Κύπρια 2014: Παράθυρο πολιτισμού

a 79 Νέα Αμμοχώστου
a 2284 Νέα Αμμοχώστου

Διάπλατο παράθυρο προς πολυδιάστατες μορφές πολιτισμού ανοίγει και φέτος το Διεθνές Φεστιβάλ Κύπρια 2014, το οποίο κινείται από την παράδοση στο κλασσικό, από το θέατρο στο χορό, από τη μουσική στο παραμύθι ξετυλίγοντας το κουβάρι της πολιτιστικής παράδοσης της Κύπρου και της αρχαιότητας.

Το Φεστιβάλ αρχίζει με το έργο “Αστερισμοί” από τον ΘΟΚ το οποίο θα ανέβει στις 13 Σεπτεμβρίου στο Δημοτικό Αμφιθέατρο Σωτήρας:

H Mάριαν και ο Ρόλαντ. Εκείνη είναι θεωρητική φυσικός κι εκείνος μελισσοκόμος.

Συναντιούνται σ’ ένα φιλικό σπίτι κι έτσι αρχίζει η ερωτική τους ιστορία ή τουλάχιστον μια από τις πολλές πιθανότητες αυτής της ιστορίας.

Γιατί, σύμφωνα με την κβαντική θεωρία που μελετάει η Μάριαν, στο κβαντικό πολυσύμπαν κάθε επιλογή που έχεις κάνει, κάθε απόφαση που έχεις πάρει ή δεν έχεις πάρει στη ζωή σου, συνυπάρχει σ’ ένα αφάνταστα πολύπλοκο σύστημα από παράλληλα σύμπαντα.

Στο φως αυτής ακριβώς της θεωρίας παρακολουθούμε τη σχέση των δύο χαρακτήρων, καθώς συναντιούνται, φτιάχνουν μια σχέση / δεν καταφέρνουν να φτιάξουν μια σχέση, κάνουν έρωτα / δεν κάνουν έρωτα, μένουν μαζί, απατούν ο ένας τον άλλο / ζουν μια μονογαμική σχέση, χωρίζουν / ξαναβρίσκονται, κ.ο.κ.

Διαφορετικές εκδοχές όπως τις υπαγορεύουν διαφορετικοί παράγοντες. Οι άνθρωποι στο μεγαλείο και στην ολοκληρωτική αδυναμία τους. Ένα έργο που θέτει ερωτήματα για το ρόλο της τύχης και της ελεύθερης βούλησης στη ζωή των ανθρώπων, για τη γιορτή και το πένθος της ύπαρξης, γράφει ο σκηνοθέτης Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος.

Ερμηνεύουν: Νεοκλής Νεοκλέους, Στέλλα Φυρογένη

Παραστάσεις από τις 3 μέχρι και τις 13 Σεπτεμβρίου.

Ακολουθεί η ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ σε μετάφραση, Δ.Ν. Μαρωνίτη και Σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού.

Ο σκηνοθέτης διερωτάται “Ποιος είναι σήμερα ο ήρωας και τι σημαίνει ηρωισμός; Πόση καταστροφή και πόσο θυμό μπορεί να αντέξει ο άνθρωπος; Γιατί η εμφύλια σύγκρουση αποδείχθηκε τόσο ελληνικό φαινόμενο;”

Προσθέτει ότι η ΙΛΙΑΔΑ “είναι αναμφισβήτητα το κορυφαίο έργο του ελληνικού πολιτισμού, μέσα στο οποίο καθρεφτίζεται όχι μόνο η ελληνική ιστορία, αλλά και η ελληνική συμπεριφορά απέναντι στα μεγάλα θέματα της ύπαρξης και της ιστορίας ενός λαού που έμελλε να επαναλάβει τα ίδια κατορθώματα και τα ίδια τραγικά λάθη”.

Αναφέρει ακόμη, ότι “μιλώντας για τον πόλεμο, αλλά και για την προσωπική αναμέτρηση, για τον ηρωισμό, για τη φιλοδοξία, για τη ζωή και το θάνατο, η ΙΛΙΑΔΑ καταφέρνει να εκφράσει όχι μόνο κάτι απόλυτα ελληνικό αλλά και κάτι που διακρίνει όλους τους πολιτισμούς της Μεσογείου. Όχι μόνο εμάς αλλά και τους άλλους. Όχι μόνο τους Έλληνες αλλά και τους ΄βάρβαρους` ».

Η ΙΛΙΑΔΑ του Στάθη Λιβαθινού, το συγκλονιστικό έπος του Ομήρου, προσθέτει το Διεθνές Φεστιβάλ ΚΥΠΡΙΑ στην επιτυχημένη διεθνή της περιοδεία που ήδη περιλαμβάνει παραστάσεις στο Φεστιβάλ Αθηνών (6/2013), στο Εθνικό Θέατρο του Άμστερνταμ (10/2013), στο Διεθνές Θεατρικό Φεστιβάλ της Μέριδας (7/2014) και προγραμματισμένες παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο της Μαδρίτης (10/2014).

Παραστάσεις από τις 13 μέχρι και τις 18 Σεπτεμβρίου .

Από τους ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΡΗΓΑ και ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ έπεται το “κλασικό” πια έργο “Οι φόνισσες” του Παπαδιαμάντη.

«Οι φόνισσες της Παπαδιαμάντη», είναι η νέα κωμωδία των Αλέξανδρου Ρήγα και Δημήτρη Αποστόλου.

Έξι γυναίκες θύτες, η καθεμία έχει σκοτώσει και από κάποιον όχι και τόσο αθώο, μόνο και μόνο για να αποκαλυφθεί ότι τα πράγματα στη ζωή δεν είναι πάντα όπως φαίνονται και, μάλιστα, τις περισσότερες φορές δεν είναι πράγματα αλλά αξίες, αισθήματα, χαμόγελα, άνθρωποι…

Έξι γυναίκες που «έχουν τόσο σώας τας φρένας» ώστε μηχανεύονται και επικαλούνται κάθε λογής ψυχικές ασθένειες για να αποφύγουν την καταδίκη τους.

Μία εισαγγελέας – ψυχίατρος, η βοηθός της που υποστηρίζει ότι είναι εγγονή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη με ειδικότητα να αναπαριστά φόνους και ένας αστυνομικός, πολύ ωραίος, καλούνται να σταματήσουν τα σχέδια των φονισσών και να τις αποκαλύψουν. Τα πράγματα, όμως, δεν έρχονται έτσι όπως τα σχεδίασαν, για καμία από τις δύο πλευρές…

Παραστάσεις από 15 μέχρι 17 Σεπτεμβρίου.

Σειρά παίρνει ο Προμηθέας Δεσμώτης του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Ανδρέα Πάντζη με τον Φίλιππο Σοφιανό.

Ο σκηνοθέτης αναφέρει ότι η τραγωδία του Αισχύλου «Προμηθέας Δεσμώτης» είναι ένα εκπληκτικό έργο που έχει άμεση σχέση με το σήμερα και την ανθρώπινη ζωή όπως αυτή βιώνεται από το σύγχρονο άνθρωπο στις σύγχρονες κοινωνίες.

Δεν είναι μόνο η τιμωρία του Τιτάνα Προμηθέα, που αποφάσισε να βοηθήσει τους ανθρώπους κλέβοντας για χάρη τους τη φωτιά, τους έμαθε το αλφάβητο και τη χρήση των αριθμών. Δεν είναι που το Κράτος και η Βία είναι πρόσωπα του δράματος, όπως ήταν στην αρχαία εποχή.

Εδώ έχουμε όλα τα στοιχεία ενός σύγχρονου δράματος. Την καθεστηκυία τάξη, το κατεστημένο, που δεν επιθυμεί καμιά αλλαγή, και τον Άλλο ο οποίος έρχεται όχι μόνο ως φορέας ενός νέου πολιτισμικού στοιχείου, αλλά και ως φορέας της αλλαγής.

Η Βία του Δια είναι εμπράγματη• τη βλέπουμε και την αισθανόμαστε γιατί αυτός που βασανίζεται είναι μεν ο Άλλος, άλλα αυτός ο Άλλος είναι τόσο όμοιος με εμάς. Είναι εμείς!

Υπάρχουν και εκείνοι που αν και συμπαθούν τον Προμηθέα δεν μπορούν να το δείξουν, φοβούμενοι το Δια. Φοβούνται την Εξουσία και το Λόγο…

Παραστάσεις από τις 23 μέχρι και τις 27 Σεπτεμβρίου.

“Η Βασιλοπούλλα τζ οι μάισσες” είναι ένα κυπριακό παραμύθι την ιδέα και την σκηνοθεσία του οποίου είχε η Γιολάντα Χριστοδούλου.

Όπως αναφέρεται στο αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων “μέσα από την παράσταση `Η βασιλοπούλλα τζ` οι μάισσες` αναδεικνύεται μια μορφή θεάτρου όπου το παρελθόν συναντά το παρόν και το μέλλον αναδεικνύοντας με σύγχρονα εκφραστικά μέσα τις λαϊκές μας παραδόσεις, ως αναπόσπαστο μέρος της πολιτιστικής μας ταυτότητας”.

Πέντε ηθοποιοί δημιουργούν εικόνες μέσα από την κίνηση, την αφήγηση και τη μουσική, υποδύονται τους χαρακτήρες και επιστρέφουν πάλι στην αφήγηση μέσα από μία συνεχή ροή, χτίζοντας έτσι την πλοκή σε ένα μοτίβο παιχνιδιού με γρήγορες εναλλαγές. Τα θεατρικά στοιχεία, κίνηση – λόγος- μουσική λειτουργούν σαν ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο σώμα.

Από το κείμενο του παραμυθιού, φαίνεται η ξενότητα και η αποξένωση των δύο αδερφών προς τη μικρή αδελφή τους η οποία προκαλείται από το φθόνο, τη ζήλια και το μίσος. Όταν η μικρή βασιλοπούλα χάνει τα μάτια της, βρίσκεται σε θέση να βλέπει τον κόσμο μέσα από τα μάτια ενός `άλλου`, βιώνοντας έτσι νέα συναισθήματα και εμπειρίες. Περνώντας από το θάνατο στη ζωή και ξανά στο θάνατο, η βασιλοπούλα μεταμορφώνεται σε πουλί που περιπλανιέται στο περιβόλι του παλατιού τραγουδώντας με ανθρώπινη φωνή, για να επιστρέψει τελικά στη ζωή λυτρωμένη

Παραστάσεις από τις 28 μέχρι και τις 30 Οκτωβρίου

Το Φεστιβάλ συνεχίζει στις στις 9 και 10 Σεπτεμβρίου με συναυλίες σε Λάρνακα και Λευκωσία των έργων: SHOSTAKOVICH Piano Trio No.2 in E minor Op.679, PETER FRIBBINS “Softly, in the dusk…” (2007) και DVORAK Piano Trio in E minor Op.90 (“Dumky”)

Για το πρώτο έργο ο Μαρτίνος Τιρίμος αναφέρει ότι “το δεύτερο Πιάνο Τρίο του Σοστακόβιτς γράφτηκε το 1944 στη δύσκολη περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και είναι αφιερωμένο στο στενό του φίλο Ίβαν Σολλερτίνσκυ, που μόλις είχε πεθάνει σε ηλικία 41 ετών”.

Το έργο είναι ένας θρήνος όχι μόνο για εκείνον αλλά και για τα θύματα του Ολοκαυτώματος. Αυτό το φρικιαστικό γεγονός συγκλόνισε τον Σοστακόβιτς, ο οποίος συντονίστηκε έντονα με το πόνο του συνανθρώπου του και τον εκφράζει σ’αυτό το Τρίο, με έναν τρομερά δυναμικό και μοναδικό τρόπο.

Χρησιμοποιεί «εβραϊκές» μελωδίες και στο τρίτο μέρος του έργου ακούγονται με αφόρητη ένταση ακόμα και τα σφοδρά χτυπήματα στους αλυσοδεμένους αιχμαλώτους.

Αν ποτέ ένας συνθέτης «είναι ο άλλος», σ’ αυτό το έργο το κατάφερε ο Σοστακόβιτς.

PETER FRIBBINS “Softly, in the dusk…” (2007)

Ο Peter Fribbins (1969-) σήμερα είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες και πετυχημένους Άγγλους συνθέτες, για τον οποίον η επικοινωνία έχει μεγάλη σημασία.

Αυτό το έργο, που γράφτηκε για το “Rosamunde Trio”, είναι εμπνευσμένο από ένα ποίημα του D.H.Lawrence με τίτλο, «Πιάνο» και εκφράζει τα συναισθήματα του συγγραφέα όταν ακούει μία γυναίκα να του τραγουδά και ξαφνικά βλέπει ένα παιδάκι καθισμένο κάτω από ένα πιάνο.

Η όλη σκηνή -τα κουδουνίσματα του πιάνου, το τραγούδι και η ένδειξη αγάπης του παιδιού προς τη μητέρα του- ξυπνά σημαντικές αναμνήσεις μέσα του.

Βλέπει τον εαυτό του σ’ αυτό το παιδάκι και κλαίει, σαν παιδάκι, για το παρελθόν.

Το “Rosamunde Trio”, όπως αναφέρει ο Μαρτίνος Τιρίμος, έδωσε την πρεμιέρα του έργου το 2007 στο Wigmore Hall του Λονδίνου και έκτοτε το ηχογράφησε και το εκτέλεσε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Για το έργο του DVORAK Piano Trio in E minor Op.90 (“Dumky”), ο Μαρτίνος Τιρίμος σημειώνει ότι ο Dvorak χρησιμοποίησε τη λέξη «Dumka» (πλ. «Dumky») με την έννοια του ρήματος «dumati», δηλ. «να συλλογίζομαι» ή «να αναπολώ».

Eίναι εμφανές ότι το «Dumky» Trio, το οποίο γράφτηκε στην Πράγα το 1891, είναι ένα ταξίδι ανακάλυψης για το συνθέτη και ταυτόχρονα αξιολογεί τη σχέση με τους συνανθρώπους του.

Τα έξι κομμάτια που αποτελούν το «Dumky» εκφράζουν διάθεση ενδοσκόπησης και λαχτάρας, αλλά επίσης περιλαμβάνουν χορευτικούς ρυθμούς με δυνατή ενεργητικότητα και νεανική χαρά. Είναι ένα από τα δημοφιλέστερα αριστουργήματά του.

Το “Μια εποχή στην κόλαση” του συνθέτη Γιώργου Χριστιανάκη, που ακολουθεί, είναι μια μουσική προσέγγιση στο εμβληματικό κείμενο του Αρθούρου Ρεμπώ σε μετάφραση του Χριστόφορου Λιοντάκη.

Μετά την κυκλοφορία του ομώνυμου βιβλίου-cd, δημιουργήθηκε η μουσική παράσταση, που προσδοκεί να αποδώσει ζωντανά τον μονάκριβο κόσμο του κειμένου, τις ανάσες, τους ψιθύρους, τις κραυγές του, τις εναλλαγές των προσωπείων του, τα βέβηλα λόγια του, την τρέλα, τον ίλιγγο της φυγής, με μία μουσική γλώσσα που αποφεύγει τους κινδύνους της απλής περιγραφής.

Η προσπάθεια αυτή συνοδεύεται από πρωτότυπο οπτικό υλικό.

Με τη συνδρομή των εξαίρετων μουσικών και συνεργατών του, ο Γιώργος Χριστιανάκης ξεκινάει από την Κύπρο το ταξίδι των ζωντανών εμφανίσεων και συνεχίζει με περιοδεία σε Ελλάδα και Ευρώπη.

Παραστάσεις 21 και 22 Σεπτεμβρίου

Συνέχεια στα “Κυπρια 2014” με τους Απόστολο Αποστολίδη και τους TAT-TNABAR
οι οποίοι παρουσιάζουν την παράσταση “TRADITION RE-LOADED” σε τέσσερις παραστάσεις αρχίζοντας από τις 17 Σεπτεμβρίου και την Δερύνεια και ολοκληρώνοντας στις 24 Σεπτεμβρίου στο Δημοτικό Κηποθέατρο Λεμεσού.

Το «TRADITION RE-LOADED» είναι ένα εγχείρημα εκτέλεσης γνωστών παραδοσιακών κυπριακών τραγουδιών, με μια σύγχρονη προσέγγιση, με όργανα εντελώς ασύμβατα με τα καθιερωμένα -κατασκευασμένα από ανακυκλώσιμα υλικά, ακόμα και από λαχανικά- παραμένοντας, όμως, πιστοί στο πρότυπο μουσικό άκουσμα αλλά, διαμορφώνοντας παράλληλα για το κάθε τραγούδι, μια ακουστική πορεία πρωτότυπη και μοναδική.

Πρόκειται για μια σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία, ένα μουσικό ταξίδι στη λαϊκή μουσική μας παράδοση με ένα ηχόχρωμα, στο οποίο αναδεικνύεται η συνύπαρξη του παλιού με το σύγχρονο και η συγχώνευση αντίθετων αλλά συνάμα απόλυτα συμβατών ακουσμάτων.

Η αφηγηματική συνοδεία επιλεγμένων ποιημάτων του Κώστα Μόντη, αποδίδει φόρο τιμής σ’ έναν από τους σημαντικότερους ποιητές και συγγραφείς μας, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του, και ενσωματώνεται με μοναδικό τρόπο μέσα στο μουσικό ταξίδι, καταλήγοντας σε έναν ενδότερο επαναπροσδιορισμό των πανανθρώπινων αξιών και του ρόλου τους στο σημερινό κόσμο.

ΤΟ SAINT-PETERSBURG THEATRE “RUSSIAN BALLET” παρουσιάζει το μπαλέτο σε δύο πράξεις “Giselle” σε τρεις παραστάσεις σε Λευκωσία, Λάρνακα και Λεμεσό.

Η Zιζέλ είναι μία ιστορία αιώνιας αγάπης, προδοσίας, εκδίκησης και συγχώρεσης.

Το μπαλέτο έκανε την πρεμιέρα του στο Παρίσι το 1841 και θεωρείται ένα από τα πιο αγαπημένα και δημοφιλή ρομαντικά έργα παγκοσμίως. Αποτελεί το όνειρο κάθε χορευτή αφού συνδυάζει έντονες συναισθηματικές διακυμάνσεις, ιδανικά χορογραφικά ανοίγματα και υψηλές απαιτήσεις τεχνικής. Είναι το μοναδικό ίσως επίτευγμα της ρομαντικής περιόδου που επιβίωσε ως τις μέρες μας χωρίς να χάσει ίχνος από τη δύναμή του.

Το μπαλέτο αφηγείται την ιστορία μίας νεαρής χωρικής, της Ζιζέλ, που ερωτεύεται τον Άλμπρεχτ χωρίς να γνωρίζει τη βασιλική του καταγωγή. Η καταδικασμένη αυτή σχέση τελειώνει με την αποκάλυψη της αλήθειας και το θάνατο της Ζιζέλ. Στο φεγγαρόλουστο νεκροταφείο ο Άλμπρεχτ πενθεί μετανιωμένος για το θάνατο της αγαπημένης του ζητώντας συγχώρεση.

Το δεύτερο μέρος του έργου μας μεταφέρει σε ένα μυθικό κόσμο με υπερφυσικά πλάσματα. Τα πνεύματα προδομένων παρθένων αναδύονται από τους τάφους και ζητούν εκδίκηση, καταδικάζοντας τον Άλμπρεχτ σε θάνατο. Η αγάπη της Ζιζέλ, όμως, τον προστατεύει όλη τη νύχτα σώζοντας τη ζωή του αφού, με το πρώτο φως της ημέρας τα πνεύματα υποχωρούν και τα μάγια λύνονται.

Το διάσημο θέατρο Ρωσικό Μπαλέτο της Αγίας Πετρούπολης ιδρύθηκε το 1990 από οικογένεια επαγγελματιών χορευτών μπαλέτου με περισσότερα από 100 χρόνια ιστορίας. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του θεάτρου, Αλεξάντερ Μπρούσκιν, είναι πρώην σολίστας του μπαλέτου Κίροβ (Kirov), συμφοιτητής του Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ.

Το Ρωσικό Μπαλέτο έχει ολοκληρώσει περισσότερες από 70 παγκόσμιες περιοδείες και έχει συμμετάσχει σε 17 διεθνή φεστιβάλ μπαλέτου. Το ρεπερτόριό τους σήμερα περιλαμβάνει κλασικά αριστουργήματα όπως, η Λίμνη των Κύκνων, Η ωραία Κοιμωμένη, Ο Καρυοθραύστης, η Ζιζέλ, Chopiniana και το Gala Concerts of ballet stars.

Οι συντελεστές του Ρωσικού μπαλέτου είναι όλοι απόφοιτοι της γνωστής ακαδημίας κλασσικού μπαλέτου Vaganova, η οποία είναι η παλαιότερη σχολή μπαλέτου στον κόσμο (έτος ίδρυσης 1738).

Σκοπός τους είναι η διατήρηση της αυθεντικής χορογραφίας του Kirov (Mariinsky) και κατά συνέπεια όλα τα έργα εκτελούνται σύμφωνα με την αυθεντική χορογραφία. Τα τελευταία 24 χρόνια το Ρωσικό μπαλέτο έχει ανεβάσει παραστάσεις σε ένα από τα σημαντικότερα θέατρα στον κόσμο, το Imperial Hermitage της Αγίας Πετρούπολης.

Έπεται “Ο κόσμος του Διαμαντή” το έργο που θα μας ταξιδέψει στις ρίζες μας και στη μεγαλειώδη κληρονομιά που άφησαν πίσω τους οι προηγούμενες γενιές.

Με πάνω από 35 χορευτές και τους μουσικούς της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου, η χορογραφία θα κάνει μια διαδρομή, διεισδύοντας στη μνημειακή ζωγραφική σύνθεση του Αδαμάντιου Διαμαντή, «Ο κόσμος της Κύπρου».

Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει ορχηστρικά διασκευασμένα έργα κυπριακής παραδοσιακής μουσικής και άλλα έργα Κυπρίων συνθετών εμπνευσμένα από την κυπριακή παράδοση.

Μαέστρος: Άλκης Μπαλτάς
Χορογράφος: Μαργαρίτα Μακρίδου

Παραστάσεις από τις 2 μέχρι τις 4 Οκτωβρίου.

Η Χοροθεατρική Ομάδα X-i του Φώτη Νικολάου κλείνει το Φεστιβάλ για το 2014 και παρουσιάζει την παράσταση UNRAVELING την οποία δημιούργησε ο ίδιος ο Φώτης Νικολάου και θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στις 7 Οκτωβρίου στην Λεμεσό στο Θέατρο Ριάλτο και στις 8 Οκτωβρίου στο Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου.

Ο δημιουργός της παράστασης διερωτάται “πόσο εξοικειωμένοι είμαστε με τους άλλους αλλά και με τον εαυτό μας; πόσο δυνατό αισθανόμαστε το ίχνος μας μέσα στην Ιστορία; πώς συνδιαλεγόμαστε με τους νεκρούς και πώς διαχειριζόμαστε το συσσωρευμένο παρελθόν και τη συλλογική μνήμη για να μπορέσουμε να σταθούμε στο παρόν; Πόσο `επισκέπτες` αισθανόμαστε και πόσο ξένοι;”

Το Unravelling, σημειώνει, “πραγματεύεται αυτή την αβεβαιότητα, την παρόρμηση του να αισθάνεται κανείς οικεία σε αυτό που ονομάζουμε Κόσμο. Να βρει τη θέση του ανάμεσα στη διάρκεια μιας ζωής και το ατελεύτητο της Ιστορίας, ανάμεσα στον κατακερματισμένο χρόνο της πραγματικότητας και το μη χρόνο της ουτοπίας.

Παραστάσεις 7 και 8 Οκτωβρίου.

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ