Η λύση στο πρόβλημα πιθανόν να βρίσκεται ανάμεσά μας. Δηλαδή, αν αναλογιστεί ο καθένας μας πώς οδηγεί και ποια λάθη κάνει κατά την οδήγηση, ίσως να επιτύχουμε μείωση των τροχαίων συγκρούσεων.
Αξιωματικός της Αστυνομίας ο οποίος ασχολείται με τη διερεύνηση τροχαίων ατυχημάτων, εξέφρασε την άποψη ότι ίσως ο σημαντικός παράγοντας πρόκλησης ατυχημάτων στους δρόμους να είναι η απειθαρχία. «Γενικά είμαστε απειθάρχητοι στον τρόπο που οδηγούμε και δεν υπακούμε στον κώδικα οδικής κυκλοφορίας.
Οδηγούμε με απερισκεψία και απροσεξία. Είναι στην κουλτούρα και τη νοοτροπία μας», ανέφερε. Δυστυχώς αυτά τα χαρακτηριστικά αντικατοπτρίζουν την οδική συμπεριφορά των Κύπριων οδηγών, κάποιες φορές με μοιραία αποτελέσματα.
Όταν όμως οι Κύπριοι οδηγοί μεταβούν στο εξωτερικό και χρειαστεί να οδηγήσουν συμβαίνει το εξής παράδοξο: Τηρούν όλους τους κανόνες στο ακέραιο, και ευρισκόμενοι πίσω από το τιμόνι έχουν τα μάτια δεκατέσσερα, οδηγώντας πολύ προσεκτικά. Αυτή η εικόνα όμως αλλάζει άρδην όταν επιστρέψουν στους δρόμους του νησιού μας. Για να επέλθει η αλλαγή στην κουλτούρα και τη νοοτροπία μας χρειάζεται υπερπροσπάθεια από όλους τους φορείς.
Η εκστρατεία πρέπει να ξεκινήσει από την παιδική ηλικία, ώστε να εμπεδωθεί η οδική συνείδηση που πρέπει να αποκτήσουν οι μελλοντικοί οδηγοί. Επίσης ως πιο άμεσο μέτρο -κάτι που ήδη γίνεται- είναι η διοργάνωση ενημερωτικών σεμιναρίων σε εθνοφρουρούς. Βέβαια, όλα πρέπει να κτιστούν από την οικογένεια. Όσα σεμινάρια και εάν γίνουν, εάν οι κανόνες τηρούνται από τους οδηγούς της οικογένειας, τότε τα παιδιά θα αποστηθίζουν μόνο τις κακές συνήθειες.
Πάντως, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί που ασχολήθηκαν με τη μάστιγα των τροχαίων στην Κύπρο, υπάρχουν χαρακτηριστικά παραδείγματα της απειθαρχίας των οδηγών.
Πέραν από τα πολύ σοβαρά αδικήματα που είναι το όριο ταχύτητας, η κατανάλωση αλκοόλ και η χρήση ζώνης και κράνους, με μια βόλτα σε αστικές περιοχές θα διαπιστώσει κανείς ότι οργιάζουν οι παραβάσεις σε κυκλικούς κόμβους και σε φώτα τροχαίας.
«Δυστυχώς είναι μειοψηφία οι Κύπριοι οδηγοί που ξέρουν και χρησιμοποιούν σωστά τους κυκλικούς κόμβους. Βλέπουμε ότι ο καθένας χρησιμοποιεί οποιαδήποτε λωρίδα, ανεξάρτητα από την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει.
Παρατηρούμε επίσης ότι λίγοι οδηγοί χρησιμοποιούν τα φλας των οχημάτων τους σχετικά με την πορεία που θα ακολουθήσουν. Στα φώτα τροχαίας, βλέπουμε πολλούς να περνούν με πορτοκαλί, ή να εκκινούν προτού ανάψει το πράσινο. Πρόκειται για επικίνδυνη συνήθεια η οποία μπορεί να προκαλέσει σφοδρή σύγκρουση», ανέφερε αξιωματικός της Αστυνομίας.
Ένα άλλο σημείο το οποίο αναδεικνύει η Αστυνομία ως σημαντικό παράγοντα πρόκλησης δυστυχημάτων, είναι το πόσο καλά γνωρίζουν οι οδηγοί τα αυτοκίνητα ή τις μοτοσυκλέτες που οδηγούν.
Πλέον όλα τα αυτοκίνητα μπορούν να αναπτύξουν ταχύτητες, ικανές να προκαλέσουν το μοιραίο σε περίπτωση σύγκρουσης ή ανατροπής. Σε πολλές περιπτώσεις ειδικά άπειροι οδηγοί, ξέρουν μόνο να αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες σε δρόμους που δεν προσφέρονται, και όταν προκύψει κάποιο εμπόδιο στον δρόμο χάνουν το έλεγχο του αυτοκινήτου, δεν μπορούν να το σταματήσουν με αποτέλεσμα να προκαλούνται σφοδρές συγκρούσεις.
Ανάλογο πρόβλημα προκύπτει και με τις μοτοσυκλέτες, ειδικά όσες είναι μεγάλου κυβισμού και μερικά δευτερόλεπτα μπορούν να απογειωθούν. Αναπτύσσοντας τόσο μεγάλες ταχύτητες οι μοτοσυκλέτες δύσκολα σταματούν, ενώ πολλά ατυχήματα προκαλούνται σε στροφές όταν οι αναβάτες δεν μπορούν να υπολογίσουν την ταχύτητα και χάνουν τον έλεγχο.
Για την αντιμετώπιση του τεράστιου κοινωνικού προβλήματος με τα δεκάδες άτομα που αφήνουν την τελευταία τους πνοή στην άσφαλτο, κατά καιρούς έγιναν εισηγήσεις και προτάσεις για αυξήσεις στις ποινές, τουλάχιστον για τα πιο σοβαρά τροχαία αδικήματα.
Για παράδειγμα ο οργανισμός Reaction που ασχολείται με την οδική ασφάλεια, έχει προτείνει αύξηση των ποινών σχεδόν σε όλες τις σοβαρές τροχαίες παραβάσεις. Το ύψος των ποινών που εισηγείται ο Reaction αυξάνεται κλιμακωτά, ανάλογα με το μέγεθος της παράβασης.
Το θέμα της τροποποίησης κάποιων νομοθεσιών που σχετίζονται με τα τροχαία αδικήματα απασχολεί και την Αστυνομία, ωστόσο υπάρχουν αλλαγές οι οποίες προσκρούουν σε πρόνοιες του Συντάγματος.
Γι’ αυτό φωνάζουν για ζώνες και κράνη
Τόσο σε καθημερινές περιπολίες όσο και στις εκστρατείες που πραγματοποιούνται σε παγκύπρια βάση και σε κάθε επαρχία ξεχωριστά, οι έλεγχοι επικεντρώνονται στη χρήση ζώνης ασφαλείας και προστατευτικού κράνους.
Καθόλου τυχαίες δεν είναι οι στοχευμένες εκστρατείες από την Αστυνομία. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία αναφορικά με τα θανατηφόρα τροχαία, περισσότεροι από τους μισούς οδηγούς δεν έφεραν ζώνη, ενώ το ίδιο ισχύει και για τη χρήση κράνους.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, από τους 20 νεκρούς οδηγούς το 2014, οι 11 δεν έφεραν ζώνη ασφαλείας, ενώ υπάρχουν και 3 περιπτώσεις που δεν διακριβώθηκε κατά πόσο φορούσαν τη ζώνη τους. Οι υπόλοιπο 6 οδηγοί που σκοτώθηκαν έφεραν κανονικά τη ζώνη τους. Την ίδια χρονιά, σκοτώθηκαν 14 μοτοσυκλετιστές/ μοτοποδηλατιστές, εκ των οποίων οι 8 δεν έφεραν προστατευτικό κράνος, 2 δεν διακριβώθηκε κατά πόσο φορούσαν κράνος και μόλις οι τέσσερις έφεραν το κράνος τους.
Παρόμοια είναι τα στοιχεία και το 2013 τόσο ανάμεσα στους οδηγούς αυτοκινήτων όσο και ανάμεσα στους οδηγούς δικύκλων. Το 2013 χάσαμε 19 οδηγούς εκ των οποίων οι 11 δεν έφεραν ζώνη. Σκοτώθηκαν 15 μοτοσυκλετιστές/ μοτοποδηλατιστές εκ των οποίων οι 9 δεν έφεραν προστατευτικό κράνος.
Αν αναλογιστεί κανείς ότι σε κάποιες απ’ αυτές τις περιπτώσεις οι οδηγοί έφεραν ζώνη ή κράνος οι μοτοσυκλετιστές, σήμερα κάποια απ’ αυτούς πιθανόν να βρίσκονταν ανάμεσά μας.
Κάτω των 25 ετών τα περισσότερα θύματα
Δικαιολογημένα η ηλικιακή ομάδα κάτω των 25 ετών θεωρείται ως ομάδα υψηλότερου κινδύνου όσον αφορά τις τροχαίες συγκρούσεις. Τα δύο τελευταία χρόνια οι περισσότεροι νεκροί ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 2013, από τους 44 νεκρούς οι 18 ήταν στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Το 2014 είχαμε 45 νεκρούς εκ των οποίων οι 14 ήταν μεταξύ 15-24 ετών.
Ένα άλλο ενδιαφέρον συμπέρασμα που εξάγεται μέσα από τα στατιστικά στοιχεία αναφορικά με το μεγάλο κεφάλαιο των θανατηφόρων δυστυχημάτων είναι το φύλο των θυμάτων.
Από το 2010 μέχρι το 2014 η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων είναι άντρες. Το 2010 από τα 60 θύματα οι 50 ήταν άντρες, το 2011 από τους 71 οι 58 ήταν άντρες, το 2012 από τους 51 νεκρούς οι 37 ήταν άντρες, το 2013 από τους 44 οι 35 ήταν άντρες και το 2014 από τους 45 νεκρούς οι 32 ήταν άντρες.
Οι περισσότερες γυναίκες που άφησαν την τελευταία τους πνοή στην άσφαλτο καταγράφηκαν το 2012, οπότε σκοτώθηκαν 14, ενώ 13 έχασαν τη ζωή τους το 2011 και το 2014.
Όσον αφορά το 2015, μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου προκύπτει ότι 11 από τα θύματα είναι κάτω των 25 ετών. Από τους 42 νεκρούς στην άσφαλτο οι 11 ήταν στην κρίσιμη ηλικιακή ομάδα.
Από τα θύματα 10 οδηγοί ή επιβάτες, δεν έφεραν ζώνη ασφαλείας, ενώ 6 από τους δέκα νεκρούς μοτοσυκλετιστές δεν φορούσαν κράνος.
Ανησυχητικοί είναι οι αριθμοί και για τους πεζούς, καθώς ο αριθμός των νεκρών έφτασε τους 11 σε σχέση με 10 που είχαμε την προηγούμενη χρονιά.
Θανατηφόρο κοκτέιλ αλκοόλ και οδήγηση
Η κατανάλωση αλκοόλ σε συνδυασμό με την οδήγηση είναι η υπ’ αριθμόν ένα αιτία πρόκλησης θανατηφόρων δυστυχημάτων. Ειδικότερα κατά τις χρονιές 2010 – 2014, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ήταν η κυριότερη αιτία με ποσοστό 33,59%.
Δεύτερη αιτία, σύμφωνα με στοιχεία του Τμήματος Τροχαίας της Αστυνομίας Κύπρου, είναι η απρόσεκτη και αμελής οδήγηση με ποσοστό 20,08%. Ακολουθεί η υπερβολική ταχύτητα με 12,36% και η μη τήρηση της αριστερής πλευράς οδήγησης.
Όσον αφορά στις υπόλοιπες αιτίες, εντύπωση προκαλεί η οδήγηση υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών με ποσοστό 6,18%. Με το ίδιο ποσοστό στις αιτίες των θανατηφόρων είναι και η απρόσεκτη διακίνηση πεζών.
Οι υπόλοιπες αιτίες είναι: απρόσεχτη στροφή δεξιά 4,25%, μη παροχή προτεραιότητας σε οχήματα 2,32% και μη συμμόρφωση στα σήματα τροχαίας 1,93%.
Κυριακή η πιο κρίσιμη ημέρα
Κατά την Κυριακή σημειώνονται τα περισσότερα θανατηφόρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αστυνομίας αναφορικά με την περίοδο 2010-2014, σημειώθηκαν 51 θανατηφόρα κατά την Κυριακή, 45 την Παρασκευή, 44 Πέμπτη και 43 Σάββατο.
Τα λιγότερα σημειώθηκαν Δευτέρα (15). Τις υπόλοιπες ημέρες 29 και 32 για την Τετάρτη και Τρίτη, αντίστοιχα. Όσον αφορά στην ώρα, μεταξύ 8 το βράδυ και μεσάνυχτα καταγράφονται τα περισσότερα θανατηφόρα και ακολουθεί το χρονικό διάστημα μεταξύ 4 το απόγευμα και 8 το βράδυ.
Προσοχή στις έγκυες και στην αγορά παιδικών καθισμάτων
Τον κώδωνα του κινδύνου για τις έγκυες και για τα παιδικά καθίσματα κρούει κατά καιρούς η ομάδα του Reaction. Για την εγκυμοσύνη τονίζει ότι μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο μία γυναίκα οδηγός να εμπλακεί σε οδική σύγκρουση, ιδίως στη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου, όπως δείχνουν τελευταίες έρευνες.
Η μελέτη αποδίδει τον αυξημένο κίνδυνο στα κοινά συμπτώματα της εγκυμοσύνης, όπως αίσθημα κόπωσης, ναυτία, αϋπνία, πόνοι στη μέση και πιο εύκολη απόσπαση της προσοχής. «Στατιστικά, εκτιμάται ότι περίπου μία στις 50 εγκύους θα εμπλακεί σε οδική σύγκρουση κάποια στιγμή.
Η οδήγηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν απαγορεύεται, αλλά χρειάζεται μεγάλη προσοχή σε κάποιες μικρές λεπτομέρειες για την ασφάλεια της μητέρας και του παιδιού» εκτιμά ο οργανισμός Reaction.
Σύμφωνα με την ομάδα οδικής ασφάλειας του Reaction, η νομοθεσία προβλέπει ότι παιδιά ύψους κάτω των 150 εκ. πρέπει να μεταφέρονται στο αυτοκίνητο με το κατάλληλο σύστημα συγκράτησης, το οποίο θα είναι σύμφωνα με το βάρος τους. Επίσης το κάθισμα πρέπει να συνάδει με την προδιαγραφή ECE R44/03 ή μεταγενέστερη (διεθνής προδιαγραφή των Ηνωμένων Εθνών που εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Πρέπει να περιλαμβάνει το κεφαλαίο γράμμα Ε και έναν αριθμό που συνοδεύει το γράμμα Ε και δηλώνει τη χώρα έγκρισης.
Επίσης, στο σήμα ο κατασκευαστής οφείλει να αναγράφει το ανώτατο και κατώτατο όριο βάρους του παιδιού που μπορεί να χρησιμοποιήσει το κάθισμα. Παράλληλα πρέπει να αναγράφεται η λέξη «universal» που σημαίνει ότι είναι συμβατό με όλα τα οχήματα. Ο οδηγός του αυτοκινήτου έχει την ευθύνη για την ασφαλή μεταφορά των παιδιών κάτω των 16 χρονών και για τη χρήση συστημάτων συγκράτησης.
● Ποτέ μην αγοράζετε παιδικό κάθισμα που δεν φέρει τα πιο πάνω, ακόμα και αν είναι σε χαμηλή ή ψηλή τιμή. Σε κάποια αυτοκίνητα προσφέρονται πιο εξελιγμένες λύσεις στην πρόσδεση των παιδικών καθισμάτων (isofix), αλλά και πάλι πρέπει να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες των κατασκευαστών για τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια.
● Η πιο ασφαλής θέση πάντα και για κάθε παιδί είναι τα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου.
● Προσαρμόζετε το κάθισμα στο παιδί κάθε φορά που το μεταφέρετε. Ειδικότερα κατά τον πρώτο χρόνο το βάρος ή/και το ύψος του παιδιού αλλάζει συχνά. Ως εκ τούτου, το παιδικό κάθισμα πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα.
Πηγή: Φιλελεύθερος