Ένα κομμάτι της ιστορίας των Κοκκινοχωριών αλλάζει όψη

Με τα έργα ανάπλασης στον Ποταμό Λιοπετριού να αποτελούν θέμα ωρών για να αρχίσουν, ένα κομμάτι της ιστορίας των Κοκκινοχωριών πρόκειται να αλλάξει ριζικά όψη και σε 30 περίπου μήνες να αποτελέσει στολίδι στην περιοχή. Το μοναδικό φυσικό φιόρδ στην Κύπρο, στο πέρασμα των αιώνων αποτέλεσε σημείο αναφοράς για δυο κοινότητες, το Λιοπέτρι και το Ξυλοφάγου, αποτελώντας σε κάποιο στάδιο και Μήλον της Έριδος. Για να επικρατήσει στο τέλος ως κτήμα και σημείο αναφοράς της κοινότητας Λιοπετριού, εξού και η ονομασία του ως «Ποταμός Λιοπετριού». Παρόλο που στο γειτονικό Ξυλοφάγου, κυρίως ηλικιωμένοι επιμένουν και στις μέρες μας να τον αποκαλούν «Ποταμό του Ξυλοφάγου».

Αυτή η πτυχή της ιστορίας του Ποταμού Λιοπετριού ίσως όμως να αποτελεί λεπτομέρεια, κοντά στα τόσα άλλα ιστορικά στοιχεία που τον συνοδεύουν. Γενεές και γενεές στο Λιοπέτρι, δηλαδή παραδοσιακές οικογένειες ψαράδων, συνέδεσαν σημαντικά γεγονότα της ζωής τους μαζί του, αλλά προπαντός την επιβίωσή τους. Με τους ψαράδες του Ποταμού, να δηλώνουν συχνά στις μέρες μας, «ψαράς ήταν και ο παππούς και ο πατέρας μου, μα και ο παππούς του παππού μου». Η Γιορτή του Κατακλυσμού, η Καθαρά Δευτέρα, αλλά και άλλες γιορτές, αποτελούν ευκαιρία όχι μόνο για τους Λιοπετρίτες, αλλά και για άλλους κατοίκους γειτονικών χωριών, να μαζευτούν στην περιοχή του Ποταμού για να περάσουν την ημέρα τους. Μάλιστα, τα καλοκαίρια αρκετοί είναι οι Λιοπετρίτες που στήνουν παραδοσιακά μέχρι τις μέρες μας, τις γνωστές καλύφες τους, για να περάσουν τις νύχτες του καλοκαιριού και τις μέρες που δεν εργάζονται, πλάι στη θάλασσα, τη γοητευτική ομορφιά και τη δροσιά του Ποταμού.

Η τραγωδία του 1919

Ιούνιος του 1919 ήταν Δευτέρα του Κατακλυσμού, που μια ανείπωτη τραγωδία σημάδεψε την μακραίωνη ιστορία του πανέμορφου αυτού χώρου. Ήταν νωρίς το απόγευμα και όλοι είχαν αποφάγει, όταν κάποιοι ψαράδες, τηρώντας το έθιμο, πρόσφεραν τις βάρκες τους για δωρεάν βαρκάδα για όσους ήθελαν. Σε μια βάρκα ανέβηκαν πολλοί άνθρωποι και δυστυχώς ένεκα των κυμάτων αυτή αναποδογυρίστηκε. Πολλοί άνθρωποι βρέθηκαν στο νερό και παρά τις προσπάθειες, 25 από αυτούς, κυρίως γυναικόπαιδα, βρέθηκαν στο νερό και πνίγηκαν. Οι κοινότητες της περιοχής ντύθηκαν στα μαύρα, το μοιρολόγι κράτησε μέρες και το τραγικό περιστατικό δεν ξεχάστηκε ποτέ από τους ψαράδες στον Ποταμό Λιοπετριού, αλλά και από τον κόσμο στα Κοκκινοχώρια.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο των 30 περίπου επαγγελματιών ψαράδων στον Ποταμό, Παναγιώτη Κατσιάρη, υπάρχει επίσης και μια άλλη, όχι και τόσο γνωστή ιστορία για τον Ποταμό Λιοπετριού, που τον συνδέει αυτή τη φορά με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εποχή κατά την οποία το νησί μας αποτελούσε βρετανική αποικία. Τότε, δήλωσε στον «Φ» ο κ. Κατσιάρης, σύμφωνα με μαρτυρίες παλαιότερων, ο Ποταμός περιβαλλόταν στις όχθες του από πυκνό δάσος ευκαλύπτων και άλλη θαμνώδη άγρια βλάστηση. Με αφορμή αυτό, ο βρετανικός στρατός, που χρησιμοποιούσε την Κύπρο ως σημαντική βάση, δεν έχασε την ευκαιρία και μετέτρεψε το μοναδικό φυσικό φιόρδ του νησιού σε ναυτική βάση πολεμικών πλοιαρίων μικρομεσαίου διαμετρήματος. Τα οποία ναυλοχούσαν έχοντας τέλεια απόκρυψη από τους ευκαλύπτους.

Μπαίνει σε νέα εποχή

Τα έργα ανάπλασης του Ποταμού Λιοπετριού είναι απαραίτητα για τη διασφάλιση του μέλλοντος των 30-35 ψαράδων στο χώρο και γι’ αυτό η Επιτροπή τους τάχθηκε υπέρ της κατασκευής τους ομόφωνα, τόνισε ο κ. Κατσιάρης, εκφράζοντας τη διαφωνία του με όσους συναδέλφους του ψαράδες διαφωνούν. Επιπρόσθετα, τόνισε, ο χώρος θα αναβαθμιστεί ποικιλοτρόπως, κάτι που θα ωφελήσει πολύπλευρα και το Λιοπέτρι και τα Κοκκινοχώρια ευρύτερα. Ήδη, από την περασμένη Δευτέρα, οι πλείστοι ψαράδες στον Ποταμό Λιοπετριού μετακινήθηκαν σε άλλα αλιευτικά καταφύγια της ελεύθερης Αμμοχώστου. Από τις 15 Σεπτεμβρίου, το μέρος έπαψε να λειτουργεί ως αλιευτικό καταφύγιο και αυτή τη μέρα όσοι ψαράδες δεν μετακινήθηκαν ήδη, πραγματοποίησαν την τελευταία ψαριά τους με αφετηρία τον Ποταμό. Από τις 18 Σεπτεμβρίου θα αρχίσουν και τα έργα ανάπλασης, που θα σημάνουν το τέλος του Ποταμού Λιοπετριού όπως τον ξέραμε για δεκαετίες. Και που θα δώσουν σε 30 περίπου μήνες, έναν ανακαινισμένο οπτικά αλλά και σε σύγχρονες υποδομές, Ποταμό Λιοπετριού.

Πηγη: Philenews.com