Διαφορετικότητα και ανισότητα

Οι άνθρωποι από τη φύση τους είναι διαφορετικοί, έχουν δηλαδή διαφορετικό χρώμα δέρματος, ματιών, μαλλιών καθώς επίσης και διαφορετικές ικανότητες και ταλέντα, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να τα καλλιεργήσουν. Βιολογικά οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές ικανότητες, οι οποίες με την σειρά τους δημιουργούνται από την κοινωνία. Για παράδειγμα έχουμε ταλέντο στην ζωγραφική, το οποίο στην συνέχεια καλλιεργείται από έναν δάσκαλο.

Η φύση του ανθρώπου λοιπόν (π.χ. το ύψος, βάρος), σχετίζεται άμεσα με την κοινωνία στην οποία ζει το άτομο και η κοινωνία με την σειρά της επιδρά στην ανθρώπινη φύση και την τροποποιεί. Συνεπώς η διαφορετικότητα είναι κατά πρώτον φυσικό ζήτημα και κατά δεύτερον κοινωνικό.

Σε αντίθεση με την διαφορετικότητα, η ισότητα και ανισότητα είναι κοινωνικές δηλαδή οφείλονται στην κοινωνία και στην ιστορία. Η ισότητα και η ανισότητα σχετίζονται με τους νόμους μιας κοινωνίας, με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχει κάθε άνθρωπος στην κοινωνία μέσα στην οποία ζει. Είναι, λοιπόν, στο χέρι των ανθρώπων να δημιουργήσουν σχέσεις ισότητας στην κοινωνίας τους. Παρόλα αυτά σε όλες τις κοινωνίες υπάρχει ανισότητα.

Βασικό ερώτημα το οποίο απασχολεί πολλούς είναι κατά πόσο η διαφορετικότητα προκαλεί ανισότητα. Μερικές αιτίες, οι οποίες προκαλούν ανισότητα μπορούμε να πούμε ότι είναι ο καταμερισμός της εργασίας σε πνευματική και χειρωνακτική, αφού μέσα από την πνευματική εργασία παράγεται η γνώση, η οποία αποτελεί με την σειρά της αιτία ανισότητας.

Έπειτα μια άλλη αιτία η οποία μπορεί να προκαλέσει ανισότητα είναι η εξουσία και όταν λέμε εξουσία εννοούμε ότι κάποιος επιβάλλει τις επιθυμίες του σε κάποιον άλλο ή ότι οι επιθυμίες αυτές γίνονται δεκτές από ένα μεμονωμένο άτομο ή μια ομάδα ανθρώπων.

Μ’αυτό τον τρόπο λοιπόν έχουμε την δημιουργία ανισότητας. Μπορούμε να πούμε λοιπόν ότι η εξουσία μπορεί να μετατρέψει πράγματι την διαφορετικότητα σε ανισότητα και ότι ο καταμερισμός της εργασίας και η γνώση δεν μπορούν από μόνες τους να το κάνουν.

Συνεπώς όλοι οι άνθρωποι θα πρέπει κατά την γνώμη μου να αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλο ως ίσοι προς ίσους, χωρίς να κάνουν διακρίσεις και να διαχωρίζουν τα άτομα σε ανώτερα και κατώτερα. Για να επιτευχθεί όμως αύτο χρειάζεται συνεργασία μεταξύ των ατόμων αλλά και της κοινωνίας στην οποία ζούμε.

Είμαστε βιολογικά και κοινωνικά διαφορετικοί αλλά κοινωνικά πρέπει να είμαστε ίσοι.

Μαρία Νικολάου
Κοινωνιολόγος