Δημιουργήθηκε το 1985, με την πρωτοβουλία των αγωνιστών της Ε.Ο.Κ.Α 1955-59, της κοινότητας του Αυγόρου. Ανεγέρθηκε στον τόπο της θυσίας του πρώτου πεσόντα -μέλους της οργάνωσης της Ε.Ο.Κ.Α., του Μόδεστου Παντελή, από το Λιοπέτρι, ο οποίος σκοτώθηκε από ηλεκτροπληξία ,στην προσπάθεια του να κόψει ένα από τα ηλεκτρικά καλώδια υψηλής τάσης που περνούσε από τη συγκεκριμένη περιοχή.
Ο επισκέπτης, αφού διαβεί ένα δρομάκι με 111 πανύψηλα κυπαρίσσια, θα αντικρίσει δεξιά και αριστερά των προπυλαίων έξι μαρμάρινες πλάκες. Στην πρώτη μπορεί να διαβάσει, για τις βασικές αρχές που είχαν τεθεί για τη δημιουργία του μνημείου, στη δεύτερη για τους συντελεστές δημιουργίας του μνημείου, στην τρίτη και την τέταρτη την ιστορική αναδρομή της Κύπρου από το 6020 π.Χ. μέχρι το 1974 μ.Χ. και τέλος στην πέμπτη και την έκτη για τη θεμελίωση και τα αποκαλυπτήρια του μνημείου από τον τότε υπουργό Οικονομικών και μετέπειτα Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας κ. Χριστόδουλο Χριστοδούλου. Ο επισκέπτης προχωρώντας προς το κυρίως Μνημείο, αντικρίζει σε μπρούντζινες πλάκες τα στοιχεία των 238 ηρωομαρτύρων, οι οποίοι έπεσαν μαχόμενοι για την Ελευθερία της πατρίδας, ενώ στο εσωτερικό του Τύμβου μπορεί να θαυμάσει τις 108 μορφές ηρώων του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α., εκ των οποίων οι 38 είναι σε χάλκινα ανάγλυφα.
Στο σημείο του Μνημείου έχει ανεγερθεί Παρεκκλήσι, το οποίο συμβολικά έχει αφιερωθεί στον Πρωτομάρτυρα Άγιο Στέφανο, στον Πρωτόκλητο Απόστολο Ανδρέα και στο Μόδεστο Πατριάρχη Ιεροσολύμων εις μνήμη του πρωτομάρτυρα του αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α., Μόδεστου Παντελή. Το Παρεκκλήσι μαζί με το Μνημείο, τονίζουν τον αδιαίρετο αγώνα και την ανάγκη συνύπαρξης της Πατρίδας με τη Θρησκεία. Στο χώρο του μνημείου και της εκκλησίας έχουν τοποθετηθεί τέσσερις ξύλινοι πάσσαλοι, που παραπέμπουν στην εποχή του 1955 και οι όποιοι υπενθυμίζουν στον επισκέπτη τον τρόπο δράσης και θυσίας του ήρωα Μόδεστου Παντελή.
Πηγή: BIG Cyprus