Η Γιορτή της Μητέρας, διεθνώς, γιορτάζεται τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου κάθε χρόνο. Μια γιορτή που έχει ιδιαίτερη σημασία για όλους, αν και ο τρόπος που αντιμετωπίζεται η μάνα διαφέρει ανάλογα με τις περιοχές, τα κράτη, τις ηπείρους και τα ήθη. Σίγουρα, πάντως, η μεσογειακή μάνα είναι αυτή που δημιουργεί και την πιο χαρακτηριστική φιγούρα απόλυτης αγάπης και εξονυχιστικού κοντρόλ στα πάντα.
Μία από τις παλαιότερες γιορτές της μητέρας ήταν εκείνη των αρχαίων Ελλήνων, κάθε άνοιξη, αφιερωμένη στη θεά Ρέα, μητέρα των θεών, θεά της γονιμότητας, της μητρότητας και της γέννας.
Στην Αμερική, 4,1 εκατομμύρια γυναίκες γίνονται μητέρες κάθε χρόνο. Μέχρι το 2014, υπήρχαν 43,5 εκατομμύρια μητέρες στις ΗΠΑ, σε ηλικίες από 15 μέχρι 50, οι οποίες είχαν 95,8 εκατομμύρια μωρά.
Στις ΗΠΑ, οι περισσότερες γυναίκες έχουν το πρώτο τους παιδί στη δεκαετία των 20 χρόνων τους. Το 2000, η μέση ηλικία για τις γυναίκες που γίνονταν μητέρες για πρώτη φορά ήταν τα 24,9 χρόνια τους ενώ το 2020 ο μέσος όρος είχε ανέβει στα 27,1 χρόνια.
Μία από τις γυναίκες που βοήθησαν να καθιερωθεί η Γιορτή της Μητέρας ήταν εκείνη που έγραψε και τον δημοφιλή, αμερικάνικο, πατριωτικό «Πολεμικό Ύμνο της Δημοκρατίας». Το 1870, η Τζούλια Γουάρντ Χάου έδωσε την περίφημη Διακήρυξη της Ημέρας της Μητέρας, στην οποία εκλιπαρούσε τις μανάδες ολόκληρης της χώρας να επέμβουν και να βάλουν τέλος στην υπερβολική βία. Η Χάου ήλπιζε να συγκαλέσει ένα γυναικείο συνέδριο για την ειρήνη ως απάντηση στον εμφύλιο και τον Γαλλο-Πρωσικό πόλεμο.
Μια γενιά περίπου αργότερα, το 1905, η Άννα Μαρί Τζάρβις ξεκίνησε τον αγώνα της για να αναγνωριστεί η Ημέρα της Μητέρας ως εθνική εορτή στις ΗΠΑ. Η Τζάρβις ήταν ο ιδρύτρια των Ομίλων Εργασίας για την Ημέρα της Μητέρας, ομάδες οι οποίες επεδίωκαν βελτιώσεις στις συνθήκες πρότυπα υγείας και υγιεινής σε πολλές μεγάλες πόλεις. Όσο η εκστρατεία της Τζάβις για επίσημη αναγνώριση προχωρούσε, τόσο με περισσότερη σκληρή κριτική αντιμετωπιζόταν. Ο γερουσιαστής Χένρι Μουρ Τέλερ είχε περιγράψει την ιδέα της Ημέρας της Μητέρας ως «απολύτως παράλογη» και «ασήμαντη» και «μικρή». Μετά από διαμάχη πολλών πολιτικών, τελικά ο Γούντροου Γουίλσον υπέγραψε στο επίσημο ημερολόγιο των ΗΠΑ, το 1914, την καθιέρωση της Ημέρας της Μητέρας.
Η κόρη της Τζάρβις, επίσης με το όνομα Άννα, συνέχισε τις προσπάθειες για την εκπλήρωση των αιτημάτων αυτής της ημέρας. Η γιορτή όμως, πολύ σύντομα έγινε μια εμπορευματοποιημένη ευκαιρία για να πουλιούνται λουλούδια, καραμέλες και κάρτες. Η Άννα Ριβς Τζάρβις ένιωσε ότι αυτό μείωνε τις προσωπικές και οικείες πτυχές της γιορτής και το ξεκίνησε μποϊκοτάζ, καταδικάζοντας ακόμη και την πρώτη κυρία της χώρας Έλεανορ Ρούσβελτ, επειδή χρησιμοποίησε την ημέρα ως μέσο συγκέντρωσης χρημάτων. Η Τζάρβις θα χρησιμοποιούσε τελικά όλα της τα χρήματά της σε αυτόν τον αγώνα και πέθανε σε ηλικία 84 ετών σε ένα σανατόριο.
Στη δεκαετία του 1920, ένας άνδρας με το όνομα Ρόμπερτ Σπίρο παρουσίασε την ιδέα, κάθε δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, να γιορτάζεται η Ημέρα των Γονιών, αντικαθιστώντας έτσι την Ημέρα της Μητέρας και την Ημέρα του Πατέρα. Όταν ρωτήθηκε πώς το σκέφτηκε, απάντησε ότι ένοιωθε άσχημα να βλέπει όλους τους πατεράδες λυπημένους (!) την Ημέρα της Μητέρας. Η Νέα Υόρκη πρώτη και καλύτερη, υιοθέτησε την ιδέα αν και αυτή διήρκεσε για λίγα μόνο χρόνια, στη δεκαετία του ‘30. Σύντομα φάνηκε ότι είναι πιο δίκαιο (και πιο προσοδοφόρο) η μαμά και ο μπαμπάς να έχουν ο καθένα τη δική του, ξεχωριστή μέρα.
50 τουλάχιστον χώρες γιορτάζουν την Ημέρα της Μητέρας σε όλο τον κόσμο τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου. Εκτός από τις ΗΠΑ, είναι και ο Καναδάς, η Ελλάδα, η Δανία, η Φινλανδία, η Ιταλία, η Τουρκία, η Αυστραλία και το Βέλγιο.
Παραδοσιακά, η Ινδία γιορτάζει το «Δεκαήμερο της Μητέρας», δέκα μέρες ανάμεσα στον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, κάθε χρόνο. Είναι η γιορτή της Ντούργκα-πούγια, αφιερωμένη στη μητέρα των θεών, Ντούργκα.
Το πιο δημοφιλές δώρο για αυτή την ημέρα είναι η κάρτα. 152 εκατομμύρια κάρτες κάθε χρόνο. Η Ημέρα της Μητέρας είναι η τρίτη μεγαλύτερη γιορτή αποστολής καρτών στις ΗΠΑ. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από τα μισά νοικοκυριά σε όλη τη χώρα στέλνουν κάρτες στις μαμάδες, μητριές και γιαγιάδες, μέσω ταχυδρομείου. Οι online ευχές και e-cards μετριούνται ξεχωριστά.
Στη Γαλλία και στη Γερμανία, μανάδες μεγάλων οικογενειών λαμβάνουν ειδικά βραβεία από την Πολιτεία σαν αναγνώριση του δύσκολου έργου τους να μεγαλώνουν αυτά τα παιδιά – αναλόγως του πόσα έχουν.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία, η «Κυριακή της Μητέρας» γιορτάζεται την τέταρτη Κυριακή της Σαρακοστής. Ιστορικά, ήταν μια μέρα που οι μεγαλέμποροι έδιναν στους μαθητευόμενούς τους ρεπό, ώστε να επιστρέψουν σπίτι και να είναι με τις οικογένειές τους.
Οι Ιάπωνες γιορτάζουν την ημέρα των γενεθλίων της αυτοκράτειρας Κότζιουν με παρόμοιο τρόπο που οι Δυτικοί γιορτάζουμε την Ημέρα της Μητέρας. Οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι γιορτάζουν τη Μητέρα και την Παρθένο Μαρία στις 8 Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με έρευνα του Reuters, την Ημέρα της Μητέρας γίνονται τα περισσότερα τηλεφωνήματα από οποιαδήποτε άλλη μέρα του χρόνου: περίπου 122 εκατομμύρια τηλεφωνήματα.
Η Ημέρα της Μητέρας είναι και η τρίτη γιορτή στη σειρά στις πωλήσεις λουλουδιών και φυτών, μετά τα Χριστούγεννα και το Χάνουκα. Περίπου το ένα τέταρτο των λουλουδιών που πουλιούνται κάθε χρόνο αγοράζονται την ημέρα αυτή.
Τα γαρίφαλα έχουν ιδιαίτερη σημασία τη Γιορτή της Μητέρας. Η Άννα Ριβς Τζάρβις χρησιμοποίησε το γαρίφαλο την Ημέρα της Μητέρας για να συμβολίσει το αν η μητέρα ζούσε. Ένα κόκκινο γαρίφαλο σήμαινε ότι η μητέρα ζει, και ένα λευκό σήμαινε ότι είχε πεθάνει.
Το 2018, περισσότερα από 23 δισεκατομμύρια δολάρια ξοδεύτηκαν την Ημέρα της Μητέρας. Κατά μέσον όρο, ο κάθε καταναλωτής ξόδεψε 180 δολάρια για δώρο στη Μητέρα του. Στην Αμερική εκείνη τη χρονιά ξοδεύτηκαν 4,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε κοσμήματα και 4,4 δισεκατομμύρια σε γεύματα σε εστιατόρια.
Η Ημέρα της Μητέρας είναι και η πιο «φορτωμένη» μέρα για την εστίαση. Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ένωση Εστιατορίων, το 2018, περίπου 87 εκατομμύρια άνθρωποι έβγαλαν έξω τη μητέρα τους για φαγητό.
Στην κατηγορία μαμάδες, προσθέστε και γιαγιάδες, πεθερές ακόμα και τις αδελφές (όλες οι γυναίκες της οικογένειας δικαιούνται αγάπη εκπροσωπώντας τη μητρότητα).
Η δουλειά της μάνας ποτέ δεν τελειώνει. Δέσμευση που διαρκεί 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο και συχνά με ελάχιστη ή καθόλου βοήθεια από άλλους. Σύμφωνα με έρευνα του Salary.com, οι μητέρες που κρατούν το σπίτι και τα παιδιά, θεωρητικά, θα έπρεπε να αμείβονται με τουλάχιστον 162.581 δολάρια τον χρόνο.
Η λέξη «μαμά» που είναι παγκόσμια προέρχεται από τον πρώτο ήχο που αρθρώνει ένα μωρό: «μα».
Όλοι και παντού συμφωνούν ότι ένας είναι ο καλύτερος τρόπος να κάνεις μία μαμά ευτυχισμένη: να την πάρεις αγκαζέ και να πάτε για ψώνια, και μετά ένα ωραίο γλυκό σε ένα καφέ.
Κι ακόμα…
- Ο Έλβις Πρίσλεϊ ήταν «παιδί της μαμάς». Κοιμόταν μαζί με τη μητέρα του Γκλάντις, στο ίδιο κρεβάτι μέχρι την εφηβεία του. Μέχρι που πήγε στο γυμνάσιο, η Γκλάντις τον πήγαινε και τον έφερνε από το σχολείο και τον υποχρέωνε να παίρνει μαζί του κουταλοπίρουνα από το σπίτι για να μην κολλήσει μικρόβια από τα άλλα παιδιά. Του απαγόρευε να πηγαίνει για κολύμπι ή να κάνει οτιδήποτε θα τον έβαζε σε κίνδυνο. Οι δυο τους, μάλιστα, είχαν μία δική τους μωρουδίστικη διάλεκτο για να συνεννοούνται που κανένας άλλος δεν καταλάβαινε.
- Ο Έρικ Κλάπτον ήταν παιδί ανύπαντρης μητέρας. Για να τον προφυλάξουν από την κοινωνική κατακραυγή, μεγάλωσε πιστεύοντας ότι οι γονείς του ήταν η γιαγιά κι ο παππούς και η μητέρα του, η μεγάλη του αδερφή.
- Ο πατέρας της Κάθριν Χέπμπορν ήταν χειρουργός και η μητέρα της ήταν παθιασμένη σουφραζέτα, φανατική υπέρμαχος του δικαιώματος στις αμβλώσεις.
- Η πιο μικρή μητέρα του κόσμου έχει διαπιστωθεί ότι ήταν η Λίνα Μεντίνα, η οποία σε ηλικία 5 ετών και 7 μηνών γέννησε ένα μικρό υγιές αγοράκι, το 1939 στη Λίμα του Περού. Το παιδί μεγάλωσε σαν να ήταν ο αδελφός της και ανακάλυψε ότι η Λίνα ήταν η μητέρα του όταν έγινε 10 χρονών.
- Η πιο μεγάλη μητέρα του κόσμου είναι (ή ήταν;) η Σατιαμπάμα Μαχαπάτρα, συνταξιούχος δασκάλα στην Ινδία, η οποία σε ηλικία 65 ετών γέννησε ένα αγοράκι. Αν και παντρεμένοι 50 χρόνια, με τον άντρα της δεν είχαν αποκτήσει παιδιά. Η σύλληψη του μωρού έγινε μέσω τεχνητής γονιμοποίησης χρησιμοποιώντας ωάρια από την 26χρονη ανιψιά της γυναίκας και το σπέρμα του συζύγου της.
- Ο υψηλότερος επίσημα καταγεγραμμένος αριθμός παιδιών που γεννήθηκαν από μία μητέρα είναι 69, από την πρώτη σύζυγο του Φίοντορ Βασίλιεφ (1707-1782) από τη Σούγια της Ρωσίας. Μεταξύ 1725 και 1765, σε συνολικά 27 εγκυμοσύνες, γέννησε 16 ζευγάρια δίδυμα, επτά σετ τρίδυμων και τέσσερα σετ τετράδυμων. 67 από αυτά τα παιδιά επέζησαν και μετά τη βρεφική ηλικία.