Αντιμέτωπη με το φάσμα της στάσης πληρωμών θα βρεθεί η Κύπρος σε περίπτωση μη ψήφισης του κρατικού προϋπολογισμού και συνακόλουθης απώλειας της πρόσβασης στις αγορές, προειδοποίησε ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης, προσθέτοντας πως χωρίς τις δαπάνες στήριξης της οικονομίας εν μέσω της πανδημίας ενδεχομένως «να θρηνήσουμε επί καμένου εδάφους».
Σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους μετά το πέρας της συνεδρίας, ο κ. Πετρίδης παρέθεσε τις συνέπειες σε περίπτωση απόρριψης του κρατικού προϋπολογισμού.
«Μία εκ νέου μη ψήφιση του προϋπολογισμού σίγουρα μας οδηγεί σε περιπέτειες. Δεν θα μπορούμε να δανειστούμε, δεν θα μπορούμε να βγούμε στις αγορές, όπως είναι προγραμματισμένο το επόμενο διάστημα, δεν θα μπορούμε να στηρίξουμε τις επιχειρήσεις και απειλείται και η επενδυτική βαθμίδα της Κύπρου», τόνισε.
Ορατό το ενδεχόμενο στάσης πληρωμών
Μιλώντας ενώπιον της επιτροπής, ο κ. Πετρίδης είπε μια καταψήφιση του προϋπολογισμού ενδεχομένως οδηγήσει και σε στάση πληρωμών.
«Πέραν του ότι δεν θα μπορούν να δοθούν τα λεφτά (για στήριξη της οικονομίας) ενδεχομένως να θρηνήσουμε επί καμένου εδάφους διότι διανύουμε τον 11ο μήνα της πανδημίας και οι αντοχές και της ιδιωτικής οικονομίας έφτασαν στο ναδίρ», είπε.
Αναφορικά με το ενδεχόμενο στάσης πληρωμών εξήγησε ότι υπάρχουν χρέη ύψους μερικών δισεκατομμυρίων που λήγουν και θα πρέπει να αποπληρωθούν και πρόσθεσε ότι θα υπάρξει πρόβλημα σε περίπτωση απώλειας πρόσβασης στις αγορές.
«Αν δεν υπάρχει η ευχέρεια δανεισμού ενδεχομένως να οδηγηθούμε και σε στάση πληρωμών. Εξασφαλίσαμε ρευστότητα τον Μάρτιο και τον Απρίλιο (του 2020) αλλά αυτή η ρευστότητα πρέπει να ανανεώνεται», είπε.
Αναφορικά με την επερχόμενη αξιολόγηση από τον οίκο Moody’s που είναι προγραμματισμένη για τις 22 Ιανουαρίου, ο κ. Πετρίδης εξήγησε ότι άλλο να υποβαθμιστεί μια χώρα που διαθέτει αξιολόγηση ΑΑΑ και διαφορετικό να υποβαθμιστεί μια χώρα που βρίσκεται μια βαθμίδα πάνω από την επενδυτική κατηγορία.
Λέγοντας ότι ο συγκεκριμένος οίκος είναι από τους αυστηρότερους, ο ΥΠΟΙΚ επεσήμανε ότι «δεν προδιαγράφεται τίποτα με την ψήφιση του προϋπολογισμού αλλά σίγουρα με τη μη ψήφιση προδιαγράφεται».
Ενημερώνοντας την επιτροπή, ο κ. Πετρίδης είπε πως ο αναθεωρημένος προϋπολογισμός παρουσιάζει αύξηση δαπανών κατά €339,9 εκατ. εκ των οποίων τα €220 εκατ αφορούν την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας. Χαρακτηριστικά ανέφερε πως στον αναθεωρημένο προϋπολογισμό ενσωματώθηκαν 27 από τις συνολικά 36 τροπολογίες που είχαν εγκρίνει τα κοινοβουλευτικά κόμματα κατά την αρχική ψήφιση του προϋπολογισμού, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι μειώσεις συγκεκριμένων δαπανών ύψους €21,3 εκατ.
Ο κ. Πετρίδης είπε πως στον προϋπολογισμό περιλήφθηκαν ως ευρύτερο πλαίσιο πολιτικής θέματα όπως η έναρξη του κοινωνικού διαλόγου για τη θέσπιση του κατώτατου μισθού, η κατώτατη σύνταξη, η αφυπηρέτηση στο 63ο για βαριά επαγγέλματα χωρίς αναλογιστική μείωση (το πέναλτι του 12%) αφού ολοκληρωθεί αναλογιστική μελέτη, καθώς και η ετοιμασία του τρόπου στήριξης των δανειοληπτών που κρίθηκαν ως μη βιώσιμοι.
Ρευστότητα για αντιμετώπιση 3ου κύματος
Σε ερώτηση για το πώς θα αντιμετωπιστεί ενδεχόμενο τρίτο κύμα της πανδημίας, ο κ. Πετρίδης παρέπεμψε στη στρατηγική αντιμετώπισης του πρώτου κύματος, ήτοι την έκδοση χρέους για δημιουργία ρευστών με στόχο την στήριξη της οικονομίας, κάτι που, όπως είπε, επικροτήθηκε και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από τους οίκους αξιολόγησης.
«Δεν σπαταλήσαμε άμεσα τη ρευστότητα για να έχουμε αποθέματα να στηρίξουμε το δεύτερο κύμα και αυτό αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων. Αυτά τα αποθέματα μας επέτρεψαν να εξαγγείλουμε μέτρα €350 εκατ λόγω του λοκντάουν τον Ιανουάριο, το οποίο δεν θα μπορούσε να προβλεφθεί. Με βάση αυτή την φιλοσοφία να συνεχίσουμε να προνοούμε να έχουμε τα ρευστά διαθέσιμα αν υπάρξουν τρίτο ή τέταρτο κύμα», είπε και πρόσθεσε: «Το θέμα είναι να έχουμε τη ρευστότητα που θα μας επιτρέψει, αν μη κακό, έλθει ένα τρίτο κύμα να στηρίξουμε την οικονομία και αυτό θα μπορεί να γίνει αν έχουμε προϋπολογισμό και αν είμαστε στην επενδυτική βαθμίδα».
Μακροοικονομικές εκτιμήσεις «προς το καθοδικό σενάριο»
Σε ερώτηση του ΑΚΕΛ ότι ο προϋπολογισμός του 2021 εδράζεται σε μια παραδοχή για ανάπτυξη 4,5% και αν αυτό τον σενάριο θα πραγματοποιηθεί λόγω της συνέχισης της πανδημίας, ο κ. Πετρίδης είπε πως μέχρι τώρα η πραγματική οικονομία πήγαινε καλύτερα από τις προβλέψεις και έφερε ως παράδειγμα την πραγματική πρόβλεψη για συρρίκνωση 7% το 2020, ενώ ακολούθως αναθεωρήθηκε στο 5,5%.
Λέγοντας ότι η επόμενη αναθεώρηση είναι μέσα στον Μάρτιο και ότι υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα στις προβλέψεις λόγω της πανδημίας, ο ΥΠΟΙΚ αναγνώρισε ωστόσο ότι «φυσικά όταν έχεις ένα μήνα λοκντάουν τότε η εκτίμηση είναι προς το καθοδικό σενάριο».
«Αν υπάρξουν τρεις μήνες λόκνταουν τι πρόβλεψη θα κάνεις;. Με τις εκτιμήσεις μας είμαστε σωστοί, αλλά δεν είναι πανάκεια, πανάκεια είναι να μπορέσεις να στηρίξεις με την οικονομική πολιτική», παρατήρησε.
Αναφορικά με το δημόσιο χρέος, ο ΥΠΟΙΚ είπε πως δεν πιστεύει ότι θα υπάρξει εκτροπή από τις αρχικές προβλέψεις. «Σκοπός είναι να επανέλθει σε καθοδική τροχιά το 2021», είπε, επισημαίνοντας ταυτόχρονα πως περίπου το ένα έκτο του χρέους που εκδόθηκε το 2020 παραμένει ως ρευστότητα για αντιμετώπιση της πανδημίας και των αποπληρωμών χρέους.
Σε σχέση με το θέμα παραχώρησης κρατικών εγγυήσεων για παραχώρηση δανείων σε επιχειρήσεις και αυτεργοδοτούμενους, ο κ. Πετρίδης είπε πως τα κόμματα θα λάβουν εντός των ημερών επιστολή αναφορικά με τις προτάσεις της κυβέρνησης για το θέμα.
«Εστία 2»
Απαντώντας σε ερώτηση για τη στήριξη των όσων δανειοληπτών δεν θα κριθούν βιώσιμοι από το σχέδιο Εστία, ο κ. Πετρίδης ανέλυσε τον τρόπο με τον οποίο θα στηριχθούν ώστε να διατηρήσουν την κύρια κατοικία τους, εξηγώντας ότι ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί το νέο υποσχέδιο, όπως το χαρακτήρισε, αφού δεν υπάρχουν όλα τα δεδομένα.
Ειδικότερα, ανέφερε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία 543 αιτήσεις κρίθηκαν ως μη βιώσιμες από τις 5,176 αιτήσεις που λήφθηκαν από το Υπουργείο Εργασίας. Όπως είπε, γι αυτούς τους δανειολήπτες η στήριξη θα κατανεμηθεί σε τρεις κατηγορίες. Όπως είπε στην πρώτη κατηγορία είναι οι δανειολήπτες που θα γίνουν βιώσιμοι με μεγαλύτερη απομείωση του χρέους από τις τράπεζες, στην δεύτερη αφορά όσους θα γίνουν βιώσιμοι μετά από μεγαλύτερη απομείωση από τις τράπεζες και αυξημένη συνεισφορά από το κράτος και η τρίτη κατηγορία αφορά σε δανειολήπτες με πολύ χαμηλό εισόδημα που θα χρειαστεί πολύ μεγαλύτερη συνεισφορά του κράτους. Εν μεταξύ, αξιωματούχος του ΥΠΟΙΚ είπε ο αριθμός των μη βιώσιμων δανειοληπτών εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κοντά στις 2.000 αφού ολοκληρωθεί η εξέταση όλων των αιτήσεων.
Ένταση με το ΔΗΚΟ
Ο ΥΠΟΙΚ έκανε λόγο για αστεϊσμούς και ειρωνείες όταν η Πρόεδρος της επιτροπής, Αναπληρώτρια Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου μίλησε για τη «μικρασιατική καταστροφή» όταν ο Υπουργός ερωτήθηκε για τις συνέπειες μιας νέας απόρριψης του προϋπολογισμού. «Σίγουρα δεν είναι για αστεϊσμούς η περίοδος η οποία διανύουμε και πρέπει όλοι να σταθούμε στο ύψος της σοβαρότητας της κατάστασης χωρίς κοροϊδίες και ειρωνείες», είπε.
Εξάλλου, απαντώντας παρατήρηση του Προέδρου του ΔΗΚΟ ότι είναι η αλαζονεία της κυβέρνησης που οδήγησε στη μη ψήφιση του προϋπολογισμού, ο κ. Πετρίδης ανταπάντησε ότι «θα μπορούσα να μιλήσω περί αλαζονείας και κρατείστε τους χαρακτηρισμούς για τον εαυτό σας».
Υπ. Εργασίας: Αυξημένα ποσά για να αποφύγουμε την δραματική αύξηση της ανεργίας
Η Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Ζέτα Αιμιλιανίδου είπε πως τα σχέδια στήριξης των εργαζομένων, μετά την επιβολή του λοκντάνουν του Ιανουαρίου τροποποιήθηκαν και αυξήθηκαν στα €130 εκατ, σε σύγκριση €24 εκατ. τον Νοέμβριο και €40 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2020.
«Τα νέα σχέδια είναι €130 εκατ. ακριβώς με στόχο να μην φτάσει η ανεργία σε δραματικά ποσοστά», είπε, προσθέτοντας ότι με την έγκριση του προϋπολογισμού μέχρι το τέλος του μήνα θα καταβληθεί η στήριξη στους επηρεαζόμενους από την πανδημία.
Αναφορικά με την πρόθεση πολιτικής για συνταξιοδότηση στο 63ο έτος της ηλικίας για βαριά επαγγέλματα χωρίς την αναλογιστική μείωση του 12%, η κ. Αιμιλιανίδου είπε πως αυτό θα γίνει αφού γίνουν οι αναλογιστικές μελέτες «για να μην επηρεάσουμε τη βιωσιμότητα του ταμείο κοινωνικών ασφαλίσεων.
«Θα έλθουμε με νομοσχέδιο με την ολοκλήρωση της μελέτης», είπε.
Σε δηλώσεις μετά το πέρας της συνεδρίας, η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου επέκρινε την κυβέρνηση ότι επιμένει να συνεχίσει την αβεβαιότητα μη δίνοντας τα αντίγραφα των φακέλων των πολιτογραφήσεων στην Ελεγκτική Υπηρεσία, ενώ πρόσθεσε πως αν δεν δοθούν οι φάκελοι, το ΔΗΚΟ θα καταψηφίσει και τον αναθεωρημένο προϋπολογισμό.
Το ΔΗΚΟ δεν συμβιβάζεται με τις αρχές του. Από την στιγμή που η κυβέρνηση επιμένει να μην παραδίδει τους φακέλους στην Ελεγκτική Υπηρεσία το ΔΗΚΟ δεν θα υπερψηφίσει τους προϋπολογισμούς, είπε.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ονούφριος Κουλλά είπε πως ο αναθεωρημένος προϋπολογισμός περιλαμβάνει πλέον τα νέα μέτρα στήριξης και τις πολιτικές στήριξης ευάλωτων ομάδων καθώς και τον σχεδιασμό για τα έργα που θα γίνουν με άντληση των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
«Για όλους αυτούς τους λόγους και σε αυτές τις πολύ δύσκολες συνθήκες που ζούμε επιβάλλεται η ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού», είπε και κάλεσε όλους «να επιδείξουν υπευθυνότητα βλέποντας πρώτα και πάνω απ’ όλα το καλό της πατρίδας μας».
Ο Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου είπε πως ο αναθεωρημένος προϋπολογισμός δεν έχει αλλάξει ως προς τη φιλοσοφία του, ενώ δεν έχουν αλλάξει οι προβλέψεις επί των οποίων έχει δομηθεί και είναι εκτός των πραγματικών δεδομένων.
Λέγοντας ότι το ΑΚΕΛ θα μελετήσει τον προϋπολογισμό και θα καταθέσει τους προβληματισμούς του κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια, ο κ. Στεφάνου πρόσθεσε πως «μας χωρίζει χάσμα στην αντίληψη μας για την κοινωνικοοικονομική πολιτική και για αυτό εμείς διαχρονικά καταψηφίζουμε τον προϋπολογισμό».
Εκ μέρους της ΕΔΕΚ η Έλενα Κοζάκου Λυμπουρή είπε πως το Κίνημα ζήτησε διευκρινήσεις από τον κυβέρνηση επί των θεμάτων που έθεσε η ΕΔΕΚ. «Το Κίνημα θα περιμένει να λάβει τις τελικές απαντήσεις της κυβέρνησης για τις προτάσεις που εκκρεμούν ώστε το πολιτικό γραφείο να λάβει τις τελικές αποφάσεις για τον κρατικό προϋπολογισμό», είπε.
Ο Μιχάλης Γιωργάλλας, εκ μέρους της Αλληλεγγύης εξέφρασε ικανοποίηση τη συμπερίληψη των τροπολογιών που κατέθεσε το κόμμα κατά τη συζήτηση στον αρχικό προϋπολογισμό.
«Ξεκινήσαμε τη διαδικασία ανάλυσης του προϋπολογισμού και θα τοποθετηθούμε με γνώμονα αποκλειστικά το δημόσιο συμφέρον», είπε.
Εκ μέρους της Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων, ο Άγγελος Βότσης υπογράμμισε την «τεράστια σημασία», όπως είπε του λήψης της όποιας απόφασης επί του προϋπολογισμού. «Αν θα εγκριθεί αυτό έπρεπε να γίνει χθες το συντομότερο δυνατόν ώστε να αποσοβήσουμε και τον όποιο κίνδυνο υποβάθμισης. Εάν από την άλλη η απόφαση θα είναι αρνητική θα πρέπει το κράτος να προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει με δωδεκατημόρια τα σοβαρότατα προβλήματα που θα προκύψουν».
Ο βουλευτής των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης, μιλώντας ενώπιον της επιτροπής είπε πως «θα ήταν οξύμωρο σχήμα να ψηφίσουμε έναν προϋπολογισμό που περιλαμβάνει έργα με τα οποία έχουμε κάθετη αντίθεση» αν και χαρακτήρισε θετικό ότι στον αναθεωρημένο προϋπολογισμό περιλήφθηκαν και τα μέτρα στήριξη της οικονομίας και των εργαζομένων.
Ο επικεφαλής της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας ανέφερε ότι ο προϋπολογισμός όπως έχει αναθεωρηθεί απέκτησε περισσότερο ανθρώπινο πρόσωπο, ενώ σημείωσε πως η κυβέρνηση όντως ακολούθησε επεκτατική πολιτική με μέτρα στήριξης που θα αφήσει λιγότερα κοινωνικά προβλήματα.
