Μ’ ένα μπόγο στο κεφάλι με τα λιγοστά πράγματα που έφεραν από το μακρινό Κονγκό, περιφέρονται έξω από το Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Πουρνάρα περιμένοντας τη σειρά τους. Μέσα στις λάσπες από την τελευταία βροχή, με τις παντόφλες όπως έφυγαν από τη χώρα τους. Πρόσωπα νεανικά, που ήρθαν για ένα καλύτερο αύριο. Που μπορεί και να μην έρθει ποτέ, αφού για αλλού ξεκίνησαν και αλλού κατέληξαν.
Οι ροές από τις Αφρικανικές χώρες έπνιξαν το Πουρνάρα τον τελευταίο χρόνο, με αποτέλεσμα οι συνθήκες διαβίωσης να φτάνουν στα όρια του άθλιου. Οι Αρχές πασκίζουν να τα βγάλουν πέρα αλλά όσες προσπάθειες και να γίνουν ποτέ δεν είναι αρκετές. Τα αντίσκηνα είναι η έσχατη λύση, με τους λειτουργούς της Υπηρεσίας Ασύλου και των άλλων υπηρεσιών να δίνουν μάχη επιβίωσης. Επειδή πολλά ακούονται για το Πουρνάρα, ζητήσαμε τις θέσεις της λειτουργού-συντονίστριας για το Κέντρο της Υπηρεσίας Ασύλου Λώρας Ιακωβίδου, η οποία ζει καθημερινά από κοντά τις συνθήκες διαβίωσης χιλιάδων προσώπων και βιώνει τις δυσκολίες των λειτουργών που προσπαθούν να κρατήσουν ισορροπίες.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αύξηση των νέων αιτήσεων ασύλου σε ΕΕ και Κύπρο
Σήμερα το Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Πουρνάρα λειτουργεί πάνω από τα όρια του και φιλοξενεί άτομα που έρχονται στην Κύπρο παράνομα και περνούν στις ελεύθερες περιοχές μέσω της Πράσινης Γραμμής. Στο Κέντρο αυτή τη στιγμή διαβιούν 2053 άτομα και κάθε μέρα αυτοί οι αριθμοί αυξάνονται. Η πρώτη εθνικότητα αιτητών ασύλου για φέτος στο Κέντρο είναι το Κονγκό, αφού υποβλήθηκαν 516 αιτήσεις και ακολουθούν τα άτομα από τη Νιγηρία με 398 αιτήσεις και τη Σομαλία με 227 αιτήσεις. Η Συρία που παλαιότερα ήταν η πρώτη χώρα άφιξης, σήμερα είναι τέταρτη. Σε ερώτηση πού αποδίδονται οι ροές από το Κονγκό, η κ. Ιακωβίδου επικαλείται τι λένε οι ίδιοι: ότι έρχονται στα κατεχόμενα ως φοιτητές. «Όμως αυτό που έχουμε εντοπίσει είναι ότι έχουν εύκολη πρόσβαση στην Τουρκία με βίζα. Φεύγουν από τη χώρα τους για την Κωνσταντινούπολη, έρχονται στα κατεχόμενα και από εκεί εντοπίζουν διακινητές οι οποίοι τους δείχνουν τα σημεία για να περάσουν στις ελεύθερες περιοχές. Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι έρχονται στην Κύπρο αλλά πιστεύουν ότι βρίσκονται στην Ελλάδα ή την Ιταλία».
Η λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, σημειώνει ότι μόλις ένα πρόσωπο έρθει στο Κέντρο τότε μπαίνει σε καραντίνα 14 ημερών και στη συνέχεια εισέρχεται στο κυρίως Κέντρο εφόσον υπάρχει χώρος. Εξετάζεται ιατρικώς, γίνονται συνεντεύξεις από την Αστυνομία για θέματα ασφάλειας και λαθρομετανάστευσης, ενημερώνεται για τις διαδικασίες για άσυλο, του λαμβάνονται τα δακτυλικά αποτυπώματα και εξετάζεται κατά πόσον πρόκειται για ευάλωτο άτομο, ενώ τώρα όσοι επιθυμούν μπορούν να εμβολιαστούν. Επίσης, αν πρόκειται για ασυνόδευτο ανήλικο, τότε υπάρχουν τρεις λειτουργοί του Γραφείου Ευημερίας που ενεργούν ως κηδεμόνες. Ταυτόχρονα έχουμε και ιδρυματικούς λειτουργούς από το Γρ. Ευημερίας. Εφόσον υποβληθεί το αίτημα ασύλου, τότε αν το άτομο αυτό κατέχει κάποια διεύθυνση που θέλει να διαμείνει γιατί έχει κάποιο συγγενή, τότε εξέρχεται του Κέντρου.
Στην περίπτωση που υπάρχουν ευάλωτα άτομα, το Γρ. Ευημερίας φροντίζει για τη στέγασή τους μέχρι να μπορέσουν να ενοικιάσουν. Για τα ασυνόδευτα παιδιά την ευθύνη έχει το Γραφείο Ευημερίας. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει χώρος να διαμένουν τα άτομα αυτά, μένουν στο Κέντρο. Οι διαδικασίες πρέπει να ολοκληρωθούν σε ένα μήνα, πλην αυτών που έχουν κάποιο νόσημα και δεν μπορούν να φύγουν από το Κέντρο. Όσον αφορά στα 12 παιδιά που εντοπίστηκαν στοιβαγμένα σε ένα κοντέινερ, η κ. Ιακωβίδου ήταν ειλικρινής, αναφέροντας ότι όντως λόγω του υπερπληθυσμού βρίσκονται μαζί τα παιδιά αυτά μέχρι να βρεθούν άλλες λύσεις. «Καλύτερα όμως να είναι απομονωμένα από τους ενήλικες, σ’ ένα χώρο που υπάρχει φρούρηση και επιτηρούνται από το Γραφείο Ευημερίας. Τα ασυνόδευτα παιδιά είναι η προτεραιότητά μας», σημειώνει.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν στο Κέντρο 292 ασυνόδευτα παιδιά, η πλειονότητά τους από Αφρικανικές χώρες. Η αλήθεια είναι πως όλοι τους δεν είναι μωρά, αλλά άτομα 16-17 και άνω. Ένας 16χρονος είναι μεν παιδί, λέει η λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, αλλά μπαίνει στη διαδικασία να φύγει από το σπίτι του για μια ευρωπαϊκή χώρα, με την οικογένειά του να πωλεί πολλά υπάρχοντά της για να υλοποιήσει το ταξίδι για ένα καλύτερο αύριο. Υπάρχουν και αυτοί που διώκονται από τις χώρες τους γι’ αυτό και η εξέταση των αιτήσεων γίνεται για τον κάθε ένα ξεχωριστά. Σε όλα τα άτομα που υποβάλλουν αίτημα ασύλου γίνεται εξατομικευμένη εξέταση για εντοπισμό ατόμων που διώκονται από τις χώρες τους. Από την πείρα μας τα άτομα που έρχονται από υποσαχάριες χώρες, έρχονται για ένα καλύτερο μέλλον και όχι γιατί διώκονται. Ο φόβος τώρα των Αρχών είναι πως με την κατρακύλα της τουρκικής λίρας θα αυξηθούν οι ροές από τα κατεχόμενα.
Ρωτούμε πώς είναι μια συνηθισμένη ημέρα στο Κέντρο. Κατ’ αρχήν, αναφέρει η κ. Ιακωβίδου, υπάρχουν γύρω στα 100 άτομα έξω, περιμένοντας να κάνουν την προεγγραφή τους. Μέσα στο Κέντρο ουρές να κάνουν τις εξετάσεις τους, ουρές για τα δακτυλοσκοπικά τους και ταυτόχρονα πρέπει οι λειτουργοί να δουν τα άτομα που ασθενούν για να μεταφερθούν στα νοσοκομεία. Έχουμε δύο γιατρούς για πάνω από δύο χιλιάδες άτομα. Το προσωπικό βρίσκεται σ’ ένα αιώνιο άγχος. Η κ. Ιακωβίδου θεωρεί λογικό να παραπονούνται συνέχεια οι φιλοξενούμενοι, αφού είναι κλειστοί σ’ έναν χώρο χωρίς πολλά να κάνουν, χωρίς ανέσεις. Υπάρχουν άτομα, προσθέτει, που έρχονται με τα καλοκαιρινά τους ρούχα και τώρα δεν έχουν να φορέσουν κάτι για τον χειμώνα. Ευτυχώς υπάρχουν εθελοντές εκτός Κέντρου που βοηθούν, όπως και ο Ερυθρός Σταυρός που δίνει το πρώτο πακέτο εισδοχής με είδη πρώτης ανάγκης. Πέραν των προβλημάτων αυτών, ξεσπούν και επεισόδια μεταξύ των διαμενόντων. «Δουλεύουμε συνέχεια σε φουλ ρυθμούς και λόγω του υπερπληθυσμού, δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε τις εθνκότητες. Πρόσφατα είχαμε επεισόδια μεταξύ ατόμων από το Κονγκό με Νιγηριανούς ή Νιγηριανούς με Καμερουνέζους.
Πόσο δύσκολο είναι να διαχειριστείς ένα Κέντρο που φτιάχτηκε για 800 άτομα και φιλοξενεί 2.500; Κανένας δεν προέβλεπε ότι θα φτάναμε σήμερα σε τέτοιους αριθμούς, λέει η κ. Ιακωβίδου. Οι διαδικασίες λειτουργούν. Η δυσλειτουργία μας αφορά στο κομμάτι της διαχείρισης του Κέντρου, να είσαι συνέχεια σε εγρήγορση για καβγάδες, για παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Ενώ υπάρχουν πολλές τουαλέτες και ντους, ποτέ δεν είναι αρκετά, αφού ο πληθυσμός αυξάνεται. Αυτό που διαπιστώνουν πλέον οι αρμόδιες υπηρεσίες είναι ότι έχουμε αριθμούς που δεν εμπίπτουν πλέον στο προσφυγικό κομμάτι, αλλά προέρχονται από χώρες που είναι και «δύσκολες» για να γίνουν πτήσεις επιστροφών.
Επεκτείνεται το Κέντρο για λόγους ασφάλειας
Ποια είναι η επόμενη μέρα για το Κέντρο; Η κ. Ιακωβίδου αναφέρει ότι υπάρχει προγραμματισμός για τη δημιουργία ενός νέου ξεχωριστού χώρου δίπλα από το Πουρνάρα στον οποίο θα γίνονται οι διαδικασίες ακόμα πιο γρήγορα. Θα γίνεται έλεγχος των νεοεισερχομένων και εκεί θα φιλτράρονται ακόμα περισσότερο οι πρόσφυγες. Αυτό θα βοηθήσει στον πιο γρήγορο διαχωρισμό των ατόμων και στον πιο αποτελεσματικό έλεγχο σε θέματα ασφάλειας. Στον χώρο αυτό θα ενεργεί περισσότερο η Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης. «Επίσης, το υπουργείο Εσωτερικών έχει κάνει κάποιο σχεδιασμό που αφορά στην καλυτέρευση των συνθηκών διαβίωσης των μεταναστών. Γιατί διαφορετικά ξεκινήσαμε και διαφορετικά πάμε. Τα πράγματα δείχνουν δύσκολα», τονίζει.
Αναφορές για πορνεία και για ναρκωτικά
Πολλά ακούονται περί πορνείας και ναρκωτικών ακόμη και μέσα στο Κέντρο. Πόσο όμως ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα; Η λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου αναφέρει ότι την ημέρα δεν βλέπεις τίποτα. Φυσικά τη νύχτα με τόσο πληθυσμό σίγουρα τα πράγματα γίνονται επικίνδυνα. Υπάρχουν αυτοκίνητα που κινούνται γύρω-γύρω από το Κέντρο και γι’ αυτό η Αστυνομία εκτελεί πυκνές περιπολίες.
Τώρα για τα όσα ακούονται για συγκεκριμένη οδό εκτός Κέντρου όπου τελείται πορνεία, μπορεί να ισχύει για άτομα πριν εισέλθουν στο Κέντρο. Όσοι μπαίνουν στο Πουρνάρα έχουν προειδοποίηση από την Αστυνομία για όλα αυτά τα πράγματα. Στο Κέντρο, προσθέτει δεν βρήκαμε ναρκωτικά, επειδή εδώ υπάρχει και η Αστυνομία. Στις καραντίνες είναι το πιο επικίνδυνο επειδή τα υποστατικά εφάπτονται με το δρόμο και θα μπορούσε κάποιος να πετάξει κάτι απ’ έξω. Γι’ αυτό θα αυξηθεί ο φωτισμός για να έχουμε περισσότερο έλεγχο.
Όσον αφορά στις αναφορές για βιασμούς, η ίδια λέει ότι στην περίπτωση που υπάρξει καταγγελία, τότε η διερεύνηση γίνεται από την Αστυνομία και προτρέπουμε τους ανήλικους αν συμβεί κάτι να το καταγγέλλουν. Σίγουρα όμως με τέτοιους αριθμούς πρέπει να έχουμε τα μάτια και τ’ αυτιά μας ανοιχτά.
philenews.com