Περιβαλλοντική Έκθεση αποτελούμενη από τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για την Ευρύτερη Αστική Περιοχή της Επαρχίας Αμμοχώστου, συμπεριλαμβανομένης και της Κοινότητας Ξυλοφάγου κατέθεσε η Περιβαλλοντική αρχή.

Η Περιβαλλοντική Έκθεση έχει διεξαχθεί σύμφωνα με τους Όρους Εντολής της Μελέτης του ΣΒΑΚ και τις διατάξεις της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ, σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων (οδηγία ΣΜΠΕ) και τον αντίστοιχο εθνικό νόμο περί της εκτίμησης των επιπτώσεων στο περιβάλλον από ορισμένα σχέδια και / ή προγράμματα (Ν.102(I)/2005).

Κύριος στόχος της παρούσας ΣΜΠΕ είναι να εντοπιστούν οι πιθανές σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και οι εύλογες εναλλακτικές λύσεις του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου και να προταθούν τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη, μείωση και όσο το δυνατόν πληρέστερη αντιστάθμιση οποιωνδήποτε σημαντικών δυσμενών επιπτώσεων στο περιβάλλον από την εφαρμογή του Σχεδίου.

Το Famagusta.News παρουσιάζει πιο κάτω ολόκληρη την Εκτενή Περίληψη της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για την ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου.

Το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας για την Επαρχία Αμμοχώστου

Η κυβέρνηση της Κύπρου πρόκειται να υλοποιήσει Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για όλα τα αστικά συγκροτήματα στην Κύπρο. Σκοπός του έργου αυτού είναι η ανάπτυξη και η παροχή ενός Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας για την Επαρχία Αμμοχώστου, με βάση τις διεθνώς υιοθετημένες αρχές ΣΒΑΚ, οι οποίες εφαρμόστηκαν και εφαρμόζονται με επιτυχία σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις τα τελευταία χρόνια.

Το ΣΒΑΚ για την περιοχή της Επαρχίας Αμμοχώστου ακολουθεί το ίδιο σύνολο γενικών στόχων όπως ορίζονται από τη Λευκή Βίβλο της ΕΕ για τις Μεταφορές, τις Κατευθυντήριες Γραμμές ΣΒΑΚ και τους Όρους Εντολής:

1. Οικονομική Αποδοτικότητα: Βελτίωση της αποδοτικότητας και της σχέσης κόστους / αποτελεσματικότητας του δικτύου μεταφορών στην παροχή της μεταφοράς προσώπων και αγαθών.
2. Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα: Ελαχιστοποίηση των εκπομπών και των ρύπων που σχετίζονται με τις μεταφορές.
3. Προσβασιμότητα και Κοινωνική Ένταξη: Διασφάλιση ότι όλοι οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα επιλογής μεταφορών οι οποίες θα επιτρέπουν την πρόσβαση σε βασικούς προορισμούς και υπηρεσίες.
4. Ασφάλεια: Διασφάλιση προσωπικής ασφάλειας και ασφάλειας στο σύστημα μεταφορών.
5. Ποιότητα Ζωής: Συμβολή στη βελτίωση της ελκυστικότητας και της ποιότητας του αστικού περιβάλλοντος και του αστικού σχεδιασμού για τα οφέλη των πολιτών, της οικονομίας και της κοινωνίας ως σύνολο.

Περιοχή Μελέτης

Η Περιοχή Μελέτης της ΣΜΠΕ του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου χωρίστηκε σε δύο υποπεριοχές, την άμεση και την ευρύτερη περιοχή μελέτης:

• Άμεση Περιοχή Μελέτης ΣΜΠΕ: Αντιστοιχεί στα όρια της περιοχής μελέτης του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου, όπως καθορίζεται από τους Όρους Εντολής του έργου.
• Ευρύτερη Περιοχή Μελέτης ΣΜΠΕ: Δεν οριοθετείται από καθορισμένα όρια και η έκτασή της λαμβάνεται δεόντως υπόψη και προσαρμόζεται κατά περίπτωση, δεδομένου ότι ορισμένοι περιβαλλοντικοί πόροι και / ή περιβαλλοντικές επιπτώσεις δεν περιορίζονται πάντα σε συγκεκριμένες περιοχές.

Τα όρια της Άμεσης Περιοχής Μελέτης της ΣΜΠΕ φαίνονται στο παρακάτω Διάγραμμα 1.1.

Μεθοδολογία

Για την εκπόνηση της περιβαλλοντικής αξιολόγησης στην παρούσα ΣΜΠΕ, χρησιμοποιήθηκε μια ποικιλία μεθόδων και εργαλείων.

Οι Περιβαλλοντικοί Στόχοι Βιωσιμότητας, οι οποίοι είναι γνωστοί ως «Στόχοι ΣΜΠΕ», με τους οποίους θα μπορούσαν να μετρηθούν οι περιβαλλοντικές επιδόσεις των εναλλακτικών σεναρίων και του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου (προτιμώμενο σενάριο), χρησιμοποιήθηκαν ως κύρια μέθοδος αξιολόγησης για την παρούσα μελέτη. Κάθε προσδιορισμένος στόχος βιωσιμότητας έχει συνοδευτικούς δείκτες, με τους οποίους μπορεί να μετρηθεί η επίτευξη του στόχου και να επιτραπεί η εμφάνιση των τάσεων. Οι Κύριοι Στόχοι και οι Επιμέρους Στόχοι της ΣΜΠΕ αναπτύχθηκαν προκειμένου να προσδιοριστεί εάν το ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου υποστηρίζει τους ευρύτερους περιβαλλοντικούς στόχους, καθώς και τα πιο σχετικά τοπικά περιβαλλοντικά ζητήματα.

Επιπλέον, χρησιμοποιήθηκαν οι ακόλουθες μέθοδοι και εργαλεία υποστήριξης:

• Μέθοδοι και Συστήματα Βαθμολόγησης Βασισμένα σε Μήτρες
• Χαρτογράφηση και Χωρική Ανάλυση
• Αποτελέσματα του Μοντέλου Μεταφοράς που αναπτύχθηκε για το ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου

Σχέση με Άλλα Σχέδια, Προγράμματα και Στόχους Περιβαλλοντικής Προστασίας

Έχει πραγματοποιηθεί μια ανασκόπηση άλλων σχετικών σχεδίων, προγραμμάτων και περιβαλλοντικών πολιτικών και νομοθεσιών, τα οποία ενδέχεται να δημιουργήσουν περιορισμούς ή συνέργειες με τους στόχους του ΣΒΑΚ. Η ανασκόπηση χρησίμευσε επίσης για τον εντοπισμό των υφισταμένων ζητημάτων βιωσιμότητας, τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά την υλοποίηση του Σχεδίου και της ΣΜΠΕ. Η διαδικασία ανασκόπησης περιελάβανε ένα ευρύ φάσμα βασικών εγγράφων, που κυμάνθηκαν από διεθνείς συμβάσεις έως τοπικά σχέδια και στρατηγικές.

Ανάλυση και Προβλήματα Υφιστάμενης Κατάστασης του Περιβάλλοντος

Η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης του περιβάλλοντος και ο εντοπισμός των περιβαλλοντικών προβλημάτων έχουν διεξαχθεί για όλα τα θέματα της ΣΜΠΕ που απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ και στο Άρθρο 2 του Νόμου (Ν.102(Ι)/2005) και αποτελείται από τους τομείς που παρουσιάζονται στον Πίνακα 3.1. Στον Πίνακα 3.1 παρουσιάζεται και ο Στόχος ΣΜΠΕ για το κάθε τομέα.

Θέμα και Στόχοι ΣΜΠΕ

Ποιότητα του Αέρα

Επίτευξη καλής ποιότητας αέρα και περιορισμός της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε επίπεδα που ελαχιστοποιούν τις επιβλαβείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον.

Κλιματικοί Παράγοντες

Περιορισμός της κλιματικής αλλαγής, μειώνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και επιτυγχάνοντας μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Αναγνωρίζει την απειλή που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή και ενισχύει την ετοιμότητα και την ικανότητα ανταπόκρισης στις επιπτώσεις της.

Έδαφος / Γεωλογία

Προστασία του εδάφους και διατήρηση της ικανότητάς του να εκτελεί τις λειτουργίες του από περιβαλλοντική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική άποψη.

Υδάτινοι Πόροι

Επίτευξη «καλής» ποιοτικής και ποσοτικής κατάστασης όλων των υδάτινων σωμάτων.

Πανίδα, Χλωρίδα και Βιοποικιλότητα

Διατήρηση, αύξηση και ενίσχυση φυσικών οικοτόπων και ειδών, βελτιώνοντας τη βιοποικιλότητα και αναχαιτίζοντας την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων.

Υλικά Αγαθά

Βιώσιμη και αποδοτική χρήση φυσικών και ανθρωπογενών αγαθών.

Τοπίο

Προστασία, ενίσχυση και διαχείριση του χαρακτήρα του τοπίου, διατηρώντας και ενισχύοντας την τοπική ιδιαιτερότητα και την αίσθηση του τόπου. Δομημένο

Περιβάλλον και Χωροταξικός Σχεδιασμός

Βελτίωση της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος και δημιουργία βιώσιμων αστικών κοινοτήτων.

Πολιτιστική, Αρχαιολογική, Αρχιτεκτονική και Φυσική Κληρονομιά

Προστασία, ενίσχυση και διαχείριση των στοιχείων Πολιτιστικής, Αρχαιολογικής και Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς. Κοινωνικοοικονομικό Περιβάλλον Ενίσχυση του αναπτυξιακού δυναμικού της οικονομίας, δημιουργία περισσότερων και καλύτερων θέσεων εργασίας και πιο ελκυστικών θέσεων διαμονής, επένδυσης και εργασίας.

Πληθυσμός, Ανθρώπινη Υγεία και Ποιότητα Ζωής

Επίτευξη υψηλού επιπέδου ποιότητας ζωής, υγείας και ευεξίας.

Διαβούλευση με Κυβερνητικά Τμήματα και άλλους Ενδιαφερόμενους Φορείς στο Πλαίσιο της Προετοιμασίας του ΣΒΑΚ και της Διαδικασίας της ΣΜΠΕ

Στο πλαίσιο της προετοιμασίας του ΣΒΑΚ και της διαδικασίας της ΣΜΠΕ, πραγματοποιήθηκαν διάφορες συνεδριάσεις και διαβουλεύσεις με Κυβερνητικά Τμήματα και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς. Η συμβολή τους λήφθηκε δεόντως υπόψη στη ΣΜΠΕ.

Εναλλακτικά Σενάρια

Εντός του πλαισίου ανάπτυξης του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου, αναπτύχθηκαν και αξιολογήθηκαν μια σειρά από διαφορετικά σενάρια. Η επιλογή των εναλλακτικών προσεγγίσεων βασίστηκε στην ανάπτυξη τριών σεναρίων κινητικότητας και τριών σεναρίων χρήσης γης. Ο συνδυασμός των σεναρίων κινητικότητας και χρήσης γης ανέρχεται σε εννέα διαφορετικά σενάρια. Αυτά αξιολογούνται σε σχέση με τους περιβαλλοντικούς στόχους της ΣΜΠΕ, χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα του Μοντέλου Μεταφοράς, καθώς και ποιοτικές μεθόδους.

Το σενάριο Μη – παρέμβασης χρησιμοποιήθηκε ως σενάριο αναφοράς/βασικό σενάριο για σκοπούς σύγκρισης, στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων του προτιμώμενου σεναρίου.

Σενάρια Κινητικότητας

Σενάριο 1: «Business-as-usual» (BAU)

Το σενάριο «Business-As-Usual» είναι αυτό όπου δεν υπάρχει σημαντική αλλαγή στην πρακτική που εφαρμόζεται μέχρι τώρα σε όλη την Επαρχία Αμμοχώστου. Αυτό είναι το «βασικό» σενάριο και αντιπροσωπεύει κάτι που μπορεί εύκολα να εφαρμοστεί.

Σενάριο 2: «Βιώσιμη Ατομική Κινητικότητα»

Το σενάριο «Βιώσιμης Ατομικής Κινητικότητας» αναφέρεται στη σφαίρα της προσωπικής ή ατομικής κινητικότητας. Τα μέτρα που περιλαμβάνονται σε αυτό το σενάριο στοχεύουν στην εφαρμογή καλύτερων και βιώσιμων επιλογών για τη δημιουργία ενός χαρτοφυλακίου βιώσιμης κινητικότητας. Ο στόχος είναι να αρχίσει να προκαλεί (ή να δημιουργεί τις βάσεις για) την ιδέα της στροφής από τα προσωπικά αυτοκίνητα, ενθαρρύνοντας τους κατοίκους και τους τουρίστες της Επαρχίας Αμμοχώστου να στραφούν προς πιο βιώσιμες μορφές μεταφοράς μέχρι το έτος 2030.

Σενάριο 3: «Βιώσιμη Ολοκληρωμένη Κινητικότητα»

Το σενάριο «Βιώσιμης Ολοκληρωμένης Κινητικότητας» παρέχει ένα σύνολο μέτρων που συνδέουν τις ανάγκες τόσο του ατόμου όσο και της κοινότητας. Αυτό είναι το μεγαλύτερο και πιο προηγμένο σενάριο που προτείνεται και είναι η τελική εξέλιξη των δύο προηγούμενων σεναρίων. Εστιάζει έντονα στην υλοποίηση της αλλαγής των τρόπων μεταφοράς από τις ατομικές στις συλλογικές μορφές κινητικότητας, στοχεύοντας στη πλήρη μεταμόρφωση του τρόπου ζωής και εμπειρίας της Επαρχίας Αμμοχώστου σήμερα, εξαλείφοντας τα περισσότερα από τα αυτοκινητοκεντρικά σχέδια που χρησιμοποιούνται και αντικαθιστώντας τα με πιο περιεκτικά, φιλικά προς τους πεζούς και τα ποδήλατα.

Τα προαναφερθέντα σενάρια κινητικότητας περιλαμβάνουν μια ποικιλία διαφορετικών μέτρων, τα οποία προέκυψαν όλα από μια ομάδα εννέα θεματικών τομέων: Δίκτυο Ποδηλατοδρόμων, Ευφυή Συστήματα Μεταφορών (ΕΣΜ), Εμπορευματομεταφορές, Πολιτικές στάθμευσης και Υποδομές, Δίκτυα Πεζών, Δημόσιες Συγκοινωνίες, Οδικό Δίκτυο, Κοινή Κινητικότητα, και Διαχείριση Ταξιδιών. Κάθε σενάριο κινητικότητας περιλαμβάνει έναν αριθμό από αυτά τα μέτρα, με το Σενάριο 1 να περιλαμβάνει τα λιγότερα από τα παρακάτω μέτρα και το Σενάριο 3 να περιλαμβάνει όλα τα παρακάτω μέτρα.

Συνοπτικός πίνακας μέτρων ανά Θεματικό Τομέα:

Υποδομές Ποδηλασίας

• Πρόγραμμα Επέκτασης Δικτύου ποδηλατών
• Βελτιωμένη ορατότητα σε διασταυρώσεις δρόμων και διαβάσεις ποδηλάτων
• Προηγμένα συστήματα φώτων τροχαίας και διαχωρισμένων λωρίδων στροφής ποδηλάτων σε κόμβους
• Χώρος στάθμευσης και αποθήκευσης ποδηλάτων σε καίριες τοποθεσίες
• Ενίσχυση φωτισμού για υποδομές ποδηλασίας
• Βελτίωση της αναγνωσιμότητας των διαθέσιμων ποδηλατικών υποδομών

Ευφυή Συστήματα Μεταφορών (ΕΣΜ)

• Εφαρμογή συστήματος ελέγχου κυκλοφορίας για την διαχείριση σηματοδοτημένων διασταυρώσεων σε πραγματικό χρόνο, με στόχο την αύξηση της απόδοσης του δικτύου.
• Εφαρμογή δυναμικής σήμανσης σε πραγματικό χρόνο με διαθεσιμότητα στάθμευσης εντός των κεντρικών περιοχών Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Πρωταρά (εποχιακή/διαχείριση μέσω εφαρμογών στα κινητά)

Εφοδιασμός

• Περιορισμός πρόσβασης των ΒΦΟ στις κεντρικές περιοχές Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Πρωταρά, σε περιορισμένα χρονικά περιθώρια.
• Προτεινόμενα χρονικά περιθώρια σε περιόδους μη αιχμής πριν από τις 7.00 π.μ., μεταξύ 10.30 και το μεσημέρι και μετά τις 8.00 μ.μ.
• Δημιουργία περιοχών κοντά στις κεντρικές περιοχές Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Πρωταρά και άλλων τουριστικών περιοχών όπου οι εμπορευματικές μεταφορές θα μπορούσαν εύκολα και άμεσα να σταθμεύσουν τα ΒΦΟ και να ολοκληρώσουν τις παραλαβές ή τις παραδόσεις χρησιμοποιώντας μικρά τρόλεϊ ή ποδήλατα εφοδιασμού (η υπηρεσία που παρέχεται από την εταιρεία τους ή άλλους φορείς).

Πολιτικές στάθμευσης και Υποδομές

• Συνεπής πολιτική στάθμευσης σε όλη την περιοχή (π.χ., να γίνει η στάθμευση στο δρόμο πιο ακριβή από τη στάθμευση εκτός δρόμου).
• Ορισμός ολοκληρωμένου συστήματος ναύλων για τη χρήση υπηρεσιών κινητικότητας
• Εφαρμογή στάθμευσης επί πληρωμή στις κεντρικές περιοχές Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Πρωταρά (εποχιακό).
• Κατάργηση στάθμευσης στο δρόμο όπου απαιτείται χώρος για τη διαπλάτυνση πεζοδρομίων ή/και ποδηλατοδρόμων.
• Υλοποίηση park & rides/πολυτροπικών κόμβων/park & pedal.
• Πολιτικές που στοχεύουν στη μείωση της ιδιοκτησίας ιδιωτικών αυτοκινήτων.

Δίκτυα Πεζών

• Βελτίωση εγκαταστάσεων διάβασης πεζών στους δρόμους.
• Βελτιωμένη ορατότητα σε διασταυρώσεις και διαβάσεις πεζών.
• Ενίσχυση φωτισμού για υποδομές πεζών.

Δημόσιες Συγκοινωνίες

• Μείωση των ανισορροπιών μεταξύ καλοκαιρινής και χειμερινής παροχής δημόσιων συγκοινωνιών.
• Ανάλυση των διαδρομών υπηρεσίας, του αριθμού και της τοποθεσίας των στάσεων λεωφορείων για να αυξηθεί η προσβασιμότητα δημόσιων συγκοινωνιών για ντόπιους και τουρίστες
• Ορισμός ολοκληρωμένου συστήματος ναύλων για τους κόμβους μετεπιβήβασης (park & ride / πολυτροπικοί κόμβοι).
• Αξιολόγηση των κατ’ απαίτηση υπηρεσιών κατά τη χειμερινή περίοδο.
• Σχέδιο δράσης για την επιβίβαση ποδηλάτων σε λεωφορεία.

Οδικό Δίκτυο

• Ρυμοτομία – Μείωση των οδοστρωμάτων υπέρ των πεζών και άλλων μέσων μεταφοράς, στις κεντρικές περιοχές Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Πρωταρά (ενδεχομένως σε όλα τα άλλα αστικά κέντρα ανάλογα με τις ανάγκες).
• Ταξινόμηση αστικών δρόμων με βάση τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, το αστικό πλαίσιο και τις αστικές λειτουργίες.
  Οικιστικές Ζώνες & Σχέδιο Ζώνης 30 (Όριο ταχύτητας 30 km/h).

Κοινόχρηστη Κινητικότητα

• Επέκταση του συστήματος κοινής χρήσης ποδηλάτων σε όλη την επαρχία, ιδιαίτερα στις περιοχές Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας και Πρωταρά.
• Συνεργασία με ιδιωτικούς φορείς για να τους ενθαρρύνει να εφαρμόσουν λέσχες αυτοκινήτων στην Επαρχία Αμμοχώστου.
• Εφαρμογή συστήματος κοινής χρήσης ηλεκτρικών σκούτερ.

Διαχείριση Ταξιδιών

• Προγράμματα εκπαίδευσης στην ποδηλασία για όλα τα παιδιά σχολικής ηλικίας.
• Προγράμματα προώθησης για όλες τις ηλικιακές ομάδες, πρόγραμμα «bicycling ambassador», ετήσιες ημερίδες ποδηλάτου, αγώνες ποδηλασίας κ.λπ.
• Πρόγραμμα «Ασφαλείς Διαδρομές στο Σχολείο».
• Ενημερωτικές εκστρατείες για μαθητές.

Σενάρια Χρήσης Γης

Σενάριο 0: «Προγραμματισμένη Διασπορά»

Αυτή είναι η υπάρχουσα κατάσταση χρήσης γης. Για παράδειγμα, η ανάπτυξη κάθε δήμου και κοινότητας κατανέμεται εσωτερικά στις διαθέσιμες τοποθεσίες ως προς την οικιστική χωρητικότητα και λαμβάνει υπόψη την ανάπτυξη των ζωνών σχεδιασμού σύμφωνα με τα υπάρχοντα Τοπικά Σχέδια και τη Δήλωση Πολιτικής της Υπαίθρου. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη που συμβάλλουν στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη και στη βελτιωμένη κινητικότητα, αλλά και μια σειρά από μειονεκτήματα που μπορεί να επηρεάσουν τη βιώσιμη κινητικότητα. Η περιοχή μπορεί να έχει πολλαπλά κέντρα δραστηριοτήτων, τα οποία επιτρέπουν στους κατοίκους να έχουν πρόσβαση σε ορισμένες ψυχαγωγικές υπηρεσίες σε μικρότερες αποστάσεις, προωθώντας έτσι το περπάτημα, το ποδήλατο και τις μικρότερες μετακινήσεις. Ωστόσο, η διασπορά των βασικών ή κρατικών υπηρεσιών θα αποθαρρύνει το περπάτημα και το ποδήλατο λόγω των μεγαλύτερων αποστάσεων από αυτές τις υπηρεσίες. Η προσέγγιση της διάσπαρτης ανάπτυξης εστιάζει στην εξάπλωση της αστικής ανάπτυξης σε ολόκληρη την πόλη, η οποία επίσης αντίκειται στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.

Σενάριο 1: «Συγκεντρωμένη Ανάπτυξη»

Η προσέγγιση της συγκεντρωμένης ανάπτυξης αναφέρεται στη στρατηγική που εστιάζει στην κατεύθυνση της αστικής ανάπτυξης και των δραστηριοτήτων προς τους δύο μεγάλους δήμους της περιοχής, τους Δήμους Παραλιμνίου και Αγίας Νάπας. Τέτοιες προσεγγίσεις οδηγούν συχνά σε πυκνούς αστικούς πυρήνες με υψηλή συγκέντρωση επιχειρήσεων, υπηρεσιών και πληθυσμού στις συγκεντρωμένες περιοχές. Η συγκεντρωμένη ανάπτυξη είναι πιθανό να οδηγήσει σε αυξημένη κυκλοφοριακή συμφόρηση, εξάρτηση από αυτοκίνητα και προκλήσεις στη διαχείριση της ζήτησης μεταφορών στις συγκεντρωμένες περιοχές. Η συγκέντρωση δραστηριοτήτων και υπηρεσιών, από την άλλη πλευρά, αναμένεται επίσης να αυξήσει την ενεργό κινητικότητα.

Σενάριο 2: «Πολυκεντρική Ανάπτυξη»

Αναφέρεται στην ανάπτυξη πολλαπλών κέντρων οικονομικής δραστηριότητας και συγκεντρώνεται στους τέσσερις δήμους που υπάρχουν στην επαρχία. Λαμβάνει επίσης υπόψη τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη δημιουργία των Νέων Δήμων Αγίας Νάπας (που θα ενσωματώσουν τον Δήμο Σωτήρας) και του νέου Δήμου Παραλιμνίου-Δερύνειας. Μια πολυκεντρική προσέγγιση ανάπτυξης στον σχεδιασμό των ΣΒΑΚ προσφέρει πολλά οφέλη για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αστικής κινητικότητας και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης στις πόλεις. Τα κέντρα μπορεί να έχουν τις δικές τους ευκαιρίες απασχόλησης, ανέσεις και υπηρεσίες. Εστιάζει στη δημιουργία διασυνδεδεμένων κόμβων που μειώνουν την ανάγκη για μεγάλα ταξίδια σε μια ενιαία κεντρική επιχειρηματική περιοχή. Η προσέγγιση της πολυκεντρικής ανάπτυξης μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μειωμένες αποστάσεις ταξιδιού και αυξημένη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, ειδικά εάν οι δημόσιες συγκοινωνίες μεταξύ των κέντρων είναι καλά σχεδιασμένες και αποτελεσματικές.

Αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων

Η συγκριτική αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε για τα τρία σενάρια κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένου του αντίκτυπου των σεναρίων χρήσης γης που προτείνονται. Τα αποτελέσματα του Μοντέλου Μεταφορών, τα οποία αντικατοπτρίζουν τον αντίκτυπο των σεναρίων χρήσης γης, βοηθούν περαιτέρω την αξιολόγηση στην καλύτερη κατανόηση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου και της βιωσιμότητας των τριών σεναρίων κινητικότητας.

Η αξιολόγηση έδειξε, όπως αναμενόταν ότι το Σενάριο BAU, που προτείνει τα λιγότερα μέτρα είναι πιθανό να έχει τον λιγότερο θετικό αντίκτυπο, ενώ το Σενάριο Βιώσιμης Ολοκληρωμένης Κινητικότητας, το οποίο προτείνει τα περισσότερα μέτρα κινητικότητας, έχει τις πιο θετικές επιπτώσεις. Μικρές πρόσθετες θετικές επιπτώσεις παρατηρήθηκαν για το Σενάριο Βιώσιμης Ολοκληρωμένης Κινητικότητας σε σύγκριση με το Σενάριο Βιώσιμης Ατομικής Κινητικότητας.

Τόσο η Πολυκεντρική όσο και η Συγκεντρωμένη προσέγγιση συμβάλλουν στη βιώσιμη αστική κινητικότητα μειώνοντας τη συμφόρηση, προωθώντας την ενεργή μεταφορά και ενισχύοντας τις επιλογές δημόσιας συγκοινωνίας. Επομένως, υποστηρίζουν τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, προωθούν την ενεργό κινητικότητα και δημιουργούν πιο ανθεκτικές και βιώσιμες πόλεις για το μέλλον.

Παρά τις οριακά καλύτερες επιδόσεις που καταδεικνύονται από το Μοντέλο Μεταφορών για το Σενάριο 3.1 (Σενάριο Βιώσιμης Ολοκληρωμένης Κινητικότητας / Συγκεντρωμένη Ανάπτυξη), είναι σημαντικό να τονιστεί ένας βασικός παράγοντας: το Πολυκεντρικό σενάριο ευθυγραμμίζεται πληρέστερα με το όραμα της Περιφέρειας σε σχέση με τη χρήση γης, όπως επισημαίνεται στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεων και το Τοπικό Σχέδιο της Επαρχίας Αμμοχώστου του 2020. Επιπλέον, το Πολυκεντρικό σενάριο λαμβάνει υπόψη την αναμενόμενη διαίρεση των Τοπικών Αρχών ως μέρος της επικείμενης Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενσωματώνοντας έτσι ένα πιο ολιστικό όραμα για την Περιφέρεια.

Επομένως, το Σενάριο 3.2 (Σενάριο Βιώσιμης Ολοκληρωμένης Κινητικότητας / Πολυκεντρική Ανάπτυξη) είναι το προτιμώμενο περιβαλλοντικά σενάριο, συμφωνώντας με την απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής σχετικά με το Σενάριο που θα αναπτυχθεί περαιτέρω και θα αποτελέσει το ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου.

Αξιολόγηση των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από την Υλοποίηση του ΣΒΑΚ

Μια εκτεταμένη αξιολόγηση των πιθανών σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να προκύψουν λόγω της εφαρμογής του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου (επιλεγμένο σενάριο), διεξήχθη σύμφωνα με την Οδηγία ΣΜΠΕ και την Εθνική Νομοθεσία. Τα αποτελέσματα συνοψίζονται παρακάτω:

Ποιότητα του Αέρα

Στην περιοχή μελέτης, τα οχήματα ιδιωτικής χρήσης είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα, μέσω της άμεσης εκπομπής καυσαερίων, λόγω των κινητήρων καύσης υδρογονανθράκων. Επιπρόσθετα, η σημερινή σύνθεση του στόλου οχημάτων αποτελείται κυρίως από παλαιά οχήματα που είναι λιγότερο φιλικά προς το περιβάλλον σε σχέση με τα πιο σύγχρονα.

Η εφαρμογή του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) θα έχει θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, καθώς οι προτεινόμενες στρατηγικές στοχεύουν στη μετάβαση από τη χρήση αυτοκινήτου σε πιο βιώσιμα και λιγότερο ρυπογόνα μέσα μεταφοράς, όπως οι Δημόσιες Συγκοινωνίες, το περπάτημα και η ποδηλασία.

Όσον αφορά τους βασικούς ρυπαντές, βάσει των αποτελεσμάτων του «Emissions Factors Toolkit» που χρησιμοποιήθηκε, σε σχέση με το Σενάριο Μη-παρέμβασης, η υλοποίηση των μέτρων που περιλαμβάνονται στο ΣΒΑΚ θα προκαλέσει γενική μείωση των εκπομπών και του συνολικού όγκου τους μέχρι το 2030. Ειδικότερα, προβλέπεται μείωση εκπομπών κατά 3,8% για τα NOX, ακολουθούμενη από μείωση 11,8% για τα PM2,5 και 12,1% για τα PM10.

Η επέκταση του ποδηλατικού δικτύου, καθώς και μέτρα που καθιστούν την ποδηλασία ασφαλέστερη και ελκυστικότερη σε αντίθεση με άλλους τρόπους μεταφοράς, μπορεί να οδηγήσει σε στροφή προς την ποδηλασία ως κύριο μέσο μεταφοράς. Ομοίως, η βελτίωση των υποδομών πεζών και η τροποποίηση του οδικού δικτύου, ειδικότερα στα αστικά κέντρα της Περιοχής Μελέτης, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μειωμένη χρήση αυτοκινήτων και, συνεπώς, σε βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Ο σχεδιασμός και η παροχή της βάσης για άλλα μέσα μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένης της βελτιστοποίησης των δρομολογίων λεωφορειακών γραμμών και της απλούστευσης και ενοποίησης των λεωφορειακών γραμμών, μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της αποδοτικότητας των μεταφορών και στη μείωση της διανυθείσας απόστασης, με αποτέλεσμα χαμηλότερες συνολικές εκπομπές από μηχανοποιημένα οχήματα, ενώ η βελτίωση της διαχείρισης της κυκλοφορίας με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μεταφορών γενικά θεωρείται επίσης μια στρατηγική που θα βοηθήσει σε αυτό.

Πέρα από τα προαναφερθέντα, η εφαρμογή της προσέγγισης πολυκεντρικής ανάπτυξης που προωθείται από το ΣΒΑΚ θα οδηγήσει σε πιο συμπαγή κέντρα μικτής χρήσης και ως εκ τούτου θα μειώσει την ανάγκη και τη συνολική απόσταση που πρέπει να διανυθεί για πρόσβαση σε καθημερινές και βασικές υπηρεσίες και άλλες ανέσεις. Όχι μόνο προωθούνται πιο οικολογικοί τρόποι μεταφοράς από το ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου, αλλά προτείνεται ένα πιο αποτελεσματικό και συνδεδεμένο δίκτυο, το οποίο επιτρέπει μεγαλύτερη εξάρτηση από αυτούς τους εναλλακτικούς τρόπους μεταφοράς και λιγότερη εξάρτηση από τα συμβατικά.
Ωστόσο, κατά την περίοδο υλοποίησης του ΣΒΑΚ, μπορεί να προκύψουν μικρές και προσωρινές αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα του αέρα, λόγω της χρήσης βαρέων οχημάτων και εξοπλισμού για την κατασκευή των προτεινόμενων υποδομών. Επιπλέον, θα πρέπει να κλείσουν δρόμοι και να γίνουν εκτροπές της κυκλοφορίας κατά τη μεταβατική περίοδο μέχρι την ολοκλήρωση όλων των έργων.

Συνεπώς, αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε συμφόρηση σε ορισμένες περιοχές, σε μεγαλύτερους χρόνους μετακίνησης και τελικά σε υψηλότερα επίπεδα εκπομπών καυσαερίων από τα αυτοκίνητα. Παρόλα αυτά, οι επιπτώσεις αυτές θα σταματήσουν να υφίστανται μετά την ολοκλήρωση και πλήρη λειτουργία του ΣΒΑΚ.

Κλιματικοί Παράγοντες

Στην Κύπρο, το 22% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αποδίδεται στις μεταφορές. Η απόσταση που διανύεται από ένα όχημα, ειδικά τα συμβατικά οχήματα, μπορεί επίσης να επηρεάσει τον όγκο των εκπομπών CO2 και επηρεάζεται από την αποτελεσματικότητα του δικτύου μεταφορών και των υποδομών στο σύνολό τους, καθώς και τα χαρακτηριστικά της υποδομής μεταφορών.

Οι προτάσεις του ΣΒΑΚ αποσκοπούν στην αύξηση της διαθεσιμότητας και της αποτελεσματικότητας των πιο βιώσιμων μέσων μεταφοράς και στην αποθάρρυνση της χρήσης του αυτοκινήτου, μέσω ολοκληρωμένης πολιτικής για τις Δημόσιες Συγκοινωνίες, τα δίκτυα και υποδομές περπατήματος και ποδηλασίας, τα τοπικά συστήματα πληροφόρησης για τις μετακινήσεις και την κυκλοφορία, και των μέτρων και πολιτικών στάθμευσης. Επιπρόσθετα, οι στρατηγικές του ΣΒΑΚ έχουν στόχο τη μείωση της απόστασης που διανύουν τα οχήματα και τη βελτιστοποίηση των διαδρομών εμπορευματικής κυκλοφορίας.

Τα αποτελέσματα του Μοντέλου Μεταφοράς δείχνουν ότι η χρήση του αυτοκινήτου αναμένεται να μειωθεί κατά 11,5% (σε σχέση με το Σενάριο Μη-παρέμβασης), φθάνοντας το 82,9%, έως το 2030. Παράλληλα, η μετάβαση σε πιο βιώσιμες δημόσιες συγκοινωνίες και ακόμη πιο πράσινους τρόπους μεταφοράς (περπάτημα και ποδηλασία) αναμένεται να αυξηθούν. Διάφορες προτάσεις του ΣΒΑΚ, λειτουργούν σε συνέργεια για να υποστηρίξουν τη μείωση της απόστασης που διανύουν τα οχήματα, από τη βελτίωση των δημόσιων συγκοινωνιών έως τη βελτιωμένη προσβασιμότητα και λειτουργικότητά τους. Τα προτεινόμενα μέτρα εμπορευματομεταφορών, καθώς και η χρήση ευφυών συστημάτων μεταφορών θα βελτιστοποιήσουν τη ροή της κυκλοφορίας, και θα μειώσουν επίσης τη συμφόρηση και τις διανυόμενες αποστάσεις.

Η εφαρμογή της προσέγγισης πολυκεντρικής ανάπτυξης που προωθείται από το ΣΒΑΚ θα οδηγήσει σε πιο συμπαγή κέντρα μικτής χρήσης όπου οι άνθρωποι θα κατοικούν και θα εργάζονται, μειώνοντας έτσι την ανάγκη και τη συνολική απόσταση που χρειάζεται να μετακινηθούν για να έχουν πρόσβαση σε καθημερινές και ουσιαστικές υπηρεσίες και άλλες ανέσεις. Τα αποτελέσματα του Μοντέλου Μεταφορών έδειξαν ότι η εφαρμογή του ΣΒΑΚ θα προκαλέσει μείωση κατά 11,6% περίπου στη διανυθείσα απόσταση αυτοκινήτου/οχήματος, σε σχέση με το Σενάριο «Μη-Παρέμβασης».

Συνολικά, η εφαρμογή του ΣΒΑΚ θα οδηγήσει σε σταδιακή μείωση των εκπομπών καυσαερίων, συμπεριλαμβανομένου του CO2. Η μείωση του όγκου των εκπομπών CO2 που έχει επίσης προσδιοριστεί με τη χρήση του Emissions Factor Toolkit, φτάνει το 7,68%, σε σχέση με το σενάριο «Μη-παρέμβασης» μέχρι το έτος 2030. Η μείωση αυτή δεν θεωρείται σημαντική σε σχέση με τον εθνικό δεσμευτικό στόχο για συνολική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου το 2030 κατά 32%, σε σχέση με τα επίπεδα του 2005.

Τα μέτρα που προτείνονται στο ΣΒΑΚ εφαρμόζονται κυρίως σε υφιστάμενες υποδομές ή σε μονοπάτια, στα οποία δε θα επέλθει σφράγιση. Βάσει του Χάρτη Επικινδυνότητας Πλημμύρας με μέση πιθανότητα (1 στα 100 χρόνια, Οδηγία για τους κινδύνους πλημμύρας 2007/60/ΕΚ), ορισμένες κυκλοφοριακές προτάσεις βρίσκονται εντός ή δίπλα στην Περιοχή Δυνητικού Σοβαρού Κινδύνου Πλημμύρας (ΠΔΣΚΠ) της Λίμνης Παραλιμνίου. Ωστόσο, το ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου δεν προτείνει νέες υποδομές σε περιοχές κινδύνου πλημμύρας και ως εκ τούτου δεν θέτει σε κίνδυνο την ακεραιότητα και την κανονική λειτουργία σε περίπτωση πλημμυρικού συμβάντος. Επιπλέον, νέες υποδομές εκτός των περιοχών κινδύνου πλημμύρας θα εφαρμοστούν κυρίως σε υπάρχοντα διαπερατά μονοπάτια και ποδηλατόδρομους και δεν θα επηρεάσουν τον κίνδυνο πλημμύρας.

Παρά τα περισσότερα μέτρα που εφαρμόζονται στις υπάρχουσες υποδομές, οι τρεις σταθμοί Park and Ride που προτείνονται θα απαιτήσουν σφράγιση εδάφους. Αν και αναμένεται αρνητικός αντίκτυπος, λόγω της επίδρασης της στεγανοποίησης του εδάφους στα μοτίβα αποστράγγισης, με τον κατάλληλο σχεδιασμό, και τη συμπερίληψη διαπερατών επιφανειών, αυτή η επίπτωση αναμένεται να μετριαστεί.

Κατά την περίοδο υλοποίησης του ΣΒΑΚ, οι εκπομπές από εργοτάξια καθώς και οι μεταβολές στις κυκλοφοριακές ροές λόγω πιθανού κλεισίματος οδών και εκτροπής της κυκλοφορίας, θα παρουσιάσουν προσωρινή μικρή αύξηση στις εκπομπές CO2, έως ότου οι προτάσεις του ΣΒΑΚ εφαρμοστούν / λειτουργήσουν πλήρως.
Παρά τις δυνητικές αρνητικές επιπτώσεις κατά την περίοδο των κατασκευαστικών εργασιών, η υλοποίηση του ΣΒΑΚ αναμένεται να έχει θετικό αντίκτυπο στο κλίμα της Περιοχής Μελέτης.

Έδαφος / Γεωλογία

Τα προτεινόμενα μέτρα ΣΒΑΚ προάγουν τους βιώσιμους τρόπους μεταφοράς. Η επικείμενη μείωση των μηχανοκινήτων και συνεπώς η μειωμένη ανάγκη για δημιουργία νέων δρόμων, αναμένεται να έχουν θετική επίδραση στο έδαφος και τη γεωλογία. Η μείωση στις αδιαπέραστες επιφάνειες επιτρέπει περισσότερη φυσική διείσδυση του νερού στο έδαφος, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην επαναφόρτιση των υπόγειων υδροφορέων και αποτρέποντας τη διάβρωση του εδάφους.

Επιπλέον, οι μειωμένες δραστηριότητες οδοποιίας θα περιορίσουν το φαινόμενο της συμπύκνωσης του εδάφους, η οποία περιορίζει την υδατοπερατότητα και τη διείσδυση του αέρα, έχοντας ως αποτέλεσμα τη διατήρηση της δομής του εδάφους.

Τα μέτρα ΣΒΑΚ σχετικά με την επέκταση του δικτύου ποδηλασίας επηρεάζουν ήδη υπάρχουσες χωμάτινες διαδρομές και αυτό μπορεί να επηρεάσει σε μικρό βαθμό το έδαφος και γεωλογία σε αυτές τις περιοχές. Για παράδειγμα, τα προτεινόμενα μέτρα ενδέχεται να προκαλέσουν συμπίεση του εδάφους, αυξημένη επιφανειακή απορροή και μικρή απώλεια βλάστησης. Μικρά επίπεδα διάβρωσης ενδέχεται να παρατηρηθούν κατά μήκος των ποδηλατοδρόμων και πεζοδρόμων.

Ωστόσο, αυτό μπορεί να αποφευχθεί με τον κατάλληλο σχεδιασμό και την ενσωμάτωση μέτρων ελέγχου της διάβρωσης, ενώ αναμένεται ότι θα οδηγήσει επίσης σε μακροπρόθεσμη βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης των περιοχών αυτών, όσον αφορά τα εδαφικά προβλήματα.

Αναφορικά με τις δυνητικές επιπτώσεις από την δημιουργία χώρων στάθμευσης (Park & Rides), η υλοποίηση τους σε περιοχές οι οποίες δεν είναι σφραγισμένες αναμένεται να προκαλέσει συμπίεση του εδάφους, επιφανειακή διάβρωση και επιφανειακή απορροή, αλλά και ρύπανση του εδάφους. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, οι προτεινόμενες υποδομές δικτύων Δημόσιων Συγκοινωνιών, πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων που θα δημιουργηθούν, αναμένεται να χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον υφιστάμενες οδικές υποδομές και ως εκ τούτου δεν αναμένεται να υπάρξουν επιπλέον εδαφικά προβλήματα κατά την εφαρμογή του σχεδίου.

Παρά τις μικρές αρνητικές επιπτώσεις στο έδαφος, η προώθηση του πολυκεντρικού μοντέλου χρήσης γης, αναμένεται να περιορίσει την περαιτέρω επέκταση της πόλης και τις τρέχουσες τάσεις της διάσπαρτης ανάπτυξης και να ενθαρρύνει ένα περισσότερο συμπαγές και καλύτερα οργανωμένο αστικό περιβάλλον.

Υδάτινοι Πόροι

Το ΣΒΑΚ προτείνει ποικίλες στρατηγικές βιώσιμης μεταφορά βάσει παρόμοιων στρατηγικών που υιοθετήθηκαν σε άλλες χώρες και επίσης βάσει των τοπικών στρατηγικών που μπορούν να εφαρμοστούν. Ωστόσο, αυτές οι στρατηγικές και οι υποδομές που προτείνονται μεταξύ άλλων μπορούν να επιφέρουν τόσο θετικές αλλά και αρνητικές επιπτώσεις στους υδάτινους πόρους.

Πιο συγκεκριμένα, οι υδάτινοι πόροι ρυπαίνονται με δύο διαφορετικούς τρόπους: είτε λόγω ρύπων που απορρέουν απευθείας στο έδαφος και στην συνέχεια μεταφέρονται τα υπόγεια συστήματα υδροφορέων, είτε λόγω αέριων ρύπων που εναποτίθενται στο έδαφος. Ωστόσο, καθώς τα αυτοκίνητα είναι το πλέον ρυπογόνο μηχανοκίνητο μέσο μεταφοράς, τα επίπεδα ρύπων λόγω κυκλοφορίας είναι σημαντικά υψηλότερα σε αστικές περιοχές όπως το Παραλίμνι και η Αγία Νάπα παρά σε αγροτικές περιοχές.

Οι ρύποι απορροής που προέρχονται από τα οχήματα περιλαμβάνουν σωματίδια και βαρέα μέταλλα από τις εκπομπές καυσαερίων, χαλκό από τα τακάκια φρένων, εναποθέσεις από φθορά ελαστικών και ασφάλτου, καθώς και διαρρέουσες ποσότητες λαδιού, γράσου, αντιψυκτικού υγρού και καθαριστικών. Famagusta.News Έμμεσα, τα οχήματα συμβάλλουν επίσης στη ρυπασμένη απορροή μεταφέροντας στερεά από χώρους στάθμευσης, εργοτάξια, γεωργικές εκτάσεις και χωματόδρομους.
Η κατασκευή υποδομών όπως δρόμοι, πεζοδρομία, χώροι στάθμευσης, τερματικοί σταθμοί θα δημιουργήσει αδιαπέραστες επιφάνειες που μπορούν έμμεσα να επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα του νερού με διάφορους τρόπους όπως:

• Πρόκληση ρύπανσης λόγω της επιφανειακής απορροής, η οποία μπορεί να καταλήξει σε ποτάμια ή στη θάλασσα εάν δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
• Πρόκληση επιφανειακής απορροής, η οποία μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μεγάλων ποσοτήτων όμβριων υδάτων, στον αυξημένο κίνδυνο πλημμύρας και στην αυξημένη διάβρωση.
• Χαμηλότερες τιμές επαναφοράς για τα υπόγεια ύδατα, λόγω της σφράγισης του εδάφους.

Τα μέτρα μεταφορών που προτείνονται στο ΣΒΑΚ (τα οποία ενσωματώνουν ως επί το πλείστο πεζοδρόμους και ποδηλατοδρόμους) θα υλοποιηθούν κυρίως σε υφιστάμενους δρόμους και συνεπώς δεν θα επηρεάσουν άμεσα την ποιότητα των υδάτων.

Η κατασκευή των Park and Rides και των χώρων στάθμευσης θα έχει ως αποτέλεσμα την σφράγιση του εδάφους η οποία μπορεί να μειώσει την ικανότητα αποστράγγισης του εδάφους. Εντούτοις, εάν γίνει η υπόθεση ότι θα ενσωματωθούν στον σχεδιασμό τα Αειφόρα Συστήματα Αποχέτευσης Ομβρίων Υδάτων (ΑΣΑΟ) όπως η δημιουργία απορροφητικών λάκκων και η χρήση διαπερατών υλικών, η ποιότητα του νερού δεν θα επηρεαστεί αρνητικά όμως πιθανόν να βελτιωθεί. Επιπλέον, η ποιότητα των επιφανειακών απορροών πιθανόν βελτιωθεί λόγω της απαγόρευσης της χρήση αυτοκινήτου και της προώθησης χρήσης ποδηλατοδρόμων και πεζοδρόμων για τις μετακινήσεις.

Επίσης, η ενθάρρυνση της χρήσης ποδηλάτου από περισσότερα άτομα και η ταυτόχρονη μείωση της χρήσης ιδιωτικών αυτοκινήτων θα μειώσει τους αέριους ρύπους και άλλες απορροές όπως λάδια, γράσα κλπ. Ως απόρροια της μειωμένης χρήσης των αυτοκινήτων και συνεπώς της μειωμένης παραγωγής ρυπασμένων απορροών, η ποιότητα των υδάτινων πόρων δύναται να βελτιωθεί σημαντικά. Επιπρόσθετα, η προσθήκη νέων ποδηλατοδρόμων κατά μήκος της λίμνης Παραλιμνίου, του φράγματος Άχνας και του ποταμού Λιοπετρίου δεν θα επηρεάσουν τους υδάτινους πόρους αφού θα αξιοποιηθούν υφιστάμενοι χωμάτινοι δρόμοι / μονοπάτια.
Συμπερασματικά και με βάση όλα τα πιο πάνω, δεν αναμένονται σημαντικές αλλαγές στην ποιότητα του νερού. Αντιθέτως, η ποιότητα των υδάτινων πόρων αναμένεται ότι θα βελτιωθεί με τη χρήση αειφόρων συστημάτων αποχέτευσης όμβριων υδάτων, τα οποία θεωρείται ότι θα εφαρμοστούν τουλάχιστον σε περιοχές οι οποίες ενδέχεται να επηρεαστούν οι υδάτινοι πόροι.

Πανίδα, Χλωρίδα και Βιοποικιλότητα

Η περιοχή μελέτης φιλοξενεί πληθώρα περιοχών πλούσιων σε βιοποικιλότητα όπως χώροι πρασίνου, δάση, πάρκα, περιοχές που ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000, περιοχές με ποικίλους οικοτόπους και περιοχές όπου εντοπίζονται είδη χλωρίδας του Κόκκινου Βιβλίου της Χλωρίδας της Κύπρου.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Emissions Factor Toolkit για τις εκπομπές αέριων ρύπων, η εφαρμογή του Σχεδίου αναμένεται να οδηγήσει στη μείωση των εκπομπών CO2, το οποίο αποτελεί το κυριότερο αέριο που παράγεται από τα μηχανοκίνητα οχήματα. Προκειμένου η μειωθεί η συχνότητα χρήσης των συγκεκριμένων οχημάτων, το Σχέδιο προτείνει την δημιουργία ή την βελτίωση των υποδομών δημόσιας συγκοινωνίας και την προώθηση του περπατήματος και της χρήσης ποδηλάτου.

Επίσης, ο θόρυβος στην περιοχή μελέτης αναμένεται να μειωθεί εξαιτίας της μετάβασης από τη χρήση αυτοκινήτου σε άλλες πιο βιώσιμες μορφές μεταφοράς, όπως η χρήση δημόσιων συγκοινωνιών, ποδηλασίας και πεζοδρόμων.

Συμπληρωματικά, η προώθηση του πολυκεντρικού μοντέλου χρήσης γης θα είναι επωφελής για το φυσικό περιβάλλον στην περιοχή, καθώς προβλέπει ότι θα περιοριστούν οι τρέχουσες τάσεις της διάσπαρτης ανάπτυξης και της διατάραξης των σημαντικών οικοτόπων λόγω ανθρωπογενών επιδράσεων. Επιπλέον, η διατάραξη των άγριων ειδών από την ανθρώπινη παρουσία, ο θόρυβος και η φωτορύπανση θα μειωθούν, καθώς η νέα ανθρωπογενής δραστηριότητα θα περιορίζεται γενικά εντός / πλησίον των προτεινόμενων πυρήνων.

Τα μέτρα του ΣΒΑΚ προτείνουν όπως αξιοποιηθούν υφιστάμενοι δρόμου και διαδρομές, και επομένως δεν αναμένεται αν επηρεαστούν σημαντικές περιοχές οικοτόπων ή περιοχές που απαντώνται είδη χλωρίδας του αναφέρονται το Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου ή είδη άγριας πτηνοπανίδας. Ωστόσο εξαιρέσεις αποτελούν (i) τμήματα των προτεινόμενων ποδηλατικών διαδρομών διέρχονται εντός περιοχής Natura και (ii) για τα Park and Rides και για ορισμένες από τις προτεινόμενες στάσεις λεωφορείων ενδέχεται να απαιτηθεί αποκοπή δέντρων.

Αφενός, η υλοποίηση του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας θα επηρεάσει αρνητικά μεμονωμένα χλωριδικά άτομα και οικοτόπους, αφετέρου η μείωση των αέριων ρύπων, του θορύβου και της φωτορύπανσης θα έχει γενικά θετικό αντίκτυπο στην βιοποικιλότητα της περιοχής μελέτης.

Υλικά Αγαθά

Αρχικά, το υφιστάμενο οδικό δίκτυο της περιοχής μελέτης χρησιμοποιείται κυρίως από αυτοκίνητα, με περιορισμένη χρήση από τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και από άλλα βιώσιμα μέτρα όπως το περπάτημα και η ποδηλασία. Επομένως, παρατηρείται η έλλειψη ενός ολοκληρωμένου οδικού δικτύου, δρόμων, πεζόδρομων, ποδηλατοδρόμων, το οποίο να προωθεί τα βιώσιμα μέτρα μεταφορά όπως οι δημόσιες συγκοινωνίες.

Το ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου στοχεύει στην ολιστική βελτίωση των τρόπων μετακίνησης της περιοχής μελέτης και στην ολική μετάβαση προς πιο «πράσινα» μέσα μεταφοράς. Πιο συγκεκριμένα, η εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων αναμένεται να έχουν θετικό αντίκτυπο όσο αφορά τον αριθμό / μήκος του υφιστάμενου οδικού δικτύου και των υποδομών που εξυπηρετούν τις ανάγκες των Δημόσιων Συγκοινωνιών. Οι προτεινόμενες αυτές αναβαθμίσεις και προσθήκες αναφέρονται σε επεκτάσεις των πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων ως μέσο προώθησης και δημιουργίας ενός βιώσιμου ολοκληρωμένου οδικού δικτύου το οποίο θα τηρήσει όλες τις υψηλές προδιαγραφές σχεδιασμού.

Συμπληρωματικά, τα μέτρα που προτείνονται στο ΣΒΑΚ επιδιώκουν στην μείωση της χρήσης του ιδιωτικού αυτοκινήτου και στην υιοθέτηση βιώσιμων τρόπων μεταφοράς όπως η χρήση Δημόσιων Συγκοινωνιών, περπάτημα και χρήση ποδηλάτου. Για παράδειγμα, η ρυμοτομία και η μείωση των οδοστρωμάτων υπέρ των πεζών στα αστικά κέντρα όπως το κέντρο του Παραλιμνίου, στοχεύει στην εξάλειψη των δρόμων με μοναδική χρήση από αυτοκίνητα και παράλληλα στοχεύει στην επέκταση του δικτύου ποδηλασίας. Επίσης, η πεζοδρόμηση σε συνδυασμό με τον περιορισμό της όδευσης για μηχανοκίνητα οχήματα και ειδικότερα για βαρέα φορτηγά σε συγκεκριμένους δρόμους έχει ως στόχο την προώθηση της χρήσης των ποδηλατοδρόμων και πεζόδρομων καθώς η περιοχή μελέτης θα αποφορτιστεί σημαντικά από την αυξημένη κυκλοφορίας μηχανοκίνητων οχημάτων.

Επιπλέον, η αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών που χρησιμοποιούν τα λεωφορεία και η προσθήκη νέων διαδρομών για λεωφορεία θα οδηγήσει σε ένα πιο αξιόπιστο και αποτελεσματικό σύστημα δημόσιας συγκοινωνίας σε συνδυασμό με την εφαρμογή των έξυπνων συστημάτων μεταφοράς και την υιοθέτηση πολιτικών για στάθμευση και την περιορισμένη πρόσβαση των αυτοκινήτων στους κεντρικούς αστικούς πυρήνες.

Επίσης, αναμένεται ότι όλα τα έργα μεταφορών που θα προταθούν από το ΣΒΑΚ θα υλοποιηθούν

χρησιμοποιώντας σύγχρονο και βιώσιμο σχεδιασμό, τεχνικές κατασκευής και υλικά σύμφωνα με τις απαιτούμενες προδιαγραφές Ως εκ τούτου, θεωρείται ότι η αύξηση του αριθμού και της διάρκειας των νέων έργων μεταφορών εντός της περιοχής μελέτης θα οδηγήσει σε γενική αύξηση της ποιότητας και της διάρκειας ζωής του οδικού δικτύου, μειώνοντας ταυτόχρονα την ανάγκη και τη συχνότητα συντήρησης.

Οι στρατηγικές που προτείνονται στο ΣΒΑΚ στοχεύουν στην επίτευξη της πολυκεντρικής ανάπτυξης της περιοχής μελέτης, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των πολιτών και προωθώντας την χρήση βιώσιμων τρόπων μεταφοράς. Επομένως, συνολικά η εφαρμογή του ΣΒΑΚ θα οδηγήσει σε σημαντικές θετικές επιπτώσεις στα Υλικά Αγαθά εντός της περιοχής μελέτης.

Τοπίο

Επί του παρόντος η χρήση μηχανοκίνητων και οι παρούσες υποδομές, καταλαμβάνουν πολύτιμη γη στους πυρήνες των κοινοτήτων, δημιουργούν κυκλοφοριακή συμφόρηση, προκαλούν υψηλά επίπεδα θορύβου και υποβαθμίζουν την ποιότητα του αέρα. Τα προαναφερόμενα απειλούν το τοπίο της περιοχής μελέτης, μειώνοντας της ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος.

Οι διάφορες συνιστώσες του ΣΒΑΚ θα λειτουργήσουν συνεργιστικά για να βελτιώσουν την υφιστάμενη υποδομή μεταφορών και στον αστικό ιστό, αλλά και στα φυσικά χαρακτηριστικά του τοπίου, συμβάλλοντας έτσι στην αποκατάσταση και στη σωρευτική βελτίωση του τοπικού χαρακτήρα του τοπίου.

Το ΣΒΑΚ προτείνει αναβαθμίσεις και επεκτάσεις των υποδομών μεταφορών σύμφωνα με τυποποιημένες και υψηλής ποιότητας σχεδιαστικές προδιαγραφές, με έμφαση στις Δημόσιες Συγκοινωνίες, το περπάτημα και την χρήση ποδηλάτου. Όπως προτείνεται από την τακτική αστικοποίηση, ένας σύγχρονος και αποτελεσματικός τρόπος επαναπροσδιορισμού και επανασχεδιασμού του τοπίου είναι να γίνει πιο ανθρωποκεντρικό. Famagusta.News Επιπλέον, συνεισφέρει στη διαμόρφωση της οπτικής εικόνας μιας βιώσιμης, ελκυστικής και ασφαλούς περιοχής. Τέλος, ο σωστά σχεδιασμένος οδικός φωτισμός, κατά τις νυχτερινές ώρες, μπορεί να δημιουργήσει την επιθυμητή ατμόσφαιρα και να βελτιώσει την εμφάνιση των δρόμων, παρέχοντας παράλληλα την αίσθηση ασφάλειας.

Επιπρόσθετα, το ΣΒΑΚ προτείνει την πεζοδρόμηση εμπορικών δρόμων στους πυρήνες των Δήμων και κοινοτήτων, σε συνδυασμό με τον περιορισμό της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας σε επιλεγμένες περιοχές. Ο συνδυασμός πεζών και εμπορικών δρόμων σε επίπεδο κοινότητας θα συμβάλει στη βελτίωση της ζωντάνιας των ιστορικών και πολιτιστικών περιοχών, προωθώντας περαιτέρω τη διατήρηση και την ανάπτυξη του αστικού τοπίου. Εκτός από τα σχέδια πεζοδρόμησης, ορισμένες από τις επεκτάσεις του ποδηλατικού δικτύου θα υλοποιηθούν κοντά σε περιοχές Natura 2000 και ως εκ τούτου ντόπιοι και τουρίστες θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν ποδήλατο και ταυτόχρονα να εκτιμήσουν το παρθένο και φυσικό τοπίο.

Όσον αφορά τις εφαρμοσμένες Πρόνοιες Πολιτικής, που προωθούνται από τα Τοπικά Σχέδια και τη Δήλωση Πολιτικής που διέπουν το σχεδιαστικό πλαίσιο της περιοχής μελέτης, έχουν οδηγήσει σε διάσπαρτη ανάπτυξη με ισχυρή εξάρτηση στα αυτοκίνητα. Αυτό είχε γενικά ως αποτέλεσμα την εισβολή ή την καταπάτηση κατοικημένων περιοχών εντός ή κοντά στη γύρω αγροτική περιοχή και την ακτογραμμή, με επιπτώσεις στην ποιότητα και τη γραφική αξία του φυσικού περιβάλλοντος. Κατά συνέπεια, η προώθηση του πολυκεντρικού μοντέλου χρήσης γης που υποστηρίζεται από το προτεινόμενο σενάριο, μπορεί να περιορίσει την περαιτέρω επέκταση της πόλης και να ενθαρρύνει ένα πιο συμπαγές και καλύτερα οργανωμένο αστικό περιβάλλον. Μια τέτοια προσέγγιση σε συνδυασμό με το προτεινόμενο σενάριο κινητικότητας, θα οδηγήσει σε καλύτερης ποιότητας βιώσιμα αστικά τοπία, σύμφωνα με τον αισθητικά πιο επιθυμητό χαρακτήρα των ιστορικών κέντρων της πόλης, και των γύρω δήμων/κοινοτήτων, περιορίζοντας παράλληλα τις περαιτέρω επιπτώσεις στο φυσικό τοπίο.

Ωστόσο, οι πιθανές προσθήκες πινακίδων και άλλων υποδομών στους προτεινόμενους ποδηλατόδρομους, μπορεί να επηρεάσει το τοπίο της περιοχής. Επιπλέον, η εύκολη πρόσβαση των τοποθεσιών Natura 2000 θα οδηγήσει ενδεχομένως σε υψηλότερα επίπεδα ρύπανσης που προκαλούνται από την ανεξέλεγκτη διάθεση απορριμμάτων. Ομοίως, η εφαρμογή των Park & Rides απειλεί τους υπάρχοντες ανοιχτούς χώρους και μπορεί να επηρεάσει δυνητικά το τοπίο, ειδικά εάν ο σχεδιασμός τους δεν είναι σχετικός με το υπάρχον αρχιτεκτονικό στυλ και τον χαρακτήρα της περιοχής. Ωστόσο, τα προαναφερθέντα δεν αναμένεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο τοπίο, δεδομένου ότι θα σχεδιαστούν σύμφωνα με τις αρχές βιωσιμότητας, ενισχύοντας παράλληλα το τοπίο.

Συνολικά, η υλοποίηση του ΣΒΑΚ θα έχει σημαντική θετική επίδραση στο τοπίο της περιοχής μελέτης.

Δομημένο Περιβάλλον και Χωροταξικός Σχεδιασμός

Σαν σύνολο, το ΣΒΑΚ θα έχει ισχυρή άμεση επίδραση στη διαθεσιμότητα των βιώσιμων μέσων μεταφοράς και στην ποιότητα των υποδομών μεταφοράς. Αυτό θα οδηγήσει σε βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών δημοσίων μεταφορών, σε ασφαλές και ολοκληρωμένο ποδηλατικό δίκτυο και στην βελτίωση της εμπειρίας περπατήματος με βελτιωμένη ορατότητα, ζώνες χαμηλής ταχύτητας και πεζόδρομους χωρίς αυτοκίνητα.

Τα μέτρα που προτείνονται από το ΣΒΑΚ, θα οδηγήσουν στην κατάληψη λιγότερου χώρου από μηχανοκίνητα οχήματα και στην κατάληψη περισσότερου χώρου των δρόμων από άλλα μέσα. Παράλληλα, τα έργα πεζοδρομοποίησης σε συνδυασμό με τις διαμορφωμένες περιοχές που ενδέχεται να δημιουργηθούν στο πλαίσιο των προτεινόμενων έργων υποδομής, θα βελτιώσουν τη συνδεσιμότητα και θα αυξήσουν τη διαθεσιμότητα δημόσιων ανοικτών χώρων.

Επιπλέον, η εφαρμογή εγκαταστάσεων στάθμευσης και βόλτας και η κατάργηση της στάθμευσης στο δρόμο μπορεί να οδηγήσει σε πιο αποτελεσματική χρήση γης στις αστικές περιοχές. Αντί για μεγάλους χώρους στάθμευσης εντός της πόλης, που καταναλώνουν πολύτιμο χώρο και συμβάλλουν στις επιπτώσεις των θερμικών νησίδων, προτείνεται η δημιουργία των Park&Rides, τα οποία βρίσκονται συνήθως στα προάστια όπου η γη είναι πιο διαθέσιμη. Αυτό βοηθά στη διατήρηση των χώρων πρασίνου και μειώνει την αστική εξάπλωση.

Τα Σχέδια Ανάπτυξης περιέχουν πολιτικές που προσπαθούν να αποτρέψουν τη διάσπαρτη ανάπτυξη και να αυξήσουν την πληθυσμιακή πυκνότητα, ώστε να επιτευχθεί βιώσιμη κινητικότητα. Αν και οι κύριες πολιτικές μεταφορών των Σχεδίων Ανάπτυξης αναφέρουν ότι προωθούν πολιτικές βιώσιμων μεταφορών, όπως η αποθάρρυνση της άσκοπης επέκτασης οικιστικών και άλλων αναπτυξιακών ζωνών, τα γενναιόδωρα πρότυπα στάθμευσης και η προώθηση της οδικής ανάπτυξης συγκρούονται με τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας. Αυτές οι συγκρούσεις έχουν δημιουργήσει μια διάσπαρτη αστική περιοχή με ισχυρή εξάρτηση από τα αυτοκίνητα. Αυτή η πολιτική ίσως χρειαστεί να επανεξεταστεί ώστε να προωθηθεί η ανάπτυξη συμβατών μικτών χρήσεων γης, που θα περιορίσουν την απόσταση και το χρόνο ταξιδιού. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται νέο Τοπικό Σχέδιο για την κάλυψη των περιοχών Δερύνειας, Παραλιμνίου και Αγίας Νάπας.

Το γεγονός ότι για την εκπόνηση του ΣΒΑΚ πραγματοποιήθηκε μια συμμετοχική διαδικασία με το κοινό και με βασικά ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των μελών του Τμήματος Πολεοδομίας και Διοίκησης, συμβάλλει περαιτέρω στην ομαλή ενσωμάτωση των συστάσεων του ΣΒΑΚ στα Σχέδια Ανάπτυξης. Το ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου και τα ισχύοντα Σχέδια Ανάπτυξης έχουν πολλά κοινά και αμφότερα ακολουθούν τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Ως εκ τούτου, το ΣΒΑΚ μπορεί να θεωρηθεί ως συμπληρωματικό έγγραφο των Σχεδίων Ανάπτυξης της περιοχής, καθώς προσθέτει βάθος, ενισχύει και επικαιροποιεί τις υφιστάμενες σχεδιαστικές πολιτικές, και παρέχει εργαλεία για την καθοδήγηση της επερχόμενης αναθεώρησης των Σχεδίων Ανάπτυξης.

Η προτεινόμενη πολυκεντρική αστική ανάπτυξη θα συμβάλει άμεσα στην ενίσχυση των οφελών των προτεινόμενων κυκλοφοριακών πολιτικών. Μέσω της συγκέντρωσης της πληθυσμιακής ανάπτυξης σε συγκεκριμένα αστικά και περιαστικά κέντρα, το ΣΒΑΚ θα ενισχύσει το υφιστάμενο δομημένο περιβάλλον, θα μειώσει την απόσταση μετακίνησης και θα αποθαρρύνει την ανεξέλεγκτη αστική εξάπλωση.

Τα πιο πάνω θα εξασφαλίσουν ότι η περιοχή θα επωφεληθεί από τη μεγαλύτερη διαθεσιμότητα των επιλογών μετακίνησης και την ποιοτική υποδομή μεταφορών, που είναι καλά ενσωματωμένα στο δομημένο περιβάλλον.

Πολιτιστική, Αρχαιολογική, Αρχιτεκτονική και Φυσική Κληρονομιά

Το επίπεδο πρόσβασης σε χώρους αξιόλογης πολιτιστικής, αρχαιολογικής, αρχιτεκτονικής και φυσικής κληρονομιάς θα βελτιωθεί άμεσα από την εφαρμογή του ΣΒΑΚ. Ιδιαίτερα, οι προτάσεις για τα δίκτυα ποδηλασίας, πεζών και δημόσιων συγκοινωνιών, θα επιτρέψουν σε περισσότερους ανθρώπους να μετακινούνται με ταχύ, ασφαλή και άνετο τρόπο στους προαναφερθέντες χώρους, εξασφαλίζοντας ότι όλοι αυτοί οι χώροι είναι πιο προσιτοί για όλες τις ηλικίες και κοινωνικές ομάδες και όχι μόνο αποκλειστικά για τους ιδιοκτήτες αυτοκινήτων.

Επιπλέον, το ποδηλατικό δίκτυο και τα έργα πεζοδρομοποίησης που προτείνονται θα ενισχύσουν το περιβάλλον τέτοιων χώρων και θα κάνουν τις επισκέψεις πιο ευχάριστες. Οι προτεινόμενες υποδομές μπορούν επίσης να σχεδιαστούν έτσι ώστε να ελαχιστοποιούν τη συμπίεση και τη διάβρωση του εδάφους, διατηρώντας το ευαίσθητο τοπίο και τα αρχαιολογικά χαρακτηριστικά. Τα μέτρα και οι πολιτικές στάθμευσης, καθώς και οι τροποποιήσεις του οδικού δικτύου προς όφελος των υποδομών για ποδηλάτες και πεζούς και η βελτίωση του δικτύου των Δημόσιων Συγκοινωνιών, προωθούν περαιτέρω τους βιώσιμους τρόπους μεταφοράς. Αυτά θα κάνουν την εμπειρία επίσκεψης πιο ασφαλή και ευχάριστη.

Η μείωση της παρουσίας αυτοκινήτων και ο προτεινόμενος σχεδιασμός του δομημένου περιβάλλοντος που είναι προσανατολισμένος προς την πεζή μετακίνηση ενδέχεται να προσελκύσουν στην περιοχή πολιτιστικές επενδύσεις από εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς. Famagusta.News Συμπερασματικά, οι βιώσιμοι τρόποι μεταφοράς προσφέρουν έναν πιο περιεκτικό και προσβάσιμο τρόπο για τους ανθρώπους να εξερευνήσουν τοποθεσίες πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς. Ως αποτέλεσμα, είναι πιθανό ότι οι τοποθεσίες θα αυξήσουν τα έσοδα και τον αριθμό των επισκεπτών τους, γεγονός που επίσης στη συνέχεια θα υποκινήσει και θα οδηγήσει σε περισσότερα κεφάλαια για την προστασία, την προώθηση και την αποκατάστασή τους.

Ως έμμεσο και δευτερεύον αποτέλεσμα των πολιτικών του ΣΒΑΚ, η προστασία των τοπίων πολιτιστικής, αρχαιολογικής, αρχιτεκτονικής και φυσικής κληρονομιάς θα βελτιωθεί μακροπρόθεσμα. Αυτό συμβαίνει επειδή η μείωση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων και η στροφή προς λιγότερο ρυπογόνα μέσα μεταφορών (δημόσιες συγκοινωνίες, περπάτημα και ποδηλασία), θα οδηγήσουν σε επακόλουθη μείωση των ρύπων που προκαλούν όξινη βροχή (διοξείδιο του θείου και άζωτο), η οποία καταστρέφει σημαντικούς πολιτιστικούς και ιστορικούς υπαίθριους χώρους.

Συνολικά, η υλοποίηση του ΣΒΑΚ θα έχει σημαντική θετική επίδραση στην Πολιτιστική, Αρχαιολογική, Αρχιτεκτονική και Φυσική Κληρονομιά της περιοχής μελέτης.

Κοινωνικό-οικονομικό Περιβάλλον

Το σύνολο των μέτρων που προτείνεται από το ΣΒΑΚ αναμένεται να ενισχύσει τις ευκαιρίες απασχόλησης και θα προσελκύσει περισσότερες επιχειρηματικές δυνατότητες. Αναλυτικότερα, οι βελτιωμένες εγκαταστάσεις διέλευσης πεζών, η βελτιωμένη ορατότητα στις οδικές διασταυρώσεις και ο ενισχυμένος φωτισμός για τους πεζούς, έμμεσα και μακροπρόθεσμα θα οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των επισκεπτών και προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων. Επιπλέον, η μείωση της έντονης παρουσίας των ιδιωτικών οχημάτων, θα προσφέρει περισσότερο χώρο για τους πεζούς, κάνοντας τις κεντρικές περιοχές περισσότερο προσβάσιμες και καλύτερα συνδεδεμένες. Famagusta.News Η θετική ενίσχυση αυτής της εικόνας των κεντρικών περιοχών, διασφαλίζει ότι τα κέντρα θα είναι ευχάριστα για περιπάτους, ασφαλέστερα και πιο προσβάσιμα για όλους. Αυτό θα ενθαρρύνει επίσης τους ανθρώπους να επισκεφθούν τις κεντρικές περιοχές σε πιο τακτική βάση.

Επιπλέον, η βελτιωμένη ελκυστικότητα αυτών των περιοχών, η διαθεσιμότητα ασφαλών και προσιτών βιώσιμων ταξιδιωτικών επιλογών, σε συνδυασμό με νέες επενδυτικές ευκαιρίες θα βοηθήσουν στην αύξηση του αριθμού των τουριστών στην περιοχή, αυξάνοντας περαιτέρω την εμπορική αγορά.

Βιώσιμη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη αναμένεται επίσης από τη βελτίωση και τον επανασχεδιασμό του δικτύου των Δημοσίων Συγκοινωνιών. Αυτό μπορεί να προσφέρει έμμεσα την ευκαιρία στους ανθρώπους για ελεύθερη κινητικότητα, ενώ προηγουμένως έπρεπε να βασίζονται σε άλλους για να ταξιδεύουν. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι μείωση του χρόνου ταξιδιού ή/και αντικατάσταση του χρόνου ταξιδιού με αυτοκίνητο με βιώσιμα μέσα μεταφοράς, θα επιτρέψει στους εργαζόμενους να έχουν μια πιο παραγωγική καθημερινή ρουτίνα.

Επιπρόσθετα, το ΣΒΑΚ θα προσφέρει καλύτερη πρόσβαση σε αυτά τα κέντρα μέσω των εργαλείων πολεοδομικού σχεδιασμού (προτεινόμενο πολυκεντρικό σενάριο) και των μέτρων μεταφοράς, επιτρέποντας στους ανθρώπους που είχαν αναγκαστεί να χρησιμοποιούν αυτοκίνητο στο παρελθόν, να μετακινούνται στο κέντρο της πόλης με εναλλακτικά μέσα ή να ζουν κοντά στις υπηρεσίες, μειώνοντας τις μηνιαίες δαπάνες μεταφοράς τους.

Τα συνολικά μέτρα και δράσεις του ΣΒΑΚ θα έχουν άμεσο θετικό αντίκτυπο στο μερίδιο των επιλογών μεταφορών για όλες τις ομάδες του πληθυσμού, με αποτέλεσμα τη μείωση της χρήσης αυτοκινήτου και την αύξηση της χρήσης μέσων μαζικής μεταφοράς, εναλλακτικών επιλογών περπατήματος και ποδηλασίας οι οποίες είναι ασφαλέστερες, πιο άνετες, φθηνότερες και πιο προσιτές για όλες τις πληθυσμιακές ομάδες.

Πληθυσμός, Ανθρώπινη Υγεία και Ποιότητα Ζωής

Συλλογικά, οι στρατηγικές του ΣΒΑΚ θα έχουν πολλαπλές θετικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής και την υγεία των ντόπιων. Οι προτεινόμενες πολιτικές και μέτρα θα έχουν ως αποτέλεσμα την άμεση βελτίωση της διαθεσιμότητας ανοιχτών χώρων πρασίνου, την ποιότητα και τη συνεκτικότητα των υφιστάμενων δικτύων πεζών και ποδηλατικών δικτύων και θα ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να περπατούν και να κυκλοφορούν περισσότερο, προωθώντας τις ενεργές μεταφορές και παρέχοντας δημόσιους χώρους όπου οι ντόπιοι μπορούν να χαλαρώσουν, να ασκηθούν, να ανακουφιστούν από το άγχος και να αλληλοεπιδράσουν με άλλους.

Επίσης, η ποδηλασία και το περπάτημα μπορούν να βελτιώσουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία και να μειώσουν τις πιθανότητες εμφάνισης προβλημάτων υγείας.

Η βελτίωση της οδικής ασφάλειας είναι βασικός στόχος του ΣΒΑΚ και με την εφαρμογή του, οι ζώνες χαμηλής ταχύτητας, οι πεζοδρομοποιήσεις, οι κατασκευαστικές προδιαγραφές των πεζοδρομίων, το ολοκληρωμένο ποδηλατικό δίκτυο και η οργανωμένη διαχείριση στάθμευσης θα έχουν άμεση θετική επίπτωση στην κυκλοφοριακή ασφάλεια. Ομοίως, τα μέτρα έξυπνων συστημάτων μεταφοράς μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον χρόνο που δαπανάται μέσα στα οχήματα και να μειώσουν τοπικά το επίπεδο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Αυτό το μέτρο μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας σημασία για την ανθρώπινη υγεία ιδιαίτερα την καλοκαιρινή περίοδο όπου περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν το οδικό δίκτυο.

Τα μέτρα για τις Δημόσιες Συγκοινωνίες στοχεύουν στην εξάλειψη των ανισορροπιών στις τρέχουσες υπηρεσίες και στον επανασχεδιασμό ενός αποτελεσματικού δικτύου μεταφορών. Αναμένεται ότι ένα αποτελεσματικό δίκτυο Δημόσιων Συγκοινωνιών, θα συμβάλει στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και συνεπώς στην εξάλειψη των εκπομπών CO2. Τέτοια μέτρα αναμένεται να βελτιώσουν την ποιότητα του αέρα και να αυξήσουν την κινητικότητα και την προσβασιμότητα εντός της περιοχής. Μακροπρόθεσμα, η βελτιστοποίηση του δικτύου Δημόσιων Συγκοινωνιών, σε συνέργεια με τις υπόλοιπες προτάσεις, θα βελτιώσει την πρόσβαση σε ανοιχτούς χώρους, προσφέροντας περισσότερες επιλογές αναψυχής στους κατοίκους, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής, την υγεία και την ευημερία τους.

Μακροπρόθεσμα, θα μειωθεί η χρήση και η ιδιοκτησία των αυτοκινήτων, μειώνοντας την κυριαρχία των οχημάτων στο δρόμο και δημιουργώντας ένα ασφαλέστερο περιβάλλον για τους πιο ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου. Οι εναλλακτικές επιλογές μεταφοράς και οι μικρότερες αποστάσεις μεταξύ των προορισμών θα επιτρέψουν στους πολίτες να συνεχίσουν την καθημερινή τους ρουτίνα χωρίς την ανάγκη αυτοκινήτου.

Παρά το γεγονός ότι η ασφάλεια της ποδηλασίας αναμένεται να βελτιωθεί μέσω ενός ολοκληρωμένου και ολοκληρωμένου ποδηλατικού δικτύου, αυτή τη στιγμή οι ποδηλάτες αναγκάζονται να μοιράζονται το χώρο του δρόμου με αυτοκίνητα, φορτηγά και λεωφορεία, γεγονός που θέτει επί του παρόντος σε κίνδυνο την υγεία τους. Μέσω της παροχής καθορισμένου χώρου για τον ποδηλάτη και της υποστήριξης των προτεινόμενων εκστρατειών ευαισθητοποίησης, η ποδηλασία θα γίνει πιο ασφαλής και πιο αξιόπιστη επιλογή ταξιδιού.

Ωστόσο, κατά την υλοποίηση ποδηλατικών υποδομών, ενδέχεται να προκύψουν συγκρούσεις στις κοινές λωρίδες λεωφορείων και ποδηλάτων, στις περιπτώσεις που τα λεωφορεία σταματούν για να επιβιβαστούν ή να αποβιβαστούν επιβάτες, καθυστερώντας έτσι τους ποδηλάτες ή όταν μετακινούνται ποδηλάτες μπροστά από τα λεωφορεία, καθυστερώντας τα λεωφορεία λόγω της χαμηλότερης ταχύτητάς τους. Ένας άλλος αρνητικός αντίκτυπος στην υγεία των ποδηλατών μπορεί να προκύψει από τις κοινές λωρίδες λεωφορείων και ποδηλάτων που μπορεί να οδηγήσουν στην έκθεση του ποδηλάτη στο αναθυμιάσεις των λεωφορείων.

Γενικότερα, η εφαρμογή του ΣΒΑΚ θα μειώσει μακροπρόθεσμα τα επίπεδα θορύβου από την κυκλοφορία, ειδικά στο κέντρο της πόλης, λόγω των δρόμων που θα μετατραπούν σε δρόμους χωρίς αυτοκίνητα και των προτεινόμενων περιοχών χαμηλής κυκλοφοριακής ταχύτητας. Τα μέτρα ως πακέτο θα έχουν μακροχρόνια επίδραση στην περιοχή και θα παρέχουν εναλλακτικές επιλογές για ταξίδι σε μια περιοχή που κυριαρχεί επί του παρόντος η χρήση ιδιωτικού αυτοκινήτου. Είναι σημαντικό να σημειωθεί εδώ, ότι τα προτεινόμενα μέτρα είναι όλα συμπληρωματικά μεταξύ τους, με το καθένα να έχει ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα που συλλογικά θα έχει συνολικά θετικό αντίκτυπο.

Μέτρα Μετριασμού

Τα μέτρα που προτείνει η ΣΜΠΕ για τον μετριασμό των επιπτώσεων που αναμένονται, παρουσιάζονται παρακάτω. Δεδομένου ότι η πλειονότητα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που αναμένονται από την υλοποίηση του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου είναι θετικής φύσεως, πολλά από τα προτεινόμενα μέτρα αφορούν την περιβαλλοντική ενίσχυση και όχι τον αυστηρό μετριασμό, προκειμένου να βελτιωθούν οι περιβαλλοντικές επιδόσεις των προτάσεων του ΣΒΑΚ και η κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής μελέτης.

Ποιότητα του Αέρα

α. Προετοιμασία Σχεδίων Κυκλοφοριακής Διαχείρισης για την περίοδο υλοποίησης του ΣΒΑΚ.

Συνιστάται η σύνταξη ολοκληρωμένου Στρατηγικού Σχεδίου Κυκλοφοριακής Διαχείρισης από την Αρμόδια Αρχή, σύμφωνα με το Σχέδιο Εφαρμογής του ΣΒΑΚ, ώστε να διαχειρίζεται την κυκλοφορία και τη σχετική ρύπανση και να περιορίζει τη διαταραχή στις διαδρομές / μοτίβα μετακίνησης κατά την περίοδο υλοποίησης του ΣΒΑΚ.

Συμπληρωματικά με αυτό το Στρατηγικό Σχέδιο θα πρέπει να εφαρμόζονται και συγκεκριμένα Σχέδια Κυκλοφοριακής Διαχείρισης σε επίπεδο Έργου, τα οποία θα πρέπει να προετοιμάζονται από όλους τους Εργολάβους που εμπλέκονται στην υλοποίηση του ΣΒΑΚ. Famagusta.News Τα ενδεικτικά μέτρα που καθορίζονται στα Σχέδια περιλαμβάνουν εναλλακτικές διαδρομές για το κοινό, προκαθορισμό διαδρομών για βαρέα οχήματα, σήμανση, μέτρα ασφαλείας και ενημέρωση του κοινού.

β. Πρόνοιες για Ιδιωτικά Ηλεκτρικά Οχήματα (ΗΟ)

Ο δεσμευτικός στόχος που έχει τεθεί για την Κύπρο είναι η μείωση κατά 32% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (GHG), εκτός του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίου Θερμοκηπίου (ΕΣΕΔΕ), έως το 2030, σε σχέση με τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου του 2005. Επιπλέον, όσον αφορά τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον τομέα των μεταφορών, έχει τεθεί ο στόχος του 14%.

Ως εκ τούτου, για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων, τα σχέδια κινητικότητας θα πρέπει να προωθούν όλα τα πιθανά μέτρα και την υποδομή όσον αφορά εναλλακτικούς και πιο πράσινους τρόπους μεταφοράς. Ωστόσο, εκτός από τα ηλεκτρικά λεωφορεία και τα μικρά φορτηγά που προτείνονται για τις εμπορευματικές ανάγκες των πεζοδρομημένων κέντρων, το ΣΒΑΚ δεν περιλαμβάνει προτάσεις για υποδομή ηλεκτρικών οχημάτων, οπότε η ΣΜΠΕ προτείνει την εξέταση τέτοιων προνοιών είτε στο πλαίσιο του ΣΒΑΚ, είτε της Εθνικής Πολιτικής.

Τέτοιες υποδομές μπορεί να κυμαίνονται από την εγκατάσταση σταθμών φόρτισης σε στρατηγικά σημεία, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες της πόλης και της περιφέρειάς της, μέχρι τη δημιουργία κινητών εφαρμογών για την προώθηση και λειτουργικότητα του δικτύου ΗΟ (π.χ. εφαρμογή που δείχνει τη θέση των σταθμών φόρτισης, τη διαθεσιμότητα σταθμών φόρτισης και ενημέρωση για τον εκτιμώμενο χρόνο φόρτισης των οχημάτων).

γ. Δεντροφύτευση στις κατάλληλες τοποθεσίες

Η φύτευση και η καλλιέργεια δέντρων, που μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και των κλιματικών αλλαγών, αφαιρώντας το CO2 από την ατμόσφαιρα, θα πρέπει να γίνεται σε κατάλληλες τοποθεσίες για να φιλτράρονται οι ρύποι και να βελτιώνεται η ποιότητα του αέρα, σε επίπεδο έργου αλλά και σε ευρύτερη κλίμακα.

Προτείνεται η ενσωμάτωση ενδημικών δέντρων και θάμνων στο σχεδιασμό όλων των προτεινόμενων έργων του ΣΒΑΚ. Η ενσωμάτωση δέντρων μπορεί να εξασφαλίσει σκίαση, να βελτιώσει το τοπίο, να μειώσει τη θερμότητα στο έδαφος, να εμποδίσει τη διάδοση του θορύβου, να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα και να μειώσει τα αέρια του θερμοκηπίου. Διαβούλευση σχετικά με τους κατάλληλους τύπους των δένδρων που θα φυτευτούν θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με το Τμήμα Δασών κατά τη φάση σχεδιασμού. Famagusta.News Οι περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής και η δημιουργία πράσινης ζώνης για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της ηχορύπανσης, περιλαμβάνουν τις κατοικημένες περιοχές που γειτνιάζουν με τον αυτοκινητόδρομο και τους κύριους δρόμους.

δ. Προώθηση κοινής χρήσης αυτοκινήτων (Carpooling / Ride-Sharing)

Τα μέτρα Κοινής Κινητικότητας θεωρούνται αποτελεσματικές στρατηγικές για την άμβυνσης της κυκλοφοριακής συμφόρησης, τη μείωση του αριθμού των οχημάτων στο δρόμο και επομένως τη μείωση των συνολικών εκπομπών στις αστικές περιοχές. Πέραν των προτάσεων Κοινής Κινητικότητας του ΣΒΑΚ, προτείνεται η ενίσχυση των μέτρων με την προώθηση υπηρεσιών ομαδικής χρήσης αυτοκινήτων.

Ενθαρρύνοντας τους κατοίκους να μοιράζονται τις διαδρομές, το οδικό δίκτυο μπορεί να γίνει πιο αποτελεσματικό, λιγότερο ρυπογόνο και πιο προσιτό για όλους, οδηγώντας σε βελτιωμένη ποιότητα αέρα και μειωμένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Θα πρέπει να ξεκινήσουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης για να εκπαιδεύσουν τους κατοίκους σχετικά με τα οφέλη της ομαδικής χρήσης αυτοκινήτου, συμπεριλαμβανομένων του μειωμένου κόστους ταξιδιού, της μειωμένης κυκλοφοριακής συμφόρησης και των περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων.

ε. Ψηφιακές πλατφόρμες και εφαρμογές

Προτείνεται η παροχή φιλικών προς τον χρήστη εφαρμογών Κοινής Κινητικότητας, οι οποίες διευκολύνουν το κοινό, επιτρέποντας βελτιστοποίηση της διαδρομής σε πραγματικό χρόνο και κατανομή του κόστους.

Συνιστώνται επίσης οι ακόλουθες ενέργειες υλοποίησης:

• Παροχή κινήτρων και ανταμοιβών, όπως μειωμένα τέλη στάθμευσης ή ειδικές λωρίδες για ομαδική χρήση αυτοκινήτου και οχήματα κοινής χρήσης, για την ενθάρρυνση της συμμετοχής.
• Συνεργασία με επιχειρήσεις για την προώθηση της Κοινής Κινητικότητας μεταξύ των εργαζομένων παρέχοντας ειδικούς χώρους στάθμευσης, ευέλικτα ωράρια εργασίας ή προγράμματα κοινής χρήσης διαδρομής που χρηματοδοτούνται από τον εργοδότη.
• Δημιουργία ασφαλών και βολικών ζωνών παραλαβής/αποβίβασης για την ενθάρρυνση της χρήσης υπηρεσιών κοινής χρήσης διαδρομής.
• Ορισμός λωρίδων, που να προορίζονται αποκλειστικά για οχήματα κοινής κινητικότητας, παρέχοντας μια ταχύτερη και πιο αποτελεσματική διαδρομή.
• Παρότρυνση κοινοτικών οργανισμών, τοπικών ομάδων, επιχειρήσεων και πανεπιστημίων, για την προώθηση της κοινής κινητικότητας ως βιώσιμη και βολική επιλογή μεταφοράς.

στ. Προώθηση οχημάτων χαμηλών εκπομπών ρύπων

Παροχή προώθησης και κινήτρων για την υιοθέτηση οχημάτων χαμηλών εκπομπών ρύπων, όπως ηλεκτρικά αυτοκίνητα και υβριδικά οχήματα. Αυτό ενθαρρύνει τη μετάβαση από τα παραδοσιακά αυτοκίνητα που κινούνται με ορυκτά καύσιμα. Είναι σημαντικό για την κυβέρνηση να επενδύσει σε ένα εκτεταμένο δίκτυο σταθμών φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα για να αντιμετωπίσει το άγχος της εμβέλειας και να ενθαρρύνει την υιοθέτηση.

Επιπλέον, προτείνεται η συνεργασία της κυβέρνησης με εταιρείες ταξί, υπηρεσίες παράδοσης και άλλους εμπορικούς στόλους για τη μετάβαση των οχημάτων τους σε πιο μοντέρνες τεχνολογίες, μειώνοντας τις εκπομπές ρύπων.

Όσον αφορά τις δημόσιες συγκοινωνίες, το Υπουργείο Μεταφορών και Υπεραστικών Λεωφορείων υπέγραψε σύμβαση τον Απρίλιο του 2022 η οποία θα έχει διάρκεια 10 ετών (μέχρι το 2032). Η σύμβαση που χρησιμοποιεί τον υφιστάμενο στόλο υπεραστικών λεωφορείων θα επιτρέψει την ενοποίηση των υπεραστικών δρομολογίων με συχνότερα δημόσια δρομολόγια λεωφορείων που συνδέουν πόλεις σε όλη την Κύπρο. Εννοείται ότι οι συμβάσεις για τα αστικά λεωφορεία λήγουν το 2030.

Επομένως, είναι απίθανο να διατεθούν λεωφορεία χαμηλών εκπομπών πριν από τη λήξη των συμβολαίων τους, ωστόσο, η κυβέρνηση θα πρέπει να αρχίσει να σχεδιάζει τις νέες συμβάσεις και να διασφαλίσει ότι όλοι οι νέοι στόλοι λεωφορείων δεν είναι παραδοσιακά οχήματα με ορυκτά καύσιμα. Αυτό θα βοηθήσει επίσης στην επίτευξη των στόχων της Κύπρου για την ενέργεια και το κλίμα για το 2030 και το 2050.

ζ. Προώθηση της τηλεργασίας και της εξ αποστάσεων εργασίας

Οι εταιρείες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να εφαρμόζουν ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, όπως η τηλεργασία και οι επιλογές εργασίας εξ αποστάσεως, για να μειωθεί ο αριθμός των μετακινούμενων στο δρόμο.

Προτείνονται οι ακόλουθες ενέργειες υλοποίησης:

• Ανάπτυξη στοχευμένων εκστρατειών ευαισθητοποίησης για την εκπαίδευση των εργοδοτών και των εργαζομένων σχετικά με τα οφέλη της τηλεργασίας και της εξ αποστάσεως εργασίας, συμπεριλαμβανομένου του μειωμένου άγχους κατά τη μετακίνηση, της βελτιωμένης παραγωγικότητας και των περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων.
• Συνεργασία με τους εργοδότες για τη θέσπιση ευέλικτων πολιτικών εργασίας που επιτρέπουν στους εργαζόμενους να εργάζονται εξ αποστάσεως σε καθορισμένες ημέρες, μειώνοντας την ανάγκη για καθημερινές μετακινήσεις.
• Παροχή προγραμμάτων εκπαίδευσης και ανάπτυξης δεξιοτήτων για τη βελτίωση των ικανοτήτων εργασίας των εργαζομένων εξ αποστάσεως και της διασφάλιση της παραγωγικότητας. Famagusta.News
• Καθορισμός δείκτη απόδοσης και κατευθυντήριες γραμμές για την εξ αποστάσεων εργασία, για τη διατήρηση της υπευθυνότητας και διασφάλισης της ποιότητας της εργασίας.

η. Εκστρατείες εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης

Διεξαγωγή εκστρατειών εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ενθαρρύνοντας αλλαγές συμπεριφοράς και προωθώντας πιο βιώσιμες επιλογές μεταφοράς. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν εκστρατείες πολυμέσων, διαδραστικά εργαστήρια και διαδικτυακά σεμινάρια, ενημέρωση σχολείων και πανεπιστημίων και εμπλοκή της τοπικής κοινότητας.

Κλιματικοί Παράγοντες

α. Η προετοιμασία ειδικών μέτρων / δράσεων για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένων των πλημμυρών.

Προτείνεται όπως όλα τα έργα που βρίσκονται εντός των Περιοχών Δυνητικού Σοβαρού Κινδύνου Πλημμύρας σχεδιάζονται και κατασκευάζονται με κατάλληλα διαπερατά υλικά και ενσωματώνουν τη χρήση βιώσιμων συστημάτων αποχέτευσης όμβριων υδάτων, όπου είναι δυνατόν.

Συνιστάται επίσης όπως οι Αρμόδιες Αρχές (Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, Τμήμα Δημοσίων Έργων, Τμήμα Περιβάλλοντος κ.λπ.) ορίσουν συγκεκριμένα μέτρα και προϋποθέσεις για όλες τις κυκλοφοριακές αναπτύξεις στην Αμμόχωστο, με βάση την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Προτείνεται όπως τα μέτρα για την προσαρμογή των έργων στην κλιματική αλλαγή συνδέονται με τους όρους των αδειών οποιουδήποτε νέου έργου στην περιοχή και να επιβάλλονται από τις Αρμόδιες Αρχές. Οι όροι θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν πρότυπα προσαρμογής / μετριασμού, όπως είναι οι συστάσεις για ανθεκτικά υλικά, η τροποποίηση των συστημάτων αποχέτευσης ώστε να συμπεριλαμβάνονται τα συστήματα βιώσιμης αστικής αποχέτευσης όμβριων υδάτων, οι μέθοδοι για την ενίσχυση της φυσικής προστασίας και η αύξηση της ανθεκτικότητας των προτεινόμενων έργων μεταφοράς στην κλιματική αλλαγή και στις επιπτώσεις της.

β. Δημόσιες Συγκοινωνίες χαμηλών εκπομπών.

Προτείνεται αλλαγή του στόλου δημόσιων συγκοινωνιών σε ηλεκτρικά ή υβριδικά οχήματα για την ελαχιστοποίηση των τοπικών εκπομπών και τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ιδιαίτερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές.

Το Υπουργείο Μεταφορών και Υπεραστικών Λεωφορείων υπέγραψε σύμβαση τον Απρίλιο του 2022 η οποία θα έχει διάρκεια 10 ετών (μέχρι το 2032). Η σύμβαση που χρησιμοποιεί τον υφιστάμενο στόλο υπεραστικών λεωφορείων θα επιτρέψει την ενοποίηση των υπεραστικών δρομολογίων με συχνότερα δημόσια δρομολόγια λεωφορείων που συνδέουν πόλεις σε όλη την Κύπρο. Εννοείται ότι οι συμβάσεις για τα αστικά λεωφορεία λήγουν το 2030.

Επομένως, είναι απίθανο να διατεθούν λεωφορεία χαμηλών εκπομπών πριν από τη λήξη των συμβολαίων τους, ωστόσο, η κυβέρνηση θα πρέπει να αρχίσει να σχεδιάζει τις νέες συμβάσεις και να διασφαλίσει ότι όλοι οι νέοι στόλοι λεωφορείων δεν είναι παραδοσιακά οχήματα με ορυκτά καύσιμα. Αυτό θα βοηθήσει επίσης στην επίτευξη των στόχων της Κύπρου για την ενέργεια και το κλίμα για το 2030 και το 2050.

Έδαφος / Γεωλογία

α. Ελαχιστοποίηση σφράγισης εδάφους.

Η σφράγιση του εδάφους ενδέχεται να πραγματοποιηθεί κατά την κατασκευή ποδηλατικών διαδρομών και πεζοδρόμων (αναβάθμιση των δρόμων). Συνιστάται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σχεδιασμού των προτεινόμενων έργων να ελαχιστοποιείται η σφράγιση του εδάφους και αν αυτό είναι αναπόφευκτο, να χρησιμοποιούνται διαπερατά υλικά, όπου είναι δυνατόν.

β. Προετοιμασία μέτρων για την πρόληψη διάβρωσης στην περιοχή.

Προτείνεται η εφαρμογή μέτρων για τον έλεγχο της διάβρωσης στην περιοχή. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την εκπόνηση δράσεων / μέτρων τα οποία θα μπορούσαν να αναπτυχθούν από κοινού με τις Κυβερνητικές Αρμόδιες Αρχές (όπως το Τμήμα Γεωργίας, το Τμήμα Περιβάλλοντος, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων και οποιαδήποτε άλλη σχετική Αρμόδια Αρχή). Οι επόμενες ενέργειες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν ορισμένα μέτρα και κατευθυντήριες γραμμές, τα οποία να χρησιμοποιούνται από τις Αρχές και τους εργολάβους για Έργα στην περιοχή (π.χ. η χαρτογράφηση και η τακτική παρακολούθηση ευαίσθητων περιοχών όπου αναμένεται διάβρωση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως μέτρο πρόληψης).

γ. Υλοποίηση Πράσινης Υποδομής

Αναγνωρίζοντας τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζουν οι χώροι πρασίνου, τα πάρκα και τα αστικά δάση στη διατήρηση της υγείας του εδάφους και στην προώθηση ενός βιώσιμου αστικού περιβάλλοντος, αυτό το μέτρο μετριασμού υποστηρίζει την απρόσκοπτη ενσωμάτωση αυτών των φυσικών στοιχείων στον αστικό ιστό. Οι χώροι πρασίνου θα πρέπει να σχεδιαστούν έτσι ώστε να συλλέγουν και να διαχειρίζονται τις απορροές όμβριων υδάτων, ελαχιστοποιώντας τη διάβρωση στο εδάφους. Με αυτό τον τρόπο ενισχύετε και η βιοποικιλότητα της περιοχής.

δ. Σχεδιασμός Αειφόρου Χρήσης Γης

Για να διασφαλιστεί μια ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη που διαφυλάσσει τα φυσικά τοπία και τη γεωργική γη, απαιτείται η ανάπτυξη και η εφαρμογή χωροταξικών κανονισμών που δίνουν προτεραιότητα στους χώρους πρασίνου διατηρώντας παράλληλα τις ανάγκες κινητικότητας. Για τον λόγο αυτό, συνιστάται η ενσωμάτωση αυτών των κανονισμών στα σχέδια ανάπτυξης της περιοχής για τον περιορισμό της αστικής εξάπλωσης και την προστασία της γεωργικής γης.

ε. Οδηγίες αρχιτεκτονικής τοπίου

Αυτό το μέτρο προτείνει την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών και κανονισμών που δίνουν έμφαση στη χρήση αυτοφυών φυτών και δέντρων, τα οποία είναι προσαρμοσμένα στις τοπικές εδαφικές συνθήκες της Κύπρου. Το παραπάνω μέτρο μπορεί να ενσωματωθεί σε νέα συστήματα μεταφορών, κατά τη διάρκεια σχεδιασμού πράσινων διαδρόμων, κατά μήκος μονοπατιών και ποδηλατοδρόμων και άλλων. Με την προώθηση της ενσωμάτωσης ιθαγενών ειδών στα αστικά τοπία, το μέτρο στοχεύει στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας, στη διατήρηση των υδάτινων πόρων και στη συμβολή της συνολικής οικολογικής ανθεκτικότητας της Κύπρου. Η υλοποίηση του παραπάνω μέτρου απαιτεί συνεργασία με το Τμήμα Δασών, με Οικολόγους, Βοτανολόγους και τοπικούς εμπειρογνώμονες για τη δημιουργία ενός καταλόγου γηγενών φυτικών ειδών. Οι κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να περιγράφουν τα οφέλη από τη χρήση των αυτοφυών φυτών καθώς και να παρέχουν συστάσεις φύτευσης και συντήρησης.

Υδάτινοι Πόροι

α. Μέτρα για τη βελτίωση της επιφανειακής απορροής και της ποιότητας των υδάτων στους υποδοχείς τους.

Προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα των υδάτων και να μειωθεί ο όγκος της απορροής από τα προτεινόμενα έργα μεταφορών του ΣΒΑΚ, προτείνονται τα ακόλουθα μέτρα:

1. Διενέργεια τακτικής παρακολούθησης στους υδάτινους πόρους και στη θάλασσα για τον εντοπισμό πηγών ρύπανσης και λήψη μέτρων όπως εφαρμογή αειφόρων συστημάτων αποχέτευσης όμβριων υδάτων και τοποθέτηση διαχωριστών λαδιών / νερού σε κατάλληλες θέσεις.
2. Κατασκευή όλων των προτεινόμενων έργων με ενσωμάτωση αειφόρων συστημάτων αποχέτευσης όμβριων υδάτων, όπου είναι δυνατόν (όπως η χρήση διαπερατών υλικών), σύμφωνα με τους οδηγούς βέλτιστης πρακτικής, για να επιτρέπεται η απορρόφηση νερού.
3. Η προστασία των φυσικών μοτίβων αποστράγγισης συνιστάται για την κατασκευή οποιωνδήποτε νέων συστημάτων μεταφοράς. Η εφαρμογή των μέτρων δεν πρέπει να επηρεάζει την αλλοίωση των ρεμάτων, των ποταμών και των υγροτόπων. Αυτό θα διατηρήσει τη φυσική ισορροπία της κίνησης του νερού και θα μειώσει τους κινδύνους διάβρωσης.
4. Κατασκευή όλων των πεζόδρομων και ποδηλατοδρόμων με ταυτόχρονη ενσωμάτωση χώρων πρασίνων. Αυτό ελαχιστοποιεί τις σφραγισμένες επιφάνειες, επιτρέποντας την καλύτερη απορρόφηση του νερού.
5. Διαβουλεύσεις με το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, το Τμήμα Δημοσίων Έργων, τους Δήμους, τις Κοινότητες και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι το ΣΒΑΚ ευθυγραμμίζεται με τους στόχους διατήρησης της ποιότητας τους νερού.

Πανίδα, Χλωρίδα και Βιοποικιλότητα

α. Ενσωμάτωση Πράσινων Υποδομών στα έργα μεταφορών.

Στον τομέα των μεταφορών, η ενσωμάτωση Πράσινων Υποδομών μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη καλής ποιότητας υδάτων, στον εμπλουτισμό των υδροφορέων, στο μετριασμό των επιπτώσεων των υδρομορφολογικών πιέσεων και στον περιορισμό των επιπτώσεων που προκαλούνται από τις κλιματικές αλλαγές και τις πλημμύρες. Επίσης, μπορεί να επιφέρει μείωση στο αποτύπωμα του άνθρακα, τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων του κατακερματισμού και της απώλειας οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας. Επιπλέον, η ενσωμάτωση πράσινων υποδομών μπορεί να βελτιώσει την συνδεσιμότητα και την αξία μιας περιοχής με αποτέλεσμα αυξημένα οφέλη από τις δραστηριότητες αναψυχής και τον τουρισμό.

Προτείνεται όπως οι Αρμόδιες Αρχές, οι οποίες είναι υπεύθυνες για το σχεδιασμό και την υλοποίηση των προτεινόμενων έργων του ΣΒΑΚ, ενσωματώσουν Πράσινες Υποδομές. Παραδείγματα πράσινων υποδομών που μπορούν να ενσωματωθούν στο ΣΒΑΚ είναι τοπιοτεχνημένους χώρους, πράσινα σημεία, ανθώνες, χρήση διαπερατών υλικών σε δρόμους ή χώρους στάθμευσης κ.α.. Αυτές οι πράσινες υποδομές μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο πλημμύρας σε επιρρεπείς περιοχές καθώς θα αυξηθεί η ικανότητα απορρόφηση του νερού. Εκτός από τα προαναφερόμενα οφέλη, οι πράσινες αυτές υποδομές θα προσθέσουν ποικίλους «πράσινους» χώρους για πεζούς και ποδηλατιστές, ανθρώπους κάθε ηλικίας ενισχύοντας παράλληλα την οικολογική αξία της περιοχής με επακόλουθη την προώθηση της περιβαλλοντικής συνείδησης.

β. Συμμετοχή Περιβαλλοντικών Ομάδων και ΜΚΟ από νωρίς στον αρχικό σχεδιασμό των μεγάλων έργων μεταφοράς.

Περιβαλλοντικές Ομάδες και Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί (ΜΚΟ) θα πρέπει να εμπλακούν κατά τη διάρκεια του υλοποίησης του ΣΒΑΚ, όπως η κατασκευή των Park and Rides. Με την έγκαιρη εμπλοκή των ΜΚΟ και άλλων ενδιαφερόμενων φορέων θα συγκεντρωθούν είτε θετικές είτε αρνητικές απόψεις οι οποίες θα συμβάλουν σημαντικά στην τελική λήψη αποφάσεων με σκοπό την ελαχιστοποίηση των αντιδράσεων.

Περιβαλλοντικές Ομάδες και Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί (ΜΚΟ) θα πρέπει να εμπλακούν κατά τη διάρκεια του υλοποίησης του ΣΒΑΚ, όπως η κατασκευή των Park and Rides. Με την έγκαιρη εμπλοκή των ΜΚΟ και άλλων ενδιαφερόμενων φορέων θα συγκεντρωθούν είτε θετικές είτε αρνητικές απόψεις οι οποίες θα συμβάλουν σημαντικά στην τελική λήψη αποφάσεων με σκοπό την ελαχιστοποίηση των αντιδράσεων.

γ. Μείωση Φωτορύπανσης

Η εφαρμογή μέτρων για την μείωση της φωτορύπανσης είναι επιτακτική ανάγκη κατά στο στάδιο υλοποίησης του ΣΒΑΚ και της δημιουργίας νέων πεζόδρομων, ποδηλατοδρόμων, χώρων στάθμευσης, χώρων Park and Rides κ.α.. Προτείνεται όπως ο φωτισμός των εξωτερικών χώρων σχεδιασθεί με προσοχή και με σκοπό να αποφευχθούν οι αντανακλάσεις και οι οχλήσεις σε άλλες αναπτύξεις και στα νυχτόβια πτηνά και ζώα που απαντώνται στην περιοχή. Προτείνεται επίσης όπως στην ομάδα σχεδιασμού του ΣΒΑΚ προστεθεί εμπειρογνώμονας φωτισμού για να παρέχει τις κατάλληλες εξειδικευμένες συμβουλές αναφορικά με την αποφυγή της φωτορύπανσης.

Υλικά Αγαθά

α. Συμπληρωματικές κατευθυντήριες γραμμές για τις υποδομές και τις εγκαταστάσεις Δημόσιων Συγκοινωνιών.

Παρόλο που το Τμήμα Δημοσίων Έργων έχει ήδη κατευθυντήριες γραμμές για τις υποδομές και τις εγκαταστάσεις Δημόσιων Συγκοινωνιών, προτείνονται συμπληρωματικές κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες θα ενισχύσουν και θα βελτιώσουν περαιτέρω την υφιστάμενη και προτεινόμενη υποδομή μεταφορών εντός της Περιοχής Μελέτης.

Οι υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να αναθεωρηθούν και να ενημερωθούν προκειμένου να τηρούνται οι αρχές και τα πρότυπα βιωσιμότητας που προωθούνται από το ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου. Επίσης, οι κατευθυντήριες γραμμές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την ενσωμάτωση κατάλληλου σχεδιασμού, καλύτερης (πιο βιώσιμης) επιλογής υλικών και προτύπων κατασκευής.

β. Κατευθυντήριες γραμμές συντήρησης υποδομών και εγκαταστάσεων Δημόσιων Συγκοινωνιών.

Δεν υπάρχουν προτάσεις στο ΣΒΑΚ που να στοχεύουν στην τακτική συντήρηση των υποδομών μεταφορών. Για αντιμετώπιση του κενού, θα πρέπει να εκδίδονται κατευθυντήριες γραμμές διεξαγωγής συντήρησης, οι οποίες να εφαρμόζονται σε συνδυασμό με τις “Συμπληρωματικές κατευθυντήριες γραμμές για τις υποδομές και τις εγκαταστάσεις Δημόσιων Συγκοινωνιών”.

Ο στόχος των κατευθυντήριων γραμμών θα είναι η μείωση του κόστους συντήρησης / αντικατάστασης, η μείωση των καθυστερήσεων και η παροχή περιβαλλοντικά φιλικών λύσεων συντήρησης για νέα και παλαιά δίκτυα υποδομών, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές βιωσιμότητας των προτάσεων του ΣΒΑΚ. Οι κατευθυντήριες γραμμές συντήρησης θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν οδηγίες για τα εξής:

• Συχνότητα διεξαγωγής ελέγχων ασφαλείας.
• Γενική επιθεώρηση του δικτύου μεταφορών.
• Τακτική συντήρηση και αντικατάσταση (εάν χρειαστεί) παλαιού ή ελαττωματικού υλικού.

Αυτές οι συμπληρωματικές κατευθυντήριες γραμμές συντήρησης πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και οι συστάσεις για τη συντήρηση πρέπει να επικεντρώνονται στην ικανότητα των υλικών να προσαρμόζονται ή να μετριάζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

γ. Εφαρμογή των αρχών της Κυκλικής Οικονομίας και χρήση ανακυκλωμένων υλικών

Εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας προωθώντας την επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση υλικών και εξαρτημάτων από παρόμοιες υποδομές. Επιπλέον, προωθείται η χρήση ανακυκλωμένων υλικών, στην επέκταση του κύκλου ζωής των υλικών και στην χρήση δευτερογενών υλικών και αποβλήτων ως παραγωγικών πόρων με σκοπό την μείωση της ανάγκης για χρήση πρωτογενών πόρων με ταυτόχρονη την πιθανή ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

δ. Εφαρμογή «Πράσινων» Πολιτικών / Πρακτικών

Η ενσωμάτωση πράσινων πολιτικών προμηθειών προτείνεται ως στρατηγική προσέγγιση για την αποτελεσματική εφαρμογή των προγραμμάτων ΣΒΑΚ στην Κύπρο. Οι πράσινες προμήθειες όχι μόνο ευθυγραμμίζονται με τη βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά διαδραματίζουν επίσης κρίσιμο ρόλο στην προώθηση περιβαλλοντικά υπεύθυνων πρακτικών κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού, της εκτέλεσης και της συντήρησης των έργων. Οι πράσινες πολιτικές δίνουν επίσης προτεραιότητα στην χρήση υλικών και προϊόντων φιλικά προς το περιβάλλον, ενθαρρύνοντας τους προμηθευτές να υιοθετήσουν βιώσιμες πρακτικές. Υιοθετώντας πράσινες πρακτικές, η Κυπριακή Κυβέρνηση μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της ζήτησης για φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, υπηρεσίες και τεχνολογίες. Αυτή η προσέγγιση ευθυγραμμίζεται απρόσκοπτα με τους στόχους του ΣΒΑΚ και θα βοηθήσει στη δημιουργία ενός πιο βιώσιμου και ανθεκτικού αστικού περιβάλλοντος.

Τοπίο

α. Προετοιμασία καθοδηγητικού εγγράφου για το Τοπίο Οδών (streetscape).

Προκειμένου να εξασφαλιστούν υψηλής ποιότητας τοπία οδών και ομοιογένεια και να τεθούν υψηλά πρότυπα για τον σχεδιασμό χώρων και υποδομών μεταφορών στην περιοχή μελέτης, συνιστάται η ανάπτυξη ενός καθοδηγητικού εγγράφου για το τοπίο οδών, το οποίο θα συμπληρώνει και θα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου. Το έγγραφο αυτό πρέπει να καθορίζει τα βασικά κριτήρια για τον καλό σχεδιασμό, την επιλογή υλικών, την εγκατάσταση και τη συντήρηση και να περιλαμβάνει προδιαγραφές για το σύνολο των έργων που καλύπτονται από το ΣΒΑΚ, προκειμένου να επιτευχθεί ένα ελκυστικό, λειτουργικό και βιώσιμο τοπίο οδών.

Το έγγραφο θα πρέπει να βασίζεται σε ένα σύνολο βασικών αρχών, περιλαμβάνοντας αλλά χωρίς να περιορίζεται στα εξής:

• Συνεπής και ολιστική προσέγγιση στο σχεδιασμό των τοπίων οδών προς διασφάλιση της ομοιογένειάς τους.
• Αναγνώριση του τοπικού ειδικού χαρακτήρα και της ποικιλομορφίας των περιοχών.
• Βιώσιμος σχεδιασμός.
• Κατάλληλος σχεδιασμός για όλους τους χρήστες.
• Χρήση αποδεδειγμένα ανθεκτικών υλικών.
• Συντονισμός με άλλες διατάξεις αισθητικού ελέγχου και διατήρησης, από τα Σχέδια Ανάπτυξης και τη σχετική νομοθεσία περί αρχαιοτήτων.

β. Βελτίωση χώρων πρασίνου.

Προτείνεται η αύξηση των χώρων πρασίνου, των πάρκων και των ανοιχτών χώρων εντός αστικών περιοχών για να παρέχεται στους κατοίκους της Επαρχίας Αμμοχώστου πρόσβαση σε φυσικά περιβάλλοντα και χώρους αναψυχής. Επιπλέον, οι αρμόδιες και τοπικές αρχές μπορούν να εφαρμόσουν πρωτοβουλίες δενδροφύτευσης για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, την παροχή σκιάς και τη δημιουργία ενός οπτικά ελκυστικού περιβάλλοντος. Τα τοπία θα πρέπει να σχεδιάζονται με ποικιλία ιθαγενών φυτών για την υποστήριξη της τοπικής χλωρίδας και πανίδας, την προώθηση της βιοποικιλότητας και τη μείωση της ανάγκης για υπερβολικό νερό και συντήρηση.

Πολιτιστική, Αρχαιολογική, Αρχιτεκτονική και Φυσική Κληρονομιά

α. Αυστηρή εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών σχεδιασμού σε περιοχές ειδικού χαρακτήρα και σε πυρήνες παραδοσιακού οικισμού.

Με βάση τις προηγούμενες πρακτικές αστικής ανάπτυξης, έχουν ανεγερθεί αρκετά κτήρια τα οποία προτείνεται να ενισχύσουν τον υφιστάμενο μηχανισμό Ελέγχου Ανάπτυξης του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, ώστε να διασφαλιστεί η αυστηρότερη εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών και η προστασία των ευαίσθητων περιοχών.

Προτείνεται να προωθηθούν προσαρμογές στην ισχύουσα νομοθεσία που να αντικατοπτρίζουν την ανάγκη για αυστηρότερο και αποτελεσματικότερο Έλεγχο Ανάπτυξης στο πλαίσιο του Συστήματος Σχεδιασμού, για τις αναπτύξεις που προτείνονται στο πλαίσιο των κινήτρων σχεδιασμού του ΣΒΑΚ, ιδιαίτερα σε περιοχές ειδικού χαρακτήρα, σε πυρήνες παραδοσιακού οικισμού καθώς και στις παράκτιες περιοχές και περιοχές του Δικτύου Natura 2000. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στις κυρώσεις προς τους ιδιοκτήτες που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις αυτές.

β. Πολιτιστική Εκπαίδευση και Πληροφόρηση.

Η ενσωμάτωση στοιχείων εκπαίδευσης και πληροφόρησης για την πολιτιστική κληρονομιά στο σχεδιασμό του συστήματος μεταφορών, με τη χρήση σημάνσεων, περιπτέρων πληροφοριών και ψηφιακών πλατφόρμων, θα προωθήσει την εκπαίδευση των χρηστών σχετικά με την πολιτιστική, αρχαιολογική, αρχιτεκτονική και φυσική κληρονομιά της περιοχής.

Κοινωνικό-οικονομικό Περιβάλλον

α. Δέσμη μέτρων και κινήτρων για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στη λιανική δραστηριότητα από την πεζοδρομοποίηση των εμπορικών δρόμων.

Συνιστάται όπως η Αρμόδια Αρχή αναπτύξει δέσμη μέτρων και κινήτρων για την ελαχιστοποίηση τυχόν επιπτώσεων που μπορεί να προκύψουν στη λιανική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της φάσης υλοποίησης των εμπορικών πεζοδρόμων, αλλά και κατά τη σύντομη μεταβατική περίοδο μετά την ολοκλήρωση των εργασιών. Τα μέτρα / κίνητρα θα μπορούσαν να υιοθετηθούν ολιστικά για ενισχυμένα αποτελέσματα ή επιλεκτικά εάν εντοπιστούν εμπόδια. Τα μέτρα / κίνητρα μπορεί να περιλαμβάνουν, χωρίς να περιορίζονται μόνο σε αυτά, τα εξής:

• Διεξαγωγή ενημερωτικής εκστρατείας πριν από την εκτέλεση των εργασιών.
• Εφαρμογή του ολοκληρωμένου Σχεδίου Διαχείρισης Κυκλοφορίας Σταδίου Κατασκευής που προτείνει η ΣΜΠΕ για τη διάρκεια της περιόδου εφαρμογής του ΣΒΑΚ, για τον περιορισμό της αναστάτωσης δυνητικών πελατών που κινούνται εντός εμπορικών δρόμων οι οποίοι πεζοδρομούνται.
• Απαλλαγή ή παροχή έκπτωσης σε ετήσιους Δημοτικούς φόρους / τέλη (επαγγελματική άδεια, συλλογή αποβλήτων κ.λπ.) για τις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου κατά μήκος των επηρεαζόμενων δρόμων, κατά τη διάρκεια της περιόδου κατασκευής Έργων.
• Παροχή κινήτρων για μειωμένα ναύλα λεωφορείων για τους χρήστες που μετακινούνται από και προς τις πεζοδρομοποιημένες περιοχές.

β. Μέτρα για την παροχή προσιτών και χωρίς αποκλεισμούς μεταφορές για όλες τις πληθυσμιακές ομάδες.

Η παροχή αποτελεσματικών, προσιτών και χωρίς αποκλεισμούς μεταφορές για όλες τις πληθυσμιακές ομάδες είναι μια σύνθετη πρόκληση που απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, καινοτόμες λύσεις και συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων. Το ΣΒΑΚ παρέχει μια σειρά μέτρων, ωστόσο, παρακάτω παραθέτονται ορισμένα πρόσθετα μέτρα για την επίτευξη αυτού του στόχου.

• Ενσωμάτωση ναύλων και επιδοτήσεις: Εισαγωγή συστημάτων ενοποίησης ναύλων που επιτρέπουν στους επιβάτες να χρησιμοποιούν πολλαπλές λειτουργίες με ένα μόνο εισιτήριο. Εφαρμογή επιδοτήσεων ναύλων για άτομα με χαμηλά εισοδήματα, φοιτητές, ηλικιωμένους και άλλες ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.
• Ευέλικτες επιλογές πληρωμής: Παροχή ευέλικτων επιλογών πληρωμών, όπως κάρτες ανέπαφων πληρωμών, εφαρμογών για κινητά και ψηφιακά πορτοφόλια.
• Προσιτή τιμολόγηση: Να οριστούν προσιτές τιμές ναύλων που λαμβάνουν υπόψη τα εισοδήματα διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων.
• Πλατφόρμες Κινητικότητας σε συσκευές: Συστήνεται η δημιουργία ηλεκτρονικών εφαρμογών που να επιτρέπουν στους χρήστες να προγραμματίζουν καθώς να πληρώνουν με διάφορους τρόπους την κράτηση τους, διευκολύνοντας έτσι την προσβασιμότητα σε όλες τις κοινωνικές ομάδες. Είναι σημαντικό επίσης, να προσφέρονται προγράμματα κατάρτισης για την βοήθεια σε χρήστες (όπως άτομα μεγάλης ηλικίας) για να μπορούν να πλοηγούνται και να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τις ψηφιακές πλατφόρμες με ευκολία.
• Μηχανισμοί διαβούλευσης και σχολίων: Προτείνεται η δημιουργία καναλιών για τους χρήστες για να μπορούν να παρέχουν σχόλια σχετικά με την ποιότητα, την προσβασιμότητα και την οικονομική προσιτότητα των υπηρεσιών μεταφοράς, επιτρέποντας παράλληλα τη συνεχή βελτίωση και αναβάθμιση.

Πληθυσμός, Ανθρώπινη Υγεία και Ποιότητα Ζωής

α. Παροχή μέτρων για την αποφυγή του κλεισίματος της πόλης και των κοινοτικών κέντρων κατά τις περιόδους κατασκευής των προγραμμάτων.

Η Αρμόδια Αρχή για την υλοποίηση των προγραμμάτων που προτείνει το ΣΒΑΚ θα πρέπει να εξετάσει τις αρνητικές επιπτώσεις των μακροπρόθεσμων κατασκευών και να λάβει μαζί με τις άλλες τοπικές αρμόδιες Αρχές τα κατάλληλα μέτρα για την αποφυγή του κλεισίματος της πόλης και των κεντρικών πυρήνων της.

Σημαντικό μέτρο είναι η παροχή προσωρινής χρήσης χώρων που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από το κοινό κατά τις εκτεταμένες περιόδους κατασκευής μεγάλων έργων. Κατά την υλοποίηση των Έργων, θα μπορούσαν να ελαχιστοποιηθούν οι επιδράσεις στην κοινωνία κατανέμοντας τα έργα σε πολλαπλές φάσεις και επιτρέποντας την (μερική) προσωρινή χρήση των δρόμων.

Ένα πιο ριζικό μέτρο για την αποφυγή της παράλυσης των πυρήνων της περιοχής, είναι η συμπερίληψη κυρώσεων για καθυστερήσεις παράδοσης, με τους κατοίκους και τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων να αποζημιώνονται για καθυστερήσεις στην παράδοση.

β. Μείωση αντικτύπου αστικής ανάπτυξης καθώς και του εκτοπισμού της κοινότητας ως αποτέλεσμα της αύξησης της αξίας των ακινήτων

Οι προτάσεις του ΣΒΑΚ θα έχουν ως αποτέλεσμα την ενίσχυση των αστικών και περιαστικών κέντρων, γεγονός που θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές ενοικίασης για τους κατοίκους και τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων. Αν και αυτό είναι αναπόφευκτο και αποτελεί ένδειξη οικονομικής ανάπτυξης, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μετατόπιση των κοινοτήτων. Αυτή η αρνητική επίδραση μπορεί να μετριαστεί με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, η προώθηση της συνεργασίας μεταξύ νέων και υφιστάμενων κατοίκων της περιοχής, καθώς και επιχειρηματιών, μέσω διάφορων εκδηλώσεων, μπορεί να δημιουργήσει έναν αμοιβαίο δεσμό και μια κοινή ταυτότητα για την περιοχή. Επιπλέον, η συγκρότηση των συνεταιρισμών στέγασης καθώς και των κοινόχρηστων χώρων εργασίας μπορεί να αξιολογηθεί περεταίρω. Τα παραπάνω μπορούν να προσφέρουν νέες μορφές διαβίωσης και να διαφοροποιήσουν τις υπάρχουσες ευκαιρίες στέγασης και χώρου εργασίας, καλύπτοντας με αυτό τον τρόπο ένα ευρύτερο φάσμα ανθρώπων.

γ. Μέτρα μετριασμού των πιθανών απειλών για την ασφάλεια των ποδηλατών σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.

• Προκειμένου να βελτιωθεί η οδική ασφάλεια και να προστατευθούν οι ποδηλάτες βραχυπρόθεσμα και κατά τη μεταβατική περίοδο του ΣΒΑΚ, προτείνονται εκστρατείες ευαισθητοποίησης του πληθυσμού. Η στρατηγική ποδηλασίας του προγράμματος προτείνει την χρήση ποδηλάτου από και προς το σχολείο ή την εργασία και μπορούν να ενισχυθούν περαιτέρω με άλλα προγράμματα όπως οι «Κυριακές χωρίς αυτοκίνητα», που περιορίζουν τη χρήση αυτοκινήτων σε συγκεκριμένους κύριους δρόμους κάθε Κυριακή.
• Πρόσθετα εκπαιδευτικά εργαστήρια για οδηγούς θα βοηθούσαν στη μείωση τυχόν απειλών για την ασφάλεια των ποδηλατών.

Προτεινόμενο Πρόγραμμα Παρακολούθησης

Για το ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου η ΣΜΠΕ έχει προτείνει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παρακολούθησης. Η πλειονότητα των πρακτικών παρακολούθησης που προτείνονται από την παρούσα ΣΜΠΕ, διεξάγονται ήδη από Κυβερνητικά Τμήματα, αποφεύγοντας έτσι την επανάληψη των εργασιών και τη σπατάλη του περιορισμένου χρόνου και πόρων. Επίσης, δεν είναι απαραίτητο να παρακολουθούνται όλες οι παράμετροι ή να παρακολουθείται μια επίπτωση επ’ αόριστόν. Ως αποτέλεσμα, χρησιμοποιήθηκε στοχευμένη προσέγγιση, εστιάζοντας στους κύριους στόχους που καθορίζονται στην παρούσα ΣΜΠΕ και στις σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου.

Συμπεράσματα

Η εφαρμογή του ΣΒΑΚ για την Επαρχία Αμμοχώστου αναμένεται να έχει σημαντικές θετικές επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της Περιοχής Μελέτης.

Ωστόσο αυτό είναι αναμενόμενο, καθώς το ΣΒΑΚ προωθεί και έχει ετοιμαστεί σύμφωνα με τις αρχές της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, προκειμένου να αντιμετωπίσει τα υφιστάμενα προβλήματα που σχετίζονται με τις μεταφορές στην περιοχή μελέτης. Η πλειονότητα των αρνητικών επιπτώσεων που εντοπίζονται στη ΣΜΠΕ είναι γενικά διαχειρίσιμες και μπορούν να μετριαστούν κατάλληλα με τα μέτρα που προτείνονται στη ΣΜΠΕ.

Famagusta.News