Ένας πρασινωπός κομήτης, ένας μοναδικός ταξιδιώτης, επισκέπτεται τη γειτονιά του πλανήτη μας αυτές τις μέρες, μετά από 50.000 χρόνια όταν οι άνθρωποι ζούσαν ακόμα σε σπηλιές.
Όπως δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Αστροφυσικός Δρ Στέλιος Τσαγγαρίδης, ο κομήτης C/2022 E3 (ZTF) θα φτάσει την κοντινότερη του απόσταση στη Γη την 1η Φεβρουαρίου 2023, όταν θα βρεθεί στα 42 εκ. χλμ. από τον πλανήτη μας. Σε σκοτεινές περιοχές θα είναι ορατός ως ένα αμυδρό, νεφελώδες αντικείμενο.
Ανακαλύφθηκε στις 3 Μαρτίου 2022 από τους αστρονόμους Bryce Bolin και Frank Masci (Zwicky Transient Facility, ΗΠΑ), όταν βρισκόταν ακόμα καθοδόν προς το εσωτερικό ηλιακό σύστημα. Σχεδόν ένα χρόνο μετά, ο κομήτης έχει ήδη περιστραφεί γύρω από τον Ήλιο και σύντομα θα περάσει και κοντά από τη Γη.
Τι είναι οι κομήτες
Παγωμένα, μικρά σώματα του ηλιακού συστήματος, οι κομήτες αποτελούνται κυρίως από πάγους νερού με πυκνό, μεταλλικό πυρήνα. Καθώς πλησιάζουν στον Ήλιο, η αστρική ακτινοβολία εξαερώνει το υλικό της επιφάνειάς τους, δημιουργώντας έτσι την νεφελώδη κόμη γύρω από το κέντρο τους, η οποία διαχέει το αστρικό φως και τους δίνει το όνομά τους.
Ο κ. Τσαγγαρίδης ανέφερε ότι η εξαέρωση και απόρριψη υλικού από την επιφάνειά τους δημιουργεί και δύο ουρές. Η μια αποτελείται από σωματίδια πάγου τα οποία αντανακλούν σαν καθρέφτες το αστρικό φως, δίνοντάς τους τη μεγαλοπρεπή εμφάνιση για την οποία είναι γνωστοί. Η ουρά αυτή είναι ευθύγραμμη και ακτινοβολεί από τον κομήτη προς το διάστημα, στην ευθεία του με τον Ήλιο.
Η δεύτερη ουρά αποτελείται από σωματίδια σκόνης, τα οποία δεν αντανακλούν με την ίδια απόδοση το φως και καταστούν δύσκολη την παρατήρησή της. Όμως, όντας πιο βαριά, η ουρά της σκόνης καμπυλώνει ώστε εν μέρει να ακτινοβολεί από τον κομήτη και εν μέρει να ακολουθεί την τροχιά του, συνέχισε ο κ. Τσαγγαρίδης.
Ο «πράσινος» κομήτης μας επισκέπτεται κάθε 50.000 γήινα έτη
Το τι κεντρίζει το ενδιαφέρον στον C/2022 E3 είναι το πρασινωπό του χρώμα, που όπως εξήγησε ο κ. Τσαγγαρίδης, προκαλείται από την ύπαρξη μοριακού άνθρακα (C2) στην επιφάνειά του, καθώς και το ότι, ως κομήτης μακράς περιόδου, μια περιφορά του γύρω από τον Ήλιο ενδέχεται να διαρκεί περίπου 50.000 γήινα έτη.
«Αυτό σημαίνει ότι την προηγούμενη φορά που ήταν στη γειτονιά μας -αν υπήρξε προηγούμενη φορά-, οι άνθρωποι ζούσαν ακόμα σε σπηλιές και δεν έχουν διασωθεί ούτε καν προφορικά ιστορικά αρχεία -τα αρχαιότερα από αυτά, τα τραγούδια των Αυστραλιανών ιθαγενών, υπολογίζονται ότι έχουν ηλικία κάπου 40.000 ετών», είπε στο ΚΥΠΕ ο κ. Τσαγγαρίδης.
Υπάρχει δε και πιθανότητα, πρόσθεσε, να «εκσφενδονιστεί» στο μεσοαστρικό διάστημα μετά από το πέρασμα του, συνεπώς, η παρατήρηση του αποτελεί μοναδική ευκαιρία.
Στην κοντινότερη απόσταση από τη Γη την 1η Φεβρουαρίου
Ο πρασινωπός ταξιδιώτης έχει ήδη περάσει από το περιήλιό του όταν, στις 12 Ιανουαρίου 2023, πλησίασε σε απόσταση 166 εκατομμυρίων χιλιομέτρων το άστρο μας.
«Θα φτάσει την κοντινότερη του απόσταση στη Γη την 1η Φεβρουαρίου 2023, όταν θα βρεθεί στα 42 εκ. χλμ. από τον πλανήτη μας. Θα γίνει ορατός στο γυμνό μάτι, στα όρια όμως της ανθρώπινης όρασης, ως αμυδρό, νεφελώδες αντικείμενο -δηλαδή μια ουράνια μουτζούρα – κοντά στον βόρειο ουράνιο πόλο μέσα στον αστερισμό της Καμηλοπάρδαλης», είπε ο κ. Τσαγγαρίδης.
Έπειτα, ανέφερε, στις 10-11 Φεβρουαρίου, θα περάσει κοντά στον Άρη (εντός 1.5º – 2.0º από τον κόκκινο πλανήτη) και στις 13-15 Φεβρουαρίου θα διαβεί μπροστά από το αστρικό σμήνος Υάδες στον Ταύρο.
Αμυδρά ορατός σε σκοτεινούς ουρανούς
Για όσους θα ήθελαν να τον δουν με γυμνό μάτι, η αμυδρή του εμφάνιση και το γεγονός ότι το Φεγγάρι θα έχει ξεπεράσει το μισό – στις 5 Φεβρουαρίου είναι η πανσέληνος- , θα τον καταστήσουν αθέατο από τις πόλεις, με την έντονή τους φωτορύπανση.
«Ενδέχεται να είναι μόνο ορατός από τις περιοχές του νησιού μας με τους πιο σκοτεινούς ουρανούς, οπότε θα χρειαστεί εξόρμηση για την παρατήρησή του. Στους θαρραλέους που θα το αποπειραθούν, ταιριάζει το ρητό «ad astra per aspera» και οι ευχές μας για καλή επιτυχία», κατέληξε ο κ. Τσαγγαρίδης