Ακροβατούν σε τεντωμένο σχοινί, καθώς από μια τους λέξη κρίνονται ανθρώπινες ζωές, όταν καλούνται να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά σε περιστατικά ομηριών, απαγωγών, αποπειρών αυτοκτονίας. Αφανείς ήρωες, με γνώσεις ψυχολογίας και τεχνικές διαπραγμάτευσης, που ενεργούν αθόρυβα και ψύχραιμα και καταφέρνουν με επιτυχία να σώσουν ανθρώπινες ζωές χωρίς πολλές φορές να χυθεί ούτε μια σταγόνα αίμα.
Ο λόγος για την Ομάδα Διαπραγματευτών Ομηριών και Κρίσεων της ΕΛ.ΑΣ., η οποία κατατάσσεται στις τοπ αντίστοιχες ομάδες σε όλη την Ευρώπη, αφού στο ενεργητικό της έχει μεγάλες επιτυχίες σε περιστατικά που είχαν συγκλονίσει το πανελλήνιο και που κλήθηκε να διαχειριστεί.
Ποιος θα ξεχάσει τη λεωφορειοπειρατεία στο Γέρακα Αττικής το 2004, την εξέγερση στις φυλακές Κέρκυρας το 2008, την απαγωγή Παναγόπουλου το 2009, ή τη ληστεία με ομηρία σε τράπεζα στον Πειραιά το 2010; Περιστατικά που είχαν μονοπωλήσει το ενδιαφέρων των ΜΜΕ και που χιλιάδες τηλεθεατές παρακολουθούσαν με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις η συμβολή των έμπειρων ανδρών της ομάδας διαπραγματευτών της ΕΛ.ΑΣ. ήταν κάτι παραπάνω από καθοριστική, καθώς όλα τα περιστατικά είχαν θετική έκβαση.
«Η ομάδα διαπραγματευτών προσφέρει λύσεις μη συμβατικές πέρα από αυτά που γνωρίζουμε για την Αστυνομία. Προσφέρει επίλυση περιστατικών με τον καλύτερο τρόπο, χωρίς να υπάρχει διακινδύνευση ζωής ή σωματικής ακεραιότητας», εξηγεί στο newsbeast.gr ο κ. Ανδρέας Κωνσταντακόπουλος, ένας από τους πρώτους διαπραγματευτές της Ελληνικής Αστυνομίας, ο οποίος στη διάρκεια της καριέρας του ως διαπραγματευτής χειρίστηκε με μεγάλη επιτυχία κρίσιμα περιστατικά. Με εξειδίκευση στις «Διαπραγματεύσεις Κρίσεων» και εκπαίδευση από τη Scotland Yard και το FBI ο κ. Κωνσταντακόπουλος – υποστράτηγος εν αποστρατεία και πρόεδρος της Ένωσης Διαπραγματευτών Ελλάδας σήμερα- είναι ο άνθρωπος που κυριολεκτικά γνωρίζει πολύ καλά πώς να σε κάνει να κρέμεσαι από τα χείλη του.
Ως συντονιστής της Ομάδας Διαπραγματευτών είναι αυτός που το 2010 μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις, έδωσε τέλος στο «θρίλερ» της ομηρίας 17 ανθρώπων στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στον Πειραιά, όταν ένοπλος δράστης που είχε εγκλωβιστεί κατά τη διάρκεια της ληστείας, ταμπουρώθηκε μέσα στην τράπεζα κρατώντας ομήρους 14 πελάτες και τρεις υπαλλήλους της τράπεζας. Μετά από 2,5 τουλάχιστον ώρες διαπραγμάτευσης κατάφερε να πείσει τον δράστη να απελευθερώσει σιγά – σιγά τους ομήρους, να παραδώσει το όπλο και τις δύο χειροβομβίδες που κράταγε και στο τέλος να παραδοθεί, χωρίς να υπάρξει επέμβαση της ΕΚΑΜ, που είχε αποκλείσει την περιοχή και χωρίς να υπάρξει κανένας τραυματισμός αθώου πολίτη.
«Το να είναι κάποιος διαπραγματευτής, είναι ψυχοφθόρο, γιατί πάντα αντιμετωπίζεις ανθρώπους που τουλάχιστον στη καλύτερη περίπτωση θα βρίσκονται σε κρίση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ξεχνούν τα δικά τους προβλήματα, να ξεπερνούν την κούραση που τυχόν έχουν και πρωτίστως πρέπει να διαχειριστούν τον εαυτό τους», εξηγεί, ενώ αποκαλύπτει και κάποιες από τις τεχνικές που χρησιμοποιούν οι διαπραγματευτές της Ελληνικής Αστυνομίας την κρίσιμη στιγμή που έχουν απέναντι τους έναν απαγωγέα ή κάποιον που κρατάει σε ομηρία αθώους πολίτες. Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντακόπουλο, ένας διαπραγματευτής κρύβει στη «φαρέτρα» του μια… εργαλειοθήκη, αλλά επειδή κάθε περιστατικό είναι μοναδικό, είναι πολύ σημαντικό να πιάνεται από λέξεις κλειδιά και συναισθήματα των δραστών και πάνω σε αυτά να δουλεύει.
Η Ομάδα Διαπραγματευτών Ομηριών και Κρίσεων της ΕΛ.ΑΣ. συγκροτήθηκε το 2002, προκειμένου να καλύψει ανάγκες ασφαλείας των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα. Σκοπός της ομάδας ήταν να διαχειριστούν περιστατικά τα οποία τυχόν θα συνέβαιναν στη διάρκεια των αγώνων.
Την πρώτη ομάδα διαπραγματευτών στελέχωσαν 22 αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. και του Λιμενικού και η εκπαίδευσή τους έγινε από έμπειρους εκπαιδευτές της Scotland Yard.
Μέσα από σκληρή και επίμονη εκπαίδευση, οι Έλληνες διαπραγματευτές απέκτησαν την απαραίτητη τεχνογνωσία, ώστε να είναι έτοιμοι να χειριστούν με επιτυχία θέματα τρομοκρατίας, ομηρίας και απαγωγών.
Από τότε μέχρι σήμερα η ομάδα διαπραγματευτών έχει μεγαλώσει και πλέον αριθμεί τα 120 περίπου ενεργά μέλη σε όλη την Ελλάδα, ενώ η συμμετοχή στην ομάδα διαπραγματευτών είναι εθελοντική. Βασική προϋπόθεση είναι να περάσουν μια σειρά από τεστ ψυχολογίας και ικανότητας, ενώ κατά διαστήματα επανεξετάζονται από ειδική επιτροπή που την απαρτίζουν διαπραγματευτές, ψυχίατροι και ψυχολόγοι. Στην εκπαίδευσή τους συμμετέχουν και άνδρες από την Ειδική Κατασταλτικής Αντιτρομοκρατική Μονάδα (ΕΚΑΜ), καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που καλούνται από κοινού να αντιμετωπίσουν κρίσιμα περιστατικά.
Όσο για τα ΜΜΕ που καλούνται να καλύψουν δημοσιογραφικά κρίσιμα περιστατικά ομηριών και απαγωγών, η οδηγία του κ. Κωσταντακόπουλου είναι να κινούνται όσο μπορούν με διακριτικότητα, γιατί πολλές φορές το να μεταδίδεις στοιχεία του τι συμβαίνει έξω, ουσιαστικά δίνεις τη δυνατότητα στον δράστη, ο οποίος βρίσκεται ταμπουρωμένος και κρατάει ομήρους, να γνωρίζει την εικόνα που επικρατεί, δίνοντάς του τη δυνατότητα να σχεδιάσει τα επόμενα βήματά του. Γεγονός που δυσχεραίνει το έργο των διαπραγματευτών. «Κανείς δεν μπορεί να αναλάβει το κόστος μιας ανθρώπινης ζωής, επειδή πρέπει να δείξουμε μια εικόνα», λέει χαρακτηριστικά.