Η δολοφονία του νεαρού Σλοβάκου δημοσιογράφου Γιαν Κούτσιακ μαζί με την σύντροφό του στο σπίτι του “συνδέεται μάλλον με την δημοσιογραφική του δουλειά”, ανακοίνωσε ο επικεφαλής της αστυνομίας της Σλοβακίας, αναφερόμενος στο στυγερό αυτό έγκλημα που συγκλονίζει την μικρή αυτή κεντροευρωπαϊκή χώρα και εντείνει τις ανησυχίες του κόσμου όσον αφορά τις διαστάσεις που έχει πάρει η διαφθορά.
Ο 27χρονος δημοσιογράφος, που είχε διακριθεί στην ερευνητική δημοσιογραφία αποκαλύπτοντας υποθέσεις διαφθοράς και ρουσφετολογίας, βρέθηκε νεκρός μαζί με την συνομήλικη σύντροφό του Μαρτίνα Κουσνίροβα στο σπίτι του στην Βέλκα Μάτσα, που βρίσκεται σε απόσταση 65 χλμ από την Μπρατισλάβα, την Κυριακή, πρόσθεσε ο αρχηγός της αστυνομίας Τίμπορ Γκάσπαρ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες.
Η αστυνομία πήγε στο σπίτι του δημοσιογράφου την Κυριακή όταν ειδοποιήθηκε από την μητέρα της Κουσνίροβα, η οποία δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με την κόρη της. Η υπόθεση αυτή θα ερευνηθεί από την αστυνομία ως διπλή ανθρωποκτονία, πρόσθεσε ο αρχηγός της αστυνομίας, ενώ διευκρίνισε ότι το έγκλημα διαπράχθηκε κάποια στιγμή μεταξύ Πέμπτης και Κυριακής.
Ο Κούτσιακ εργαζόταν για τον σλοβακικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Aktuality.sk όπου είχε αποκαλύψει υποθέσεις για φορολογική απάτη που διέπραξαν επιχειρηματίες που συνδέονται με το κυβερνών κόμμα τη Σλοβακίας, αλλά και άλλους πολιτικούς.
Υπάρχουν “βάσιμες υποψίες” ότι ο θάνατός του συνδέεται με την τρέχουσα δημοσιογραφική του έρευνα, ανακοίνωσε αμέσως μετά την ανακοίνωση της είδησης για τη δολοφονία του ο εκδοτικός όμιλος Axel Springer που έχει έδρα στη Γερμανία, καταδικάζοντας την “στυγνή δολοφονία” του δημοσιογράφου του, ενώ η οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF) εξέφρασε τον αποτροπιασμό της.
“Αν το έγκλημα αυτό συνιστά μια προσπάθεια να αποτραπεί ένας ανεξάρτητος εκδότης όπως ο Ringier Axel Springer Slovakia να αποκαλύψει οποιεσδήποτε παραβάσεις, θα το χρησιμοποιήσουμε ως ευκαιρία να είμαστε ακόμη πιο ευσυνείδητοι και συνεπείς στην εκπλήρωση της δημοσιογραφικής μας αποστολής”, αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο όμιλος Ringier Axel Springer, στον οποίο ανήκει ο Aktuality.sk.
Ο όμιλος σημειώνει στην ανακοίνωσή του ότι θα υποστηρίξει τις σλοβακικές αρχές στις προσπάθειές τους να αναγνωρίσουν τους δολοφόνους.
Δεκατέσσερις διευθυντές σλοβακικών μέσων ενημέρωσης κάλεσαν τις αρχές της χώρας να διαλευκάνουν την υπόθεση αυτή και να συμβάλουν στην προστασία της δουλειάς των δημοσιογράφων.
Ο 27χρονος εργαζόταν για το Aktuality.sk για τρία χρόνια. Το τελευταίο δημοσίευμά του στο Aktuality.sk στις 9 Φεβρουαρίου αφορούσε υποψίες για φορολογική απάτη όσον αφορά τις συναλλαγές εταιρειών που συνδέονται με τον επιχειρηματία Μάριαν Κότσνερ σε σχέση με ένα πολυτελές συγκρότημα διαμερισμάτων στην Μπρατισλάβα, το οποίο βρέθηκε πέρυσι στο επίκεντρο πολιτικού σκανδάλου.
Μέχρι στιγμής δεν έχει καταστεί δυνατή η επικοινωνία με τον Κότσνερ, ο οποίος δήλωσε ωστόσο στο δημόσιο σλοβακικό δίκτυο ενημέρωσης ότι δεν έχει καμία σχέση με την υπόθεση.
Η υπόθεση αυτή γύρω από το συγκρότημα διαμερισμάτων είχε προκαλέσει διαμαρτυρίες πέρυσι με αίτημα την παραίτηση του υπουργού Εσωτερικών Ρόμπερτ Κάλινακ για τις επιχειρηματικές του συναλλαγές με τον κτηματομεσίτη Λάντισλαβ Μπάστερνακ, για τον οποίο διεξάγεται έρευνα για πιθανή φορολογική απάτη. Και οι δύο αρνήθηκαν οποιαδήποτε ενοχή.
Ο Τομ Νίκολσον, δημοσιογράφος που ασχολείται εδώ και χρόνια με την έρευνα και έχει έδρα την Μπρατισλάβα, δήλωσε στον ειδησεογραφικό ιστότοπο Dennik N ότι είχε μιλήσει με τον Κούτσιακ πριν από μια εβδομάδα για υπόθεση την οποία ερευνούσαν και οι δύο σε σχέση με τις υποψίες για κατάχρηση από την ιταλική μαφία κονδυλίων της ΕΕ στην Σλοβακία.
“Αν αποδειχθεί ότι ο θάνατος του ρεπόρτερ της διερευνητικής δημοσιογραφίας συνδέεται με την δημοσιογραφική του δουλειά, θα πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου επίθεση στην ελευθερία του λόγου και την δημοκρατία στην Σλοβακία”, δήλωσε ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο.
Ο πρωθυπουργός συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη με τον Κάλινακ, τον γενικό εισαγγελέα, τον αρχηγό της αστυνομίας και τον επικεφαλής της κρατικής υπηρεσίας πληροφοριών και ανακοίνωσε αμοιβή ενός εκατομμυρίου ευρώ σε όποιον δώσει πληροφορίες που θα βοηθήσουν τις αρχές να εντοπίσουν αυτούς που ευθύνονται για τη δολοφονία.
“Η Σλοβακία δεν μπορεί να είναι μια χώρα στην οποία δολοφονούνται δημοσιογράφοι” δήλωσε η υπουργός Δικαιοσύνης Λουτσία Ζιτνάνσκα.
Η οικονομία της Σλοβακίας άνθισε και το βιοτικό της επίπεδο αυξήθηκε σε μεγάλο βαθμό μετά την ένταξή της στην ΕΕ το 2004, αλλά πολλοί Σλοβάκοι δηλώνουν ότι η χώρα τους δεν έχει καταφέρει ακόμη να υπερασπιστεί το κράτος δικαίου, ιδιαίτερα όσον αφορά την τιμωρία της δωροδοκίας.
Η Σλοβακία βρίσκεται σήμερα στην 17η θέση της Παγκόσμιας Κατάταξης για το 2017 για την ελευθερία του Τύπου της οργάνωσης των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, έχοντας χάσει πέντε θέσεις σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Η οργάνωση αυτή επισημαίνει εξάλλου στον ιστότοπό της ότι πρόκειται για την πέμπτη υπόθεση δολοφονίας δημοσιογράφου ή δημοσιογράφων που αντιμετωπίζει η ΕΕ την τελευταία δεκαετία.
Η δολοφονία του Κούτσιακ λίγους μόλις μήνες έπειτα από αυτήν στις 16 Οκτωβρίου πέρυσι της 53χρονης δημοσιογράφου της Μάλτας Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίζια, προκάλεσε τον αποτροπιασμό των αξιωματούχων της ΕΕ. Η γνωστή ρεπόρτερ της ερευνητικής δημοσιογραφίας είχε ένα δημοφιλές μπλογκ από το οποίο προέβαλλε αδιάκοπα υποθέσεις διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο με στόχο πολιτικούς όλων των παρατάξεων.
“Έχω συγκλονιστεί από την φρικτή είδηση για τη δολοφονία του Γιαν Κούτσιακ και της μνηστής του. Καταδικάζω αυτήν την αποτρόπαια ενέργεια. Η δολοφονία ή ο εκφοβισμός δημοσιογράφων δεν έχουν θέση ούτε στην Ευρώπη ούτε στη δημοκρατία”, υπογραμμίζει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ σε μήνυμά του στο Twitter.
“Συγκλονισμένος από την δολοφονία δημοσιογράφου στην ΕΕ. Καμία δημοκρατία δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς ελευθεροτυπία, αυτός είναι ο λόγος που οι δημοσιογράφοι πρέπει να γίνονται σεβαστοί και να προστατεύονται”, δηλώνει και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς σε μήνυμά του στο Twitter. “Πρέπει να αποδοθεί δικαιοσύνη”.
“Η ΕΕ δεν μπορεί να δεχθεί να δολοφονείται ένας δημοσιογράφος επειδή έκανε τη δουλειά του”, γράφει επίσης σε μήνυμά του στο Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι.
“”Δεν μπορούμε να δεχθούμε μια νέα πραγματικότητα στην οποία οι δημοσιογράφοι γίνονται τακτικά στόχος επιθέσεων εξαιτίας της ερευνητικής τους δουλειάς”, σημείωσε παράλληλα ο Αρλέμ Ντεζίρ, εκπρόσωπος του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).
Ο Κούτσιακ σκοτώθηκε με μια σφαίρα το στήθος, ενώ η σύντροφός του με σφαίρα στο κεφάλι, σύμφωνα με τον αρχηγό της σλοβακικής αστυνομίας.