Σταδιακή ενοποίηση δήμων μέχρι το 2018

Ολοκληρωμένη πρόταση για τη μεταρρύθμιση προτίθεται να καταθέσει η Ένωση Δήμων στο υπουργείο Εσωτερικών τις επόμενες μέρες. Η πρόταση των δήμων, στην ουσία είναι αντιπρόταση σε αυτήν που αναμένεται να καταθέσει το υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο έχει ως βασική αρχή του τη σύσταση Δευτεροβάθμιου Οργάνου Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Από την πλευρά της, η πρόταση της Ένωσης Δήμων, η οποία έχει ως βάση της τη μελέτη των Ιταλών εμπειρογνωμόνων, στην ουσία προτείνει μεταρρύθμιση σε τρία στάδια με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωση τα 2-3 χρόνια. Προτείνει βασικά σε πρώτο στάδιο την αύξηση της αποδοτικότητας, σε δεύτερο στάδιο τη δημιουργία συμπλεγμάτων υπηρεσιών και σε τρίτο και τελικό στάδιο την ενοποίηση των δήμων. Με έναρξη λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης το 2019 με τη διενέργεια εκλογών, ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές.

Η πρόταση είναι αποτέλεσμα μελέτης και σχεδιασμού, μιας ειδικής επιτροπής μελών των δήμων της Λευκωσίας και τεχνοκρατών, η οποία συνεδρίαζε υπό την προεδρία του δημάρχου Λευκωσίας Κωνσταντίνου Γιωρκάτζη, ετοιμάζοντας σχετικό έγγραφο. Το έγγραφο αυτό, αναμένεται να συμπληρωθεί και με απόψεις των άλλων επαρχιών, θεωρείται όμως η κυρίως βάση της πρότασης της Ένωσης Δήμων.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το έγγραφο που ετοιμάστηκε, η πρόταση της Ένωσης Δήμων, προνοεί μεταρρύθμιση σε τρία στάδια ως εξής:

>> Αρχικό στάδιο Α. Αύξηση αποδοτικότητας (άμεση υλοποίηση 2014-2016).
• Στο στάδιο αυτό παραμένουν όλοι οι δήμοι και οι κοινότητες ως έχουν σε σχέση με τον αριθμό και τις εξουσίες τους.

• Δημιουργία συμπλεγμάτων υπηρεσιών συγκεκριμένων δήμων και κοινοτήτων (τα συμπλέγματα και οι υπηρεσίες θα διευκρινιστούν και θα θεσμοθετηθούν ονομαστικά). Οι συνεργασίες θα αφορούν καθημερινές εργασίες στον δήμο και θα έχουν στόχο την αναβάθμιση του επιπέδου υπηρεσιών και τη μείωση του κόστους λόγω δημιουργίας οικονομιών κλίμακας. Παραδείγματα υπηρεσιών προς συμπλεγματοποίηση:
(α) αποκομιδή σκυβάλων
(β) κατασκευή δρόμων / πεζοδρομίων, τεχνικές υπηρεσίες
(γ) χώροι πρασίνου
(δ) τροχονόμοι
(ε) οικοδομικές άδειες

• Οι συνεργασίες θα έχουν βάση τη σύγχρονη εταιρική διακυβέρνηση, δηλαδή: Οι συνεργασίες / συμπλεγματοποιήσεις θα δημιουργήσουν μια νέα υπηρεσία ή και νέο όργανο που θα έχει την αρμοδιότητα και ευθύνη όλων των εσόδων και εξόδων και θα ελέγχεται από συμβούλιο που θα απαρτίζεται από τους αιρετούς των συγκεκριμένων δήμων.

• Με στόχο να διαφυλάξουμε την αξιοπιστία των τοπικών Αρχών αλλά και τις ευρωπαϊκές αρχές της ίσης μεταχείρισης, ισονομίας και δημοκρατίας, θα πρέπει οι τιμολογιακές πολιτικές τελών και φόρων στους δήμους να ευθυγραμμιστούν. Αυτό το ρόλο θα μπορούσε να τον αναλάβει η Ένωση Δήμων.

• Μεταφορά της ευθύνης έκδοσης πολεοδομικών αδειών από το κράτος στις τοπικές αρχές, με τη σύσταση επαρχιακών πολεοδομικών αρχών. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με ένα από τους δυο πιο κάτω τρόπους:
α) Ως μεταβατικό στάδιο, η άμεση ανάληψη της έκδοσης πολεοδομικών αδειών από τους δήμους που είναι σήμερα πολεοδομικές Αρχές, με την αναγκαία ενίσχυση σε προσωπικό από ανάλογη συμμετοχή των συμμετεχόντων δήμων.
β) Εξ υπαρχής δημιουργία επαρχιακών πολεοδομικών Αρχών με ανάλογη αντιπροσώπευση όλων των δήμων της κάθε επαρχίας.

• Πολεοδομικός / συγκοινωνιακός στρατηγικός σχεδιασμός και έργα υπερτοπικής σημασίας. Στη μεταβατική περίοδο 2-3 ετών δημιουργείται ένα συμβούλιο το οποίο στόχο θα έχει τη χάραξη στρατηγικής και ενοποίηση του τοπικού σχεδίου και του ολοκληρωμένου σχεδίου κινητικότητας (ΟΣΚ). Συμπεριλαμβάνει εκπροσώπους των δήμων, τον έπαρχο, το τμήμα πολεοδομίας, το τμήμα περιβάλλοντος και τμήμα συγκοινωνιών.

>> Ενδιάμεσο στάδιο Β.
Δημιουργία περιβάλλοντος συνεργασίας (2015-2017).

• Διαχείριση ύδρευσης και αποχέτευσης. Δίδεται προτεραιότητα στη δημιουργία ενός Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας (ΣΥ) και ενός Συμβουλίου Αποχετεύσεων (ΣΑ) ανά επαρχία με στόχο και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα 2-3 ετών τη συγχώνευση του ΣΥ και του ΣΑ κάτω από την εποπτεία του συμβουλίου (εκείνη τη στιγμή θα μπορούσε να αναλάβει ο νέος οργανισμός και το δίκτυο των αγωγών όμβριων υδάτων).

• Διαχείριση ΧΥΤΥ και ΟΕΔΑ. Παραμένει ως ανεξάρτητο συμβούλιο με στόχο και μετά από μια μεταβατική περίοδο 2-3 ετών την ένταξη του κάτω από το Επαρχιακό Συμβούλιο (έτσι θα μας δοθεί κάποιος χρόνος για να αποκτήσουμε εμπειρία μέσω των κοινών υπηρεσιών των συμπλεγμάτων ώστε να αξιολογηθεί κατά πόσο θα αναλάβει και την αποκομιδή σκυβάλων και διαχείριση ανακυκλώσιμων).

• Κατά τη μεταβατική περίοδο γίνεται μια ενδελεχής και σε βάθος μελέτη διαδικασιών, εξουσιών, αρμοδιοτήτων, συνηθειών, πιθανών ανάγων και αριθμού ατόμων και δομής σε κάθε δήμο για να μελετηθεί η μελλοντική δομή πιθανών συγχωνεύσεων.

>> Τελικό στάδιο Γ. Ενοποίηση Δήμων (2018).
• Οι δήμοι μετατρέπονται σε οικονομικά ανεξάρτητες οντότητες, μεταφέροντας σε αυτούς όλη την ευθύνη φορολόγησης και τα έσοδα ακίνητης περιουσίας.

• Μετά από μια μεταβατική περίοδο 2-3 ετών (2017 – 2018) προχωρούμε σε αξιολόγηση και απόφαση κατά πόσο συμπλεγματοποιήσεις υπηρεσιών θα είναι και βάση για πιθανή δημιουργία δυνατών και ανεξάρτητων οντοτήτων/ δήμων.

Πηγή: ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ