Εκατοντάδες ώρες τον χρόνο περνούν οι μαθητές μας στις αίθουσες διδασκαλίας. Ξεκινώντας στην Α’ Δημοτικού, αφιερώνουν 793 ώρες. Έτσι, για να ολοκληρώσουν τις έξι τάξεις της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης πρέπει να καθίσουν στα θρανία κάπου 4.758 ώρες. Ακολουθεί η φοίτησή τους στον γυμνασιακό κύκλο, όπου ο διδακτικός χρόνος σε 60λεπτα, ανέρχεται σε 851 ετησίως.
Προκειμένου λοιπόν να πάρουν απολυτήριο Γυμνασίου, που σηματοδοτεί και το τέλος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, χρειάζονται άλλες 2.553 ώρες. Συνολικά δηλαδή, ένας μαθητής που θ’ αρχίσει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο το Δημοτικό, θα κάνει 7.311 ώρες μάθημα, μέχρι να αποφοιτήσει από το Γυμνάσιο το 2025-26.
Στοιχεία για τον ετήσιο διδακτικό χρόνο ανά εκπαιδευτική βαθμίδα, σε όλες τις χώρες της ΕΕ, αποκαλύπτει πρόσφατη έκθεση του δικτύου Ευρυδίκη.
Η μελέτη έχει ως θέμα «Συνιστώμενος ετήσιος χρόνος διδασκαλίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ευρώπη 2015-2016» και για σκοπούς σύγκρισης, ο διδακτικός χρόνος έχει υπολογιστεί σε 60λεπτες ώρες, καθώς η διάρκεια κάθε διδακτικής περιόδου διαφέρει από χώρα σε χώρα, όπως επίσης και σε κάθε βαθμίδα.
Με βάση τα διαθέσιμα στατιστικά δεδομένα φαίνεται ότι οι πιο σκληρά εργαζόμενοι μαθητές είναι οι Δανοί. Στο μεν Δημοτικό μετρούν πάνω από 1.000 ώρες στις τάξεις, ενώ στην κατώτερη Δευτεροβάθμια είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν 1.200 ώρες μάθημα τον χρόνο. Περισσότερες από 1.000 έχουν επίσης στη Δευτεροβάθμια οι μαθητές συγκεκριμένων περιοχών της Ολλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς και της Ισπανίας. Στον αντίποδα βρίσκονται η Βουλγαρία και η Κροατία. Οι Βούλγαροι μαθητές της Δημοτικής Εκπαίδευσης κάθονται στα θρανία για μόλις 469 ώρες τον χρόνο, όμως αυξάνονται σε 765 στην κατώτερη Δευτεροβάθμια. Αντίστοιχα, τα παιδιά της Κροατίας έχουν μόνο 473 ώρες στο Δημοτικό και φτάνουν τις 637 στον γυμνασιακό κύκλο.
Όσον αφορά στην περίπτωση της Κύπρου, οι μαθητές μας βρίσκονται κάπου στη μέση του πίνακα. Ειδικότερα, οι λιλιπούτιοι του Δημοτικού κάνουν μάθημα 793 ώρες ετησίως, πράγμα που τους κατατάσσει στη 12η θέση, με τον περισσότερο χρόνο διδασκαλίας. Συνεπώς, σε 11 χώρες οι μαθητές δαπανούν ακόμα πιο πολύ χρόνο στις τάξεις, ενώ σε άλλες 16 έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Στο δε Γυμνάσιο, με 851 ώρες διδασκαλίας, οι Κύπριοι έφηβοι κατέχουν την 14η θέση.
Από τα στοιχεία προκύπτει πάντως πως δεν σημαίνει ότι όσο πιο πολλές ώρες περνούν οι μαθητές με τους εκπαιδευτικούς, τόσο καλύτερα είναι και τα αποτελέσματά τους. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της Φιλανδίας. Παρά τα εξαιρετικά μαθησιακά αποτελέσματα των Φινλανδών, στο Δημοτικό ο διδακτικός χρόνος δεν υπερβαίνει τις 632 ώρες και στο Γυμνάσιο τις 844.
Ας σημειωθεί ότι με βάση την έκθεση του ευρωπαϊκού δικτύου, παρατηρείται ποικιλομορφία στα έτη φοίτησης των παιδιών, τόσο στην Πρωτοβάθμια όσο και στη Δευτεροβάθμια. Το Δημοτικό διαρκεί από τέσσερα μέχρι και επτά χρόνια, η κατώτερη Δευτεροβάθμια από δύο έως και τέσσερα ανάλογα με το εκπαιδευτικό μοντέλο που ακολουθεί κάθε χώρα.
Καλοκαιρινές διακοπές 6-13 εβδομάδες
Σε ένα άλλο άρθρο που δημοσίευσε το δίκτυο Ευρυδίκη, με τίτλο «Μακρύς και δύσκολος ο δρόμος της επιστροφής στο σχολείο», περιλαμβάνονται στοιχεία για τη διάρκεια των θερινών διακοπών των μαθητών στην Ευρώπη.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «μέχρι την τρίτη εβδομάδα του Ιουλίου, οι Πορτογάλοι όπως και οι Ιταλοί και οι Κύπριοι θα βρίσκονται ήδη σε διακοπές για αρκετές εβδομάδες και θα έχουν στη διάθεσή τους άλλες τόσες μέχρι να ”ξεμείνουν” από καλοκαιρινή ξεκούραση». Οι Άγγλοι από την άλλη, θα διανύουν την πρώτη από τις μόλις έξι εβδομάδες διακοπών, ενώ οι Δανοί θα ετοιμάζουν ήδη τις σχολικές τους τσάντες καθώς πλησιάζει το τέλος των δικών τους καλοκαιρινών διακοπών που διαρκούν στο σύνολο οκτώ εβδομάδες.
Σε γενικές γραμμές η περίοδος των διακοπών, όπως και στα περισσότερα πράγματα στις ευρωπαϊκές χώρες, παρατηρούνται διαφορές. Όπως τονίζεται, όμως, «αυτό δεν σημαίνει ότι τα παιδιά που απολαμβάνουν περισσότερες διακοπές, λαμβάνουν λιγότερη εκπαίδευση».
Για παράδειγμα, στην κατώτερη Δευτεροβάθμια οι Γερμανοί έχουν 907 ώρες μάθημα τον χρόνο και έχουν έξι εβδομάδες θερινές διακοπές, ενώ στην Ιταλία όπου οι μαθητές κάθονται στα θρανία 990 ώρες τον χρόνο, ταυτόχρονα χαίρονται 13 εβδομάδες καλοκαιρινή ξεκούραση.
Στην περίπτωση της Κύπρου διευκρινίζεται ότι τα Δημοτικά παραμένουν κλειστά για 12 εβδομάδες το καλοκαίρι και τα Γυμνάσια για δέκα (ο Ιούνιος υπολογίζεται ως μήνας εξετάσεων).
Έρευνες για τον χρόνο ξεκούρασης
Μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί για τη σχέση μεταξύ μάθησης και βιολογικού ρολογιού αναδεικνύουν ότι η ιδανική περίπτωση είναι τα παιδιά να έχουν δύο εβδομάδες διακοπές μετά από κάθε επτά εβδομάδες σχολείου.
Άλλα ευρήματα ερευνών φαίνεται να υποστηρίζουν τη θέση ότι τα σχολικά διαλείμματα δημιουργούν κενό στην ανάγνωση, τη γραφή και τα μαθηματικά. Σε αντιδιαστολή, πολλοί άλλοι υποστηρίζουν πως οι διακοπές μακράς διαρκείας έχουν θετικά οφέλη για τα παιδιά, όπως αλλαγή ρουτίνας, άπλετο χρόνο και ελευθερία από σχολικούς κανόνες. Ισχυρίζονται, μάλιστα, ότι η πλήξη διεγείρει την ικανότητα των μαθητών να είναι ευφάνταστοι.
Πηγή: Φιλελεύθερος