Του Μαρίνου Παυλικκά*:
Μεγάλες διαφορές παρουσιάζονται στην επαρχία Αμμοχώστου ως προς τους έντονους και αδιάκοπους ρυθμούς ανάπτυξης που επικρατούν τον τελευταίο καιρό. Η αύξηση του τουριστικού ρεύματος και η επικέντρωση σε μεγάλα έργα υποδομών τουρισμού αλλά και οι επενδύσεις εκατομμυρίων που βρίσκονται στα σκαριά έχουν επιφέρει διατάραξη των ισορροπιών μεταξύ παράλιων περιοχών και ενδοχώρας.
https://youtu.be/NjzkNdRnwB0
Γλυκοκοιτάζουν την Αγία Θέκλα
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του οικοδομικού οργασμού ο Δήμος Σωτήρας ο οποίος αποτελεί, πλέον, το μήλον της έριδος όσον αφορά κυρίως την στροφή του βλέμματος των επιχειρηματιών δυτικότερα, επεκτείνοντας, κατ’ αυτό τον τρόπο, την τουριστική ανάπτυξη από τα κύρια κέντρα τουρισμού της ελεύθερης Αμμοχώστου –Πρωταρά και Αγία Νάπα- προς την «παρθένα» περιοχή της Αγίας Θέκλας.
Καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε, βέβαια, το μεγαλεπήβολο έργο της μαρίνας Αγίας Νάπας, των €250 εκατομμυρίων ευρώ, στα σύνορα Αγίας Νάπας και Αγίας Θέκλας, ένα έργο χωρίς προηγούμενο σε ολόκληρη την επαρχία Αμμοχώστου, καθώς ο Αιγύπτιος κροίσος Naguib Sawiris, έχει επενδύσει στην νοτιοανατολική άκρη του νησιού διαβλέποντας τα τεράστια οφέλη που θα προκύψουν από την ραγδαία πρόοδο που παρατηρείται στην περιοχή.
Τον χορό των επενδύσεων στην Αγία Θέκλα άνοιξε το πρώτο ξενοδοχείο και μάλιστα πέντε αστέρων το οποίο ξεκίνησε να αναγείρεται στην περιοχή. Το “Sun City Spa Resorts and Residences” της κοινοπραξίας του ομίλου Giovani με την εταιρεία Jimchang Global δεν αποτελεί μόνο το πρώτο ελίτ ξενοδοχείο του Δήμου Σωτήρας αλλά και τη μεγαλύτερη ιδιωτική επένδυση στην ξενοδοχειακή βιομηχανία στην επαρχία Αμμοχώστου με περισσότερα από 215 δωμάτια, πολυτελείς επαύλεις, διαμερίσματα και πολυτελή εστιατόρια σε 21 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα ανάπτυξης.
Συνέχεια στις τουριστικές υποδομές θα δώσει ακόμη ένα τεσσάρων αστέρων ξενοδοχείο το οποίο βρίσκεται σε διαδικασία έκδοσης πολεοδομικής άδειας, ενώ σύμφωνα με τον Δήμαρχο Σωτήρας, Γιώργο Τάκκα, ζωηρό ενδιαφέρον υπάρχει από δύο ακόμη επιχειρηματίες οι οποίοι σύντομα αναμένεται να υποβάλουν επίσημη πρόταση για δημιουργία δύο επιπλέον ελίτ ξενοδοχείων πέντε αστέρων στην περιοχή.
Η ανάπτυξη φέρνει νέα έργα
Το γεγονός αυτό έχει συμβάλει θετικά προς την αξιοποίηση του όλου ενδιαφέροντος από τον Δήμο Σωτήρας ως προς την προσέλκυση τουριστικού ρεύματος. Όπως ανέφερε στη «Σ» ο Δήμαρχος Σωτήρας, τα έσοδα από τον τουρισμό έχουν συμβάλει όχι μόνο στην σταδιακή αποπληρωμή των δανείων του Δήμου αλλά και την ενίσχυση του ταμείου για έργα υποδομής στην ενδοχώρα της Σωτήρας. Συγκριτικά, ανέφερε ότι κατά το 2011 τα έσοδα από τις παραλίες ήταν 19,7 χιλιάδες ευρώ ενώ κατά το 2016 αυξήθηκαν σε 72,4 χιλιάδες ευρώ. Η κατακόρυφη αύξηση διαφαίνεται και στους Πολιτικούς Γάμους, αφού η προσέλκυση γαμήλιου τουρισμού ήταν τέτοια που παρουσιάστηκε κατακόρυφη αύξηση, από 2 χιλιάδες ευρώ το 2012 σε 52,6 χιλιάδες το 2016.
Ο κ. Τάκκας σημείωσε, μάλιστα, στη «Σ» ότι τα έσοδα από τον τουρισμό οδήγησαν στην περαιτέρω σοβαρότητα με την οποία η δημοτική αρχή προσβλέπει στην αναπτυξιακή πορεία που ακολουθείται. Παράδειγμα αυτού η εκπόνηση μεγάλης μελέτης για ανάπλαση και διαμόρφωση ολόκληρου του παραλιακού μετώπου της Σωτήρας μήκους τριών, περίπου, χιλιομέτρων, με την αδειοδότηση ξενοδοχειακών μονάδων τεσσάρων και πέντε αστέρων, τη δημιουργία εστιατορίων, πεζοδρόμων και χώρων αναψυχής, συνδέοντας, κατά τον τρόπο αυτό την ανάπτυξη που θα προκύψει από τη γειτονική μαρίνα Αγίας Νάπας με την υπόλοιπη περιοχή της Αγίας Θέκλας.
Πτώση τιμών στην ενδοχώρα, αύξηση στα παράλια
Σύμφωνα με τον κ. Κυριάκο Ταλατίνη, Πρόεδρο του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών και Συμβούλων Ακινήτων Κύπρου, παρουσιάζονται σημαντικά στοιχεία όσον αφορά τη συγκριτική αξία των ακινήτων στην ελεύθερη Αμμόχωστο. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν την αυξητική τάση που επικρατεί στις παραλιακές περιοχές, σε σύγκριση με την ενδοχώρα.
Στη Δερύνεια η αξία ενός οικοπέδου 550τμ. ανερχόταν το 2010 σε 135-140 χιλιάδες ευρώ, ενώ σήμερα ανέρχεται στις 83-85 χιλιάδες ευρώ. Στο Παραλίμνι το ίδιο οικόπεδο στοίχιζε το 2010 165-170 χιλιάδες ενώ σήμερα στοιχίζει 95-100 χιλιάδες ευρώ. Από την άλλη, στις παραλιακές περιοχές διαφαίνεται μία σταθερότητα στις τιμές, αφού παρά την πτώση ένεκα οικονομικής κρίσης, οι τιμές έχουν ανέλθει στα ίδια επίπεδα. Η αξία μιας παραλιακής έπαυλης 200τμ το 2010 ανερχόταν στα €1,1 εκ. στην Αγία Θέκλα και στο €1,3 στην Αγία Νάπα και τον Πρωταρά, ενώ σήμερα αξία της ίδιας έπαυλης ανήλθε στις €900 χιλιάδες σε Αγία Θέκλα και €1,1 σε Πρωταρά και Αγία Νάπα.
Παραγκωνισμένη η Δερύνεια
Βορειότερα, στον ακριτικό και ημικατεχόμενο Δήμο της Δερύνειας, σε ένα Δήμο όμοιο, σχεδόν, πληθυσμιακά με τη Σωτήρα, παρουσιάζεται η αντίθετη ακριβώς κατάσταση. Η κατοχή του 75% περίπου του εδάφους του Δήμου Δερύνειας, είτε από τις κατοχικές αρχές, είτε εντός της νεκρής ζώνης, έχει επιφέρει εδώ και 43 χρόνια, μαρασμό στον γεωργοκτηνοτροφικό τομέα ο οποίος έχει απολέσει την πιο εύφορη γη του.
Σύμφωνα με τον Δήμαρχο Δερύνειας, Άντρο Καραγιάννη, οι εξαγγελίες του Προέδρου της Δημοκρατίας τον περασμένο Σεπτέμβριο, αποδεικνύουν τον παραγκωνισμό τον οποίο υφίσταται. Απόδειξη του γεγονότος, κατά τον ίδιο, είναι η μεγάλη οικονομική στήριξη στους παραλιακούς Δήμους σε σχέση με τη Δερύνεια αλλά και τις κοινότητες της ελεύθερης επαρχίας Αμμοχώστου.
Η ενδοχώρα να αποτελέσει εναλλακτικό τουρισμό
Μιλώντας στη «Σ» ο κ. Καραγιάννης ανέφερε πως οι αναπτυξιακοί σχεδιασμοί της Κυβέρνησης στηρίζονται στους παραλιακούς Δήμους, θεωρώντας τους ως τα ταμεία του παραδοσιακού τύπου τουρισμού. Παρ’ όλα αυτά, σημείωσε, η Κυβέρνηση όφειλε να δημιουργήσει προϋποθέσεις ανάπτυξης και στην ενδοχώρα, προσανατολιζόμενη σε εναλλακτικές αλλά και προσοδοφόρες μορφές τουρισμού.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα τρία έργα που διεκδικούσε ο Δήμος Δερύνειας, βρέθηκαν εκτός των εξαγγελιών του Προέδρου της Δημοκρατίας. Το σημαντικότερο εξ αυτών η ανάπλαση και επέκταση της Λαϊκής Αγοράς Δερύνειας, μία πρωτοβουλία που ξεκίνησε το 2013 προσελκύοντας σήμερα περισσότερους από 45 ντόπιους και ξένους γεωργούς, συμβάλλοντας, έτσι, στην στήριξη του αγροτικού τομέα αλλά και στην ανάπτυξη κοινωνικών δεσμών. Το δεύτερο έργο το οποίο διεκδικούσε η Δερύνεια ήταν η αίθουσα πολιτισμού, ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ, ένα έργο το οποίο θα αποτελούσε ταυτόχρονα και συνεδριακό κέντρο, συμβάλλοντας στην προσέλκυση τουρισμού συνεδρίων. Εξίσου σημαντικό έργο είναι και το επαρχιακό κολυμβητήριο ύψους €5 εκ. το οποίο διεκδικούσε ο Δήμος Δερύνειας, προσβλέποντας στην προσέλκυση ιατρικού τουρισμού σε συνδυασμό με το Γενικό Νοσοκομείο Αμμοχώστου.
Όπως ανέφερε ο Δήμαρχος Δερύνειας, καθοριστικό παράγοντα αποτέλεσε και η μείωση της κρατικής χορηγίας από €1,8 εκ. το 2013 σε €1.055.000 το 2016, καθώς και το γεγονός ότι ο Δήμος Δερύνειας ως ημικατεχόμενος δεν διαθέτει άλλη πηγή εσόδων πέραν των φορολογιών.
Το οδόφραγμα Δερύνειας ευκαιρία για την επαρχία
Όσον αφορά την ανακοίνωση για έναρξη των εργασιών εντός των 150 μέτρων της Νεκρής Ζώνης στο οδόφραγμα Δερύνειας και την ολοκλήρωσή τους μέχρι τον Ιανουάριο του 2018, ο κ. Καραγιάννης τόνισε ότι το γεγονός αυτό θα συμβάλει θετικά ως προς την αύξηση της εμπορικής κίνησης εντός της Δερύνειας.
Από την άλλη, εξέφρασε την κατανόησή του ως προς τις φωνές ανησυχίας που ακούγονται συχνά για τη διάνοιξη του οδοφράγματος της λεωφόρου Αμμοχώστου, τονίζοντας πως αυτό αποτελεί πολιτική απόφαση. Δεν παρέλειψε, παράλληλα, να εκφράσει και τις επιφυλάξεις του ως προς τα χρονοδιαγράμματα που τέθηκαν πολλές φορές, αφού η επί δυόμιση χρόνια αναμονή, έχουν προκαλέσει τη δυσφορία των κατοίκων της Δερύνειας.
*Εφημερίδα ΣΗΜΕΡΙΝΗ της Κυριακής (19/11/2017)