Η όλη ιστορία, καταδίκη και τελικά η εκτέλεση χθες του Ορθόδοξου θανατοποινίτη Φρανκ Άντγουντ στην πολιτεία της Αριζόνας των ΗΠΑ πυροδότησε εκ νέου μια έντονη συζήτηση για τις διαδικασίες επιβολής θανατικής ποινής από το νομικό σύστημα της Πολιτείας των ΗΠΑ.
Λίγη ώρα πριν την εκτέλεση του Αντγουντ τοποθετήθηκε για το θέμα η Helen Prejean, μια καθολική θρησκευόμενη αδερφή και κορυφαία Αμερικανίδα υπέρμαχος της κατάργησης της θανατικής ποινής.
Η ίδια είναι γνωστή για το best seller βιβλίο της, Dead Man Walking (1993), βασισμένο στις εμπειρίες της με δύο κατάδικους σε θάνατο για τους οποίους υπηρέτησε ως πνευματικός σύμβουλος πριν από τις εκτελέσεις τους. Στο βιβλίο της, διερεύνησε τις επιπτώσεις της θανατικής ποινής σε όλους τους εμπλεκόμενους.
Το βιβλίο διασκευάστηκε ως ομώνυμη ταινία του 1995, με πρωταγωνιστές τη Σούζαν Σάραντον και τον Σον Πεν. Διασκευάστηκε επίσης ως όπερα, η οποία παρήχθη για πρώτη φορά το 2000 από την Όπερα του Σαν Φρανσίσκο.
Για την περίπτωση του Άτγουντ, η αδελφή Prejean έκανε την ακόλουθη ανάρτηση:
Arizona is planning to execute Frank Atwood this morning. There are many issues in his case. Frank’s legal team has a petition pending at the SCOTUS arguing that his death sentence is invalid under Arizona’s own laws. It’s a bit technical but demonstrates the system’s flaws.
— Sister Helen Prejean (@helenprejean) June 8, 2022
«Υπάρχουν πολλά θέματα στην περίπτωση του Ατγουντ. Εκ μέρους της νομικής ομάδας του Φρανκ εκκρεμεί μια αίτηση στο SCOTUS που υποστηρίζει ότι η θανατική του ποινή είναι άκυρη σύμφωνα με τους νόμους της Αριζόνα. Είναι λίγο τεχνικό το ζήτημα, αλλά δείχνει τα ελαττώματα του συστήματος.
Σύμφωνα με το νόμο της Αριζόνα την εποχή της δίκης του Φρανκ Άντγουντ , θα μπορούσε να επιβληθεί θανατική ποινή μόνο εάν υπήρχε τουλάχιστον ένας από τους εννέα επιβαρυντικούς παράγοντες. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο διαπίστωσε ότι μόνο ένας από τους εννέα παράγοντες ίσχυε και επέβαλε θανατική ποινή. Το πρωτοδικείο εξέλαβε το θέμα λάθος.
Το πρωτόδικο δικαστήριο βασίστηκε στον επιβαρυντικό παράγοντα ότι ο Φρανκ Άντγουντ είχε προηγούμενη καταδίκη για ένα έγκλημα που θα μπορούσε να τιμωρηθεί με ισόβια ή θάνατο στην Αριζόνα. Το πρόβλημα είναι ότι δεν ελήφθησαν στοιχεία για αυτό το θέμα και το πρωτοβάθμιο δικαστήριο ερμήνευσε εσφαλμένα το νόμο.
Ο Φρανκ Άντγουντ είχε προηγουμένως καταδικαστεί στην Καλιφόρνια, αλλά δεν ήταν για έγκλημα που τιμωρείται με ισόβια κάθειρξη ή θάνατο στην Αριζόνα. Αυτό σημαίνει ότι ο μόνος επιβαρυντικός παράγοντας που χρησιμοποίησε το δικαστήριο για να επιβάλει θανατική ποινή δεν είναι έγκυρος.
Ακόμη και τότε, τα μόνα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σχετικά με την προηγούμενη καταδίκη από την Καλιφόρνια ήταν η μαρτυρία ενός εξεταστή δακτυλικών αποτυπωμάτων που είπε ότι τα δακτυλικά αποτυπώματα του Φρανκ Άντγουντ στην Αριζόνα ταίριαζαν με τα δακτυλικά αποτυπώματα από την υπόθεση της Καλιφόρνια. Αυτό δεν αρκεί για να υποστηρίξει μια θανατική ποινή.
Τα ομοσπονδιακά δικαστήρια αρνήθηκαν να εξετάσουν αυτό το ζήτημα με την αιτιολογία ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της Αριζόνα είχε ήδη αποφανθεί κατά του Φρανκ Άντγουντ , αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Αριζόνα δεν σχολίασε ποτέ αυτό το θέμα επειδή δεν τέθηκε καν στην αρχική έφεση.
Σε γενικό πλαίσιο ο Φρανκ Άντγουντ καταδικάστηκε σε θάνατο με βάση μια εσφαλμένη ερμηνεία του νόμου χωρίς κανένα στοιχείο που να υποστηρίζει αυτή την ερμηνεία. Αλλά για αυτά τα λάθη, ο Φρανκ δεν θα αντιμετώπιζε την εκτέλεση σήμερα.
Τι λέει αυτό για το νομικό μας σύστημα όταν τα δικαστήρια αρνούνται να εξετάσουν ένα ξεκάθαρο λάθος που οδήγησε σε άκυρη θανατική ποινή; Είναι ένα σύστημα τεχνικών κανόνων και κανονισμών που εφαρμόζονται σχεδόν πάντα εις βάρος των ευάλωτων και εξασθενημένων ατόμων».
Ο θανατοποινίτης, Φρανκ Ατγουντ (Frank Atwood), είχε καταδικαστεί σε θάνατο το 1984 για τη δολοφονία ενός κοριτσιού. Πρόκειται για τη δεύτερη εκτέλεση στην πολιτεία από τότε που οι αξιωματούχοι άρχισαν να επιβάλλουν τη θανατική ποινή τον Μάιο μετά από σχεδόν οκτώ χρόνια παύσης. Ο Ατγουντ, ο οποίος βαφτίστηκε Χριστιανός Ορθόδοξος πριν από περίπου δύο δεκαετίες, υποβλήθηκε σε θανατηφόρο ένεση στις κρατικές φυλακές στη Φλόρενς της Αριζόνα, για τη δολοφονία της 8χρονης Βίκι Χόσκινσον (Vicki Hoskinson).