Οι ακτές της Κύπρου θα επηρεαστούν σε περίπτωση διαρροής πετρελαίου είτε λόγω των εργασιών εντοπισμού υδρογονανθράκων, είτε από άλλο ατύχημα, σε 19 σημεία στη θάλασσα, σύμφωνα με επιστημονική δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό «NATURE Index».
Σύμφωνα με την έρευνα την οποία ετοίμασε ο ωκεανογράφος στο Ωκεανογραφικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου δρ Γιώργος Ζωδιάτης και οι συνεργάτες του, λόγω των θαλασσίων ρευμάτων και των ανέμων, θα επηρεαστούν κυρίως περιοχές της Λάρνακας και της Αμμοχώστου μέχρι και την Καρπασία.
Οι πιθανές πετρελαιοκηλίδες θα επηρεάσουν την Κύπρο αν προκληθούν σε σημεία της ΑΟΖ της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Συρίας, του Λιβάνου και φυσικά της Κύπρου. Λόγω της εγγύτητας, πιο εύκολα θα επηρεαστούν οι ακτές της Κύπρου από ενδεχόμενες πετρελαιοκηλίδες στην ΑΟΖ της Κύπρου και του Ισραήλ. Το ίδιο θα συμβεί, σύμφωνα με τον δρα Ζωδιάτη, και αν δημιουργηθεί πετρελαιοκηλίδα από τυχόν διαρροή δεξαμενοπλοίων μεταφοράς πετρελαίου ενώ πλέει στις περιοχές που βρίσκονται τα 19 σημεία.
Όπως ανέφερε ο κ. Ζωδιάτης, τα 10 τελευταία χρόνια έχουν καταγραφεί επτά μεγάλης έκτασης θαλάσσια ατυχήματα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και έχουν ανιχνευθεί, μέσω δορυφορικών συστημάτων, περισσότερα από 1000 μικρότερα περιστατικά. Τα παραπάνω στοιχεία καθιστούν, σύμφωνα με τον κ. Ζωδιάτη, άκρως απαραίτητη τη λήψη μέτρων, έτσι ώστε να προστατευθεί αφενός το θαλάσσιο περιβάλλον της περιοχής και αφετέρου οι ανθρώπινες δομές στην ευρύτερη παράκτια περιοχή.
Ο δρ Ζωδιάτης ανέφερε πως στο πλαίσιο της επιστημονικής δημοσίευσης, παρουσιάζεται μια συνδυασμένη ωκεανογραφική και γεωλογική προσομοίωση για 19 θέσεις πιθανών ατυχημάτων, κατανεμημένες στις ΑΟΖ της Αιγύπτου, του Ισραήλ, του Λιβάνου, της Συρίας και της Κύπρου. Οι θέσεις των προσομοιώσεων επελέγησαν αφού ελήφθησαν υπόψη κυρίως οι θέσεις εξόρυξης υδρογονανθράκων. Στο πλαίσιο της μελέτης που διεξήχθη αναλύθηκαν βαθυμετρικά, μετεωρολογικά, ωκεανογραφικά και γεωμορφολογικά δεδομένα και με βάση αυτά έγινε πρόβλεψη για την πιθανή μετακίνηση των πετρελαιοκηλίδων που προσδιορίζονται κυρίως προς τα ανατολικά και βορειανατολικά.
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, πιο ευάλωτο είναι το νοτιοανατολικό της τμήμα (Λάρνακα, Αμμόχωστος, Καρπασία).
Οι πετρελαιοκηλίδες, σε περίπτωση κατά την οποία δημιουργηθούν, αναμένεται σύμφωνα με τον κ. Ζωδιάτη, να πλήξουν τις ακτές σε διάστημα από 1 μέχρι και 20 ημέρες, ανάλογα με τη θέση του ατυχήματος και τη δράση των ανέμων, των θαλάσσιων ρευμάτων και των κυμάτων. Όπως εξήγησε, για πρώτη φορά συσχετίζεται στο πλαίσιο μελέτης, η διεύθυνση μετακίνησης των πετρελαιοκηλίδων με τη μορφολογία του θαλάσσιου πυθμένα.
Η υπό αναφορά επιστημονική δημοσίευση προτείνει όπως ληφθούν αμέσως μέτρα αντιμετώπισης του φαινομένου (δηλαδή από τις πρώτες ώρες της διαρροής πετρελαίου) μετά το θαλάσσιο ατύχημα και πριν ο άνεμος και τα θαλάσσια ρεύματα παρασύρουν τις πετρελαιοκηλίδες στις παρακείμενες παράκτιες περιοχές.
Κατά τον κ. Ζωδιάτη, τα μέτρα αυτά θα πρέπει να καθορίζονται:
α) Σε εθνικό επίπεδο (επικαιροποίηση των υφιστάμενων σχεδίων αντιμετώπισης θαλασσίων ατυχημάτων από τις αρμόδιες Αρχές).
β) Με πρωτόκολλα συνεργασίας μεταξύ των γειτονικών χωρών.
γ) Με συμφωνίες σε διεθνές επίπεδο.
Η πρόβλεψη της διασποράς των πετρελαιοκηλίδων που προτείνεται στη συγκεκριμένη εργασία, θεωρείται ότι αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στα σχέδια αντιμετώπισης που εκπονούν οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας.
Οι υδρογονάνθρακες έφεραν και ανησυχίες
Ο κ. Ζωδιάτης ανέφερε ότι η δραστηριοποίηση εταιρειών εξόρυξης υδρογονανθράκων έδωσε την αφορμή για μελέτη των πιθανών επιπτώσεων στις ακτές της Κύπρου και γενικότερα στο περιβάλλον. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση επηρεασμού των ακτών της Κύπρου θα επηρεαστεί κατ’ επέκταση (ανάλογα με το μέγεθος της διαρροής) και η τουριστική βιομηχανία.
Το αποτέλεσμα της δημοσίευσης (στο επιστημονικό περιοδικό στο οποίο δημοσιεύθηκε η μελέτη υπό τον τίτλο «Multidisciplinary oil spill modeling to protect coastal communities and the environment of the Eastern Mediterranean Sea») αποτελεί καρπό διεθνούς και πολυετούς συνεργασίας ερευνητών από Κύπρο, Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο και εκπονήθηκε στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων, τα οποία χρηματοδοτούνται από την ΕΕ.
Σημειώνεται ότι την περίοδο 1977-2013 στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν καταγραφεί περισσότερες από 73 πετρελαιοκηλίδες, οι οποιες ωστόσο δεν επηρέασαν την Κύπρο σε σημαντικό βαθμό.
Γενικά ευάλωτο θεωρείται το ανατολικό τμήμα της λεκάνης της Λεβαντίνης, ενώ εκτός από την Κύπρο αναμένεται να επηρεαστεί το Ισραήλ και ο Λίβανος.
Tι δείχνει ο χάρτης
Στον χάρτη έχουν καταγραφεί 19 σημεία τα οποία είναι δυνατόν να διαρρεύσει πετρέλαιο και να δημιουργηθούν πετρελαιοκηλίδες, οι οποίες θα επηρεάζουν και τις ακτές της Κύπρου. Κάθε αριθμός, σε κύκλο, προσδιορίζει και το «ύποπτο» σημείο πιθανής διαρροής. Στις ακτές της Κύπρου (κυρίως από τη Λάρνακα μέχρι και τον Απόστολο Ανδρέα) οι πετρελαιοκηλίδες θα φτάσουν μεταξύ μίας και 20 ημερών. Ο χρόνος προσέγγισης των ακτών από τις πετρελαιοκηλίδες θα εξαρτηθεί από την απόσταση, τα θαλάσσια ρεύματα, τους ανέμους κ.λπ.
Στο διάστημα των 20 ημερών, προτείνεται να αναληφθεί δράση και μάλιστα από τις πρώτες ώρες.
Πηγή: Φιλελεύθερος