Ο Ισλμαμισμός εισήχθη στην Κύπρο το 649 όταν ο Ουσμάν ο τρίτος Χαλίφης κατάκτησε την πολύπαθη μεγαλόνησο. Οι μουσουλμάνοι υπήρχαν συγκεντρωμένοι σε όλη την περιοχή της Κύπρου και μετά την βάρβαρη τουρκική εισβολή του 1974, συγκεντρώθηκαν στην βόρεια κατεχόμενη μέχρι σήμερα (2018) πλευρά της Κύπρου.
Με την εγκατάσταση των μουσουλμάνων στην Κύπρο, πολλές από τις ορθόδοξες εκκλησίες μετατραπήκαν σε μουσουλμανικούς χώρους λατρείας, σε τζαμιά και ταμένη. Οι λατρευτικοί αυτοί χώροι υπάρχουν σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου, επιβλητικοί με τους ψηλούς τους μιναρέδες.
Μερικά από τα σημαντικότερα τζαμιά και τεμένη είναι τα εξής:
Τεκές Χαλά Σουλτάνας: Το Χαλά Σουλτάν Τεκκέ είναι μουσουλμανικό τέμενος που βρίσκεται 5 χιλιόμετρα από τη Λάρνακα. Χτίστηκε το 1787 για να ανακατασκευαστεί το 1816 προς τιμή της Ουμ Χαράμ. Το τέμενος είναι από τους σημαντικότερους τόπους λατρείας της μουσουλμανικής θρησκείας, αναφέρεται τέταρτο μετά τα τεμένη της Μέκκας, της Μεδίνας και του Αλ Ακσιά στην Ιερουσαλήμ.
Τέμενος Ομεριέ: Το Τέμενος Ομεριέ βρίσκεται στη Λευκωσία, κοντά στην Αρχιεπισκοπή. Στη θέση της παλαιάς μονής των Αυγουστινιανών, της εκκλησίας της Αγίας Μαρίας, όπως αναφέρει ο Ντε Μας Λατρί βασιζόμενος σε δυο ταφόπετρες με ονόματα μοναχών του Τάγματος των Αυγουστινιανών. Οι ταφόπετρες αυτές βρίσκονταν στο πάτωμα του τεμένους μέχρι το 1940. Σύμφωνα με το θρύλο ο Χαλίφης Ομάρ επισκέφθηκε τη Λευκωσία στο δρόμο του από τη Δαμασκό προς την Αίγυπτο όπου βρέθηκε στην βεράντα ενός κατεστραμμένου ναού. Ο Μουσταφά το 1570, προχώρησε στην αναγνώριση της Αυγουστιανής εκκλησίας, με την συγκατάθεση του Ομάρ, και το τζαμί στη συνέχεια αποκαλείται “Ομεριέ”.
Τέμενος Σελιμιγιέ Λευκωσίας: Το τέμενος Σελιμιγιέ της Λευκωσίας είναι ο πρώην καθολικός γοτθικός καθεδρικός ναός της Αγίας Σοφίας, ο οποίος μαζί με το ναό του Αγίου Νικολάου της Αμμοχώστου (Τέμενος Λαλά Μουσταφά Πασά ) αποτελούν τα σημαντικότερα δείγματα γοτθικής αρχιτεκτονικής στην Κύπρο. Μετά την κατάληψη της Κύπρου από τους Οθωμανούς το 1571, ο ναός μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος. Σήμερα (2018) είναι κάτω από την παράνομη κατοχή των Τούρκων κατακτητών.
Τζαμί Oυμαρι στην Λευκωσία: Βρίσκεται στα τείχη της Λευκωσίας.
Τζαμί Κεμι Κεμπίρ στη Λεμεσό: Το Τζαμί Κεπίρ βρίσκεται στην παλιά τουρκική συνοικία στη Λεμεσό. Κτίστηκε τον 16ο αιώνα. Βρίσκεται σε λειτουργία ακόμη και σήμερα (2018), καθιστώντας το ένα από τα πιο σημαντικά μέρη λατρείας για τους Μουσουλμάνους. Πρόσφατες ανασκαφές στα ανατολικά του τζαμιού αποκάλυψαν επίσης τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα του καθεδρικού ναού του 10ου αιώνα της Αγίας Αικατερίνης.
Τζαμί Χρυσοχούς: Το τζαμί στο χωριό της Χρυσοχούς και είναι μια παλιά βυζαντινή εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο.
Το Τέμενος Λαλά Μουσταφά Πασά: Είναι γοτθικής αρχιτεκτονικής ναός στην κατεχόμενη Αμμόχωστο τον οποίο μετέτρεψαν σε τζαμί οι Οθωμανοί αμέσως μετά την κατάληψη της πόλης το 1571. Κτίσμα του 13ου αιώνα. Θεωρείται ως ο πιο μεγαλοπρεπής κι όμορφος γοτθικός ναός που σώζεται στην Εγγύς και Μέση Ανατολή. Ο ναός ήταν αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο. Σήμερα (2018) είναι κάτω από την παράνομη κατοχή των Τούρκων κατακτητών.
Πιο αναλυτικά ο κατάλογος των τζαμιών και τεμενών στην Κυπριακή επικράτεια είναι ο ακολούθως:
Το τζαμί στο χωριό Άγιος Θεόδωρος
To Τζαμί Arablar
Το τζαμί στο χωριό Κάτω Αρόδες
Το τζαμί στο χωριό Μονιάτης
Το τζαμί στο χωριό Παραμάλι, Λεμεσού
Το τέμενος στην Γιαλιά, Πάφου
Το τζαμί στο χωριό Άγιος Θεόδωρος
Το τέμενος στην Πόλη της Χρυσοχούς
Grid List
Το τέμενος Jami Jedid, στη Λεμεσό
Το τέμενος Nebet Khane Masjid, (εντός των τειχών) Λευκωσία
Το τέμενος Tophane Masjid, (εντός των τειχών) Λευκωσία
Το τέμενος Asagi Baf Masjid and Ottoman Fountain, στην Πάφο
Το τέμενος Koprulu Haci Ibrahim Cami, στη Λεμεσό
To τέμενος Buyuk, στην Λεμεσό
Το τέμενος στο Πραστειό, Λεμεσού
Το τέμενος στα Πλατανίσκια, Λεμεσού
Το τζαμί στο Σαραμά, Πάφου
Τέμενος στο Πετροφάνι, Λάρνακας
Τέμενος στην Πιταρκού, Πάφου
Το τέμενος στην Τρεμιθούσα, Πάφου
Το τέμενος στον Άγιο Ιωάννη, Πάφου
Το τέμενος στην Αλαμινού, Λάρνακας
Το τέμενος στο Πεντάκωμο, Λεμεσός
Το τέμενος στην Σταυροκόννου, Πάφο
Το τέμενος στον Μάρωνα, Πάφου
Το τέμενος στο Αρμενοχώρι, Λεμεσού
Το τέμενος στο Κιβισίλι, Λάρνακας
Τέμενος στο χωριό Μαλλιά, Λεμεσού
Το τέμενος στο χωριό Σουσκιού, Πάφος
Το τέμενος στο χωριό Μαρώνι, Λάρνακας
Τέμενος στο χωριό Κούκλια, Πάφος
Τέμενος στο χωριό Κοράκου, Λευκωσίας
Τέμενος στο χωριό Ευρέτου, Πάφος
Τέμενος στο χωριό Ανώγυρα, Λεμεσός
Το τέμενος στο χωριό Κωτσιάτης, Λευκωσία
Το τέμενος στο χωριό Φλάσου, Λευκωσία
Το τέμενος στο χωριό Πύλα, Λάρνακα
Το τέμενος στο χωριό Κελιά, Λάρνακας
Τέμενος στο χωριό Ορούντα, Λευκωσίας
Τέμενος στο χωριό Ακάκι, Λευκωσία
Τέμενος Άγιος Θωμάς, Λεμεσός
Τέμενος στο χωριό Κοιλάνι, Λεμεσός
Τέμενος στο χωριό Κουτραφάς, Λευκωσία
Τέμενος στο χωριό Δένεια, Λευκωσία
Τζαμί Ziyia Πασά στο Δάλι
To τζαμί Taht El Kale (εντός των τειχών) Λευκωσία
Το τζαμί στο χωριό Κλαυδιά
Arablar τζαμί (Σταυρός του Μισσιρίκου – εντός των τειχών) Λευκωσία
Τζαμί Μπαϊρακτάρη (εντός των τειχών), Λευκωσία
Τζαμί Ομεριέ (εντός των τειχών), Λευκωσία
Το τζαμί στο χωριό Περιστερώνα
Το τζαμί στην Πελαθούσα, Πάφου
Το τζαμί στο χωριό της Χρυσοχούς
Το τέμενος στην Πόλη της Χρυσοχούς
Το τζαμί στο χωριό Τίμη της Πάφου
Το τζαμί στην πόλη της Πάφου
Το Μεγάλο Τζαμί στην πόλη της Λάρνακας
Το τζαμί Zoukhouri στην πόλη της Λάρνακας
Το τζαμί της Τούζλα στην πόλη της Λάρνακας
Το τζαμί στο χωριό του Καλού Χωριού, Λάρνακας
Το τζαμί στο χωριό Πυργά
Το τζαμί στο χωριό της Αγίας Άννας
Το τζαμί στο χωριό Μαρί
Το τζαμί στο χωριό Μενόγεια
Το τζαμί στα Λεύκαρα, Λάρνακας
Το τζαμί στο χωριό Άγιος Θεόδωρος
Το τζαμί στην Κοφίνου, Λάρνακας
Το τζαμί στο χωριό Τόχνη
Το τζαμί στο χωριό Καλαβασός
Το τζαμί στο χωριό Ποταμιά
Το τζαμί στο χωριό Αγία Βαρβάρα
Το τζαμί στο χωριό Ασπρογιά
Το τζαμί στο χωριό Ανδρολύκου
Το τζαμί στο χωριό Μελάνδρα, Πάφου
Το τζαμί στο χωριό Φασούλα
Το τζαμί στο χωριό του Αγίου Γεωργίου
Το τζαμί στο χωριό Ακουρσός
Το τζαμί στο χωριό Γιαλιά
Το τζαμί στο χωριό Μανδριά, κοντά στην Πάφο
Το τζαμί στο χωριό Κάτω Αρόδες
Το τζαμί στην Τέρρα, Πάφου
Το τζαμί στο χωριό του Αγίου Νικολάου στο Τρόοδος
Το Μεγάλο Τζαμί (Τζαμί Kepir) στην πόλη της Λεμεσού
Το τζαμί στο χωριό Aυδήμου
Το νέο τζαμί στην πόλη της Λεμεσού
Το τζαμί στο χωριό Μαλιά
Το τζαμί στο χωριό Καντού, Λεμεσός
Meskit Τζαμί στην πόλη της Λεμεσού
Το τζαμί στο χωριό Συλίκου, Λεμεσού
Το τζαμί στο χωριό Μονιάτης
Το τζαμί στο χωριό Mουταγιάκα
Το τζαμί στο χωριό Κάτω Πολεμίδια
Το τζαμί στην Επισκοπή, Λεμεσού
Το τζαμί στο χωριό Παραμάλι, Λεμεσού
Το τζαμί στα Πάνω Πολεμίδια
Το τζαμί στο Πέρα Χωρίο – Νήσου, Λευκωσία
Σταυρός του Μισιρίκου, (εντός των τειχών) Λευκωσία
Χαλά Σουλτάν Τεκκέ στη Λάρνακα
Πηγή: cyprusalive