Γιατρός με 1,3 εκατ. αδήλωτο εισόδημα

Καθυστερημένες οφειλές στο Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων που φτάνουν το ένα δισεκατομμύριο ευρώ (€968,73 εκ.) για φορολογίες εισοδήματος, ακίνητης περιουσίας κεφαλαιουχικών κερδών, κληρονομιάς και άλλα κατά τη διάρκεια του 2012 καταγράφει στην Ετήσια Έκθεσή της η Γενική Ελέγκτρια.

Από το ποσόν αυτό μετά από επεξεργασία των καθυστερημένων εσόδων, αποφασίσθηκε ότι 366,21 εκ. πρέπει να διαγραφούν αφού οφείλονται από πτωχεύσαντες, αποβιώσαντες, από εταιρείες που τέθηκαν υπό εκκαθάριση ή διαλύθηκαν καθώς και από φυσικά και νομικά πρόσωπα που δεν έχουν κινητή ή ακίνητη περιουσία.

Το υπόλοιπο ποσόν που ξεπερνά κατά πολύ το μισό δισεκατομμύριο ευρώ και το οποίο αν εισπραχθεί θα βοηθήσει τα μέγιστα την οικονομία της Κύπρου οφείλεται, όπως φαίνεται από την Έκθεση της Γενικής Ελέγκτριας, από άτομα τα οποία μπορούν εύκολα να εντοπισθούν αφού πρόκειται κυρίως για ιδιώτες επαγγελματίες οι οποίοι κερδίζαν εκατομμύρια το 2012 αλλά δήλωναν ότι το εισόδημά τους για ολόκληρη τη χρονιά ανερχόταν σε μερικές χιλιάδες ευρώ. Μόλις 30.000 ευρώ, στην καλύτερη περίπτωση. Οι άλλες περιπτώσεις αφορούν κυρίως σε άτομα άγνωστα στο ΤΕΠ, άτομα δηλαδή που δεν έχουν καν φορολογικό φάκελο ενώ αγοράζουν και πουλούν ακίνητα και πολυτελή αυτοκίνητα αξίας εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.

Δέκα χρόνια χωρίς φάκελο

Στην Έκθεσή της για το 2012 η Ελέγκτρια ξεχωρίζει γιατρούς και δικηγόρους και αναφέρεται σε ορισμένες τραντακτές περιπτώσεις επαγγελματιών των δύο κλάδων. Συγκεκριμένα καταγράφει τις ακόλουθες μεταξύ άλλων περιπτώσεις:

-Γιατρός, άγνωστος στο ΤΕΠ, το 2008 ενέγραψε επ΄ονόματί του αυτοκίνητο και το 2010 ενέγραψε επ΄ ονόματί του κατόπιν αγοράς ακίνητο αξίας €119.602.

-Γιατρός άγνωστος στο ΤΕΠ ενέγραψε το 2009 στο όνομά του κατόπιν αγοράς μερίδιο σε ακίνητο συνολικής αξίας €265.000.

-Γιατρός άγνωστος στο ΤΕΠ ενέγραψε το 2011 επ΄ ονόματί του κατόπιν αγοράς ακίνητο αξίας €85.430, το 2005 κατέθεσε στο Κτηματολόγιο Πωλητήριο Έγγραφο για την αγορά ακινήτου αξίας €70.053 και το 2007 ενέγραψε επ΄ ονόματι του καινούργιο αυτοκίνητο.

-Γιατρός ο οποίος δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά το 2002, καταχωρίστηκε στο σύστημα ΤΕΠ το 2012. Το 2008 και το 2012 ο εν λόγω φορολογούμενος ενέγραψε επ΄ ονόματί του δύο πολυτελή αυτοκίνητα, ενώ το 2009 ενέγραψε επ΄ ονόματί του κατόπιν αγοράς μερίδιο σε ακίνητο η συνολική αξία του οποίου δηλώθηκε από τους αγοραστές και εκτιμήθηκε από το Κτηματολόγιο στις €187.946. Το ακίνητο αυτό υποθηκεύτηκε για το ποσό των €299.000.

-Άλλος φορολογούμενος δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά το 2011 και καταχωρίστηκε στο σύστημα ΤΕΠ το 2013. Το 2005 ο εν λόγω φορολογούμενος ενέγραψε επ΄ ονόματί του ακίνητο αξίας €256.290 και το 2010 ενέγραψε επ΄ ονόματί του αυτοκίνητο.

-Φορολογούμενος δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά το 2009 και καταχωρίστηκε στο σύστημα ΤΕΠ το 2012. Το 2011 ο φορολογούμενος κατέθεσε στο Κτηματολόγιο Πωλητήριο Έγγραφο για την αγορά ακινήτου αξίας €270.250. Το 2008 και το 2011 το εν λόγω άτομο ενέγραψε επ΄ ονόματι του δύο πολυτελή αυτοκίνητα.

Δήλωναν εισόδημα 28.000 λιρών κι αγόρασαν ακίνητο 530.000 ευρώ

Η Ελέγκτρια αναφέρει επίσης ότι αρκετά πρόσωπα τα οποία ενδέχεται να εξασκούν το ιατρικό επάγγελμα, δεν υπέβαλαν δηλώσεις εισοδήματος για ένα ή και περισσότερα έτη και το ΤΕΠ δεν επέβαλε φορολογίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση φορολογούμενου ο οποίος δεν υπέβαλε δηλώσεις εισοδήματος για τα έτη 2008 – 2011 ενώ σύμφωνα με τις δηλώσεις εισοδήματος που υπέβαλε στο Τμήμα για τα έτη 2007 και 2006, τα εισοδήματά του ανέρχονταν σε £27.952 και £27.833 αντίστοιχα. Σημειώνεται ότι το 2011 ο φορολογούμενος και η σύζυγός του ενέγραψαν επ΄ ονόματί τους κατόπιν αγοράς ακίνητο αξίας €530.520.
Άλλη περίπτωση αφορά φορολογούμενο ο οποίος δεν υπέβαλε δηλώσεις εισοδήματος για τα έτη 2008 – 2011, ενώ το 2008 και το 2010 ενέγραψε επ΄ ονόματί του δύο πολυτελή αυτοκίνητα.

Με εισόδημα 1,3 εκ. ευρώ πλήρωσαν φόρο 525 ευρώ

Στην Έκθεση αναφέρεται ότι εντοπίστηκε επίσης η περίπτωση ζεύγους ιατρών φορολογουμένων της Επαρχίας Λάρνακας, για τους οποίους από την εξέταση των κεφαλαιουχικών καταστάσεων για την περίοδο 1994 – 2007 καθώς και από επιτόπιο έλεγχο που διεξήχθη, σύμφωνα με στοιχεία του ΤΕΠ, στη σύζυγο για τα έτη 2008 και 2009 προέκυψε αδήλωτο εισόδημα ύψους €1.396.683 το οποίο φορολογήθηκε με βάση τις διατάξεις των σχετικών νομοθεσιών. Το ζεύγος ενέγραψε επ΄ ονόματί του, το 2009, ακίνητο η αξία του οποίου δηλώθηκε €90.000 και εκτιμήθηκε από το Κτηματολόγιο σε €120.000.

Το 2010 ενέγραψε επ΄ ονόματι του ακίνητα, η αξία των οποίων δηλώθηκε στις €350.000 και εκτιμήθηκε από το Κτηματολόγιο στις €480.000. Σημειώνεται ότι κατά τα έτη 2008 και 2011 ο φορολογούμενος απέκτησε δύο πολυτελή αυτοκίνητα, ενώ σύμφωνα με τη δήλωσή του για το έτος 2008, το φορολογητέο εισόδημά του ανήλθε σε €29.603 και του επιβλήθηκε φόρος ύψους €525. Η Ελέγκτρια εισηγήθηκε τη διεξαγωγή επιτόπιας έρευνας για προσδιορισμό των πραγματικών εισοδημάτων του φορολογούμενου. Άλλη περίπτωση αφορά φορολογούμενο ο οποίος στις δηλώσεις εισοδήματός του για την περίοδο 2006 – 2009 κατέγραψε εισοδήματα συνολικού ποσού ύψους €241.705 και το Τμήμα για την περίοδο 2006 – 2008 επέβαλε συνολικό ποσό φόρου ύψους €18.104.

Πέραν των πιο πάνω εισοδημάτων ο φορολογούμενος έλαβε επιχορήγηση για αναστήλωση διατηρητέου κτιρίου και είχε εισοδήματα από το εν λόγω διατηρητέο συνολικού ποσού ύψους €116.828. Συνεπώς τα συνολικά εισοδήματα του φορολογούμενου, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, για την περίοδο 2006 – 2009 ανέρχονται σε €358.533. Κατά την ίδια περίοδο ο φορολογούμενος δαπάνησε €652.059 (€757.059 με βάση τις εκτιμήσεις του Κτηματολογίου) για την αγορά και αναστήλωση ακίνητης περιουσίας. Παρά το γεγονός ότι όλες οι πιο πάνω πληροφορίες υπήρχαν στο ΤΕΠ, εντούτοις το Τμήμα φαίνεται να μη ζήτησε την υποβολή κατάστασης κεφαλαίου. «Εισηγηθήκαμε όπως το Τμήμα ζητήσει την υποβολή κατάστασης κεφαλαίου και διερευνήσει την πιθανότητα ύπαρξης αδήλωτων εισοδημάτων».

Δικηγόροι άγνωστοι με ακίνητο εκατοντάδων χιλιάδων

Η ελέγκτρια αναφέρει στην Έκθεσή της για το 2012 ότι εντοπίστηκαν φυσικά πρόσωπα τα οποία είναι εγγεγραμμένα στο Ταμείο Συντάξεως Δικηγόρων και κατά πάσαν πιθανότητα εξασκούν το δικηγορικό επάγγελμα, τα οποία είναι άγνωστα στον Κλάδο Φόρου Εισοδήματος, δεν υποβάλλουν δηλώσεις και συνεπώς δεν τους επιβάλλεται οποιοσδήποτε φόρος εισοδήματος. Από έρευνα διαφάνηκε ότι αριθμός των πιο πάνω προσώπων έχει εγγράψει επ΄ ονόματί του αυτοκίνητο ή/και ακίνητη περιουσία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση προσώπου, άγνωστου στο ΤΕΠ, το οποίο το 2010 ενέγραψε επ’ ονόματί του κατόπιν αγοράς ακίνητο αξίας €320.000.

Αναφέρεται επίσης η περίπτωση προσώπου άγνωστου στο Τμήμα, το οποίο το 2010 ενέγραψε επ’ ονόματί του κατόπιν αγοράς ακίνητο αξίας €165.051, ενώ το 2011 απέκτησε καινούργιο αυτοκίνητο. Εντοπίστηκαν φυσικά πρόσωπα που εξασκούν επαγγελματική δραστηριότητα στην Κύπρο και είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο της Υπηρεσίας Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, χωρίς ωστόσο να έχουν φορολογικό φάκελο στο ΤΕΠ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι άτομο εγγεγραμμένο στο μητρώο ΦΠΑ από το 2005 αλλά άγνωστο στο ΤΕΠ, το οποίο το 2007 αγόρασε ακίνητο, η αξία του οποίου δηλώθηκε €187.946, εκτιμήθηκε από το Κτηματολόγιο στα €222.118 και υποθηκεύτηκε για το ποσό των €215.283.

Άλλος φορολογούμενος ο οποίος εμπίπτει στην πιο πάνω κατηγορία, το 2004 ενέγραψε επ’ ονόματί του καινούργιο πολυτελές αυτοκίνητο. Εντοπίστηκε επίσης περίπτωση φορολογουμένου, ο οποίος δεν υπέβαλε δηλώσεις εισοδήματος για τα έτη 2006 – 2010 καθώς και κατάσταση κεφαλαίου για την περίοδο 2000 – 2007 ενώ, σύμφωνα με πληροφόρηση που υπάρχει στο ΤΕΠ, την περίοδο 2005 – 2007 η επ΄ ονόματί του εγγεγραμμένη ακίνητη περιουσία αυξήθηκε κατά €338.000 περίπου. Σημειώνεται ότι η τελευταία φορολογία που του επιβλήθηκε από το Τμήμα αφορά το έτος 2005 και ο φόρος στο φορολογητέο εισόδημα ανήλθε σε €7.115.

Αναφέρεται επίσης η περίπτωση φορολογουμένου, ο οποίος δεν έχει υποβάλει δηλώσεις εισοδήματος για τα έτη 2007 – 2010, παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με πληροφόρηση που υπάρχει στο ΤΕΠ, το 2009 ο φορολογούμενος αγόρασε ακίνητο αξίας €800.000.

«Έκρυψαν» 26,5 εκατ. από αγορά γης

Όπως καταγγέλθηκε στην Ελεγκτική Υπηρεσία, μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας σε χωριά της Λεμεσού, πώλησαν την περιουσία τους σε εταιρείες του ίδιου ομίλου. Σε αρκετές περιπτώσεις αγοραπωλησιών φαίνεται να υπογράφτηκαν μεταξύ των δύο ενδιαφερόμενων μερών αγοραπωλητήρια έγγραφα, τα οποία όμως δεν φαίνεται να παρουσιάστηκαν ούτε στο Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων, ούτε και στο Τμήμα Κτηματολογίου κατά τη μεταβίβαση. Συνεπώς, η επιβολή φορολογίας κεφαλαιουχικών κερδών έγινε με βάση το προϊόν διάθεσης που δηλώθηκε από τους συμβαλλομένους και όχι το ποσό διάθεσης που αναγράφεται στο πωλητήριο έγγραφο, το οποίο είναι κατά πολύ μεγαλύτερο, με συνέπεια να καταβληθεί στο κράτος σημαντικά μικρότερο ποσό φόρου.

Από διερεύνηση αριθμού υποθέσεων, που αποτελεί μόνο μέρος αυτών που καταγγέλθηκαν στην Ελεγκτική Υπηρεσία προέκυψε ότι, ενώ το ποσό διάθεσης σύμφωνα με τα αντίγραφα των πωλητήριων εγγράφων ανερχόταν σε €12.794.862, το ποσό που δηλώθηκε και φορολογήθηκε ανήλθε σε μόλις €8.520.049, ήταν δηλαδή υποτιμημένο κατά €4.274.813 (33,41%). Από επιβεβαίωση των πιο πάνω θα προέκυπτε σημαντική απώλεια φόρου κεφαλαιουχικών κερδών με αντίστοιχο όφελος για τους πωλητές της ακίνητης ιδιοκτησίας, οι οποίοι θα έχουν διαπράξει φοροδιαφυγή. Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγήθηκε όπως το Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων διερευνήσει αμέσως και ενδελεχώς την υπόθεση η οποία κρίνεται πολύ σοβαρή και την ενημερώσει για τα αποτελέσματα της διερεύνησης.

Επίσης έγινε εισήγηση όπως η υπόθεση παραπεμφθεί στον Γενικό Εισαγγελέα. Μετά από γνωμοδότηση του Γενικού Εισαγγελέα, το ΤΕΠ προχώρησε στον έλεγχο των βιβλίων των εμπλεκόμενων εταιρειών. Από την εξέταση διαπιστώθηκαν μεγάλες αποκλίσεις στα ποσά που πληρώθηκαν για την αγορά των ακινήτων με αυτά που δηλώθηκαν στοΤΕΠ. Η απόκλιση που εντοπίστηκε, εκτιμήθηκε στο ποσό των €26,41 εκ. περίπου, ενώ αυτή που έχει διευκρινιστεί στο ποσό των €21,08 εκ. περίπου. Για το ποσό που έχει διευκρινιστεί, το ΤΕΠ επέβαλε ήδη αναθεωρημένες φορολογίες κεφαλαιουχικών κερδών ύψους €8.388.350, από τις οποίες προέκυψε πρόσθετος φόρος ύψους €1.686.041 και εισπράχθηκε από το Τμήμα το ποσό του €1.580.883. Για το υπόλοιπο ποσό ύψους €12.699.693 που έχει διευκρινιστεί, το ΤΕΠ βρίσκεται στο στάδιο της εξέτασης για επιβολή αναθεωρημένων φορολογιών. Σύμφωνα, επίσης, με τον Διευθυντή, παραμένει προς διευκρίνιση ποσό ύψους €5,3 εκ.

Από τις 263 παραστάσεις φορολογήθηκαν οι 69

Σύμφωνα με το άρθρο 23 τού περί Φορολογίας Εισοδήματος Νόμου, το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτά οποιοδήποτε άτομο το οποίο δεν είναι κάτοικος στη Δημοκρατία, από την άσκηση στη Δημοκρατία οποιουδήποτε επαγγέλματος ή επιτηδεύματος ή αμοιβή προσώπων που παρέχουν υπηρεσίες ψυχαγωγίας στο κοινό, υπόκειται σε φορολογία με συντελεστή 10%.

Από έρευνα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, προέκυψε ότι δηλώθηκαν στο ΤΕΠ μόνο 69 από τις 263 παραστάσεις/εκδηλώσεις που εντοπίσθηκε ότι πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο 2008-2009, με αποτέλεσμα τη σημαντική απώλεια κρατικών εσόδων. Επίσης παρατηρήθηκε ότι το ΤΕΠ δεν είναι ενήμερο για όλες τις παραστάσεις που πραγματοποιούνται, με συνεπακόλουθο να μην επιβάλλεται φορολογία στους καλλιτεχνικούς πράκτορες, που αναλαμβάνουν την έλευση καλλιτεχνών στην Κύπρο.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγήθηκε στο ΤΕΠ, σε συνεργασία με άλλους φορείς, να προβαίνει στον έγκαιρο εντοπισμό των καλλιτεχνών για καταβολή του σχετικού φόρου και στην περίπτωση όπου δεν υπάρχουν τα διαθέσιμα στοιχεία να επιβάλλει φορολογία στους καλλιτεχνικούς πράκτορες με βάση τη διαθέσιμη πληροφόρηση που κατέχει για κάθε περίπτωση. Ο Διευθυντής του ΤΕΠ πληροφόρησε την Υπηρεσία ότι το Τμήμα του απέστειλε συστημένες επιστολές σε όλους τους καλλιτεχνικούς πράκτορες/διοργανωτές παραστάσεων, γνωστοποιώντας τους τη σχετική νομοθεσία και ζήτησε την υποβολή καταστάσεων με πλήρη στοιχεία για εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 2008 – 2010, στις οποίες συμμετείχαν καλλιτέχνες μη κάτοικοι της Δημοκρατίας.