Μέτρα ΕΕ για προστασία καταναλωτών για ηλεκτρονικές αγορές από τρίτες χώρες

Σειρά μέτρων για αντιμετώπιση των κινδύνων που προκύπτουν από τις εισαγωγές χαμηλής αξίας και ενίοτε χαμηλής ποιότητας προϊόντων από χώρες εκτός της ΕΕ μέσα από διαδικτυακές πλατφόρμες, όπως για παράδειγμα το Temu και το Shein, ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μεταξύ άλλων μέσα από δράσεις όπως εφαρμογή στοχευμένων ρυθμίσεων και ελέγχων στα τελωνεία και τη γρηγορότερη εφαρμογή μέτρων που προωθούνται ήδη.

Το πακέτο μέτρων παρουσίασαν η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής για θέματα τεχνολογίας Χένα Βίρκουνεν, ο Επίτροπος αρμόδιος για θέματα εμπορίου, Μαρός Σέφτσοβιτς, και ο Επίτροπος αρμόδιος για την προστασία των καταναλωτών, Μάικλ Μακγράθ.

Μιλώντας για τη ραγδαία αύξηση των εισαγωγών στην ΕΕ μέσω διαδικτύου, η κ. Βίρκουνεν επεσήμανε πως πολλά από αυτά τα προϊόντα διαπιστώνεται συχνά πως είναι χαμηλότερης ποιότητας ή είναι βλαβερά για την υγεία.

Το πακέτο μέτρων το οποίο ανακοίνωσε η Κομισιόν, με τον γενικότερο τίτλο «Ολοκληρωμένη εργαλειοθήκη της ΕΕ για ασφαλές και βιώσιμο ηλεκτρονικό εμπόριο», θα πρέπει να προωθηθεί σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, με την Κομισιόν να προγραμματίζει να προχωρήσει σε αξιολόγηση των μέτρων εντός του έτους, καθώς και να εξετάσει κατά πόσο τα ζητήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσω των κανονισμών που έχουν ήδη θεσπιστεί.

«Οι τελωνειακές μας αρχές είναι τα μάτια μας στα σύνορα, οπότε θα πρέπει να τις εξοπλίσουμε με τα κατάλληλα μέσα για να ενισχύσουμε τις ικανότητές μας για επιβολή της νομοθεσίας», σημείωσε σε γραπτή δήλωσή του ο κ. Σέφτσοβιτς, προσθέτοντας πως η μεταρρύθμιση της Τελωνειακής Ένωσης την οποία πρότεινε η Κομισιόν το 2023 «προβλέπεται να καταργήσει την απαλλαγή από τους δασμούς για τα δέματα χαμηλής αξίας, καθώς και να ενισχύσει τον έλεγχο μέσω μιας προτεινόμενης Τελωνειακής Αρχής της ΕΕ και ενός κόμβου τελωνειακών δεδομένων της ΕΕ».

Όπως σημειώνεται σε ανακοίνωση της Κομισιόν, το 2024 μπήκαν στην αγορά της ΕΕ πακέτα χαμηλής αξίας (που ορίζεται ως αξία όχι ψηλότερη των 22 ευρώ) με συνολική αξία 4,6 δις ευρώ, ή 12 εκατ. δέματα την ημέρα, αριθμό διπλάσιο σε σχέση με το 2023 και τριπλάσιο σε σχέση με το 2022.

Η μεγάλη αυτή αύξηση προκαλεί ανησυχίες στην Κομισιόν, καθώς πολλά από αυτά τα εμπορεύματα διαπιστώθηκε πως δεν ήταν συμβατά με τη νομοθεσία της ΕΕ, κάτι που επηρεάζει και Ευρωπαίους πωλητές που τηρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα και ως εκ τούτου επηρεάζονται από αθέμιτες πρακτικές και την πώληση απομιμήσεων.

Μεταξύ των μέτρων που καταγράφονται και προτείνονται, περιλαμβάνεται η ταχεία έγκριση και εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται ήδη στην προτεινόμενη αναθεώρηση της τελωνειακής ένωσης, όπως η κατάργηση της απαλλαγής από τους δασμούς για δέματα χαμηλής αξίας αξίας κάτω των 150 ευρώ και η ενίσχυση των δυνατοτήτων για ελέγχους, όπως η καλύτερη ανταλλαγή δεδομένων και η αξιολόγηση κινδύνων.

Προτείνονται ακόμα στοχευμένα μέτρα για τα εισαγόμενα αγαθά, όπως συντονισμένοι έλεγχοι διαφορετικών τελωνειακών αρχών και των αρχών εποπτείας της αγοράς, καθώς και συντονισμένες δράσεις για την ασφάλεια των προϊόντων με στόχο την απομάκρυνση μη συμμορφούμενων προϊόντων από την αγορά και τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων που θα τροφοδοτήσουν την διεξαγωγή ανάλυσης ρίσκου και συμπληρωματικές δράσεις. Επίσης, οι μελλοντικοί έλεγχοι θα εντατικοποιηθούν για ορισμένους επιχειρηματίες, εμπορεύματα ή εμπορικές ροές, σε κυλιόμενη βάση, με βάση την ανάλυση ρίσκου. Όσο υψηλότερο είναι το ποσοστό μη συμμόρφωσης, τόσο μεγαλύτερο θα πρέπει να είναι το επίπεδο επαγρύπνησης, ενώ οι κυρώσεις θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν τις περιπτώσεις συστηματικής μη συμμόρφωσης.

Στο πακέτο γίνεται αναφορά ακόμα στα εργαλεία προστασίας των καταναλωτών στο ηλεκτρονικό εμπόριο, μέσω μεταξύ άλλων του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες και του νόμου για τις ψηφιακές αγορές, καθώς και νομοθεσίες που ισχύουν γενικότερα για όλους τους εμπόρους. Περαιτέρω γίνεται αναφορά στη χρήση ψηφιακών εργαλείων, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στη διευκόλυνση της εποπτείας του ηλεκτρονικού εμπορίου μέσω του ψηφιακού διαβατηρίου προϊόντων και των νέων εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης για τον εντοπισμό δυνητικά μη συμμορφούμενων προϊόντων.

Πηγή: ΚΥΠΕ