Κλιματική αλλαγή και πανδημίες

Ο κόσμος, όπως όλα δείχνουν, δεν θα είναι ποτέ ξανά ο ίδιος μετά την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η πρώτη χώρα, η οποία κατάφερε να “νικήσει” τον ιό, είναι η χώρα στην οποία πιθανότατα να άρχισε η εξάπλωσή του, η Κίνα. Εκεί κρίθηκε απαραίτητος για την καταπολέμηση του ιού ο περιορισμός της ανθρώπινης επαφής και η αποφυγή του συνωστισμού αρκετών ανθρώπων σε περιορισμένους χώρους. Για αυτόν τον λόγο άλλωστε έκλεισαν ή εκκενώθηκαν πρωτίστως σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια, καταστήματα και φοιτητικές εστίες, όχι μόνο στην Κίνα αλλά και σε αρκετές χώρες.

Σοβαρή αιτία μετάδοσης ιών θεωρούνται τα άγρια ζώα, τα οποία προσβάλλουν με μολυσματικές ασθένειες τα κατοικίδια ή οικόσιτα ζώα, από τα οποία μολύνεται συνήθως ο άνθρωπος. Σε χώρες όπου, είτε άνθρωποι συμβιώνουν με άγρια ζώα, είτε έρχονται σε επαφή τόσο οι ίδιοι ή τα κατοικίδιά τους με αυτά, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος εξάπλωσης σοβαρών ασθενειών. Το γερμανικό περιοδικό Stern επιβεβαίωσε ότι αρκετοί ιοί όπως το Aids, ο Έμπολα, ο Zika, ο Sars και Mers ενδεχομένως να μεταδόθηκαν από πίθηκους, νυχτερίδες και κουνούπια στον άνθρωπο. Στο στόχαστρο λοιπόν το εμπόριο άγριων ή εξωτικών ζώων, είτε για αγορά είτε για κατανάλωση, αφού αυτό αποτελεί μια ανοικτή τρύπα, από την οποία μπορούν να προκύψουν και να εισέλθουν εύκολα διάφορες σοβαρές ή θανατηφόρες ασθένειες.

Ένας άλλος σοβαρός παράγοντας εξάπλωσης ιών είναι αναμφισβήτητα η κλιματική αλλαγή και η σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς. Ο άνθρωπος θα πρέπει πλέον να συμβιβαστεί με φαινόμενα όπως είναι οι μεγάλες περίοδοι ξηρασίας, οι καύσωνες, πλημμύρες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα. Οι νέες κλιματολογικές αλλαγές υποβοηθούν στη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για την επιβίωση κουνουπιών, ερπετών και τρωκτικών, τα οποία αποτελούν εστίες μόλυνσης για τον άνθρωπο, τα ζώα και τις φυτείες του. Η άμεση επαφή με μολυσμένους οργανισμούς συμβάλλει επίσης στη μετάδοση αφενός από ζώα στον άνθρωπο και αφετέρου από τον άνθρωπο στον άνθρωπο ιών, οι οποίοι, αν δεν περιοριστούν στο πρώτο στάδιο εξάπλωσής τους, μπορούν να οδηγήσουν σε ανθρώπινες απώλειες.

Όσο πιο πολύ θα αυξάνονται η θερμοκρασία και η υγρασία, τόσο πιο πολύ θα αυξάνεται και ο αριθμός των κουνουπιών. Ως τοπικές αρχές οφείλουμε να διατηρούμε τους δήμους και τις κοινότητες μας καθαρές και απαλλαγμένες από εστίες μόλυνσης, όπως απόβλητα, άγρια βλάστηση, στάσιμα νερά και άλλες μολυσματικές πηγές. Οι ίδιοι οι πολίτες θα πρέπει επίσης να μεριμνούν για την καθαριότητα και τον ευπρεπισμό τόσο των κατοικιών όσο και των τεμαχίων της γης τους για την αποφυγή δημιουργίας εστιών μόλυνσης και οχληρίας.

Τόσο η κλιματική αλλαγή, όσο και οι μολυσμένοι ή/και θανατηφόροι ιοί θα μας αναγκάσουν να γίνουμε πιο προσεκτικοί και ευαίσθητοι όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος και την αλλαγή στον καθημερινό τρόπο επιβίωσης. Όταν τα ίδια τα μεταναστευτικά πουλιά αλλάζουν τη μεταναστευτική τους πορεία ή επιστρέφουν πιο γρήγορα στον Βορρά λόγω του ήπιου χειμώνα και του αρκετά ζεστού καλοκαιριού, τότε ούτε ο ίδιος ο άνθρωπος θα μείνει άθικτος. Θα πρέπει επιτέλους να κατανοήσουμε ότι η σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας θα προκαλέσει τον θάνατο αρκετών εκατομμυρίων ανθρώπων, αν δεν σταματήσουμε να μολύνουμε το περιβάλλον.

Ευτυχώς το άκουσμα του κελαηδήματος των πουλιών στους αγρούς και στα δάση μας δίνει ελπίδα ότι υπάρχει ακόμη φυσιολογική ζωή. Όμως η ανησυχητική μείωση των χελιδονιών χρόνο με τον χρόνο θα πρέπει να μας θορυβήσει, αφού αρκετές φωλιές παραμένουν άδειες. Αν συνεχίσουμε να καταστρέφουμε το περιβάλλον με αυτόν τον γοργό ρυθμό και με την ανευθυνότητα που μας διέπει, ούτε ένας κούκος δεν θα μας φέρει την άνοιξη και τα χελιδόνια πιθανόν να μην προαναγγέλλουν πλέον με την επιστροφή τους την άνοιξη, αλλά την έναρξη του ζεστού καλοκαιριού με όλα τα συνεπακόλουθά του για τον άνθρωπο.

Άντρος Καραγιάννης, Δήμαρχος Δερύνειας