Παιδεία: Πιάσαμε τους στόχους της Ευρώπης 2020, αλλά…

Σε ορισμένους τομείς της εκπαίδευσης η Κύπρος παίρνει άριστα. Σε άλλους δεν πιάνει ούτε τη βάση. Αυτό προκύπτει από έγγραφο εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που εκδόθηκε στις 7 Απριλίου και στο οποίο σημειώνεται χαρακτηριστικά πως «υπάρχει μια αρκετά συγκεχυμένη εικόνα όσον αφορά τις επιδόσεις του συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης της Κύπρου».

Το εν λόγω έγγραφο αποτελεί έκθεση για τη χώρα μας, για το 2016, και «περιλαμβάνει εμπεριστατωμένη επισκόπηση σχετικά με την πρόληψη και τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών».

Σε ό,τι αφορά στην εκπαίδευση, τα γενικά συμπεράσματα της Επιτροπής συνοψίζονται στα εξής: «Η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου σημειώνει μια σταθερή μείωση τα τελευταία χρόνια και το ποσοστό ολοκλήρωσης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης είναι ένα από τα υψηλότερα στην ΕΕ. Ωστόσο, παρόλο που οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση ως ποσοστό του ΑΕΠ θεωρούνται από τις υψηλότερες στην ΕΕ, η ποιότητα των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων είναι ανεπαρκής, με μη ικανοποιητικές επιδόσεις των μαθητών και των νεαρών ενηλίκων σε βασικές δεξιότητες. Επιπλέον, οι νέοι πτυχιούχοι έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά απασχολησιμότητας στην ΕΕ. Τέλος, το σύστημα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ανταποκρίνεται στη μεταβαλλόμενη οικονομική δομή και προσαρμόζεται στις μελλοντικές ανάγκες σε δεξιότητες με πολύ αργούς ρυθμούς. Το γεγονός αυτό εξακολουθεί να αποτελεί μείζονα λόγο ανησυχίας».

Αναλυτικότερα, για καθένα από τα πιο πάνω ζητήματα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει τα ακόλουθα:

● Δαπάνες και αποδοτικότητα

Σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο, ενώ τα επίπεδα των δαπανών μειώθηκαν σημαντικά για να αντιμετωπιστεί η κρίση, μόνο τρεις χώρες της ΕΕ επένδυσαν περισσότερους δημόσιους πόρους για την εκπαίδευση από την Κύπρο το 2013, όπως προκύπτει από το σχετικό ποσοστό του ΑΕΠ (6,5% σε σύγκριση με το 5% του μέσου όρου της ΕΕ).

Την ίδια ώρα, υποδεικνύει ότι η χώρα μας είχε ανεπαρκείς επιδόσεις σε βασικές δεξιότητες στα μαθηματικά, την ανάγνωση και τις θετικές επιστήμες, σύμφωνα με την έρευνα PISA του ΟΟΣΑ του 2012.

Προσθέτει, ακόμα, πως αν και πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα αρκετές μεταρρυθμίσεις στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, εντούτοις, τα αποτελέσματα δεν είναι ακόμα εμφανή.

Σχολιάζει, τέλος, πως «ενώ το ίδιο το επάγγελμα του εκπαιδευτικού εξακολουθεί να αποτελεί ιδιαίτερα ελκυστική επιλογή απασχόλησης, από τη διεθνή έρευνα του 2013 για τη διδασκαλία και τη μάθηση του ΟΟΣΑ προκύπτει μια μπερδεμένη εικόνα για την ποιότητα της εκπαίδευσης στην Κύπρο, ιδίως όσον αφορά το επίπεδο της κατάρτισης των εκπαιδευτικών».

● Πρόωρη εγκατάλειψη

Η χώρα μας έχει ήδη επιτύχει τους εθνικούς στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» σχετικά με τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και εξακολουθεί να σημειώνει σημαντική πρόοδο για την αντιμετώπιση του ζητήματος. Αυτό φαίνεται να αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ενδεικτικά σημειώνεται στην έκθεση ότι το 2014 το ποσοστό πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου ήταν 6,8% στην Κύπρο, όταν ο μέσος όρος της ΕΕ βρισκόταν στο 11,1%, παρουσιάζοντας μείωση σε σχέση με το 12,7% που ήταν το 2010.

Παρόλα αυτά, τονίζεται ότι η βελτίωση αυτή κρύβει και σημαντικές διαφορές: Στη χώρα μας, τα αγόρια έχουν σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να εγκαταλείψουν πρόωρα το σχολείο (11,2%) από ό,τι τα κορίτσια (2,9%) και το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων διευρύνεται. Επίσης, οι νέοι που γεννήθηκαν στο εξωτερικό παρουσιάζουν πολύ αυξημένο κίνδυνο να εγκαταλείψουν την εκπαίδευση (19,5%) σε σύγκριση με αυτούς που γεννήθηκαν στην Κύπρο (4,6%).

● Επαγγελματική εκπαίδευση

Η Κύπρος εξακολουθεί να έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής στην Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΤΕΕΚ) στην ΕΕ των 28. Και αυτό παρά το γεγονός ότι καταγράφεται σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια.

Συγκεκριμένα, το 2014 ανήλθε στο 19%, όμως ο ευρωπαϊκός μέσος όρος φτάνει στο 48,9%.

Μια πρωτιά και μια ήττα

Πτυχία και αγορά εργασίας: Κατέχουμε το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ολοκλήρωσης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ανέρχεται στο 52,5% σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που φτάνει μόλις το 37,9%. Μάλιστα, το ποσοστό της Κύπρου είναι πολύ υψηλότερο από τον εθνικό στόχο του 46%, σύμφωνα με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020».

Στην προκειμένη περίπτωση, ωστόσο, η Επιτροπή υποδεικνύει πως οι προοπτικές απασχόλησης για τους νέους πτυχιούχους είναι σχετικά χαμηλές, έστω κι αν έχουν βελτιωθεί.

Συγκεκριμένα, το 2014 ήταν 72,4%, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 80,5%. Αυτό, κατά την ΕΕ, δείχνει ότι η μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας παραμένει δύσκολη υπόθεση στην Κύπρο. Εκτιμά ότι η δημιουργία του νέου φορέα διασφάλισης και πιστοποίησης της ποιότητας, θα βελτιώσει την κατάσταση.

12,8% των παιδιών στα όρια της φτώχειας: Με βάση το έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ποσοστό των παιδιών που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας άρχισε να μειώνεται, αλλά η συμμετοχή στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.

Αναλυτικότερα, το ποσοστό των παιδιών (ηλικίας 0-17 ετών) που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας μειώθηκε από 15,5% το 2013, σε 12,8% το 2014.

Όσον αφορά στη συμμετοχή στην προσχολική εκπαίδευση, είναι ελαφρώς χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο: Για τα παιδιά ηλικίας 0-3 ετών, η συμμετοχή είναι 25% ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ βρίσκεται στο 27% και ο στόχος της Βαρκελώνης στο 33%.

Πηγή: Φιλελεύθερος