Ο ρόλος του Εκπαιδευτικού/Σχολικού Ψυχολόγου – Άρθρο της Άντριας Αθανασίου

Σύμφωνα με τον NASP- National Association of School Psychologists, Σχολικός Ψυχολόγος θεωρείται σήμερα ο καταρτισμένος επαγγελματίας Ψυχικής Υγείας ο οποίος παρέχει Ψυχολογικές και Συμπεριφορικές υπηρεσίες σε παιδιά και εφήβους.

Οι Σχολικοί Ψυχολόγοι είναι εκπαιδευμένοι επαγγελματίες στην παροχή υψηλής ποιότητας ψυχικών και συμπεριφορικών υπηρεσιών υγείας στο σχολικό πλαίσιο, με σκοπό την διασφάλιση της παροχής στήριξης όλων των μαθητών με απώτερο σκοπό την επιτυχία τους στο σχολείο, στο σπίτι και σε όλα τα πιθανά μελλοντικά πλαίσια στα οποία πρόκειται να εμπλακούν. Ο Σχολικός Ψυχολόγος, έρχεται σε επαφή με τους ίδιους τους μαθητές, με τους μαθητές και τις οικογένειες τους, με τους εκπαιδευτικούς, με το διοικητικό προσωπικό του εκάστοτε σχολείου ή δομής, αλλά και με άλλους εμπλεκομένους όπως Eιδικούς Παιδαγωγούς, Λογοθεραπευτές, Εργοθεραπευτές, Επαγγελματίες Ψυχικής υγείας και άλλους. Ο ρόλος και οι αρμοδιότητες του Σχολικού Ψυχολόγου σήμερα αφορούν την αξιολόγηση, την παρέμβαση και την συμβουλευτική.

Με τον όρο Αξιολόγηση αναφέρομαι στην παραδοσιακή αρμοδιότητα για αξιολόγηση παιδιών μέσω συλλογής πληροφοριών, μέσω διαφόρων εργαλείων όπως δομημένες δοκιμασίες – τεστ, συνεντεύξεις, κλινικές παρατηρήσεις συμπεριφοράς και χρήση συγκεκριμένων διαδικασιών μέτρησης.

Με τον όρο Συμβουλευτική αναφέρομαι στην αρμοδιότητα του Σχολικού Ψυχολόγου για υποστήριξη των μαθητών, των γονέων, αλλά και των εκπαιδευτικών στη διδασκαλία / διαπαιδαγώγηση μαθητών με προβλήματα συμπεριφοράς αλλά και με συναισθηματικές και μαθησιακές ανάγκες. Οι Σχολικοί Ψυχολόγοι χρησιμοποιούν τεκμηριωμένες ψυχολογικές παρεμβάσεις, όπως η γνωσιακή-συμπεριφορική προσέγγιση, τεχνικές χαλάρωσης και Ενσυνειδητότητας (Mindfulness), για την καλλιέργεια γονεϊκών δεξιοτήτων, την επίλυση κρίσεων( πένθος, διαζύγιο), τη διαχείριση του άγχους, του θυμού, των φοβιών, της ζήλιας, του σχολικού εκφοβισμού, της σχολικής αποτυχίας, την τροποποίηση της επιθετικής συμπεριφοράς, τη προσαρμογή σε αλλαγές (μετακόμιση, μετάβαση από το ένα σχολείο στο άλλο), την ενίσχυση κοινωνικών δεξιοτήτων και της αυτοεκτίμησης των παιδιών. Η ειδικότητα αυτή απευθύνεται σε γονείς παιδιών ανεξαρτήτως ηλικίας για συμβουλευτική, ατομικές αξιολογήσεις παιδιών ηλικίας 6;;;; ετών μέχρι 18 ετών και ατομική θεραπευτική παρέμβαση στα ίδια τα παιδιά ηλικίας 4 έως 18 ετών.

Υποχρέωση του Σχολικού Ψυχολόγου είναι να ασκεί το επάγγελμα ακολουθώντας τις αρχές του κώδικα δεοντολογίας που θεσπίζει το επάγγελμα. Οι πηγές των αρχών αυτών είναι ο κώδικας του ΑΡΑ (APA’s 2010 Ethical Principles of Psychologists) και ο Κώδικας του NASP (Code of Conduct and NASP’s Principles for Professional Ethics (2010b). Στην Κύπρο ισχύει ο Δεοντολογικός Κώδικας του Συνδέσμου Ψυχολόγων Κύπρου, καθώς και ο Μετα–Κώδικας Ηθικής της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Συλλόγων Ψυχολόγων (EFPA).

Παρά το γεγονός όμως πως πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την απόδοση των Σχολικών Ψυχολόγων, υπάρχουν κοινά βασικά στοιχεία κατάρτισης και πρακτικής για όλους. Βασικό κριτήριο για την εξάσκηση του επαγγέλματος του Σχολικού Ψυχολόγου στην Κυπριακή Δημοκρατία είναι η εγγραφή του επαγγελματία στο Μητρώο Εγγεγραμμένων Ψυχολόγων και την λήψη της άδειας άσκησης επαγγέλματος. Σε περίπτωση που επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε τις υπηρεσίες των Σχολικών Ψυχολόγων, βεβαιωθείτε πως ο επαγγελματίας που επιλέγετε έχει την άδεια εξασκήσεως του επαγγέλματος.

Άρθρο: Άντρια Αθανασίου (Εγγεγραμμένη Εκπαιδευτική/Σχολική Ψυχολόγος) – Εκπαιδευτικό Κέντρο Learning For All