Γαλανός: “Να συμπλεγματοποιηθούν υπηρεσίες και όχι οι Δήμοι”

Την άμεση ανταπόκριση της Κυβέρνησης και της Βουλής των Αντιπροσώπων ζητεί ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων, Αλέξης Γαλανός, στα πάγια αιτήματά τους και πιο συγκεκριμένα στις εισηγήσεις που έχουν υποβάλει τον περασμένο μήνα, με πολυσέλιδο έγγραφο θέσεων των Δήμων για την αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την αποφυγή περαιτέρω μειώσεων στην κρατική χορηγία, καθώς και για την παρέμβασή τους προκειμένου να δοθεί κάποιας μορφής παράταση στην εξόφληση δανείων των Δήμων, που συνολικώς ανέρχονται στα 180 εκατομμύρια ευρώ.

Με συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ολίγες μόνον ημέρες πριν τη Γενική Συνέλευση της Ένωσης Δήμων Κύπρου, ο κ. Γαλανός εκφράζει την πεποίθηση των Δήμων και προσωπικώς της δικής του ότι ο εκσυγχρονισμός και η μεταρρύθμιση του κράτους και η διόρθωση υφιστάμενων στρεβλώσεων, μέσα από τη στήριξη και ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με ενοποίηση υπηρεσιών και χωρίς κατ` ανάγκη μείωση του αριθμού των Δήμων, θα προσδώσει νέα δυναμική στην ανάπτυξη και περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας ζωής, με άμεσο όφελος στον ίδιο τον πολίτη.

Ο κ. Γαλανός ζητεί από το κράτος να υιοθετήσει τις πάγιες θέσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που βασίζονται στις αρχές που διέπουν την Ευρωπαϊκή Χάρτα, για οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια, με την αντίστοιχη μεταφορά πόρων και αρμοδιοτήτων.

Κατά τα τελευταία έτη, όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων Κύπρου, η κρατική χορηγία έχει περικοπεί κατά ένα περίπου 30%, που είναι πάρα πολύ σοβαρή περικοπή, για αυτό και μερικοί Δήμοι αντιμετωπίζουν πλέον θέμα επιβίωσης. Η Κυβέρνηση, πρόσθεσε ο κ. Γαλανός, θα πρέπει να ανταποκριθεί σε ανειλημμένη υποχρέωσή του και να δώσει ως αντάλλαγμα της κατάργησης του επαγγελματικού φόρου, το ανάλογο ποσοστό, που ήταν 6% ανά έτος, το οποίο είναι της τάξης των 15 εκατομμυρίων ευρώ.

Επιρρίπτοντας ευθύνες και στα πολιτικά κόμματα για τη σημερινή κατάσταση, στην οποία έχουν περιέλθει οι Δήμοι, ο κ. Γαλανός τονίζει “πως, δυστυχώς, χωρίς να το καταλάβουμε πολλές φορές, καταλήγουμε στο να μπαίνει ο κομματικός μας προσανατολισμός πιο πάνω από τον εθνικό μας πατριωτισμό, για αυτό και φθάσαμε στο σημείο στο οποίο είμαστε σήμερα”.

Ως προς τα όσα λέγονται για μείωση του αριθμού των Δήμων, ο κ. Γαλανός δήλωσε ότι συμπλεγματοποίηση υπηρεσιών πρέπει να γίνει και θα γίνει, όμως η επίσημη θέση είναι ότι δεν στοχεύει το κράτος να μειώσει τον αριθμό των Δήμων, ανεξαρτήτως του ότι, κατά καιρούς, “Υπουργοί και διάφοροι παράγοντες αφήνουν αιχμές, που πολλές φορές δεν συνάδουν με την επίσημη θέση της Κυβέρνησης”.

“Πρέπει να γίνει με τον όσο το δυνατό πιο γρήγορο ρυθμό αυτή η συμπλεγματοποίηση υπηρεσιών, πρέπει να ληφθούν αποφάσεις, ίσως και να προχωρήσει σχετική νομοθεσία, όμως”, όπως δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο κ. Γαλανός, “προς το παρόν, το όλο ζήτημα είναι σε εθελοντική βάση και εμείς, εκείνο το οποίο θα πούμε είναι ότι πρέπει να προχωρήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση”.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων και για την εισήγηση της Κυβέρνησης για δημιουργία μιας δευτεροβάθμιας Τοπικής Διοίκησης, στην οποία θα μεταβιβασθούν εξουσίες και από τους Δήμους και από τις Επαρχιακές Διοικήσεις, προκειμένου να διευκολυνθεί η μετακίνηση προσωπικού από τους Δήμους σε αυτό το όργανο, αλλά και από την ευρύτερη Δημόσια Υπηρεσία.

Ακολουθεί η συνέντευξη:

Ερ.: Να ξεκινήσουμε τη συνομιλία μας, κ. Πρόεδρε, με τη Γενική σας Συνέλευση, η οποία -όπως αντιλαμβανόμαστε όλοι- έχει να επιληφθεί σημαντικών θεμάτων που αφορούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση και ειδικότερα τους Δήμους της Κύπρου, εν μέσω της οικονομικής κρίσης και των προσπαθειών ανάκαμψης της κυπριακής οικονομίας. Τί ακριβώς περιλαμβάνει η ημερήσια διάταξη;

Απ.: Η Γενική Συνέλευση θα γίνει στις 19 αυτού του μηνός, το πρωί, με κύριο ομιλητή τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και, εφέτος, αποκτά ιδιαίτερη σημασία, λαμβανομένης υπ` όψη της συζήτησης που γίνεται για την αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό των Δήμων. Θα μας απασχολήσουν, επίσης, τα οικονομικά των Δήμων και η νέα περικοπή στην κρατική χορηγία και τα διάφορα θέματα τα οποία εγείρονται από το Μνημόνιο.

Ερ.: Υπάρχουν, δηλαδή, συμβατικές υποχρεώσεις λόγω Μνημονίου, για περικοπές δαπανών, σύμπτυξη υπηρεσιών, ενδεχομένως και για τη μείωση του υφιστάμενου προσωπικού των Δήμων;

Απ.: Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες εισηγήσεις -και αυτό θέλω να το ξεκαθαρίσω, εξ όσων γνωρίζουμε τουλάχιστον- από την Τρόικα, όσον αφορά τον αριθμό των Δήμων και όσον αφορά τη λειτουργία των Δήμων. Αυτό, το οποίο υπάρχει, είναι η ανάγκη εκσυγχρονισμού ολόκληρης της Δημόσιας Υπηρεσίας συμπεριλαμβανομένων και των Δήμων. Ομιλούμε για αναδιάρθρωση και για εκσυγχρονισμό και, βεβαίως, αυτό υπονοεί, μέσα στο πλαίσιο του Μνημονίου, ότι πρέπει να γίνουν και σημαντικές εξοικονομήσεις.

Ερ.: Πώς ακριβώς θα τα καταφέρετε, με περιορισμένη την κρατική χορηγία, να επιτύχετε αυτές τις εξοικονομήσεις;

Απ.: Το πώς θα γίνουν οικονομίες εναπόκειται στο δικό μας σχέδιο να κρίνουμε και να αποφασίσουμε για το ποια μορφή θα πάρει πλέον η Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Θέλω να προσθέσω εδώ ότι πολλοί ξεχνούν πως η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι η πιο άμεση εκπροσώπηση του λαού στο δημοκρατικό μας πολίτευμα και είναι πιο κοντά από οποιονδήποτε άλλον οι Δήμαρχοι και οι Δημοτικοί Σύμβουλοι στο λαό και στους δημότες και πολύ πιο κοντά στα καθημερινά τους προβλήματα και φροντίζουν για την επίλυση των προβλημάτων αυτών.

Ερ.: Μήπως εδώ υπάρχει κάποια αντίφαση και κάποια σύγκρουση καθηκόντων και αρμοδιοτήτων προς άσκηση εξουσιών, δηλαδή, από τη μιαν υπάρχει η άμεση εκλογή σας από το λαό και τις τοπικές κοινωνίες και από την άλλη δεν έχετε την απόλυτη αυτοδυναμία να διαμορφώσετε πολιτική προς επίλυση των προβλημάτων των δημοτών.

Απ.: Εδώ είναι ένα από τα σοβαρά προβλήματα, που υπήρχαν και πριν την Τρόικα, από την πρώτη ημέρα της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν έχει γίνει η αποκέντρωση και δεν έχουν δοθεί οι εξουσίες που απορρέουν από τις δημοκρατικές λειτουργίες των εκλελεγμένων εκπροσώπων των Δήμων.

Υπάρχει η εξάρτηση από την Κυβέρνηση και αυτή είναι μεγαλύτερη από ό,τι κανονικά είναι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Από τη μιαν είναι η δημοκρατική εκλογή, από την άλλη δεν δίδεται η εξουσία που απορρέει από το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι του λαού στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι αιρετοί και υπάρχει βαριά η παρουσία του κράτους μέσω των Επάρχων και μέσω της παρέμβασης του κράτους στη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για αυτό και ομιλούμε για αποκέντρωση εξουσιών, δηλαδή την παραχώρηση ουσιωδών εξουσιών, που μπορεί να αγγίξουν την πολεοδομία, την Αστυνομία, την επιβολή τελών, θέματα υγιεινής και άλλα, που κανονικά έπρεπε να είχαν περάσει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Ερ.: Προκειμένου να υπάρξει μία ριζική αλλαγή ως προς τις αρμοδιότητες και τις εξουσίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, υπάρχουν εισηγήσεις της Ένωσης Δήμων Κύπρου για ανάλογες νομοθετικές ρυθμίσεις και μήπως προκύπτει και στο σημείο αυτό συνταγματικό κώλυμα;

Απ.: Η δέσμευση, από την πρώτη ημέρα οπόταν η Κύπρος έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήταν να εφαρμόσουμε την Ευρωπαϊκή Χάρτα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία προνοεί για αυτήν τη μεταφορά εξουσιών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Κάτι που, επίσης, λέει η Ευρωπαϊκή Χάρτα είναι η ευθύνη του κράτους για την οικονομική ενίσχυση και αυτοδυναμία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Ερ.: Υπάρχουν συνταγματικοί περιορισμοί στην Κύπρο για κάτι τέτοιο;

Απ.: Όχι, δεν υπάρχει κανένας συνταγματικός περιορισμός, απλώς δεν έχει εφαρμοσθεί στην Κύπρο αυτή η Χάρτα και το πρώτο πράγμα το οποίο εμείς λέμε, όταν συζητούμε με την Κυβέρνηση για θέματα οικονομικά, περισυλλογής και τα παρόμοια -ενώ δεχόμαστε ότι μπορεί να υπάρχει “περιττό λίπος” το οποίο είναι ευκαιρία τώρα να αποκοπεί όπου είναι δυνατό- είναι ότι πρέπει να συνδυασθούν αυτές οι εξοικονομήσεις και μεταρρυθμίσεις, με τις πρόνοιες της Ευρωπαϊκής Χάρτας.

Ερ.: Και πού ευρίσκεται τώρα το θέμα για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Χάρτας στον τόπο μας; Έχει ξεκινήσει η διαδικασία για την υιοθέτησή της;

Απ.: Όχι, δεν υλοποιείται. Ακόμα συζητείται το θέμα και είμαστε στο στάδιο της εισήγησης. Έχουμε καταθέσει προ ολίγων ημερών στην Κυβέρνηση ένα έγγραφο θέσεων της Ένωσης Δήμων Κύπρου για την αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το πρώτο πράγμα, το οποίο λέμε είναι ότι η Ευρωπαϊκή Χάρτα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία προβλέπει μεταξύ άλλων ότι, για τη δημιουργία μιας Ευρώπης βασισμένης στις αρχές της δημοκρατίας και της αποκέντρωσης της εξουσίας, χρειάζεται η ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Αυτό είναι το μήνυμα, δηλαδή προκύπτει ανάγκη για αύξηση της εγγύτητας της Δημόσιας Διοίκησης προς τον δημότη και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνον με την παροχή αναβαθμισμένων υπηρεσιών από αιρετούς φορείς.

Ερ.: Έχουν δοθεί, λοιπόν, οι θέσεις και εισηγήσεις σας στην Κυβέρνηση, η οποία, διά του Προέδρου Αναστασιάδη, όπως αναφέρατε προ ολίγου, θα παραστεί και θα χαιρετίσει τη Γενική σας Συνέλευση. Αναμένετε κάποια συγκεκριμένη απάντηση αυτήν τη φορά; Θα υπάρξει ανταπόκριση της Κυβέρνησης η οποία να δίδει τους απαραίτητους πόρους και εξουσίες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση;

Απ.: Απάντηση έχουμε από την Κυβέρνηση διαχρονικώς και η απάντηση είναι: “Μάλιστα”. Είναι πάντοτε καταφατική η απάντηση, “εντός του πλαισίου των δυνατοτήτων μας”, αλλά το θέμα είναι το πως προχωρεί η εκάστοτε Κυβέρνηση και η πολιτική βούληση για να την εφαρμόσουν.

Ερ.: Κύριε Πρόεδρε, στις Γενικές σας Συνελεύσεις υπήρξε αρκετές φορές εισήγηση προς την Κυβέρνηση για να υπάρξει ουσιαστική ανταπόδοση των απωλειών εσόδων που προέκυψαν στους Δήμους, λόγω της κατάργησης του επαγγελματικού φόρου. Τώρα συζητείται δημοσίως και η ενοποίηση των επιβαλλομένων φορολογιών επί της ακίνητης ιδιοκτησίας, κάτι που ενδεχομένως να αποστερήσει τους Δήμους και άλλων εσόδων. Έχουν συζητηθεί αυτά τα θέματα με την Κυβέρνηση;

Απ.: Το πρόβλημα, αυτήν τη στιγμή, αφού δεν δίδονται οι αναγκαίοι πόροι στους Δήμους για να είναι αυτοδύναμοι, είναι ότι εξαρτώνται σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό, άλλοι περισσότερο και άλλοι ολιγότερο, από την κρατική χορηγία. Κατά τα τελευταία έτη, η κρατική χορηγία έχει περικοπεί κατά ένα περίπου 30%, που είναι πάρα πολύ σοβαρή περικοπή, για αυτό και οι Δήμοι έχουν περιέλθει, όχι όλοι αλλά μερικοί τουλάχιστον, σε πολύ δύσκολη θέση, δηλαδή αντιμετωπίζουν θέμα επιβίωσης.

Για ακόμα καλύτερη κατανόηση του προβλήματος, να ληφθεί υπ` όψη ότι ομιλούμε τώρα για τριάντα Δήμους, ενώ προηγουμένως ήσαν είκοσι τέσσερεις, αυξήθηκαν δηλαδή οι Δήμοι κατά έξι και μοιράζονται μειωμένο ποσόν κρατικής χορηγίας.

Επίσης, εφέτος, με τον Προϋπολογισμό του 2014, έρχεται η Κυβέρνηση και επιβάλλει περαιτέρω μειώσεις στην κρατική χορηγία της τάξης του 12% περίπου. Συζητούμε με την Κυβέρνηση και στέλλουμε το μήνυμα ότι, εάν αυτό ισχύσει τελικώς, θα πρόκειται για το κλείσιμο κάποιων Δήμων, οι οποίοι θα αντιμετωπίσουν σοβαρότατο πρόβλημα επιβίωσης και θα αναγκασθούν να μειώσουν το προσωπικό τους, κάτι που θα προκαλέσει περαιτέρω αύξηση της ήδη αυξημένης ανεργίας στον τόπο και γενικότερα την κοινωνική αναταραχή.

“Έχουμε συναντηθεί με αρκετά πολιτικά κόμματα και ζητούμε όπως αυτό το ποσοστό αποκοπής να μην ισχύσει για τους Δήμους, διότι το 30% των αποκοπών προηγούμενων ετών ήταν πολύ περισσότερο από ό,τι εφαρμόστηκε αλλού, ή, τουλάχιστον, η αποκοπή για τους Δήμους να είναι πολύ πιο χαμηλή.

Επίσης αναμένουμε να λάβουν υπόψη πολύ σοβαρά στη Βουλή ότι η Κυβέρνηση είχε μια συμφωνία, μέσω Βουλής, για να δώσει, ως αντάλλαγμα της κατάργησης του επαγγελματικού φόρου, το ανάλογο ποσοστό, που ήταν 6% ανά έτος, με αύξηση της κρατικής χορηγίας προς τους Δήμους. Πρόκειται για ένα σοβαρό ποσό, το οποίο είναι της τάξης των 15 εκατομμυρίων ευρώ και αυτό διδόταν, πλην των τελευταίων ενός – δύο ετών οπόταν έχει σχεδόν καταργηθεί και εμείς θεωρούμε ότι παράνομα, εφ` όσον είχε γίνει αυτή η συμφωνία, έχει περικοπεί.

Το δεύτερο σημείο των διεκδικήσεών μας είναι ότι, πέρα από τις περικοπές από το κράτος, ήρθε πέρυσι η Βουλή και περιέκοψε ακόμα ένα 8%, χωρίς να μελετήσει συγκεκριμένα και να προσδιορίσει τι αφορά η περικοπή αυτή.

Ερ.: Σχετικά με τις αφυπηρετήσεις και τη μείωση του προσωπικού στους Δήμους, ποιές οι υποχρεώσεις σας και ποιά είναι η σημερινή κατάσταση; Μήπως είναι δυνατή η μετάταξη προσωπικού στο δημόσιο τομέα, έτσι ώστε να μην οδηγηθούν περισσότεροι άνθρωποι στην ανεργία;

Απ.: Ήδη το προσωπικό των Δήμων ελαττώνεται με πρόωρες αφυπηρετήσεις και, για σκοπούς εφάπαξ και για άλλους λόγους, έχουμε σε μεγάλους κυρίως Δήμους μείωση προσωπικού, όμως θα έχουμε πραγματικές μειώσεις, όταν θα αρχίσουν πλέον να εφαρμόζονται οι περικοπές του 12% στην κρατική χορηγία και θα ζήσουμε τότε μίαν άλλη κατάσταση.

Υπάρχει εν τω μεταξύ, η εισήγηση της Κυβέρνησης για τη δημιουργία μιας δευτεροβάθμιας Τοπικής Διοίκησης, στην οποία θα μεταβιβασθούν εξουσίες και από τη μιαν και από την άλλη πλευρά, δηλαδή και από τους Δήμους και από τις Επαρχιακές Διοικήσεις και ένας από τους σκοπούς της είναι να διευκολυνθεί αυτή η μετακίνηση, δηλαδή από τους Δήμους σε αυτό το όργανο, αλλά και από την ευρύτερη Δημόσια Υπηρεσία.

Ερ.: Πρόκειται για ειλημμένη απόφαση της Κυβέρνησης; Μπορείτε να μας πείτε κάτι περισσότερο για αυτό το νέο θεσμικό όργανο;

Απ.: Όχι, απόφαση δεν είναι, αλλά μία πρόταση, την οποία μελετούν και τα κόμματα στη Μεικτή Επιτροπή με την Κυβέρνηση και δεν έχουν δοθεί ακόμα πιο λεπτομερείς πληροφορίες. Μας είπαν ότι θα είναι αιρετό σώμα, μεταξύ της κεντρικής Κυβέρνησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αυτό το σώμα θα είναι μικρό κα ευέλικτο, στο οποίο θα μεταβιβασθούν εξουσίες και από τις δύο πλευρές.

Επειδή αυτή η εισήγηση υπήρχε και από την προηγούμενη Κυβέρνηση, ένας αριθμός Δήμων την έχει απορρίψει, όμως εμείς, στο έγγραφο που καταθέσαμε στην Κυβέρνηση λέμε ότι οι απόψεις στο θέμα αυτό διίστανται για διάφορους λόγους μεταξύ των οποίων και η έλλειψη πληροφόρησης και ασάφεια από μέρους της Κυβέρνησης.

Θεωρούμε ότι θα είναι ευκολότερο να καταλήξουν τα Μέλη μας όταν θα υπάρχει μια πιο καθαρή εικόνα, η οποία θα πρέπει να αναβαθμίζει και όχι να υποβαθμίζει την αυτοτέλεια και εκπροσώπηση των Δήμων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Επίσης θεωρούμε ότι παρακάμπτουμε το πραγματικό πρόβλημα, όταν συζητούμε αποσπασματικά μεταρρυθμίσεις που αφορούν τους Δήμους και υπηρεσίες που δημιουργούνται ή καταργούνται και πιθανότατα αφορούν το κράτος γενικότερα και χωρίς να συζητούνται ταυτόχρονα, σαν ενιαίο σύνολο, οι γενικότερες μεταρρυθμίσεις του δημόσιου και ημικρατικού τομέα και χωρίς να εμπλέκονται οι Κοινότητες.

Δηλαδή στο τέλος η μελέτη πρέπει να είναι ενσωματωμένη στο σύνολο της κρατικής μηχανής και προς τα πάνω και προς τα κάτω.

Ερ.: Η προώθηση ενός τέτοιου οργάνου το συντομότερο δυνατό θα βοηθούσε στο ξεπέρασμα κάποιων από τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι σήμερα;

Απ.: Όλη αυτή η ατμόσφαιρα, που δημιουργείται, δεν σημαίνει κατ` ανάγκη ότι θα οδηγήσει και σε σωστές αποφάσεις. Από τη μια είμαι εναντίον της αναβλητικότητας, που υπήρχε μέχρι τώρα, ως παρακάτω, αφήνοντας τα προβλήματα να διαιωνίζονται, από την άλλη όμως, βεβιασμένες αποφάσεις του τύπου “καταργούμε τόσους Δήμους” ή “αφήνουμε τόσους” και “λιγοστεύουν τα μέγαρα”, όλα αυτά είναι απλοποιήσεις και, τελικώς, μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρό κενό και ζημιά στον τομέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Στο σύνολό της και διαχρονικώς, η Τοπική Αυτοδιοίκηση αδικείται από την εκτελεστική εξουσία, η οποία την έχει φορτώσει βαριά με νομοθετημένες αρμοδιότητες και ευθύνες, χωρίς τους ανάλογους πόρους και, ταυτοχρόνως, ακολουθείται μία πολιτική, η οποία, αντί να στηρίζει την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως μέρος του κράτους και των δημοκρατικών θεσμών, τείνει να την αφήνει πολλές φορές εκτεθειμένη.

Υπάρχει ένας ανταγωνισμός που είναι αχρείαστος και ξεχνούμε τις πολλαπλές υπηρεσίες, που προσφέρουν άμεσα οι Δήμοι στους πολίτες και που έχουν να κάνουν με την εξυπηρέτηση των δημοτών, με την υγεία και τη γενικότερη λειτουργία των πολιτών και την κοινωνική μέριμνα, η οποία αυτήν τη στιγμή χρειάζεται ενίσχυση.

Μετεξέλιξη των Δήμων, συμπλεγματοποίηση υπηρεσιών και όχι μείωση του αριθμού των

Ερ.: Με την ευκαιρία της απαρίθμησης εκ μέρους σας των σημαντικότερων υπηρεσιών που παρέχετε στους δημότες σας, θα ήθελα να θέσω υπ` όψη σας και σχετική πρόσφατη εισήγηση του Υπουργού Εσωτερικών και να σας ερωτήσω κατά πόσον θα μπορούσαν οι Δήμοι να ακολουθήσουν το παράδειγμα πολλών κοινοτήτων της Κύπρου και να ενοποιήσουν υπηρεσίες, όπως, για παράδειγμα, η καθαριότητα και η αποκομιδή σκυβάλων ή οι υγειονομικές υπηρεσίες;

Απ.: Όχι απλώς θα μπορούσαν, αλλά καλούνται να το πράξουν! Προχωρώ και λέω: Καλούνται να το πράξουν. Μόνον εάν υπάρχουν σοβαροί λόγοι -και δεν βλέπω να υπάρχουν σοβαροί λόγοι- να μην το πράξουν. Αυτό είναι το πρώτο βήμα και για αυτό λέω ότι θα προχωρήσουμε -σταδιακά όμως και όχι απότομα- στο να δημιουργήσουμε αυτά τα συμπλέγματα και παρακάτω να εξετάσουμε το πως προχωρεί το όλο θέμα, Οι συμπλεγματοποιήσεις είναι απαραίτητες.

Ερ.: Θα υπάρξει, δηλαδή, μείωση του αριθμού των Δήμων ή απλώς ενοποίηση ορισμένων τομέων παροχής υπηρεσιών;

Απ.: Για αυτό ομιλούμε, κ. Μαρκίδη, για απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αφήστε ότι, κατά καιρούς, Υπουργοί και διάφοροι παράγοντες αφήνουν αιχμές, που πολλές φορές δεν συνάδουν με την επίσημη θέση της Κυβέρνησης.

Όπως εκφράσθηκε σε εμάς αλλά και δημοσίως πολλές φορές από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η επίσημη θέση είναι ότι δεν στοχεύει να μειώσει τον αριθμό των Δήμων το κράτος, το οποίο θεωρεί ως πολύ σημαντική τη σύνδεση του δημότη με τον Δήμο του και ιδιαίτερης; σημασίας ως θέμα απαραίτητης εθνικής και κοινωνικής πολιτικής, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης

Ερ.: Τί χρειάζεται, λοιπόν, να γίνει για να προχωρήσουν όλοι οι Δήμοι σε ενοποίηση υπηρεσιών και στην ανάλογη μείωση δαπανών;

Απ.: Πρέπει να γίνει με τον όσο το δυνατό πιο γρήγορο ρυθμό αυτή η συμπλεγματοποίηση υπηρεσιών, πρέπει να ληφθούν αποφάσεις, ίσως και να προχωρήσει σχετική νομοθεσία όμως, προς το παρόν, το όλο ζήτημα είναι σε εθελοντική βάση και εμείς, εκείνο το οποίο θα πούμε είναι ότι πρέπει να προχωρήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση.

Ερ.: Ποιός ο ρόλος των κομμάτων και της Βουλής σε αυτήν τη διαδικασία; Πώς μπορούν να βοηθήσουν; Τους έχετε ζητήσει κάτι συγκεκριμένο;

Απ.: Για τη μετεξέλιξη των Δήμων την τελευταία λέξη την έχει η Βουλή και ό,τι γίνει θα είναι με νομοθεσία που θα ψηφίσει η Βουλή. Για αυτό και συμμετέχουν τα κόμματα στις διάφορες συσκέψεις που γίνονται με την Εκτελεστική Επιτροπή. Μην ξεχνάτε, επίσης, ότι η Εκτελεστική μας Επιτροπή προέρχεται από τα κόμματα και εκλέγεται με βάση τη δύναμη των κομμάτων και η διαδικασία αυτή είναι δρομολογημένη και συζητείται με το Υπουργείο Εσωτερικών, τον Γενικό του Διευθυντή, μαζί και με την Επίτροπο Μεταρρύθμισης.

Συμβολή Βρετανών εμπειρογνωμόνων

Στην όλη αυτήν προσπάθεια εμπλέκονται και οι Βρετανοί εμπειρογνώμονες, οι οποίοι είναι εδώ για να μας συμβουλεύσουν και για τους Δήμους και φαίνονται αποφασισμένοι να προχωρήσουν σε τελικές εισηγήσεις και μας έχουν ορίσει για την επόμενη εβδομάδα τρεις απανωτές συνεδρίες, τριών ωρών η καθεμιά, για να οριστικοποιήσουμε κάποιες σκέψεις ή κάποια θέματα που είναι στην ημερήσια διάταξη.

Ερ.: Πότε ακριβώς θα γίνουν αυτές οι συναντήσεις; Θα συμμετάσχουν και τα κόμματα ή η Βουλή;

Απ.: Δεν ξέρω, τελικώς, ποια θα είναι η μορφή αυτών των εργαστηρίων, εμένα μου ζητήθηκε να συμμετάσχω μαζί με έναν άλλον Δήμαρχο και να είμαι έτοιμος να πάρω αποφάσεις. Νομίζω θα είναι οι εμπειρογνώμονες και κάποιοι από την Κυβέρνηση, μαζί με την Επίτροπο Μεταρρύθμισης.

Είναι προγραμματισμένα για τις 18 Νοεμβρίου, για τις 20 και τις 21 Νοεμβρίου στο Υπουργείο Οικονομικών και πιο συγκεκριμένα στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού. Η 19η έμεινε εκτός, διότι εκείνη την ημέρα θα έχουμε τη Γενική μας Συνέλευση.

Εισηγήσεις για μεταφορά αρμοδιοτήτων στους Δήμους

Ερ.: Κύριε Πρόεδρε, ποιες συγκεκριμένες εισηγήσεις έχετε υποβάλει στην Κυβέρνηση για μεταφορά αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση;

Απ.: Για να μπορέσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση ως η πλησιέστερη Αρχή προς τον πολίτη να αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής, απαιτείται η άμεση μεταφορά αρμοδιοτήτων από το κράτος ως προς την πολεοδομία, τις Σχολικές Εφορείες, την αστυνόμευση.

Εισηγούμαστε όπως αυξηθούν οι αρμοδιότητες και εξουσίες των δημοτικών τροχονόμων και ταυτόχρονα να γίνουν οι αναγκαίες νομοθετικές τροποποιήσεις για την ουσιαστική συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τόσο στο στάδιο λήψης απόφασης όσον και στο στάδιο υλοποίησης των αποφάσεων από διάφορα τμήματα όπως για παράδειγμα ΚΟΤ, Τμήμα Οδικών Μεταφορών, Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας, Τμήμα Δασών, Τμήμα Αλιείας, όπως ενδεικτικά αναφέρονται, με αναγκαστική διαβούλευση για θέματα που αφορούν ή/και επηρεάζουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση, με εκχώρηση των αναγκαίων προς τούτο πόρων.

Επίσης, θα πρέπει άμεσα να αρθεί η επικάλυψη δραστηριοτήτων και η σύγχυση αρμοδιοτήτων που παρατηρούνται στις εργασίες υγειονομικού ελέγχου, καθώς επίσης και ο αχρείαστος διοικητικός έλεγχος που ασκείται από το Κράτος, ώστε οι Υγειονομικές Υπηρεσίες να κατανεμηθούν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Η δυσλειτουργία χειρισμού θεμάτων που έχουν να κάνουν με το περιβάλλον και την καθαριότητα, με την παράλληλη ανάληψη των αρμοδιοτήτων από τρία Υπουργεία, πρέπει να τερματισθεί. Θεωρούμε ότι το κεφάλαιο αυτό είναι εξόχως θέμα αυτοδιοίκησης και θα πρέπει να μεταφερθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Επίσης, η δημιουργία και συντήρηση της πολιτιστικής υποδομής θα πρέπει να μεταφερθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ενώ και ως θεσμός εγγύτερος προς τον πολίτη, η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα πρέπει, ειδικότερα σε περιόδους κρίσης, να είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή της κοινωνικής πολιτικής της πολιτείας, όπως επίσης και του ελέγχου των υπηρεσιών που προσφέρονται από τον ιδιωτικό τομέα, όπως είναι υπηρεσίες νηπιαγωγείων, παιδοκομικών σταθμών, γηροκομείων και άλλες παρόμοιες.

Οι Δήμοι πρέπει ακόμα να έχουν τη δυνατότητα υλοποίησης στρατηγικού σχεδιασμού σύμφωνα με τα δικά τους οράματα, ανάγκες και δράσεις όπως η διαχείριση και προφύλαξη αειφορίας των παραλιών και η βελτίωση του τουριστικού προϊόντος, η διαχείριση και έλεγχος για θαλάσσιες δράσεις και θαλάσσιες παράκτιες συγκοινωνίες.

Οι πιο πάνω αρμοδιότητες, μαζί με τις υφιστάμενες, θα μπορούν να αναληφθούν είτε από τους Δήμους απευθείας είτε από σύμπραξη Δήμων, είτε από υπό ίδρυση αιρετούς συντονιστικούς φορείς.

Ευθύνες και στα πολιτικά κόμματα

Ερ.: Υπάρχουν, τελικώς, ευθύνες και σε ποιούς θα πρέπει να τις αποδώσουμε, κ. Γαλανέ, για τη συσσώρευση τόσων προβλημάτων στους Δήμους;

Απ.: Λυπάμαι πάρα πολύ που θα σας πω αυτό το πράγμα, διότι έζησα για πάρα πολλά έτη την κομματική ζωή σε αυτό τον τόπο και, δυστυχώς, χωρίς να το καταλάβουμε πολλές φορές, καταλήγουμε στο να μπαίνει ο κομματικός μας προσανατολισμός πιο πάνω από τον εθνικό μας πατριωτισμό, για αυτό και φθάσαμε στο σημείο στο οποίο είμαστε σήμερα.

Εάν ο αριθμός των ελεύθερων Δήμων έφθασε στους 30 από 24, διότι να μην ξεχνούμε και τους 9 κατεχόμενους Δήμους για τους οποίους ο προϋπολογισμός είναι πολύ χαμηλός όπως και ο αριθμός των υπαλλήλων που απασχολούνται σε αυτούς, είναι τα κόμματα στη Βουλή που επέμεναν να τους αυξήσουμε και επέμεναν διότι το κάθε κόμμα έκανε υπολογισμούς για το πόσους νέους Δημάρχους θα έχει το καθένα.

Δεν είναι οι Δήμοι από μόνοι τους ένα τέρας που αυξάνεται. Τους Δήμους έχουν αυξήσει και διά νομοθετικών πράξεων και διά αποφάσεων, όπως εάν ένας πληθυσμός ξεπεράσει τις 5.000 τότε γίνεται δημοψήφισμα, όμως είναι η Βουλή και τα κόμματα που έχουν αυξήσει τον αριθμό των Δήμων.

Και να προσθέσω και κάτι άλλο: Εκείνοι, οι οποίοι φωνάζουν σήμερα για κατάργηση Δήμων και για μείωση του αριθμού των, είναι εκείνοι που φώναζαν ως εχθές για αύξηση των Δήμων.