Ανοίγει το λιμάνι της Αμμοχώστου;

Σήμερα συζητείται ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η έκθεση αξιολόγησης για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας με πέτρα του σκανδάλου το «απευθείας εμπόριο», επί του οποίου υπάρχει επιμονή από την Άγκυρα και το φιλοτουρκικό μπλοκ με αριθμό επί του θέματος τροπολογιών ενόψει και της αυριανής ψηφοφορίας…

Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που έχει ως εισηγήτρια την Ολλανδή Ευρωβουλευτή του ΕΛΚ Ρία Όμεν, στηρίζεται επί της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αξιολόγησης της τουρκικής ενταξιακής πορείας. Εκ των πραγμάτων, η έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επικεντρώνεται και στο Κυπριακό.

Ίσες ευθύνες

Σε σχετική με το θέμα παράγραφο επισημαίνεται η στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην υπό εξέλιξη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού. Και καλεί όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να επιδείξουν καλή θέληση για την εξεύρεση τελικής λύσης. Στην ουσία αποφεύγεται ο καταλογισμός ευθυνών προς την Τουρκία, όπως για πρώτη φορά είχε γίνει και πέρσι και η ευθύνη περνά σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Η λογική αυτή στηρίζεται στην αρχή την οποία αποδέχθηκε και η Κυπριακή Κυβέρνηση, η οποία πολλάκις διατυπώθηκε από Ευρωπαίους αξιωματούχους, ότι την αποκλειστική ευθύνη για την κατάληξη των συνομιλιών, είτε αυτή είναι θετική είτε αυτή είναι αρνητική, τη φέρουν οι ηγέτες των δυο κοινοτήτων.

Αμμόχωστος και «εμπόριο»

Στην έκθεση τονίζεται ότι η τουρκική Κυβέρνηση θα πρέπει ν’ αρχίσει την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο και ότι θα πρέπει να επιστρέψει την πόλη της Αμμοχώστου υπό την αιγίδα των Ην. Εθνών στη βάση του ψηφίσματος 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας. (Σημειώνεται ότι στην περσινή έκθεση γινόταν αναφορά για άμεση αποχώρηση). Παραλλήλως καλείται η Κυπριακή Δημοκρατία «να ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου κάτω από την τελωνειακή εποπτεία της Ε.Ε. για να προωθηθεί θετικό κλίμα για την επιτυχία λύσης στις υπό εξέλιξη συνομιλίες για την επανένωση και για να επιτραπεί στους Τουρκοκύπριους να εμπορεύονται απευθείας με νόμιμο τρόπο αποδεκτό από όλους».

Λιμάνια και κρατική κυριαρχία.

Η παράγραφος αυτή συνδέει το άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου και την επιστροφή της πόλης με το «απευθείας εμπόριο» στη βάση της νομιμότητας, αναγνωρίζοντας στην Κυπριακή Δημοκρατία το εξής αυτονόητο δικαίωμα: Αυτή έχει το κυριαρχικό δικαίωμα να ανοίγει και να κλείνει τα λιμάνια της. Η παράγραφος αυτή χρησιμοποιείται από την εισηγήτρια ως επιχείρημα για την απόρριψη τροπολογιών που είτε με τον έναν είτε με τον άλλον τρόπο αναφέρονται στο «απευθείας εμπόριο», το οποίο για άλλη μια φορά αποτελεί κακό αγκάθι. Ήδη το θέμα του σχετικού κανονισμού είναι παγωμένο στη Διάσκεψη των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Σημειώνεται ότι υπάρχει απόφαση της Επιτροπής Νομικών και της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που τονίζει ότι η νομική βάση του κανονισμού, όπως αυτός καταρτίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι λανθασμένη, διότι τα κατεχόμενα δεν είναι τρίτη υπό ένταξη επαρχία, αλλά τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατία που εντάχθηκε στο σύνολό της με βάση το Πρωτόκολλο 10. Απλώς, στο βόρειο τμήμα της Κύπρου δεν μπορεί να εφαρμοστεί το κοινοτικό κεκτημένο, λόγω της υφιστάμενης κατάστασης. Πάντως, υπάρχουν ωρεία επί του θέματος αυτού τροπολογίες από το φιλοτουρκικό μπλοκ. Η εισηγήτρια δεν αποδέχθηκε σχετικές με το απευθείας εμπόριο τροπολογίες.

Δίκαιο της Θάλασσας και Πρωτόκολλο

Στο κείμενο υπάρχουν ακόμη δυο παράγραφοι για την Κύπρο. Στη μια γίνεται υπενθύμιση για την πλήρη νομιμότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας εντός της ΑΟΖ της και ότι το διεθνές δίκαιο της θάλασσας έχει υπογραφεί από τα 27 κράτημέλη και είναι τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου. Στην άλλη παράγραφο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει την απογοήτευσή του, επειδή η Τουρκία δεν εφαρμόζει το Πρόσθετο Πρωτόκολλο με όλα τα κράτη-μέλη χωρίς διακρίσεις. Και προσθέτει ότι αυτή η στάση της Τουρκίας επηρεάζει τις σχέσεις της με την ΕΕ και ότι η τουρκική Κυβέρνηση θα πρέπει να εφαρμόσει τις διατάξεις του Πρωτοκόλλου χωρίς άλλη καθυστέρηση.

Το μοντέλο έμπνευσης

Στις συμβιβαστικές τροπολογίες υπάρχει πρόνοια για την προώθηση του ανοίγματος του κεφαλαίου 24 από μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το κεφάλαιο 24 κάνει αναφορά στη Δικαιοσύνη και τις Εσωτερικές Υποθέσεις. Γενικότερα, στην έκθεση εκθειάζεται ο ρόλος της Τουρκίας ως περιφερειακής δύναμης και ενεργειακής οδού, καθώς και μοντέλου έμπνευσης για τη διακυβέρνηση του ισλαμικού αραβικού κόσμου.

ΑΚΟΜΗ στην έκθεση υπάρχει αναφορά για τη στήριξη που δίδει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην Επιτροπή για την εξακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων, ενώ ταυτοχρόνως εκφράζει τη λύπη του για την πρόθεση της Τουρκίας να παγώσει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Προεδρία εάν δεν επιλυθεί το Κυπριακό. Επιπροσθέτως, εκφράζει την αλληλεγγύη της προς την Κυπριακή Δημοκρατία και καλεί την Τουρκία να παραμείνει δεσμευμένη στις υποχρεώσεις της ως υποψήφιο κράτος, τονίζοντας ταυτοχρόνως, ότι η εναλλαγή στην Προεδρία της Ε.Ε. από τα κράτη μέλη είναι ζήτημα θεσμικό.

Πηγή: SIgmaLive