Αντίθετες εκτιμήσεις διατυπώνουν οι βρετανικές εφημερίδες που ασχολούνται με τις ελληνικές πολιτικές εξελίξεις σε σχέση με το κατά πόσο ένα ενδεχόμενο ‘Grexit’ (έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη) θα πρέπει να φοβίζει περισσότερο την Ελλάδα ή την υπόλοιπη ευρωζώνη. Σε όλες τις εφημερίδες η πιθανή αντιπαράθεση μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα ως Πρωθυπουργού με τους Ευρωπαίους εταίρους και δη την Άνγκελα Μέρκελ παρομοιάζεται με ένα παιχνίδι για το ποιος θα δειλιάσει πρώτος.
Από τη μία πλευρά οι Financial Times στο κύριο άρθρο τους, που κάνει λόγο για τις πιο σημαντικές εκλογές της μεταπολίτευσης, σχολιάζουν ότι «τρία χρόνια πριν οι εναλλακτικές πολιτικές της αποκήρυξης χρέους, ανατροπής των περικοπών στις δαπάνες και ακόμα και η έξοδος από την ευρωζώνη θα προκαλούσαν τρόμο στις χρηματαγορές, αλλά τώρα τα τείχη προστασίας που έχει εγείρει η ΕΕ για να επιβραδύνει τη διάδοση μιας κρίσης φαίνεται να λειτουργούν, όπως προκύπτει από τη σταθερότητα των αποδόσεων των ομολόγων Ισπανίας και Ιταλίας».
Αφού σημειώνει πως ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ έχει υιοθετήσει πλέον μία ηπιότερη ρητορική, το άρθρο της βρετανικής οικονομικής εφημερίδας εκτιμά πως «αν γίνει Πρωθυπουργός ο κ. Τσίπρας θα παίξει ένα αδύναμο χαρτί, καθώς η νέα κυβέρνηση θα χρειαστεί με κάποιον τρόπο να συλλέξει δισεκατομμύρια ευρώ για την κάλυψη των υποχρεώσεών της, την ώρα που οι αγορές έχουν στην ουσία κλείσει για την Ελλάδα το τελευταίο τρίμηνο».
Σημειώνεται ότι ο Αλέξης Τσίπρας ίσως έχει δίκιο ότι το χρέος της Ελλάδας είναι υπερβολικά υψηλό για να μπορέσει να το διαχειριστεί μία εύθραυστη οικονομία. «Αλλά με την ΕΕ τώρα πιο προετοιμασμένη να αναλογιστεί ένα Grexit, μια κυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ που θέλει πραγματικά να παραμείνει στο ευρώ δεν θα μπορούσε να διακινδυνεύσει μία επιθετική στάση στην επαναδιαπραγμάτευση του χρέους», σχολιάζει η εφημερίδα και προσθέτει: «Βραχυπρόθεσμα, το καλύτερο που μπορεί να ελπίζει είναι μια παραλλαγή της πολικής επιμήκυνσης και προσποίησης (ότι το χρέος είναι βιώσιμο) που πρόσφερε στην Ελλάδα οικονομική ανακούφιση αλλά και παράλληλα επέτρεψε την αποπληρωμή στο ακέραιο των επίσημων πιστωτών. Μια τέτοια προσωρινή λύση ίσως κέρδιζε χρόνο μέχρι οι οικονομικές και πολιτικές περιστάσεις είναι πιο ευνοϊκές για μια πιο συνεκτική λύση».
Το άρθρο χαρακτηρίζει εξάλλου τα οικονομικά σχέδια του ΣΥΡΙΖΑ «πιο ανησυχητικά», επισημαίνοντας ότι τα προβλήματα για τη χώρα προέκυψαν λόγω της μη ανταγωνιστικής οικονομίας. Καταληκτικά σημειώνεται ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ενιαίο νόμισμα είναι ακόμα πιθανή: «Το ότι η υπόλοιπη ευρωζώνη δεν το βλέπει πλέον ως υπαρξιακή κρίση σηματοδοτεί πραγματική πρόοδο. Αλλά για την Ελλάδα το διακύβευμα παραμένει επικίνδυνα υψηλό».
Σε ανταπόκριση της ίδιας εφημερίδας από το Βερολίνο σημειώνεται ότι η Καγκελάριος Μέρκελ αντιμετωπίζει δίλημμα για το πώς θα αντιμετωπίσει μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, εν μέσω διαφορετικών αντιδράσεων στον κυβερνητικό συνασπισμό της. Από τη μία πλευρά θέλει την Ελλάδα στην ευρωζώνη, αλλά δε θέλει να προβεί σε ελάφρυνση χρέους ή σε άλλες υπαναχωρήσεις που επιδιώκουν οι Έλληνες, λόγω του φόβου ότι οι Γερμανοί φορολογούμενοι θα επιβαρυνθούν με το κόστος.
Το δημοσίευμα φιλοξενεί δήλωση του αναπληρωτή κοινοβουλευτικού εκπροσώπου για θέματα ΕΕ του συντηρητικού μπλοκ της κ. Μέρκελ, Ντέτλεφ Ζάιφ, ο οποίος λέει ότι οι συμφωνίες μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών πρέπει να τηρηθούν, καθώς τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν βοηθήσει την Ελλάδα υπό τον όρο ότι θα πάρουν πίσω τα χρήματά τους.
Εξάλλου, η στήλη Lex των Financial Times εκτιμά ότι μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που κατέχει η ευρωζώνη μοιάζει αναπόφευκτη ούτως ή άλλως, ανεξάρτητα από το τί θα επιδιώξει ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς ένα μεγαλύτερο και γρηγορότερο ξεκαθάρισμα αντί για την απλή μείωση των επιτοκίων και την επιμήκυνση του χρόνου ωρίμανσης ίσως βοηθήσει τη νεαρή ελληνική οικονομική ανάκαμψη και κατά συνέπεια ίσως και τις μετοχές. Ωστόσο υπάρχει μια παγίδα, σημειώνει το δημοσίευμα. Αν μια κυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ το παρακάνει κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το χρέος, οι επίσημοι πιστωτές θα μπορούσαν να σταματήσουν την εκταμίευση των υπόλοιπων δανειακών δόσεων. Όπως σημειώνεται, ήδη το χρηματοδοτικό «κενό» φέτος ανέρχεται σε 13 δισεκατομμύρια ευρώ και με ένα εμπάργκο στα επίσημα χρήματα θα ανέβαινε στα 30 δισεκατομμύρια. Ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως σχεδιάζει να εκδώσει βραχυπρόθεσμα έντοκα γραμμάτια στις τράπεζες ως προσωρινή λύση. Αλλά αυτό θα διακινδύνευε μια σύγκρουση με την ΕΚΤ, η οποία πιθανότατα θα αφαιρούσε το ελληνικό χρέος από τον κατάλογο των αποδεκτών εγγυήσεων αν η χώρα παρέκκλινε του προγράμματος προσαρμογής και δε θα έβλεπε θετικά τη μόνη εναλλακτική μέθοδο χρηματοδότησης των τραπεζών, δηλαδή τον έκτακτο δανεισμό από την εθνική κεντρική τράπεζα. Επομένως ίσως η Ελλάδα βρισκόταν μετά από αυτό γρήγορα εκτός ευρωζώνης, τονίζει το δημοσίευμα. Καταλήγει με την επισήμανση ότι είναι μεν δελεαστικό να αναζητήσει κανείς αξία στις ελληνικές μετοχές, αλλά μια επιστροφή στη δραχμή, όσο μικρή και αν είναι η πιθανότητα, εμπεριέχει ένα επίπεδο και είδος αβεβαιότητας που δε συνάδει με τις επενδυτικές τακτικές.
Από την άλλη πλευρά βρίσκεται η εφημερίδα Guardian. Επίσης με κύριο άρθρο σημειώνεται ότι το δημοσίευμα του Der Spiegel που ανέφερε ότι η γερμανική κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να αφήσει την Ελλάδα να βγει εκτός ευρώ δείχνει σκλήρυνση της στάσης του Βερολίνου, το οποίο «ημιφλερτάρει δημοσίως με μια ιδέα που πριν από όχι πολύ καιρό ήταν απολύτως αδιανόητη». Η εφημερίδα ωστόσο επικρίνει την έλλειψη ευελιξίας από την ηγεσία της ευρωζώνης και ζητά πάνω απ’ όλα ειλικρίνεια. «Αν η Ευρώπη θέλει να σώσει όχι μόνο το νόμισμά της, αλλά και την οικονομία της, πρέπει να συμφωνήσει πρώτα να δώσει στην κεντρική της τράπεζα τη ρητή εξουσία να κάνει ό,τι απαιτείται και μετά να διαπραγματευθεί μια νέα και ουσιαστική απομείωση του χρέους του νότου, στα επίπεδα που ιστορικά ήταν δυνατή η εξυπηρέτησή του», αναφέρει.
Το κύριο άρθρο του Guardian καταλήγει σχολιάζοντας ότι το 2015 είναι η χρονιά που δεν θα μπορεί πλέον η ευρωζώνη να σπρώχνει πιο κάτω στον δρόμο τα προβλήματά της, αναβάλλοντας την αντιμετώπισή τους. Σε ανάλυσή του για την ίδια εφημερίδα ο οικονομικός συντάκτης-αναλυτής Νιλς Πράτλεϊ σχολιάζει αναφερόμενος επίσης στο δημοσίευμα του Spiegel ότι άρχισαν οι απόπειρες «από τα μεγάλα θηρία της ευρωζώνης να εκφοβίσουν τους Έλληνες» να ψηφίσουν με το «σωστό» τρόπο.
Όπως γράφει, το Βερολίνο θα πρέπει να αντιμετωπίσει πιο σοβαρά το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, καθώς για τουλάχιστον τρεις λόγους οι χρηματαγορές δεν είναι πιθανό να παραμείνουν ήρεμες αν η προοπτική αυτή γίνει πραγματική.
Πρώτος λόγος θα είναι η δημιουργία προηγούμενου, την ώρα που θα ενθαρρυνθούν κόμματα κατά του ευρώ σε Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία. Παράλληλα ίσως θα εκτοξεύονταν οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων, κάνοντας πιο δύσκολο το έργο της ΕΚΤ.
Δεύτερος λόγος κατά τον συντάκτη είναι ότι το Grexit θα είχε νόημα για την Αθήνα μόνο αν συνοδευόταν από στάση πληρωμών, έστω στο χρέος που δεν κατέχει το ΔΝΤ. Αυτό θα έχει κόστος και θα εξέθετε τους Ευρωπαίους δανειστές, καθώς δύο διασώσεις θα έχουν αποτύχει. Οι ψηφοφόροι θα ρωτούσαν γιατί τόσος χρόνος, ενέργεια και χρήμα δαπανήθηκαν μάταια.
Τρίτον, οι επενδυτές θα αναρωτιούνταν αν η Γερμανία θα ήταν το ίδιο ψύχραιμη και στην περίπτωση άλλων αποχωρήσεων από το ευρώ, έστω από ατύχημα. Όπως συμπληρώνει ο Νιλς Πράτλεϊ, το τείχος προστασίας της ευρωζώνης δεν έχει δοκιμαστεί και δεν έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί.
Με τις αναλύσεις του Guardian, αν και ορμώμενος από την πάγια επικριτική έναντι της Ευρώπης θέση του, συμφωνεί σε γενικές γραμμές ο οικονομικός συντάκτης-αναλυτής της Daily Telegraph Άμπροουζ Έβανς-Πρίτσαρντ. Στην ανάλυσή του αναρωτιέται ποιός θα δειλιάσει πρώτος, σημειώνοντας πως η ευρωζώνη βρίσκεται στα πρόθυρα μιας ακόμα κρίσης. Γράφει πως ο Αλέξης Τσίπρας έχει αλλάξει τακτική, τόσο ώστε οι ηγέτες της ΕΕ και οικονομολόγοι του Σίτι να θεωρούν πως η ρητορική του είναι για εσωτερική κατανάλωση. Ωστόσο, προσθέτει, η «υπεραριστερή» Αριστερή Πλατφόρμα έχει τις περισσότερες ψήφους στην κεντρική επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ και έχει δηλώσει πως το κόμμα πρέπει να είναι προετοιμασμένο να εφαρμόσει το προοδευτικό του πρόγραμμα ακόμα και εκτός ευρωζώνης, αν η ΕΕ αρνηθεί να υποκύψει.
Ο συντάκτης σχολιάζει ότι ο κ. Τσίπρας ξεκάθαρα θέλει να μείνει η χώρα εντός του ευρώ, αλλά συνεχίζει να επιμένει σε όρους που ακυρώνουν αυτή τη θέση. Θεωρεί ότι η κρίσιμη στιγμή ίσως έρθει τον Ιούλιο-Αύγουστο όταν θα προκύψει η ανάγκη αποπληρωμής 6,7 δισεκατομμυρίων προς την ΕΚΤ. «Σύμβουλοι του κ. Τσίπρα λένε ότι ετοιμάζεται ήδη για το μοιραίο τηλεφώνημα από τη Φρανκφούρτη που θα απειλεί με διακοπή της στήριξης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα αν δεν υποχωρήσει. Μια τέτοια κίνηση θα εξωθούσε την Ελλάδα εκτός ευρώ εντός ημερών. Αλλά ο κ. Τσίπρας έχει πει στον στενό κύκλο του ότι σκοπεύει να προκαλέσει την ΕΚΤ να δείξει αν μπλοφάρει, επιμένοντας ότι η ετυμηγορία των ψηφοφόρων δεν μπορεί να ανατραπεί από απειλές περί Αρμαγεδώνος», γράφει ο κ. Έβανς-Πρίτσαρντ.
Συνεχίζει εκτιμώντας ότι η ανησυχία έγκειται στο ότι μια ελληνική έξοδος από το ευρώ θα έσκιζε το προσωπείο που καλύπτει όλα τα προβλήματα της ευρωζώνης, αποκαλύπτοντας ότι η ΟΝΕ είναι λιγότερο οικονομικά βιώσιμη από ποτέ, πιο χρεωμένη από ποτέ και μετά βίας ένα μόνο βήμα πιο κοντά σε μια γνήσια δημοσιονομική και οικονομική ένωση. «Ο κ. Τσίπρας έχει τα δάχτυλά του στην περόνη μιας πανευρωπαϊκής χειροβομβίδας», καταλήγει η ανάλυση της Telegraph.
Πηγή: ΚΥΠΕ