλες, αλλά και άντρες μουσουλμάνοι που δούλευαν με χριστιανούς για την εξασφάλιση των απαραίτητων.

nt1928 43
Μουσουλμάνες γυναίκες στα Κούκλια της Πάφου, στον αρχαίο ναό της Θεάς της Αγάπης

 

Περίπου το 1/5 του πληθυσμού της Κύπρου ήταν μουσουλμάνοι, που συνολικά ανερχόταν στις 311.000.

nt1928 47
Γυναίκες μουσουλμάνες ταξιδεύουν με τα παιδιά τους πάνω σε γαϊδούρια, από την αρχαία πόλη της Πάφου με προορισμό τη Νέα Πόλη
nt11
Κύπριος άντρας με τα πρόβατά του. Στο βάθος διακρίνονται εργάτες σε γεωργικές εργασίες

Τα μαγευτικά τοπία και οι νεαρές Κύπριες

Ο Ολλανδός φωτογράφος του διάσημου περιοδικού είχε κάνει επίσης εκτενές αφιέρωμα στα όμορφα τοπία του νησιού, καθώς ο τίτλος του ρεπορτάζ τότε είχε τον τίτλο, «Unspoiled Cyprus» (παρθένα Κύπρος).

nt31
Το παλιό λιμάνι της Λεμεσού, με τις δύο νεαρές κοπέλες να «ποζάρουν» για το γνωστό περιοδικό

Από τα βουνά, στις θάλασσες, και από τα λιμάνια στα πρόσωπα των νεαρών Κύπριων γυναικών που με το χαμόγελό τους έδιναν μία ξεχωριστή νότα στις σπάνιες φωτογραφίες.

nt9
Σε ορεινό χωριό της Κύπρου
nt7
Νεαρή Κύπρια με παραδοσιακή κυπριακή ενδυμασία στην πόρτα Ναού

Το National Geographic είχε βρεθεί ξανά στην Κύπρο άλλες δύο φορές, το 1952 και το 1958, κάνοντας πάλι ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στην Κύπρο.

Οι περισσότερες φωτογραφίες είχαν δημοσιευτεί από τον Ολλανδό καλλιτέχνη-φωτογράφο Γιαν Βίλεμσεν, εγγονό του φωτογράφου που πραγματοποίησε την εντυπωσιακή φωτογράφηση το 1928.

Πληροφορίες αντλήθηκαν από το National Geographic και τη Citypress.cy. Οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο του Ισμαήλ Βέλι (Ismail Veli). Πηγή: Mixanitouxronou