Δημοσίευμα του Δημοσιογράφου Μανώλη Καλατζή στην Εφημερίδα “Πολίτης”
Ο Βάσος Λυσσαρίδης έφυγε χθες από τη ζωή στα 100 χρόνια του. Υπήρξε εμβληματική προσωπικότητα της σύγχρονης κυπριακής Ιστορίας και το όνομα και η πολιτική του δράση υπήρξαν άρρηκτα συνδεδεμένα με την ίδρυση του κράτους και τις σημαντικές στιγμές του Κυπριακού. Ο γιατρός πριν λίγα χρόνια μιλώντας στον «Π» θέλησε να αποκαλύψει ένα σημαντικό γεγονός που αφορούσε τον ρόλο των ΗΠΑ μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είχε ζητήσει να μην δημοσιεύσουμε τότε όσα μας είπε. Είχε σκοπό να τα γράψει ο ίδιος και αν δεν το έκανε μας έδωσε την άδεια να τα δημοσιεύσουμε μετά τον θάνατό του. Το ηχητικό απόσπασμα θα δημοσιοποιηθεί στην ιστοσελίδα του «Π» (politis.com.cy).
H CIA και οι 500 χιλιάδες λίρες
Ακολουθεί η απομαγνητοφώνηση των όσων είπε ο Βάσος Λυσσαρίδης για την προσέγγισή του από τους Αμερικανούς, οι οποίοι όπως υποστήριξε του πρόσφεραν χρήματα για να κάνει κόμμα, ενώ εμμέσως τον προέτρεψαν να «τελειώνει» με τον Μακάριο -του οποίου ήταν γιατρός- για να γίνει ο ίδιος Πρόεδρος.
«Οι Αμερικανοί με πλησίασαν για να με κάνουν Πρόεδρο από το 1961… το 1961, με τον Μακάριο. Με κάλεσε κάποιος της CIA -ονομάζονται πολιτικοί σύμβουλοι της αμερικανικής πρεσβείας- και άρχισε να μου μιλάει για σοσιαλισμό. Από πότε η Αμερική είναι σοσιαλιστική; Δεν είχα κόμμα ακόμα. Λέω, πού με ξέρει αυτός; Απεδείχθη ότι με ήξερε από κει ώς εκεί. Μου λέει, ‘εμείς είμαστε εναντίον του κομουνισμού αλλά ξέρουμε ότι μόνο ο σοσιαλισμός είναι αντίβαρο… (ήταν η εποχή του Μπραντ, δεν θυμάμαι) και εδώ δεν υπάρχει σοσιαλιστικό κόμμα. Εμείς θα σου δώσουμε 500 χιλιάδες λίρες για να δημιουργήσεις ένα σοσιαλιστικό κόμμα και να βγάλεις εφημερίδα’. Εγώ σιωπώ και αυτός νομίζει πως είναι λίγα και μου λέει ‘πρώτη δόση οι 500 χιλιάδες λίρες’. Εγώ πάλι σιωπώ και σου λέει ‘θέλει κάτι άλλο αυτός’. Συνεχίζει ‘γιατί να μην είσαι εσύ Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας;’. Σου λέει ‘δεν είναι των λεφτών, είναι της φιλοδοξίας. ‘Πώς εσύ ανέχεσαι έναν ιερωμένο να είναι Πρόεδρος;’. Ε, δεν βάσταξα πια. Του λέω, ‘αυτός ο ιερωμένος είναι πελάτης μου, η υγεία του είναι στα χέρια μου και αφού αποφάσισα να γίνω Πρόεδρος, όχι με δημοκρατικές μεθόδους αλλά με τα λεφτά σας και την επιρροή σας, τι εύκολο για μένα είναι να τελειώνουμε’… ‘Ω με παρεξήγησες’ μου είπε και εγώ έφυγα χωρίς να τελειώσω το φαγητό μου.
«Τα έδωσαν στον Γιωρκάτζη»
Έφυγα και πήγα στον Μακάριο. Ήταν ο Γιώργος απέξω και μου είπε ότι κοιμάται. Κοιμάται, ή ξύπνιος, δεν ξέρω. Μπήκα μέσα, δεν κοιμότανε. Του λέω, ‘Μακαριώτατε αν ήσουν η αμερικανική πρεσβεία και θα πλησίαζες τους διαφόρους πολιτικούς, πότε θα με πλησίαζες εμένα;’. Μου λέει, ‘τελευταίο’. Του λέω, ‘και μετά το ΑΚΕΛ;’ ‘Και μετά το ΑΚΕΛ’ μου λέει. ‘Σίγουρα;’ ‘Σίγουρα’. ‘Σε πλησίασε κανένας μέχρι σήμερα από το περιβάλλον σου;’ Μου λέει ‘όχι’. ‘Αν οι Αμερικανοί πλησίασαν τον τελευταίο, τι γίνεται με αυτούς που δεν ήρθαν να σου πουν μία λέξη;’ ‘Σε πλησίασαν;’ με ρώτησε και του είπα την κουβέντα. ‘Να φωνάξεις τώρα τον Αμερικανό πρέσβη και να του πεις ότι είναι persona non grata. Καταλαβαίνεις τις έκανε; Πλησίασε τον γιατρό σου για να τον κάνει Πρόεδρο’. Και εγώ θα βιαζόμουν για να γίνω Πρόεδρος. Θα καρτερώ να πεθάνει; Άρχισε να περπατάει ο Μακάριος και του λέω ‘δεν θα κάνεις τίποτα’ και δεν έκανε τίποτα. Αυτές τις 500.000 λίρες τις έδωσαν στον Γιωρκάτζη. Είχαν εγκριθεί ήδη και έπρεπε κάπου να τα δώσουν».
Ακούστε το ηχητικό απόσπασμα της συνέντευξης του Βάσου Λυσσαρίδη, στον δημοσιογράφο Μανώλη Καλατζή, πατώντας ΕΔΩ
Πηγή: Eφημερίδα Πολίτης / Του Μανώλη Καλατζή
