Τα άτομα που μολύνονται με SARS-CoV-2 μετά από τρεις δόσεις εμβολίου COVID-19 είναι πολύ πιο πιθανό να έχουν την παραλλαγή Όμικρον από την παραλλαγή Δέλτα, λόγω της ικανότητας της Όμικρον να αποφύγει το ανοσοποιητικό σύστημα, σύμφωνα με δεδομένα των ΗΠΑ.
Όπως αναφέρει σχετικό άρθρο του Nature, ένας τρόπος με τον οποίο οι ιικές παραλλαγές μπορούν να γίνουν κυρίαρχες είναι η αύξηση της μεταδοτικότητάς τους, μέσω ταχύτερης αναπαραγωγής ή ενισχυμένης ικανότητας εξάπλωσης εκτός του σώματος. Μια άλλη οδός προς την κυριαρχία είναι η χρησιμοποίηση μιας αυξημένης ικανότητας απόδρασης από τα ανοσοποιητικά συστήματα που έχουν μάθει – μέσω μόλυνσης ή εμβολιασμού – να αναγνωρίζουν τον ιό.
Η Δέλτα πέτυχε την κυριαρχία της με την προηγούμενη μέθοδο: ο ιός μπορούσε να αναπαραχθεί πολύ πιο γρήγορα και σε υψηλότερα επίπεδα από τις προηγούμενες παραλλαγές. «Η Δέλτα έκανε πολλά πράγματα μέσω της ωμής βίας», λέει ο Nathan Grubaugh, επιδημιολόγος στο Yale School of Public Health στο New Haven του Κονέκτικατ. Η Όμικρον φαίνεται να αναπαράγεται ακόμη πιο γρήγορα από την Δέλτα, αλλά ο αριθμός των σωματιδίων του ιού στο σώμα δεν φτάνει ποτέ στο ίδιο επίπεδο , υποδηλώνοντας ότι το πλεονέκτημα της παραλλαγής βρίσκεται αλλού.
Δέλτα vs Όμικρον
Ο Grubaugh και οι συνεργάτες του μελέτησαν τα αποτελέσματα 37.877 δοκιμών αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης σε δείγματα που συλλέχθηκαν στο Κονέκτικατ για δύο εβδομάδες στα μέσα Δεκεμβρίου 2021, όταν η Δέλτα και η Όμικρον αποτελούσαν το 50% περίπου των περιπτώσεων COVID-19 στην περιοχή. Η ομάδα προσδιόρισε ποια παραλλαγή είχε ανιχνεύτει κάθε τεστ και συσχέτισε αυτά τα δεδομένα με την κατάσταση εμβολιασμού του μολυσμένου ατόμου.
Σε μια προεκτύπωση που δημοσιεύτηκε στις 25 Ιανουαρίου, οι ερευνητές ανέφεραν ότι τα μολυσμένα άτομα που είτε δεν ήταν εμβολιασμένα είτε είχαν λάβει μόνο μία δόση εμβολίου είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν Δέλτα παρά Omicron. Αλλά τα μολυσμένα άτομα που είχαν λάβει δύο δόσεις εμβολίου είχαν σχεδόν δύο φορές υψηλότερες πιθανότητες να έχουν Όμικρον από Δέλτα και εκείνοι που είχαν λάβει τρεις δόσεις είχαν τρεις φορές υψηλότερες πιθανότητες να έχουν Δέλτα.
Αυτό υποδηλώνει ότι η παραλλαγή Όμικρον είναι πολύ καλύτερη από την Δέλτα στο να σπάσει την ανοσία που παρέχουν τα εμβόλια. Ωστόσο, η ομάδα λέει ότι ένα τρίτο, ενισχυτικό εμβόλιο εξακολουθεί να μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης από την Όμικρον κατά 50%. Τα ευρήματα δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί από ομοτίμους.
Μη δημοσιευμένες εργασίες από το εργαστήριο του Grubaugh υποδηλώνουν ότι ο ιός που κυκλοφορεί στα σώματα των εμβολιασμένων ανθρώπων έχει μικρότερη γενετική ποικιλομορφία από αυτή των μη εμβολιασμένων, πράγμα που σημαίνει ότι τα εμβόλια δεν προωθούν νέες μεταλλάξεις. Αλλά καθώς περισσότεροι άνθρωποι αποκτούν ανοσία μέσω μόλυνσης ή εμβολιασμού, τα ιικά στελέχη που μπορούν να αποφύγουν την ανοσολογική απόκριση θα έχουν ένα αυξανόμενο πλεονέκτημα έναντι άλλων.
Ο Nathaniel Landau, μικροβιολόγος στην Ιατρική Σχολή Grossman του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, λέει ότι η εργασία υποστηρίζει την ιδέα ότι ένα ειδικό εμβόλιο Όμικρον θα ήταν χρήσιμο, αν και προσθέτει ότι υπάρχει πάντα η πιθανότητα να γίνει κυρίαρχο ένα πολύ διαφορετικό στέλεχος στο μέλλον. Ένα βασικό ερώτημα που απομένει, λέει ο Landau, είναι αν κάτι σχετικά με τη βιολογία του ιού τον κάνει πιο μεταδοτικό, καθώς και πιο ικανό να αποφύγει το ανοσοποιητικό σύστημα. Για παράδειγμα, η τάση του ιού να ζει στους ανώτερους αεραγωγούς αντί στους πνεύμονες θα μπορούσε να τον κάνει να εξαπλωθεί πιο εύκολα από τη Δέλτα.
Ο Vaughn Cooper, εξελικτικός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ στην Πενσυλβάνια, προσθέτει ότι η λειτουργία των μεταλλάξεων στην πρωτεΐνη ακίδας της Όμικρον ήταν ένα ιδιαίτερα ενοχλητικό ερώτημα. «Δεν καταλαβαίνουμε πώς αυτός ο περίεργος συνδυασμός μεταλλάξεων που βρέθηκαν στην ακίδα Όμικρον αλληλεπιδρά για να ξεφύγει από την ανοσία», λέει. «Ο τεράστιος αριθμός των νέων μεταλλάξεων καθιστά δύσκολο να εντοπίσουμε ποιος συνδυασμός είναι η αιτία».
