Δεσποτική εορτή της χριστιανοσύνης, σε ανάμνηση της προσαγωγής του μικρού Χριστού από τους γονείς του (τη Θεοτόκο και τον Ιωσήφ) στο ναό των Ιεροσολύμων και της υποδοχής του από τον πρεσβύτη ιερέα Συμεών, η Υπαπαντή του Κυρίου εορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, μαζί με την ανάμνηση του γεγονότος του καθαρισμού της Παναγίας από τη λοχεία (σαραντισμός).
Η Υπαπαντή του Κυρίου είναι μία από τις δώδεκα μεγάλες εορτές της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας (Δωδεκάορτον).
Η λέξη Υπαπαντή σημαίνει προϋπάντηση στην κοινή ελληνιστική. Στις 2 Φεβρουαρίου έχουν την ονομαστική τους εορτή η Υπαπαντή, ο Παναγιώτης, η Μαρία και η Δέσποινα.
Το εκκλησιαστικό γεγονός της Υπαπαντής του Κυρίου, που εξιστορεί ο Ευαγγελιστής Λουκάς (β, 22-38), συνέβη σαράντα ημέρες μετά τη γέννηση του Ιησού.
Επειδή, σύμφωνα με το μωσαϊκό νόμο, ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας, και μάλιστα αγόρι, έπρεπε να αφιερωθεί στο Θεό και συγχρόνως οι γονείς να προσφέρουν σε Αυτόν μια μικρή θυσία από ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δύο μικρά περιστέρια.
Το ζευγάρι του Ιωσήφ και της Μαρίας προϋπάντησε στο ναό ο υπερήλικας Συμεών, ο οποίος δέχτηκε τον Ιησού στην αγκαλιά του, η οποία φωτίστηκε από το Άγιο Πνεύμα.
Ο πρεσβύτης ιερέας είχε λάβει υπόσχεση από το Θεό ότι δε θα πεθάνει, προτού δει τον Χριστό και Τον ευχαρίστησε με τα λόγια:
Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα κατά το ρήμα σου εν ειρήνη,
ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν σου,
ό ητοίμασας κατά το πρόσωπον πάντων των λαών,
φως εις αποκάλυψιν εθνών και δόξαν λαού σου Ισραήλ.
Αρχικά, η Υπαπαντή εορταζόταν στο βυζαντινό κόσμο στις 14 Φεβρουαρίου.
Ήταν μια μάλλον μικρή θρησκευτική εορτή, την οποία ανήγαγε σε δεσποτική ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός το 542 και επέβαλε να εορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, προκειμένου να ζητήσει τη μεσιτεία του Κυρίου για ένα λοιμό που είχε ενσκήψει στην επικράτειά του.
Σήμερα, μόνο η Αρμενική Εκκλησία τιμά την Υπαπαντή στις 14 Φεβρουαρίου, ενώ όσοι χριστιανοί ακολουθούν το Ιουλιανό Ημερολόγιο (παλαιοημερολογίτες) γιορτάζουν την Υπαπαντή στις 15 Φεβρουαρίου.
Με ιδιαίτερη λαμπρότητα εορτάζεται η Υπαπαντή του Κυρίου στην Καλαμάτα, όπου πανηγυρίζει ο ομώνυμος ναός.
Οι θρησκευτικές εκδηλώσεις ξεκινούν στις 27 Ιανουαρίου και ολοκληρώνονται στις 9 Φεβρουαρίου.
Την ημέρα της Παναγίας της Παπαντής αργούν οι μυλωνάδες της Κρήτης.
Τιμούν την Παναγία τη Μυλιαργούσα, που την έχουν για προστάτιδά τους.
Την αργία τηρούν και οι αγρότες για να μην πέσει χαλάζι και καταστρέψει τη βλάστηση.
Χαρακτηριστικές και οι μετεωρολογικού περιεχομένου παροιμίες της ημέρας: «Καλοκαιρία της Παπαντής, μαρτιάτικος χειμώνας» και «Ό,τι καιρό κάνει της Παπαντής, θα τον κάμει σαράντα μέρες».
Πηγή: in.gr
