Νέα στοιχεία για το μεταναστευτικό έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Εσωτερικών.
Αιτήσεις Ασύλου : Οι νέες αιτήσεις ασύλου από τον Μάρτιο μέχρι και τον Νοέμβριο 2023 έφτασαν τις 9.091, ενώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο του 2022, οι αιτήσεις ήταν 17.065 (μείωση 53%). Συνολικά, το 2022 υποβλήθηκαν 21.565 αιτήσεις και φέτος (υπολείπεται ο Δεκέμβριος) 10.589 (μείωση 49%).
Στον πιο κάτω πίνακα παρατίθενται αριθμοί για τις χώρες προέλευσης των αιτητών ασύλου για τον Νοέμβριο 2023 σε σύγκριση με την περσινή χρονιά:
Με βάση τα πιο πάνω στοιχεία, διαπιστώνεται σημαντική μείωση στους αριθμούς Αφρικανών που αφικνούνται στην Κύπρο τον τελευταίο χρόνο, αποτέλεσμα των μέτρων που έχουν ληφθεί και κατέστησαν το πρόβλημα διαχειρίσιμο. Ενδεικτικά, κάποια από τα μέτρα είναι: η ενημερωτική εκστρατεία που παρά την ίδια ώρα, παρατηρείται αύξηση στις αιτήσεις Σύρων, οι οποίοι αφικνούνται κυρίως διά θαλάσσης και η διαχείρισή τους είναι δύσκολη, δεδομένου ότι η χώρα τους αποτελεί μη ασφαλή περιοχή και δεν μπορούν να επιστρέψουν με οποιοδήποτε μηχανισμό (οικειοθελείς επιστροφή, απελάσεις, κτλ).
Αποφάσεις Ασύλου:
Την περίοδο Μαρτίου – Νοεμβρίου 2023, εκδόθηκαν 16.005 αποφάσεις συνολικά, περιλαμβανομένων των απορριπτικών αποφάσεων, των αποφάσεων συμπληρωματικής προστασίας και διαμονής και των αποφάσεων παραχώρησης καθεστώτος πρόσφυγα. Από τις 16.005 αποφάσεις, οι 11.579 ήταν απορριπτικές. Μέσα από μια σειρά μέτρων που εφαρμόστηκαν, μειώθηκε ο απαιτούμενος χρόνος για την ολοκλήρωση της εξέτασης των αιτήσεων από 9-21 μήνες σε 1 με 3 μήνες. Ενδεικτικά κάποια από τα μέτρα είναι:
Υπερδιπλασιασμός εξεταστών αιτήσεων ασύλου από 31 σε 82 (27 άτομα προσλήφθηκαν τον Απρίλιο και άλλοι 25 το Οκτώβριο)
Ενίσχυση του Γραφείου Επιστροφών με επιπρόσθετο προσωπικό ώστε να προωθείται ταχύτερη η διαδικασία επιστροφών ή απελάσεων των απορριφθέντων αιτητών.
Τοποθέτηση Λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου σε μόνιμη βάση στον χώρο των Κεντρικών Φυλακών, για πραγματοποίηση συνεντεύξεων καθημερινά.
Υπενθυμίζεται ότι με την έκδοση αρνητικής απόφασης, οι αιτητές δεν έχουν πλέον πρόσβαση σε επιδόματα και σε νόμιμη εργασία και θεωρούνται παράνομοι εάν συνεχίσουν να διαμένουν ή να εργάζονται στη Δημοκρατία. Επίσης, σημαντικό να επισημανθεί ότι έχει αυξηθεί το διάστημα παρέλευσης για δικαίωμα σε εργοδότηση από 1 μήνα που ίσχυε σε 9 μήνες, το οποίο συνδυαστικά με την έκδοση απόφασης εντός 3 μηνών, περιορίζει την πρόσβαση σε παράνομη εργασία.
Αποχωρήσεις:
Το 2023 έγιναν μέχρι στιγμής 7.200 εθελούσιες επιστροφές, σε σύγκριση με 5.100 την περσινή χρονιά (αύξηση σχεδόν 71%). Συνολικά οι αποχωρήσεις (συμπεριλαμβανομένων των εθελούσιων επιστροφών, των απελάσεων και των μετεγκαταστάσεων), έφτασαν για την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2023 στις 11.040 σε σχέση με 5.900 την ίδια περίοδο του 2022.
Μετεγκαταστάσεις: Την περίοδο Μαρτίου μέχρι 15 Δεκεμβρίου, πραγματοποιήθηκαν συνολικά 1.680 μετεγκαταστάσεις σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ μέσω του μηχανισμού μετεγκαταστάσεων. Η Γερμανία είναι η πρώτη χώρα σε αριθμό μετεγκαταστάσεων από την Κύπρο και ακολουθεί η Γαλλία.
Αφίξεις: Ο συνολικός αριθμός των παράτυπων αφίξεων για το 2023 ανήλθε σε 10.475 και για την αντίστοιχη περίοδο ήταν στις 17.438 (μείωση 60%), ενώ οι αναχωρήσεις ήταν 11.040 για το 2023. Για πρώτη φορά στην ιστορία του μεταναστευτικού στη χώρα μας το ισοζύγιο αναχωρήσεων-αφίξεων παράτυπων μεταναστών παρουσιάζει θετική εικόνα, με το ποσοστό επιστροφών επί αφίξεων να φτάνει στο 105%.
Στον πιο κάτω πίνακα, παρατίθενται οι παράτυπες αφίξεις μέσω της Πράσινης Γραμμής και διά θαλάσσης για το 2023 (μέχρι 15/12) και για το 2022:
Σε σχέση με τις χώρες καταγωγής των αφιχθέντων, για το 2022 οι 10 πρώτες χώρες σε αφίξεις μέσω της Πράσινης Γραμμής ήταν η Συρία, το Κονγκό, η Νιγηρία, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές, το Καμερούν, η Σομαλία, το Ιράν και το Ιράκ. Αντίστοιχα, για το 2023, οι 10 πρώτες χώρες σε αφίξεις μέσω της Πράσινης Γραμμής ήταν: Συρία, Νιγηρία, Καμερούν, Κονγκό, Ιράκ, Σομαλία, Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Ιράν και Λιβερία. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι έχει επιτευχθεί μείωση των αφίξεων από χώρες της Αφρικής κατά 68% σε σχέση με το 2022 και την ίδια ώρα μείωση κατά 34% των αφίξεων Σύρων.
Όσον αφορά στις αφίξεις διά θαλάσσης, το 2022 ήταν από την Συρία και την Παλαιστίνη, ενώ για το 2023 είναι από την Συρία, την Παλαιστίνη, τον Λίβανο και το Μαρόκο (η συντριπτική πλειοψηφία των αφιχθέντων είναι από την Συρία).
Εντός Ιανουαρίου, θα δοθούν αναλυτικά στοιχεία για ολόκληρο το 2023.