Halloween: Προέλευση της παγανιστικής γιορτής, ανθρωποθυσίες και φαντάσματα

Τα τελευταία χρόνια, έχει αρχίσει να καθιερώνεται και στην Κύπρο

949C2DC8 488C 4D26 BD1F 72702D89508F

Το Halloween γιορτάζεται τη νύχτα της 31ης Οκτωβρίου, κυρίως σε χώρες του αγγλοσαξωνικού κόσμου. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, έχει αρχίσει να καθιερώνεται και σε Κύπρο αλλά και Ελλάδα.

Τα χρώματα που σχετίζονται με το Halloween είναι το μαύρο και το πορτοκαλί. με χαρακτηριστικότατο πλέον σύμβολο την κολοκύθα.  Το πορτοκαλί σηματοδοτεί τη φθινοπωρινή συγκομιδή, ενώ, ως σύμβολο του σκότους, μαύρο υπενθυμίζει ότι το Halloween ήταν ένα φεστιβάλ που σηματοδοτούσε τα όρια μεταξύ ζωής και θανάτου στο μακρινό παρελθόν. Επειδή οι Έλληνες αγρότες δημιούργησαν τα πρώτα σκιάχτρα για να προστατεύσουν τις καλλιέργειές τους, το σκιάχτρο ως σύμβολο θυμίζει στους ανθρώπους τις παλιές αγροτικές ρίζες των διακοπών.

Η προέλευση του Halloween χρονολογείται πριν από 2000 χρόνια από την αρχαία κελτική γιορτή του Samhain. Γιορτάζεται στις 31 Οκτωβρίου (παραμονή της Κελτικής Πρωτοχρονιάς), οι Κέλτες άναβαν φωτιές και φορούσαν κοστούμια για να διώξουν τα φαντάσματα, επειδή πίστευαν ότι, εκείνη τη νύχτα, οι νεκροί επέστρεψαν στη γη. Αργότερα, οι ροές Ιρλανδών μεταναστών από τα μέσα του 1800 έφεραν το Halloween στις ΗΠΑ.

Η αρχαία κελτική ιστορία φέρνει στο προσκήνιο στοιχεία ειδωλολατρικών εορτασμών που χρονολογούνται πριν από περισσότερες από 2 χιλιετίες. Το Samhain συγχωνεύτηκε με την Ημέρα των Αγίων Πάντων για να γίνει το Halloween τον 9ο αιώνα μ.Χ., όταν ο Άγιος Πατρίκιος έφερε τον Χριστιανισμό στην Ιρλανδία. Πριν από τη χριστιανική επιρροή, το Samhain προωθούσε ιστορίες για ζωντανούς νεκρούς. Μια τέτοια ιστορία αναφέρει έναν νεκρό που επέστρεφε από τον κάτω κόσμο, αποκοιμίζοντας τους ανθρώπους και καίγοντας τους μέχρι θανάτου.

Το “Book of Invasions” εξηγεί πώς, κάθε Samhain, άνθρωποι από ένα χωριό θα θυσίαζαν στους Formorians. Η θυσία περιλάμβανε τα δύο τρίτα των παιδιών τους, καλαμπόκι και γάλα. Τα “Dindsenchas” και “Annals of Four Masters” συνδέουν τον Samhain με τη θεότητα Crom Cruach. Κάθε Samhain, ένα πρωτότοκο παιδί θα θυσιαζόταν στη θεότητα.

Πριν από το σημερινό σκάλισμα κολοκύθας, οι Ιρλανδοί συνήθιζαν να σκαλίζουν τρομακτικά πρόσωπα σε γογγύλια που είχαν σκοπό να διώξουν τα κακά πνεύματα. Υπάρχουν ισχυρισμοί ότι πριν από αυτά τα έθιμα, ορισμένοι Ιρλανδοί ειδωλολάτρες χρησιμοποιούσαν ανθρώπινα κεφάλια. Οι Κέλτες πολεμιστές αποκεφάλισαν τους εχθρούς τους και έβαλαν τα κεφάλια στα χωριά τους για προστασία από τα υπερφυσικά κακά όντα.

Στο μακρινό παρελθόν, τρομακτικές στολές κατασκευάζονταν για γιορτή χρησιμοποιώντας δέρμα, κόκαλα και γούνα από σφαγμένα ζώα. Τον 19ο αιώνα μ.Χ., στην Ιρλανδία, ένας άνδρας καλυμμένος με ένα λευκό σεντόνι και κρατώντας ένα διακοσμημένο κρανίο αλόγου συνήθιζε να οδηγεί μια ομάδα νεαρών, που φυσούσαν σε κέρατα αγελάδας από τη μια φάρμα στην άλλη.

Θεωρήθηκε ότι αυτή η πράξη του να πηγαίνεις από πόρτα σε πόρτα μεταμφιεσμένη αποτελούσε προέλευση του περηβόητου «trick-or-treat».