Εξωτερική πολιτική γιόκ

Η έκθεση European Foreign Policy Scorecard για το 2011 της μεγάλης δεξαμενής σκέψης European Council on Foreign Relations (ECFR) σχολιάζει μάλιστα ότι «μάλλον χωρίς έκπληξη, η Κύπρος και η Ελλάδα είναι πρώτες στη λίστα των ’οκνών’ στην ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική», και αυτό λίγους μόλις μήνες πριν η Λευκωσία αναλάβει τα ηνία της ΕΕ για το επόμενο εξάμηνο.

«Η Κύπρος ήταν ιδιαίτερα μη συνεργάσιμη στην Ανατολική Γειτονία: τόσο γιατί συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Κοσόβου, όσο και εξαιτίας της στενής της σχέσης με τη Ρωσία που λειτούργησε ως τροχοπέδη (για παράδειγμα, όπως η Ιταλία, η Κύπρος στήριξε την εξαίρεση του ρωσικού σχεδίου Νότιο Ρεύμα από το τρίτο ενεργειακό πακέτο)».

Η Ιταλία του τέως πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι, όμως, παρόλο που ήταν «οκνή» σε έξι διαστάσεις της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, ήταν «αρχηγός» (leader) σε επτά διαστάσεις και έρχεται έκτη στη λίστα των «αρχηγών», μετά τη Γερμανία που έρχεται πρώτη με 19 διαστάσεις στις οποίες ανέλαβε ηγετικό ρόλο, τη Γαλλία με 18, τη Βρετανία με 17, τη Σουηδία με 11 και την Πολωνία με οκτώ.

Η Κύπρος έρχεται πρώτη σε μία μόνο διάσταση και αυτή είναι η… αμοιβαιότητα στις διαδικασίες βίζας με τις ΗΠΑ. Η εικόνα της Λευκωσίας ως εταίρου στην εξωτερική πολιτική της ΕΕ, όπως αναδεικνύεται από την έκθεση που διαβάζεται από όλα τα κοινοτικά, διπλωματικά και δημοσιογραφικά επιτελεία των Βρυξελλών, είναι ζοφερή καθώς αναδεικνύει τόσο την υπερβολική προσέγγιση με τη Μόσχα, που οι Ευρωπαίοι εταίροι βλέπουν με όλο και μεγαλύτερη δυσφορία, όσο και την έλλειψη εποικοδομητικής στάσης σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ανούσιος ήταν ο ρόλος της Κύπρου στη Μέση Ανατολή και την Βόρειο Αφρική, παρόλο που γεωγραφικά πρόσκειται στο χώρο αυτό και φιλοδοξεί να αποτελέσει «γέφυρα» μεταξύ ΕΕ και της περιοχής.

Χαρακτηριστική της αντίληψης που επικρατεί στις Βρυξέλλες και σε άλλες σημαντικές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες όσον αφορά τη στάση της Κύπρου απέναντι στην Τουρκία και τη συνεργασία μεταξύ ΕΕ και Αγκυρας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής είναι η εκτίμηση της έκθεσης ότι, ενώ «βαρυσήμαντα μέλη της ΕΕ όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία στηρίζουν τη συνεργασία με την Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή, άλλα μέλη, όπως η Κύπρος και η Ελλάδα, φέρνουν εμπόδια».

Στο θέμα των ευρωτουρκικών σχέσεων, πάντως, η έκθεση καταγράφει την έλλειψη ενότητας στους κόλπους της ΕΕ, ενώ αναφέρεται συχνά στην ένταση που προκλήθηκε από τις κυπριακές γεωτρήσεις, αλλά και στην ένταση μεταξύ Παρισίων και Άγκυρας για το Κυπριακό. Για τις σχέσεις της Ενωσης με την Τουρκία για το Κυπριακό, η έκθεση βαθμολογεί την ενότητα στους κόλπους της ΕΕ με 3 στα 5, ενώ σχολιάζει ότι «οι Ελληνοκύπριοι είναι πια μέσα στη ΕΕ, οι προοπτικές της ένταξης της Τουρκίας είναι απομακρυσμένες και οι Τουρκοκύπριοι έχουν κολλήσει στη μέση».
Στα θέματα σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία για το Κυπριακό, η Κύπρος κατατάσσεται στους «οκνούς», όπως και για τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία σε περιφερειακά ζητήματα, στο Κόσοβο, καθώς και σε θέματα που αφορούν την έννομη τάξη, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ανατολική Γειτονία. Στις σχέσεις με τη Ρωσία, η Κύπρος, μαζί με την Ιταλία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, κατατάσσονται στους «οκνούς» σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις διάφορες συγκρούσεις με τη Μόσχα και τις σχέσεις για θέματα ενέργειας.

Η έκθεση καταγράφει, μεταξύ άλλων, και τη σταδιακή μετατροπή της Γερμανίας σε «γεω-οικονομική δύναμη», αλλά και την αυξανόμενη διστακτικότητα της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής να συμμετέχει σε στρατιωτικές επιχειρήσεις, ενώ συνολικά καταγράφει και τη φθορά της εικόνας της ΕΕ στη διεθνή σκηνή.

Πηγή: Εφημερίδα «ΠΟΛΙΤΗΣ»