Τελέστηκαν σήμερα σε κλίμα συγκίνησης και στην παρουσία της προέδρου της Βουλής των Aντιπροσώπων Αννίτας Δημητρίου τα εγκαίνια του μνημείου αφιερωμένο στην Χριστοδούλα κατά την 48η Παγκύπρια Πορεία Χριστοδούλας. Για πρώτη φορά, χάρη στον γλύπτη Φίλιππο Γιαπάνη καθώς και στον Δήμο Σωτήρας, το σύμβολο της ετήσιας πορείας του Αντικαρκινικού Συνδέσμου αποκαλύπτει το πρόσωπο της γυναίκας Χριστοδούλας που ενέπνευσε την πορεία.
Ο Δήμος Σωτήρας ως ελάχιστη ένδειξη χρέους προς τη Χριστοδούλα αλλά και τον αγώνα του κάθε καρκινοπαθούς συνανθρώπου μας, ήδη από το 2018 είχε αποφασίσει την ανέγερση ενός νέου μνημείου στο σημείο όπου άφησε την τελευταία της πνοή η ηρωική μορφή της Χριστοδούλας.
Το έργο είναι αξίας €250.000 ευρώ και ανεγέρθηκε αποκλειστικά με δαπάνες του Δήμου Σωτήρας. Περιλαμβάνει την ανέγερση του ανδριάντα και την ολική ανάπλαση του περιβάλλοντα χώρου, και αναδεικνύει τον χαρακτήρα του μνημείου, εφόσον αυτό πλέον χωροθετείται σε πιο κεντρικό σημείο και τονίζει την κίνηση του αγάλματος. Ο περιβάλλοντας χώρος με τη δημιουργία σκαλιών αμφιθεατρικού τύπου μπορεί να χρησιμοποιείται από το κοινό ως χώρος ξεκούρασης και ανάπαυσης, αλλά και ως χώρος για τη διοργάνωση της καθιερωμένης ετήσιας Πορείας Χριστοδούλας.
Όσον αφορά τον ίδιο τον ανδριάντα, την κατασκευή του ανέλαβε ο γνωστός Κύπριος γλύπτης αλλά και γείτονας της στο Βαρώσι, Φίλιππος Γιαπάνης, ο οποίος μετά από προσωπική έρευνα, ενσωμάτωσε στο έργο μικρές λεπτομέρειες από άγνωστες μέχρι τώρα πτυχές του χαρακτήρα της Χριστοδούλας.
Στο μνημείο η Χριστοδούλα απεικονίζεται να φορά κλειστά παπούτσια παρά το γεγονός ότι ήταν καλοκαίρι, αφού όπως εξήγησαν κοντινά της πρόσωπα, η ίδια δεν φορούσε ποτέ σανδάλια ή παντόφλες καθώς το θεωρούσε υποτιμητικό. Το μνημείο απεικονίζει την Χριστοδούλα να περπατάει με μια βαλίτσα, άτσαλα φτιαγμένη, αφού τα μισά ρούχα θα κρέμονται έξω απ΄ αυτήν. Άτσαλα, όπως βιαστικά έφυγε από το σπίτι για να φτάσει, εξαθλιωμένη και εξαντλημένη από τον καρκίνο κάτω από την πορτοκαλιά, όπου άφησε την τελευταία της πνοή.
Ο Δήμος Σωτήρας ευελπιστεί ότι το Μνημείο θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για την περιοχή και θα προσδώσει τις πρέπουσες τιμές στη γυναίκα-σύμβολο Χριστοδούλα αλλά και στους πραγματικούς μαχητές της ζωής, άνδρες και γυναίκες, που κτυπήθηκαν από την επάρατη νόσο και δίνουν καθημερινό αγώνα.
Ποια ήταν η Χριστοδούλα
Η Χριστοδούλα γεννήθηκε στην Άγιο Μέμνονα Αμμοχώστου και ήταν ένα από τα 5 παιδιά της οικογένειας Ττοφινή, που καταγόταν από την Αγία Νάπα. Τα άλλα αδέρφια της ήταν η Κατερίνα, η Ελεγκού, ο Γιωρκής και ο Γιάννης. Η Κατερίνα, η μεγαλύτερη αδερφή, υπήρξε σαν μητέρα της Χριστοδούλας αφού η μητέρα τους πέθανε νεαρή και τους άφησε μόνους. Η Χριστοδούλα στη συνέχεια παντρεύτηκε με τον Αντώνη Ζέμπασιη από το Παραλίμνι, με τον οποίο απέκτησαν τρεις γιούς και μια κόρη. Έμεναν στο κάτω Βαρώσι μέχρι την εισβολή (1974).
Το 1972, όταν ήταν περίπου 70 χρονών, διεγνώσθη με καρκίνο και αναγκάστηκε να κάνει μαστεκτομή. Δυστυχώς ο καρκίνος έκανε μετάσταση, σε διάφορα μέρη του σώματος, κάτι που την ταλαιπωρούσε αφάνταστα.
Όταν έγινε η εισβολή τον Αύγουστο του 1974, κυνηγημένη από τον Αττίλα, πήρε τον δρόμο από το Κάτω Βαρώσι με σκοπό μέσω του Αγίου Μέμνονα να πορευθεί προς τα Κοκκινοχώρια και τις Βρετανικές Βάσεις που παρείχαν υπό τις περιστάσεις ασφάλεια. Μετά από πορεία 15-20 περίπου χιλιομέτρων, έφθασε σε έναν πορτοκαλεώνα στη Σωτήρα και αποκαμωμένη όπως ήταν παράγειρε κάτω από μια πορτοκαλιά για να ξεκουραστεί. Εκεί άφησε και την τελευταία της πνοή.
Ο θάνατος μιας καρκινοπαθούς ηλικιωμένης γυναίκας κάτω από μια πορτοκαλιά πέρασε ως απαρατήρητο γεγονός για την τοπική κοινωνία της Σωτήρας, τα μέλη της οποίας είχαν να σκεφτούν για τους νέους που έλειπαν στα πεδία των μαχών ή ήταν αγνοούμενοι, αλλά και τις χιλιάδες των προσφύγων που είχαν κατακλύσει την περιοχή εκείνη τη χρονική περίοδο. Κάποιοι κάτοικοι, όμως, είχαν πληροφορηθεί για το γεγονός και όταν τα πράγματα ησύχασαν στο χωριό, άρχισαν να αφηγούνται την ιστορία. Στον χώρο του πρώην πορτοκαλεώνα που ξεψύχησε η Χριστοδούλα το 1974, ανεγέρθηκε ένα σεμνό μνημείο, ο θεμέλιος λίθος του οποίου κατατέθηκε το 1989 από τον τότε Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Τάκη Χριστοφίδη.
Η πρόταση για καθιέρωση της πορείας Χριστοδούλας, σε ετήσια βάση, υιοθετήθηκε από τον Αντικαρκινικό Σύνδεσμο το 1976 και τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς πραγματοποιήθηκε η πρώτη Πορεία. Ήταν μια πρόταση του γιατρού Δημήτρη Σουλιώτη για να ενισχύεται οικονομικά το Κέντρο. Ο ίδιος ιατρός, ήταν και αυτός που πρότεινε η Πορεία να πάρει το όνομα μιας ασθενούς του, της Χριστοδούλας. Η πορεία έχει καθιερωθεί από τον Αντικαρκινικό Σύνδεσμο Κύπρου, ως μια ετήσια εκδήλωση κοινωνικής αλληλεγγύης και ηθικής συμπαράστασης στους καρκινοπαθείς και τις οικογένειές τους και αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων του συνδέσμου. Ο θεσμός της Πορείας αποδίδει κάθε χρόνο τον απαιτούμενο σεβασμό, το ενδιαφέρον και την αγάπη σε όλους όσοι πάσχουν από καρκίνο και στο πρόσωπο της Χριστοδούλας βλέπει το σύμβολο αγώνα για την πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση του καρκίνου.
