Καλύτερα απ΄ το αναμενόμενο τα πήγε η Κυπριακή οικονομία, ωστόσο οι κίνδυνοι και τα προβλήματα παραμένουν. Αυτό αποτυπώνεται ως γενικό συμπέρασμα στο εξαμηνιαίο Δελτίο που εξέδωσε σήμερα Τετάρτη η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ).
Αίσθηση προκαλούν οι επισημάνσεις προς τον τραπεζικό τομέα για νέο κύμα Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Παράλληλα υπογραμμίζονται οι προκλήσεις με τις οποίες θα βρεθεί αντιμέτωπος ο τουρισμός ενώ επισημαίνονται και τα θετικά αποτελέσματα από την οικονομική διαχείριση της πανδημικής κρίσης.
Αρνητικές είναι οι προβλέψεις σε ότι αφορά την πορεία του πληθωρισμού, ενώ καταγράφονται και τα προβλήματα που προκύπτουν λόγω πανδημίας τα οποία παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, φαίνεται ότι θα ταλαιπωρήσουν την οικονομία της Κύπρου αλλά και την παγκόσμια οικονομία στο επόμενο τουλάχιστον διάστημα.
Κίνδυνοι και παραινέσεις στον τραπεζικό τομέα – Κίνδυνος για νέο κύμα Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων
Σε ότι αφορά τον τραπεζικό τομέα, το Δελτίο της ΕΚΤ, αναφέρεται στις πρόσθετες προκλήσεις που υπήρξαν λόγο πανδημίας κατά το προηγούμενο διάστημα. Παρά τις προσπάθειες που έγιναν για συγκράτηση και μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, επισημαίνονται από την ΚΤΚ οι κίνδυνοι για νέο κύμα ΜΕΔ λόγω των συνεχιζόμενων πιέσεων της πανδημίας.
«Για το λόγο αυτό, η ΚΤΚ, έχει επανειλημμένα επισύρει την προσοχή των τραπεζών ως προς την ανάγκη για την επιχειρησιακή τους ετοιμότητα στην ενδεχόμενη αυξητική ροή αιτήσεων για αναδιαρθρώσεις, καθώς επίσης στην ανάγκη επιτάχυνσης του όγκου, του χρόνου διεκπεραίωσης και των διαδικασιών των αναδιαρθρώσεων για αποφυγή της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων αλλά και για να επιτραπεί στις βιώσιμες επιχειρήσεις να συνεχίσουν εύρυθμα τις εργασίες τους» αναφέρεται στο Δελτίο της ΕΚΤ.
Υπογραμμίζεται δε, ότι παράλληλα με τους κινδύνους για νέο κύμα ΜΕΔ, παραμένει ως εκ των σοβαρότερων προβλημάτων η ύπαρξη σημαντικού αριθμού υφιστάμενων ΜΕΔ. Ο δείκτης των ΜΕΧ ανέρχεται στο 17% σε επίπεδο τραπεζικού συστήματος, και, παρά τη μεγάλη του μείωση, είναι ακόμα σημαντικά υψηλότερος από το μέσο όρο της ΕΕ (2% περίπου), σύμφωνα με στοιχεία της ΚΤΚ.
Σε ότι αφορά τον τραπεζικό τομέα, γίνεται επίσης αναφορά στο Δελτίο της ΕΚΤ για την «ανάγκη αναπροσαρμογής του επιχειρηματικού μοντέλου» των τραπεζών, ως απότοκο της «χαμηλής κερδοφορίας» των πιστωτικών ιδρυμάτων λόγω του «υφιστάμενου περιβάλλοντος και του ανταγωνισμού»!
Καλύτερα απ’ το αναμενόμενο τα πήγε η Κυπριακή Οικονομία στην πανδημία
Πιο περιορισμένες απ’ ότι αναμενόταν, ήταν οι επιπτώσεις της πανδημίας για την κυπριακή οικονομία. Κάτι που αντικατοπτρίζεται στην «ισχυρή ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας κατά το 2021» που αναμένεται να καταγράψει 5,6% ετήσια αύξηση επί του ΑΕΠ.
Κάτι το οποίο πιστώνεται σύμφωνα με το Δελτίο της ΚΤΚ, η κυβέρνηση, η ΚΤΚ και η ΕΚΤ για τα μέτρα στήριξης και περιορισμού των οικονομικών επιπτώσεων που έλαβαν.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και για το «δημοσιονομικό νοικοκύρεμα» που προηγήθηκε της πανδημίας και το οποίο επέτρεψε να υιοθετηθούν στις κρίσιμες περιόδους, πολιτικές χορηγιών και σχεδίων συγκράτησης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, όπως αναφέρεται.
Σε ότι αφορά τα μέτρα στήριξης και τα θετικά αποτελέσματα που επέφεραν, στο Δελτίο της η ΚΤΚ υπογραμμίζει τα χαμηλά ποσοστά ανεργίας που μειώθηκαν στο 6.6% για το 2021. Αναφορά γίνεται και για την αύξηση 5.3% των αποταμιεύσεων (τον Οκτ. του 2021 συγκριτικά με το 2.5% του Δεκ. του 2020). Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τα στοιχεία μαρτυρούν πως ενισχύθηκε η αποταμιευτική συμπεριφορά «λόγω των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας και της αβεβαιότητας της εξέλιξής της» επισημαίνεται.
Το 3,8% έφτασε η αύξηση των δανείων προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα, τον Οκτώβριο του 2021 σε σύγκριση με 3,3%στο τέλος του 2020.
Ωστόσο παρά τη βελτιωμένη κατάσταση και τις σχετικά περιορισμένες ζημιές που επέφερε η πανδημία στην οικονομία της Κύπρου, οι προοπτικές για το μέλλον παραμένουν συνδεδεμένες με την εξέλιξη της πανδημίας.
Τα προβλήματα λόγω πανδημίας παραμένουν…
Σύμφωνα με το Δελτίο της ΚΤΚ ο πληθωρισμός αναμένεται να σημειώσει σημαντική άνοδο το 2021 και το 2022 (στο 2,2% και στο 2,5%, αντίστοιχα). Αυτή η εξέλιξη οφείλεται στις αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας λόγω κυρίως της σημαντικής αύξησης της τιμής του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές αλλά και στην ανοδική επίδραση βάσης, καθώς και στη σημαντική ανάκαμψη της οικονομίας το τρέχον έτος σε σχέση με το 2020
Επιπλέον στο Δελτίο υπογραμμίζονται τα προβλήματα όπως οι διαταραχές στις αλυσίδες παραγωγής και εφοδιασμού που προκαλούνται στο διεθνές εμπόριο από την πανδημία αλλά και οι συνεχείς ανοδικές πιέσεις στις διεθνείς τιμές των βασικών προϊόντων μετριάζουν τις προοπτικές ανάπτυξης, καθώς η εξάρτηση της Κύπρου από τις εισαγωγές, ειδικά από το πετρέλαιο, είναι πολύ υψηλή.
Οι αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις που καταγράφονται εξ αιτίας κυρίως των πιο πάνω παραγόντων, αν και αναμένονται να αποδυναμωθούν από τα τέλη του 2022, εντούτοις ενόσω διαρκούν, επιφέρουν πλήγμα στην αγοραστική δύναμη τόσο των νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων, με αρνητικές ενδεχόμενα συνέπειες στην καταναλωτική ζήτηση και στις επενδύσεις.
Μεγάλη η πρόκληση για τον τουρισμό
Παρά τα βελτιωμένα στοιχεία που κατέγραψε ο τουρισμός στο 2021 δεδομένων φυσικά των συνθηκών, οι προκλήσεις για το μέλλον παραμένουν μεγάλες σύμφωνα με την ΚΤΚ.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, η πορεία του τουρισμού το 2021 παρουσιάζεται πιο βελτιωμένη από ότι αρχικά προβλεπόταν, με τις αφίξεις τουριστών για το πρώτο δεκάμηνο του 2021 να ανέρχονται στο 46% του επιπέδου του 2019. Η πρόκληση είναι μεγάλη για τα επόμενα χρόνια, και ιδιαίτερα για το 2022, εν μέσω της αβεβαιότητας που επικρατεί σε σχέση με την πορεία της πανδημίας, εντούτοις αναμένεται σταδιακή ανάκαμψη του τουρισμού σε προ κρίσης επίπεδα το 2024.
Οι επιχορηγήσεις κράτησαν χαμηλά τις αυξήσεις στις τιμές των κατοικιών
Σύμφωνα με το Δελτίο της ΚΤΚ, οι τιμές κατοικιών σημείωσαν ετήσια αύξηση 0,9% και 0,3% κατά το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο του 2021, αντίστοιχα, καθοδηγούμενες από την αυξημένη ζήτηση για διαμερίσματα από εγχώριους αγοραστές.
Η τάση αυτή υποστηρίζεται από το σχέδιο της κυβέρνησης για μερική επιχορήγηση του επιτοκίου για νέα στεγαστικά δάνεια και το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, ενώ συμβολή στην αύξηση των τιμών έχει και η αύξηση του κατασκευαστικού κόστους, αν και δεν σχετίζεται με τις επιδράσεις της ζήτησης. Αντίθετα οι τιμές των εμπορικών ακινήτων έχουν επηρεαστεί από την πανδημία, με τις τιμές καταστημάτων, αποθηκών και γραφείων να σημειώνουν μείωση κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021 κατά 5,2%, 4,3% και 0,9%, αντίστοιχα.
Πηγή: economytoday