Στην εκπομπή Χωρίς Περιστροφές φιλοξενήθηκε το βράδυ της 27ης Ιανουαρίου ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης. Μίλησε μεταξύ άλλων για τις επερχόμενες Προεδρικές Εκλογές και τους μέχρι τώρα πρωταγωνιστές της Πινδάρου αλλά και για τον πρώην Υπουργό Υγείας, Γιώργο Παμπορίδη, ο οποίος επίσης φλερτάρει με το ενδεχόμενο υποψηφιότητας. Ο Νίκος Αναστασιάδης μεταξύ άλλων παραδέχεται ότι δεν είχε επαρκή εποπτεία του επενδυτικού προγράμματος ενώ αναλύει και την παγιωμένη κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο Κυπριακό. Απαντά επίσης στις κατηγορίες για διγλωσσία στη βάση λύσης ενώ παράλληλα εξηγεί τι ακριβώς έγινε στο ναυάγιο του East Med.
Εισαγωγικά ο Πρόεδρος είπε ότι σε αυτή τη συνέντευξη του δίδεται μια ευκαιρία να απαντήσει σε μια σειρά ερωτημάτων ιδιαίτερα αυτές τις κρίσιμες ώρες που αφορούν είτε το Κυπριακό είτε τα υπόλοιπα ζητήματα.
Εσωκομματικά ΔΗΣΥ και Προεδρικές
Αρχικά ο Νίκος Αναστασιάδης ερωτήθηκε για τα εσωκομματικά του ΔΗΣΥ και την κατάσταση που επικρατεί ενόψει Προεδρικών.«Ο ΔΗΣΥ έχει πάρει πάνω απ’ το μισό της ζωής μου. Υπηρετώ αυτή την παράταξη από το 1978, μπορείτε άρα να υπολογίσετε το πάθος μου και την αγάπη μου γι’ αυτή την παράταξη. Ήμουν απ’ αυτούς που συνέβαλε και στη συνοχή αλλά και στις εκλογικές επιτυχίες. Με απασχολούν τα όσα καταγράφονται. Αυτό όμως που πάντα επικρατούσε ήταν η συμμόρφωση με τους κανόνες λειτουργίας του κόμματος. Το καταστατικό μας ήταν πρωτοποριακό είναι από τα πλέον σύγχρονα καταστατικά με πρώτη και σημαντικότερη έμφαση την απόλυτη Δημοκρατία.
Κανένας που αγαπά αυτή την παράταξη δεν μπορεί να παραβιάζει το καταστατικό, τους κανόνες λειτουργίας του κόμματος. Είναι ο μόνος τρόπος να διατηρηθεί η ενότητα. Να εκφραστούν απόψεις, να ακολουθηθούν διαδικασίες ψηφοφορίας και το αποτέλεσμα να γίνει σεβαστό», είπε.
Αβέρωφ – Χριστοδουλίδης
Κληθείς να σχολιάσει αν ο ίδιος διαβίβασε τις ανησυχίες του στον τέως ΥΠΕΞ, Νίκο Χριστοδουλίδη, είπε ότι για τον ίδιο ο ΔΗΣΥ είναι κάτι και περισσότερο απ’ το σπίτι του. «Η αγάπη μου προς την παράταξη υπαγόρευε να συμβουλέψω όσους τυχόν ενδιαφέρονται, αυτό που το κόμμα υπαγορεύει.
Κατ’ επανάληψη συμβούλεψα έναν ικανό και αφοσιωμένο συνεργάτη (σ.σ Νίκο Χριστοδουλίδη), ότι δεν υπήρχε άλλη επιλογή από του να ακολουθήσει την πορεία που το καταστατικό του κόμματος προβλέπει». Πρόσθεσε ακόμη πως είχε κοινή συνάντηση με τον Πρόεδρο του κόμματος και τον κ.Χριστοδουλίδη. «Εκεί τέθηκαν ερωτήματα (σ.σ στη συνάντηση), δόθηκαν απαντήσεις από τον Πρόεδρο του κόμματος που πιστεύω ότι θα έπρεπε να ικανοποιήσουν τις τυχόν ανησυχίες του κ.Χριστοδουλίδη. Είναι δικαίωμά του, είναι ελεύθερος άνθρωπος να αποφασίσει ότι μπορεί να εξυπηρετεί ευγενείς φιλοδοξίες. Την ίδια ώρα θα πρέπει να συνυπολογίζεται και η αγάπη προς το κόμμα και τον κόσμο της παράταξης. Δεν θα πρέπει κανείς με τον οποιονδήποτε τρόπο να συμβάλει σε ένα ρήγμα μέσα στο κόμμα».
«Παρά τα όσα λέγονται η όλη πορεία διακυβέρνησης 10 χρόνια έδινε και δίνει την ευχέρεια μέσα από συνεργασίες, να συνεχίσει μια διακυβέρνηση που εγγυάται τη σταθερότητα, την πρόοδο, την εφαρμογή ενός μακρόπνοου σχεδιασμού το οποίο θα είναι το κληροδότημά μου».«Είναι κρίμα να τίθενται υπεράνω του καλού οι όποιες ευγενείς προσωπικές φιλοδοξίες που είναι επιτρεπτές», συμπλήρωσε.Κληθείς να απαντήσει για το τι θα επιλέξει ο ίδιος, ο ΠτΔ είπε λακωνικά «το κόμμα μου». «Θα σεβαστώ απόλυτα τις διαδικασίες που το κόμμα μου προβλέπει. Το κόμμα με βάση τις διαδικασίες επέλεξε τον Πρόεδρο του, τον κ.Αβέρωφ Νεοφύτου».
Ο Πρόεδρος συμπλήρωσε λέγοντας «προσπαθώ με κάθε τρόπο να αποφευχθούν τα όσα βιώσαμε το 2003 όταν ένας καταξιωμένος συνεργάτης του Γλαύκου Κληρίδη, ο Αλέκος Μαρκίδης αποφάσισε ότι θα έπρεπε να διεκδικήσει την Προεδρία ως ανεξάρτητος. Δεν θα σταματήσω ούτε τώρα να καταβάλλω προσπάθειες. Είμαι σε συνεχή επαφή με τον Πρόεδρο του κόμματος γι’ αυτό αλλά και με όσους θεωρώ ότι μπορούν να επηρεάσουν καταστάσεις».
Ο Πρόεδρος ξεκαθάρισε ότι στις 12 Μαρτίου θα είναι παρών στο Πολιτικό Συνέδριο του ΔΗΣΥ υπό την ιδιότητά του ως κομματικό στέλεχος και όχι ως Πρόεδρος.
Σε ερώτηση αν θα αναμιχθεί στην προεκλογική εκστρατεία είπε πως θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να μην εμπλέξει την ανεξαρτησία που οφείλει ο ΠτΔ να τηρεί με την έκφραση εκεί και όπου πρέπει της προσπάθειας για επιτυχία της παράταξης.
Η περίπτωση Παμπορίδη και το φλερτ με ΑΚΕΛ
Ο Πρόεδρος ερωτήθηκε και για την περίπτωση του πρώην Υπουργού Γιώργου Παμπορίδη. «Δεν πρόκειται να σχολιάσω τα όσα ο κ.Παμπορίδης ενδεχόμενα να ανέφερε είτε για το κόμμα αλλά για την Κυβέρνηση θα σχολιάσω. Υπήρξε ένας καλός Υπουργός Υγείας, αποφασιστικός στην υλοποίηση των εξαγγελιών μου αλλά και στην απόφαση μου για το ΓεΣΥ», είπε ο Νίκος Αναστασιάδης.«Είχα αποφασίσει ότι αυτό που ήθελε η πλειοψηφία, για το ΓεΣΥ αυτό θα έπρεπε να υλοποιηθεί. Έδωσα στον Υπουργό όση στήριξη χρειαζόταν. Αν δεν αποφάσιζε όμως ο Πρόεδρος να υλοποιήσει την απόφαση και αν δεν έδειχνε την αποφασιστικότητα που έδειξα, ουδείς από τους Υπουργούς, θα μπορούσε να το πετύχει. Πιστώνω τον κ.Παμπορίδη για τους χειρισμούς του, για την αποφασιστικότητα αλλά πολλές φορές είναι καλό η σεμνότητα να μας διακρίνει όλους», σημείωσε.
«Ένα άλλο στοιχείο που αδικεί εαυτόν, γιατί δείχνει μια ασυνέπεια, είναι πως ο κ.Παμπορίδης θα μπορούσε να ήταν μέχρι και σήμερα Υπουργός, αν ικανοποιούσα το αίτημά του να πάει Υπουργός Εμπορίου γιατί ήθελε μετά το τέλος της πρώτης θητείας να πάει είτε εκεί (σ.σ Εμπορίου) είτε ως Υπουργός Άμυνας. Είπα ότι αν θέλετε να συνεχίσετε να παραμένετε στην Κυβέρνηση θα παραμείνετε στο πόστο που υπηρετήσατε με πλήρη συνέπεια γιατί δεν κάνω πειραματισμούς βάζοντας τον ένα Υπουργό σε άλλο Υπουργείο. Δεν αποδέχθηκε με αποτέλεσμα να μην είναι τώρα στην Κυβέρνηση. Ας μην αδικεί τον εαυτό του ο κ.Παμπορίδης», ανέφερε ο Πρόεδρος.
Επισκέψεις σε περιοχές μαζί με Υπουργούς για προεκλογική;
Στον Πρόεδρο Αναστασιάδη υποβλήθηκε η ερώτηση αν οι επισκέψεις του με Υπουργούς σε διάφορες πόλεις είναι ή δεν είναι προεκλογική.Ο ίδιος απάντησε πως είναι από το 2013 που ουδέποτε έπαψε να είναι κοντά στον κόσμο. «Το 2015 όταν ξεπεράσαμε την χρεοκοπία ήμασταν σε θέση να εξαγγείλουμε έργα και ήμουν ακόμη πιο κοντά στον κόσμο. Ανάλογη εκστρατεία έγινε και το 2017 αλλά και πιο μετά», είπε.
Κυπριακό
Διορισμός Κασουλίδη
Εισαγωγικά ο Πρόεδρος ερωτήθηκε για τον διορισμό Κασουλίδη και τα όσα δήλωσε για την εξωτερική πολιτική της χώρας. Διευκρίνισε ότι ο κ.Κασουλίδης είπε πως η εξωτερική πολιτική είναι η ίδια διότι δεν είναι άλλη από την πολιτική του ΠτΔ. «Ο ΠτΔ είναι ο ίδιος και πάντα ο Πρόεδρος είναι σε διαβούλευση με Υπουργούς για πολιτική που θα ακολουθήσουν. Τον πρώτο όμως και τον τελευταίο λόγο τον έχει ο Πρόεδρος. Δεν είπε κάτι λάθος συνεπώς ο κ.Κασουλίδης».
Μεταξύ άλλων και αναφερόμενος στην εξωτερική πολιτική της χώρας ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στη σημαντική βελτίωση των σχέσεων της Δημοκρατίας με τις ΗΠΑ χωρίς όμως να παραβλάψουμε τις σχέσεις μας με τη Ρωσική Δημοκρατία ή με άλλους φίλους.
Το σχέδιο Ανάν
Ερωτηθείς για τον χαρακτηρισμό που του αποδόθηκε ως «ναινεκιστής» λόγω της στάσης του στο σχέδιο Ανάν και το πώς θα φύγει από τη διακυβέρνηση, αν θα αφήσει δηλαδή την Κύπρο ένα βήμα πριν τη διχοτόμηση όπως λέει το ΑΚΕΛ, είπε αρχικά πως είναι το πιο επώδυνο να βλέπεις ένα όραμα να καταρρέει.
«Το όραμά μου ήταν να δω ή να ήμουν εκείνος που θα μπορούσε να εξεύρει μια λύση επανένωσης , μετεξέλιξης και λειτουργικότητας. Ουδέποτε μετάνιωσα που είπα Ναι. Όταν το 76% απορρίπτει ένα Σχέδιο όμως δεν μπορεί να περιφρονείς τις ενστάσεις τους. Δεν μπορείς να παραγνωρίσεις ότι αν έρχονταν ξανά ενώπιον του λαού παρόμοιες λύσεις θα γινόταν αποδεκτό.
Αυτό που προσπάθησα ήταν να δω πώς ήταν δυνατό να αντιμετωπίσουμε ανησυχίες των Τ/κ που τις αντιμετωπίζαμε με σωρεία υποχωρήσεων αλλά ταυτόχρονα να μην αγνοήσουμε τις ανησυχίες των Ε/κ όπως είχαν εκφραστεί».
Ο Πρόεδρος έκανε αναφορά στην επίσκεψη του 2005 στην Άγκυρα όπου ήταν άλλες νοοτροπίες. «Τότε είχε διενεργηθεί μια δημοσκόπηση για να δούμε ποιοι ήταν οι λόγοι που οδήγησαν τη συντριπτική πλειοψηφία της Ε/Κ πλευράς να πει όχι στο Σχέδιο Ανάν. Μεταξύ άλλων ήταν η ανασφάλεια, η λειτουργικότητα. Η φράση του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου, “δεν επαρέλαβα κράτος για να παραδώσω κοινότητα” εμφυτεύτηκε βαθύτατα στη σκέψη του κάθε Ε/Κ με αποτέλεσμα να ανησυχεί, αν δεν είναι λειτουργικό το κράτος, την επομένη τι θα απογίνουμε;».
«Όταν εκλέγηκα έθεσα ως στόχο να δημιουργήσουμε προοπτικές που θα βελτίωναν το Σχέδιο Ανάν, θα καταργούντο οι εγγυήσεις, θα κατορθώνετο να αποχωρήσουν τα κατοχικά στρατεύματα. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια πέτυχαμε το κοινό ανακοινωθέν της 14ης που έθετε ουσιώδεις βάσεις, αποτροπής απαράδεκτων αξιώσεων της τουρκικής πλευράς».
«Είχα την ευτυχία μετά τον κ.Έρογλου να έχω συνομιλητή τον κ.Ακιντζί. Παρά τα όσα κατά καιρούς μπορεί να είπε ο κ.Ακιντζί εις βάρος μου, δεν θα ακολουθήσω ποτέ μια οδό αλληλοκατηγοριών. Δεν θα πω ποτέ ότι δεν είχε καλές προθέσεις ο Ακιντζί. Δεν μπορώ όμως να μην πω ότι δυστυχώς ενώ είχαμε επιτύχει τις περισσότερες συγκλίσεις αργότερα υπήρξαν παλινδρομήσεις. Εδώ ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στην επιρροή της Τουρκίας».
Υπενθύμισε ότι πρότεινε κοινή διάσκεψη για να ενημερωθεί ο λαός.
Οι κατηγορίες ΑΚΕΛ για διγλωσσία
«Διερωτώμαι ποιος σημείωσε τις παλινδρομήσεις», είπε απαντώντας στο ΑΚΕΛ για να διερωτηθεί στη συνέχεια αν ήταν αυτός που είπε τη φράση “θα πούμε Όχι για να τσιμεντώσουμε το Ναι”.«Δεν προηγήθηκε διακυβέρνηση Χριστόφια με έναν εξίσου προοδευτικό Τ/κ όπως ήταν ο Ταλάτ; Αν ήταν τόσο εύκολη η λύση του Κυπριακού, γιατί δεν το έλυσαν επί ημερών τους; Γιατί δεν φρόντισαν να αξιοποιήσουν τον συνομιλητή τους, που θεωρείτο και ομοϊδεάτης που ήταν προοδευτικός και είχαν την ευχέρεια να βελτιώσουν πρόνοιες του Σχεδίου Ανάν».«Οι λόγοι παρέμεναν οι ίδιοι, οι τουρκικές παρεμβάσεις και οι πιέσεις στον κ.Ταλάτ», συμπλήρωσε.
Απάντηση για μεταλλάξεις
«Δεν φεύγω από τη βάση λύσης του Κυπριακού, τη ΔΔΟ. Η μετεξέλιξη της ΚΔ σε ένα Διζωνικό Δικοινοτικό. Δεν είναι ποσώς εύκολο», ανέφερε.«Αφού η βάση είναι δεδομένη, αφού διαπιστώνεις ότι οι αξιώσεις της άλλης πλευράς είναι μόνο η ικανοποίηση των δικών τους ανησυχιών, κοιτάζεις να δεις πως είναι δυνατό να δεις πως θα θεμελιώσεις ένα κράτος που δεν θα καταρρεύσει.
Αναφορικά με το θέμα αποκέντρωσης εξουσιών, το πρώτο το υπέβαλα τον Απρίλη του 2010 επί Χριστόφια σε αντιδιαστολή εκείνου που λέγαμε, ότι θέλαμε ισχυρή κεντρική κυβέρνηση.
Αυτό με την αξίωση όμως της Τουρκίας ότι θα έπρεπε η πολιτική ισότητα να ερμηνεύεται με μια θετική ψήφο σε όλες τις αποφάσεις, ήταν εκ της φύσης του τη μια κοινότητα να έχει επικυριαρχία επί της άλλης».«Ήταν το πρώτο στοιχείο που καθιστούσε το κράτος μη λειτουργικό», συμπλήρωσε.
H πρόταση του ’60 και τα δυο κράτη
«Είπα ελάτε με την αίρεση ότι θα επιτυγχάναμε μια στρατηγική συμφωνία στα 6 σημεία Γκουτέρες συν τις υπόλοιπες συγκλίσεις. Θα συμμετείχαν στη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας.. πού είναι το μεμπτό», διερωτήθηκε. Πρόσθεσε δε ότι ο ίδιος ο ΓΓ μας είπε να φέρουμε κάποιες ιδέες για να σπάσουμε τα αδιέξοδα.
«Δεν αναφερόμουν σε επιστροφή σε ενιαίο κράτος.. θα ήμουν εκτός πραγματικότητας αν την ώρα που παγιώνονται τετελεσμένα θα αποδέχονται να πάμε στο ενιαίο κράτος».
Συνέχισε λέγοντας πως «είπαν ότι μίλησα για δυο κράτη. Αυτό ήταν μια παρεξήγηση της αποκέντρωσης εξουσιών. Σε συνομιλία μου με τον κ.Τσαβούσογλου είπα ρητά: Τα δυο κράτη δεν πρόκειται ποτέ να γίνουν αποδεκτά ούτε από τη διεθνή κοινότητα ούτε από την ΕΕ. Αυτά είναι καταγραμμένα, ηχογραφημένα. Και απ’ εκείνον αλλά και από μένα. Αυτό που ενδεχόμενα παρερμηνεύθηκε, ήταν η αποκέντρωση με ένα είδος μιας συνομοσπονδίας ή ενός συνομοσπονδιακού συστήματος το οποίο όμως προϋπόθετε δυο κράτη.
Ουδέποτε λέχθηκε κάτι παρόμοιο», ανέφερε. Συμπλήρωσε λέγοντας πως «είπαμε να δούμε πως μπορεί να δημιουργήσουμε συνθήκες ισχυροποίησης των δυο κρατιδίων, διαφύλαξη εξουσιών στο κέντρο, ορισμένες άλλες αρμοδιότητες που υπάγονται από αυτά να είναι στην κεντρική κυβέρνηση και λοιπές αρμοδιότητες να μεταφερθούν έτσι ώστε να αποτρέψω αξίωση για θετική ψήφο».
Ξεκαθαρίζοντας τα περί παρερμηνείας και αν παρερμήνευσε τα λεγόμενά του και ο Αρχιεπίσκοπος, ο Πρόεδρος είπε ότι αν ερωτηθεί οποτεδήποτε ο Αρχιεπίσκοπος, θα το επιβεβαιώσει. «Ουδέποτε μίλησα για δυο κράτη», επανέλαβε.
Οι τουρκικές αξιώσεις για δυο κράτη
Αναφορικά με τις κατηγορίες που δέχεται από την αντιπολίτευση, ότι η παγίωση τετελεσμένων μας οδηγεί στα δυο κράτη, κατηγορίες οι οποίες εκτοξεύονται από την αντιπολίτευση, ο Πρόεδρος είπε ότι «στις τάξεις του κόμματος (σ.σ της αντιπολίτευσης) έχουν έγκριτους τουρκολόγους οι οποίοι αν κάνουν μια ανάλυση, θα δουν ότι η αξίωση της Τουρκίας για δυο κράτη ή διχοτόμηση δεν είναι εφεύρημα από το Κραν Μοντανα και εντεύθεν.
«Να μην πάω στο 1956, να πάω στα πρόσφατα μετά το 1963 γεγονότα όταν ανακήρυσσαν το ομόσπονδο κράτος ή όταν αργότερα το 1983 είχαν ανακηρύξει την ΤΔΒΚ. Η πρόθεση ήταν δεδομένη. Η συμμετοχή σε διάλογο με 7 συνολικά προέδρους άλλους της σκληρής γραμμής κι άλλους όπως Βασιλείου, Κληρίδης, Χριστόφιας που ήταν της σχολής εξεύρεσης λύσης. Δεν επιτεύχθηκε λύση γιατί απλούστατα στόχος ήταν μέσα από τις αξιώσεις της Τουρκίας μέσω των τ/κ πώς να επιτύχει τον αρχικό στόχο», είπε.
Σχετικά με την απραξία από το 2017. «Ο ΓΓ είχε εισηγηθεί έναν διαπρεπή Γάλλο προτού διορίσει την κ.Λουτ. Τον απέρριψε η Τουρκία. Προτάθηκε η κ.Λουτ, άφησαν τον χρόνο να περάσει για να μας πουν ότι έγινε αποδεκτή. Συμφωνήσαμε με τον κ.Ακιντζί. Ιούνιος 2018 και Σεπτέμβριο συμφωνήσαμε στις παραμέτρους, διαφώνησε Τουρκία και το απέρριψε. Πήγαμε στο Βερολίνο και είχαμε κοινό ανακοινωθέν. Η Τουρκία είπε ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει. Έβρισκε αφορμές το Brexit, εκλογές Τουρκίας και εξ ου και δεν επανήρχισε ο διάλογος».
«Σε κάποια στιγμή υποχρέωσαν τον Ακιντζί να πει ότι πριν τις εκλογές στην Τουρκία δεν θα γίνει διάλογος», ανέφερε.
Τα επόμενα βήματα για άρση του αδιεξόδου
Κληθείς να απαντήσει για το ποια θα είναι τα επόμενα βήματά του για άρση του αδιεξόδου, είπε πως κάποιοι θεωρούν ότι τώρα γεννήθηκε το Κυπριακό ή τώρα χειροτερεύει. «Η εισβολή έγινε το 1974 με απώτερο σκοπό την υλοποίηση των σχεδιασμών της Άγκυρας. Βεβαίως η προδοσία της Χούντας και των ανόητων που τους ακολούθησαν έδωσαν αφορμή. Έκανε στη συνέχεια μια σύντομη αναδρομή στα γεγονότα που αποδεικνύουν όπως είπε το όραμα της Τουρκίας για την Κύπρο και τόνισε πως πρέπει να κάνουμε μια σωστή ανάλυση των γεγονότων».
«Στρατιωτικά δεν είμαστε σε θέση να μπούμε σε μια κούρσα εξοπλισμού με την Τουρκία. Θα ήταν ίσως το μεγαλύτερο στίγμα παραφροσύνης. Επιλέξαμε τον διάλογο. Επί ημερών ΔΗΣΥ ενταχθήκαμε στην ΕΕ».
«Προσπαθούμε να κινητοποιήσουμε παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την Τουρκία για να συμμορφωθεί. Τι πρωτοβουλίες έπρεπε να αναλάβω και δεν ανέλαβα;», ανέφερε ο Πρόεδρος.
«Μου λεν να πάω σε διάλογο. Να πάω στον διάλογο κάτω από τους όρους του κ.Τατάρ; Να αποδεχθώ ότι πρέπει πρώτα να αναγνωρίσω τη δική του ανεξαρτησία και μετά να συνομιλήσω με τι; Για τις καλές σχέσεις των δυο κρατών; Αυτό ζητά ο κ.Τατάρ.
Το τραγικό είναι ότι είμαστε μια μικρή χώρα. Οι μικρές χώρες, επιλέγουν τον ισχυρότερο. Αυτή είναι η κακή μοίρα της Κύπρου ή αν θέλετε, η γεωγραφία».Αναφορικά με τη στάση του ΓΓ έναντι του αδιεξόδου ο κ.Αναστασιάδης διερωτήθηκε αν δεν βλέπει ο ΓΓ τις παραβιάσεις των ψηφισμάτων από την Τουρκία. «Χρειάζεται να πει κανένας στον ΓΓ πώς έχουν τα γεγονότα για να τα αποτυπώσει σε μια έκθεση; Καλόπιστα το λέω όμως, με αυτή την πρακτική, ενθαρρύνει την άλλη πλευρά ότι ενδέχεται να γίνει αποδεκτό και εκείνο που προβάλλει», σημείωσε.
«Συμβιβασμοί γίνονται, τετραγωνισμός του κύκλου όμως είναι αδύνατον», υπογράμμισε ο Πρόεδρος.
Το πάρε δώσε και τα ΜΟΕ
«Οι συγκλίσεις που πετύχαμε διερωτήθηκε, σε σωρεία θεμάτων ήταν γιατί ήμασταν ανυποχώρητοι ή επειδή κάναμε υποχωρήσεις. Και μας κατηγόρησαν ότι κάναμε και υποχωρήσεις πέραν των επιτρεπόμενων. Πότε η άλλη πλευρά (εγγυήσεις, δικαιωμάτων) έκαναν την παραμικρή κίνηση».
«Θέση μου είναι ότι η ΕΕ δεν μπορεί να εμπλέκεται στα θέματα της Λιβύης, της Συρίας, της Ουκρανίας σε μη ευρωπαϊκά εδάφη και να διεκδικεί ρόλο επίλυσης ενώ για ένα ευρωπαϊκό κράτος να παραμένει μακράν. Αυτό που λέω χωρίς να παραγνωρίζονται τα ΗΕ θα μπορούσε να αναλάβει ενεργότερο ρόλο η ΕΕ τόσο για επίλυση όσο και για άρση αδιεξόδων».
«Ένα είναι η ανάληψη πρωτοβουλιών. Η Τουρκία ζητά θετική ατζέντα. Θα πρέπει επιτέλους να γνωστοποιηθεί προς την Άγκυρα ότι δεν μπορεί να θέλει θετική ατζέντα αλλά να μην εφαρμόζει τούτο στην Κύπρο», ανέφερε.
«Τα ουσιώδη ΜΟΕ θα χρησιμοποιηθούν και θα συμβάλουν στη δημιουργία ενός νέου κλίματος. Δεν είναι νέα ΜΟΕ αλλά επανέρχονται. Η περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου υπό τη διοίκηση των ΗΕ όπως προβλέπουν τα ψηφίσματα. Ισχυρίζονται ότι είναι απομονωμένοι. Να μπουν κάτω από τη διοίκηση των ΗΕ λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα είναι το FIR της Δημοκρατίας αλλά θα θεωρείται ότι δέχεται πτήσεις. Επίσης, το λιμάνι της Αμμοχώστου υπό την εποπτεία ΕΕ και υπό τον όρο ότι η Τουρκία θα άρει τον αποκλεισμό εμπάργκο πλοίων υπό κυπριακή σημαία».«Εάν έβαζα υπεράνω την Προεδρία της Δημοκρατίας, από τη λύση του Κυπριακού δεν θα έδινα γραπτές προτάσεις στο Κραν Μοντανά για όλα τα θέματα με 6σελιδο κείμενο».
«Αν ο στόχος μου ήταν οι Προεδρικές (οι προηγούμενες) δεν θα επεδίωκα να γίνει η σύνοδος κορυφής στο Κραν Μοντανά. Τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, τα πρακτικά των ΗΕ για όσους χρησιμοποιούσαν το αφήγημα του Έιντε διότι εκείνος τα διοχέτευε όλη αυτή τη μυθολογία, διαψεύδουν παταγωδώς τα όποια αφηγήματα..», είπε.
Πρόσθεσε πως «δεν θέλω να αναφερθώ σε όσους δεν ήταν παρόντες αλλά συγγράφουν ολόκληρα συγγράμματα για το πώς συμπεριφέρθηκε ο ένας ή ο άλλος. Μου είναι αδιάφορο, αλλά επιτέλους ύστερα από 4 χρόνια υπομονής φαίνεται πού οφείλεται η κατάρρευση των συμφωνιών».
«Πρόσφατα ο κ.Τσαβούσογλου είπε ότι θα συμφωνήσει για μια φορά με την Ε/κ πλευρά και είπε ότι ουδέποτε συμφωνήσαμε την κατάργηση των εγγυήσεων ή την πλήρη απόσυρση του συνόλου των κατοχικών στρατευμάτων».
East Med και υδρογονάνθρακες
Στον Πρόεδρο υποβλήθηκε ότι για τον East Med έγιναν όπως λέει η αντιπολίτευση και πολλές φιέστες. Ο Πρόεδρος ανταπέδωσε την ερώτηση ζητώντας να μάθει μια φιέστα που έγινε.
«Πρώτα απ΄ όλα είπε ότι οι συνομιλίες για τον EastMed ξεκίνησαν το 2016 και το 2017 έλαβαν εντονότερη έμφαση, ιδιαίτερα μετά τη σύγκρουση Μαβι Μαρμαρα και στη σύγκρουση Ισραήλ – Τουρκίας. Μια σκέψη ήταν ότι έπρεπε να βρεθεί εναλλακτικός τρόπος αγωγού. Μια σκέψη ήταν να περνά από Κύπρο – Τουρκία και απ’ εκεί στην Ευρώπη. Η σύγκρουση Τουρκίας έθεσε ως θέμα την ανάγκη κατασκευής ενός αγωγού που θα διέρχετο με ασφάλεια που δεν αφορούσε μόνο φυσικό πλούτο Μεσογείου, αλλά και της ανατολικής Ευρώπης».
«Το 2017 στην έκθεση της ευρωπαϊκής επιτροπής αναφέρεται ότι οι μελέτες δεικνύουν ότι το σχέδιο (σ.σ ο αγωγός) είναι κατορθωτό να γίνει τεχνικά. Στις μελέτες εκείνες θεωρήθηκε έργο κοινού ενδιαφέροντος. Το 2017. Οι υπογραφές έπεσαν το 2020. Πάντα ήταν υπό τον όρο και όταν υπογράφετο της βιωσιμότητας αλλά και της δυνατότητας κατασκευής. Ουδείς το παραγνώρισε ότι έξω από την Κύπρο υπάρχει το όρος Ερατοσθένης που είναι ψηλότερο από το Τρόοδος. Είμασταν γνώστες της γεωλογικής υποθαλάσσιας μορφής. Συνεπώς δεν υπήρχε θριαμβολογία, αλλά ένας στόχος. Όσο περνούσε ο χρόνος υπήρχαν κι άλλες σκέψεις», είπε ο Πρόεδρος.
Μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος είπε πως η Ευρώπη προβληματίζεται ώστε να μην έχει τόση εξάρτηση από τη Ρωσία, να προμηθευτεί αέριο από την Αμερική του οποίου η μεταφορά δεν θα γίνεται με αγωγούς αλλά με πλοία.«Υπάρχει και η άλλη εναλλακτική λύση, η προς την Αίγυπτο προώθηση του φ.α και από την Αίγυπτο να διοχετεύεται προς οποιαδήποτε κατεύθυνση». Αναφορικά με το θέμα της Τουρκίας εδώ, ο Πρόεδρος είπε για την Τουρκία, «ας συμβάλει στη λύση του Κυπριακού και δεν θα υπάρχει κανένα πρόβλημα αν είναι βιώσιμος ο αγωγός. Ας έρθει να συμβάλει στη λύση, το καθιστώ σαφές. Τότε θα εξομαλυνθούν και οι σχέσεις με Ευρώπη και με άλλα κράτη της περιοχής».
Εσωτερική διακυβέρνηση
Κάνοντας έναν απολογισμό ο Πρόεδρος είπε ότι θα ήταν ευτυχέστερος αν η πρόταση του που ήταν η πρόταση του Eurogroup που προέβλεπε «αποκοπή 6.7% από όλους τους καταθέτες όλων των τραπεζών μέχρι 100 χιλ εξαιρουμένων των πρώτων 20 χιλιάδων, δηλαδή 80 χιλιάδες θα υφίσταντο μείωση όπως και το 9.9% πέραν των 100 χιλιάδων. Αν γινόταν εκείνο θα ήταν σημαντικό για τα όσα επακολούθησαν με τη δεύτερη. Αυτό με λυπεί. Έστω όμως και με τη δεύτερη οδυνηρότερη απόφαση έγινε κατορθωτό το 2016 όχι μόνο να βγούμε από την εποπτεία αλλά να παρουσιάζουμε και ρυθμούς ανάπτυξης».
«Από το 2015 εξήγγειλα έργα πάνω από 1 δις γιατί ήμασταν σε θέση. Ήταν η πρώτη σοβαρότατη κρίση ενός κράτους που κατέρρεε. Ένα δεύτερο μεγάλο είναι η πανδημία. Μια κατάρα που έπληξε την ανθρωπότητα το 2019. Έχουμε κατορθώσει σαν αποτέλεσμα σωστής δημοσιονομικής πολιτικής να αντιμετωπίσουμε την υγεία και την αποφυγή θανάτων», ανέφερε.
Πρόσθεσε ότι η «διαχείριση της πανδημίας ήταν τέτοια που η Κύπρος κατατάσσεται μεταξύ των πρώτων χωρών. Είναι δεύτερη σε αναλογία θανάτων προς το καλύτερο, με μειωμένο αριθμό θανάτων. Σταθήκαμε δίπλα από τους εργαζόμενους, επιχειρηματίες, μικρομεσαίους. Δεν θα αφήσουμε χωρίς μέτρα άλλες μεγάλες μεταρρυθμίσεις».
Είπε επίσης ότι δεν είναι μόνο να λες ότι έκανες πράγματα, χωρίς τη σύμπραξη των κομμάτων δεν επιτυγχάνεται τίποτε. Αναφέρθηκε σε σειρά μεταρρυθμίσεων. Κορωνίδα των μεταρρυθμίσεων όπως είπε είναι το ΓεΣΥ, το ΕΕΕ, διαγραφή των φόρων ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ στην Ελλάδα), τοπική αυτοδιοίκηση.
Έκανε αναφορά στην πρότασή του για περιορισμό των θητειών του Προέδρου, στη δημιουργία υφυπουργείων. Έγιναν τομές που αφορούν επίσης την πάταξη της διαφθοράς, συμπλήρωσε.
Απέτυχε; Αν ναι, πού;
Ο Πρόεδρος ερωτήθηκε για το πού πιστεύει πως απέτυχε και είπε, «θα είμαι ειλικρινής. Στην όλη εποπτεία του επενδυτικού προγράμματος. Αυτό το οποίο έδωσε αφορμή να λέγεται ότι είναι διεφθαρμένη η κυβέρνηση ή ο Αναστασιάδης. Ως εάν ο Αναστασιάδης υιοθέτησε το πρόγραμμα Χριστόφια, διότι είναι εποχής ακόμα Τάσσου, για να πλουτίσει το δικηγορικό του γραφείο που από τις 7.200 υπηκοότητες το άλλοτε δικηγορικό του Αναστασιάδη υπέβαλε 62 ή 65 αιτήσεις. Επλούτισε ο Αναστασιάδης από 65 αιτήσεις από τις 7200 πολιτογραφήσεις.
Υπήρξαν δυστυχώς κενά που επέτρεψαν όπως διαπιστώνει και η Επιτροπή Νικολάτου σε επιτήδειους, να τα αξιοποιήσουν. Εκείνο που παραγνωρίζουν κάποιοι είναι ότι τούτο το πρόγραμμα με τα τρωτά του επέτρεψε σε εταιρείες που οδηγούντο σε χρεοκοπία όχι μόνο να εξυπηρετήσουν δάνεια και να σωθούν τράπεζες, αλλά την ίδια ώρα να εργοδοτήσουν και χιλιάδες κόσμου».Συνέχισε λέγοντας πως το πρόγραμμα είχε σημαντικά οφέλη, παρόλο που μπορεί να εξέθεσε τη χώρα.
«Ξέρετε πρόσφατα με αφορμή τα Pandora έστειλα μια 12σελιδη επιστολή στη Βουλή στην οποία τους εξηγούσα. Η Κύπρος έγινε ρεζίλι.. η Κύπρος έγινε ρεζίλι και όταν ο Μιλόσεβιτς ξέπλενε βρώμικα χρήματα, τους κόπους του γιουγκοσλαβικού λαού παραβιάζοντας το εμπάργκο των ΗΕ. Μιλώ για τον Μιλόσεβιτς, μιλώ για την παραβίαση του εμπάργκο με τις υποσχέσεις ότι θα στέλναμε την πυρίτιδα με αποτέλεσμα να έχουμε την τραγωδία του Μαρί.
Η Κύπρος πέρασε από πολλές δυσκολίες».«Πώς είναι δυνατό να περιλαμβάνετο το όνομα του ΠτΔ της Κύπρου στον κατάλογο εκείνων που δραστηριοποιούντο σε υπεράκτιες εταιρείες για να εξάγουν πλούτο. Δεν είπαν ότι έκαμα κάτι ανάλογο. Είπαν ότι απλά το δικηγορικό γραφείο, ότι διευκόλυνε τάχα άλλους».
Η ολοκλήρωση της θητείας του Νίκου Αναστασιάδη
Ο Πρόεδρος ερωτήθηκε αν φεύγει με ήσυχη συνείδηση ή ενοχλήσεις. Είπε πως φεύγει με ήσυχη συνείδηση όχι γιατί δεν έγιναν λάθη κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης. «Δεν αισθάνομαι ότι έπραξα οτιδήποτε για να ζημιώσει είτε η προσπάθεια λύσης του Κυπριακού είτε το δημόσιο. Δεν θα βρεθεί κάποιος που θα πει ότι έγινε διασπάθιση έστω και 1 σεντς από πράξεις ή παραλείψεις του Προέδρου».
Είπε επίσης ότι την περασμένη βδομάδα κατατέθηκε η πρόταση για χρήση των υπηρεσιακών οχημάτων. «Όταν είδα τις αντιδράσεις κομμάτων και λαού συνεννοήθηκα με τον ΥΠΟΙΚ και είπαμε να αποσυρθεί αμέσως».
Ο Νίκος Αναστασιάδης ερωτήθηκε και φέτος αν εξακολουθεί να θεωρεί τον εαυτό του αμόλυντο και άμωμο για να πει ότι δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν κάνει λάθη. Σημείωσε πως ίσως παρερμήνευσε και ο ίδιος αυτή τη φράση πέρσι. «Δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν κάνει λάθη. Άμωμος και αμόλυντος είναι μόνο ο Χριστός. Γι’ αυτό κατέβηκε να μας σώσει επειδή είμαστε αμαρτωλοί και διαπράττουμε λάθη. Το αλάθητο του Πάπα δεν το έχω. Είμαι κοινός θνητός. Διέπραξα και λάθη. Η ουσία είναι αν έγιναν λάθη από δόλο ή κακή εκτίμηση», ανέφερε.
«Δεν υπάρχει κάποιος που να είναι στο προσκήνιο και να μην έκανε λάθη», πρόσθεσε.
Στο τέλος ερωτήθηκε και για το κλείσιμο του Συνεργατισμού και είπε ότι κάποιοι φυλακίστηκαν και κάποιοι συνέχισαν να λεηλατούν τις οικονομίες του λαού πολύ πριν το 2014. «Ο Συνεργατισμός δεν ήταν βιώσιμος το 2013 επειδή κάποιοι υποθήκευαν νεκροταφεία, δάνειζαν γριές 90 ετών με αποπληρωμή μετά από 30 χρόνια. Δεν θέλω να αμφισβητήσω κανέναν αλλά μέχρι το 2014 ο Συνεργατισμός ανθούσε και μετά άρχισε να καταρρέει;Επικεντρώθηκαν στα συμπεράσματα του κ.Αρέστη που είχε εντολή να ερευνήσει από το 2014 και μετά», είπε.
Τέλος είπε ότι όραμά του είναι να αφήσει ένα κληροδότημα. Θα προσπαθήσει όπως είπε με όλες του τις δυνάμεις να δημιουργήσει τις συνθήκες για επανέναρξη του διαλόγου και μαζί με το η Κύπρος το Αύριο, αυτό που έχει μια έκταση υλοποίησης μέχρι το 2027. «Να δώσουμε ότι χρωστούμε σε αυτή τη χώρα. Τα θέματα διαφάνειας και πάταξης διαφθοράς ελπίζω ότι θα γίνουν πολύ πιο αποτελεσματικά μέσα από θέσπιση νομοσχέδιων. Δεν έχων αμφιβολία ότι το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων που θέλουν το καλό του λαού θα συμβάλουν», είπε καταληκτικά.