Έχει αναπολήσει κανείς άλλος τις εποχές που απλά λέγαμε πότε και που θα πηγαίναμε διακοπές και απλά… πηγαίναμε; Μοιάζει σα να είναι 2-3 αιώνες πριν αυτή η εποχή. Κι όμως… Δεν είναι τόσο μακρινή όσο μοιάζει. Είναι πολύ πιο κοντά.
Απλά στα περίπου 10 χρόνια που μεσολάβησαν από τότε, ο χρόνος είναι τόσο συμπυκνωμένος που όλοι αναπολούμε εκείνες τις εποχές σα να είναι σε… προηγούμενη ζωή.
Αρχικά ήταν τα μνημονιακά χρόνια που ακόμα και λεφτά να υπήρχαν (πράγμα σπάνιο που δεν αφορούσε τη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων) το σκεφτόσουν πολύ σοβαρά να πας διακοπές σε κάποιο νησί για 10-15 ημέρες και να ξοδέψεις χρήματα που σίγουρα θα τα χρειαζόσουν αργότερα για να «βουλώσεις τρύπες».
Μέσα σε εκείνη την δεκαετία όταν λέγαμε για διακοπές συνήθως εννοούσαμε μερικές ημέρες στο εξοχικό μας ή το σπίτι κάποιου συγγενή ή κάποιου φίλου.
Και όταν όλο αυτό άρχισε να στρώνει και να λέμε πως «άντε να πάμε κι εμείς σαν άνθρωποι να ξεκουράσουμε το ταλαιπωρημένο μας κορμί σε κάποια παραλία», ήρθε ο κορονοϊός για να προσθέσει νέους προβληματισμούς.
Θα πάμε; Πού θα πάμε; Πώς θα πάμε; Θα είναι ασφαλές; Να βγάλουμε εισιτήρια ή να περιμένουμε να δούμε μήπως μας έρθει κατακέφαλα κανένα νέο lockdown;
Και εκεί που θα πας θα έχει πολλούς τουρίστες; Και από που θα είναι αυτοί οι τουρίστες;
Σημαντικό κομμάτι είναι το πώς θα πας στον καλοκαιρινό προορισμό σου. Αν πας με αυτοκίνητο προφανώς και όλα τα προβλήματα λύνονται εύκολα. Απόλυτα ελεγχόμενο περιβάλλον. Κανένας φόβος. Τι γίνεται όμως, αν πας με αεροπλάνο ή καράβι;
Δε θα πω ψέματα. Η αφορμή για να γραφτεί αυτό το κείμενο ήταν η ημέρα που πήγα στο ταξιδιωτικό γραφείο για να βγάλω τα εισιτήρια μας για το ταξίδι στην Κρήτη. Μέχρι και την ώρα που πέρασα το κατώφλι του γραφείου η διάθεση ήταν εξαιρετική. Ο φόβος για τον κορονοϊό ήταν κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού και εννοείται πως δεν του επέτρεπα να χαλάσει το όλο κλίμα. «Όπως τα καταφέραμε στην Αθήνα, θα τα καταφέρουμε και στις διακοπές. Σιγά» σκεφτόμουν. Ο αθώος.
Πηγαίνω, λοιπόν, στον ευγενέστατο υπάλληλο του εξηγώ τι θέλω, μου εξηγεί τι επιλογές έχω, συμφωνούμε σε ένα ωραιότατο και οικονομικό πακέτο και μου τυπώνει τα εισιτήρια. Τα βάζει σε ένα λευκό φάκελο και μαζί με τον συγκεκριμένο φάκελο μου δίνει και τέσσερα χαρτιά. Τον ρωτάω τι είναι αυτά και μου εξηγεί πως για να μην ταλαιπωρηθούμε και να μην στεκόμαστε στην ουρά αυτά είναι τα χαρτιά που θα μας ζητήσουν να συμπληρώσουμε στο καράβι για να επιβεβαιώσουμε εμείς (κρατήστε το αυτό) την κατάσταση της υγείας μας σχετικά με την covid-19.
Οι ερωτήσεις που περιέχει το χαρτί από απλές έως εκνευριστικές: «Έχετε νοσήσει από το νέο κορονοϊό»; Όντως τώρα; Κι αν έχω νοσήσει αλλά είμαι ασυμπτωματικός; Αν αυτός που θα κάθεται στο διπλανό τραπέζι είναι ασυμπτωματικός ή ακόμα χειρότερα δήλωσε ψέματα πως δεν έχει νοσήσει από την covid-19 για να μη χαλάσουν οι διακοπές του;
Οι ερωτήσεις συνεχίζουν με το ίδιο στυλ για το αν έχεις έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε κορονοϊό, για το αν έχεις έρθει επαφή με κάποιον ο οποίος είχε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε κορονοϊό και πάει λέγοντας.
Για να μην κουράσω, το όλο χαρτί είναι στη λογική του «μ’ αγαπάς»; «ναι, αμε»! «Φίλα σταυρό»!.. Και ο Θεός βοηθός. Για όσους πιστεύουν…
Όλο αυτό είναι ξεκάθαρο πως δημιουργεί πολλούς προβληματισμούς. Από την άλλη βέβαια υπάρχει και η άποψη που λέει «και τι θα κάνουμε; θα κλειστούμε σπίτια μας;» Προφανώς και όχι.
Και μόνο, όμως, που στην εξίσωση για το που θα πάμε διακοπές μπαίνει και ο παράγοντας «να πάμε εκεί που έχει τα μεγαλύτερα νοσοκομεία» είναι από μόνο του- κακά τα ψέματα- ένας ακόμα λόγος για ν’ αναπολείς εκείνα τα παλιά καλοκαίρια που όντως ήσουν αμέριμνος.
Και δεν είναι μόνο το πως θα πας εκεί που έχεις αποφασίσει να πας αλλά και το που θα μείνεις. Αν πας σε σπίτι δικό σου ή κάποιου συγγενή ή έστω γνωστού, πάει και έρχεται. Αλλά αν μείνεις σε ξενοδοχείο ή σε κάποιο ενοικιαζόμενο σπίτι; Άλλο ένα κομμάτι το οποίο γεννά αμφιβολίες και προβληματισμούς. Θα είναι όλα εντάξει; Θα έχουν απολυμανθεί όλα πριν πάμε εμείς; Θα τηρούνται όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα; Και αν γίνονται εκπτώσεις στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν;
Και άντε εσύ, ενήλικας είσαι, μπορείς να προφυλαχθείς. Τα παιδιά; Πώς μπορείς να τους εξηγήσεις πως στις ημέρες της απόλυτης ξεγνοιασιάς θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά;
Μην πας εκεί, μην το ακουμπάς αυτό, μην αγγίζεις το άλλο, που είναι η μάσκα σου; Η όλη φάση μου θυμίζει μια παλιά εξαιρετική γελοιογραφία του Αρκά όπου ένα μικρό περιστέρι ζήτησε από ένα άλλο να παίξουν και εκείνο ζήτησε την άδεια της μητέρας του η οποία, όμως, του είπε να προσέχει να μην τρέχει πολύ για να μη χτυπήσει, να μην ιδρώσει για να μην κρυώσει, να μην φωνάζει για να μην κλείσει η φωνή του κλπ κλπ κλπ. Όταν το δεύτερο πουλάκι ρώτησε το πρώτο τι θα παίξουν τώρα που πήρε την άδεια της μαμάς του, εκείνο του απάντησε… «τα βλέφαρά μας»!
Τα παιδιά πάντα μέσα στην αθωότητα τους έχουν ένα δικό τους μηχανισμό επεξεργασίας των πληροφοριών που γίνονται αποδέκτες.
Ο γιος μου, για παράδειγμα, όταν πρόσφατα πήγαμε στο σούπερ μάρκετ πήγε στο σταντ με τα αντισηπτικά και μου ζήτησε να αγοράσει για να τα έχουμε, λέει, μαζί και να μην τρέχουμε τελευταία στιγμή. Η κόρη μου σαν μεγαλύτερη μου ζήτησε να επισκεφθούμε τη Σπιναλόγκα για να δει το μέρος που οι χανσενικοί ζούσαν απομονωμένοι και να… νιώσει καλύτερα για την καραντίνα που ζήσαμε εμείς.
Και τα δυο αναρωτήθηκαν αν θα πρέπει να φοράνε τις μάσκες σε όλη τη διάρκεια του σχεδόν εννιάωρου ταξιδιού μας. Κανένα από τα δυο, ωστόσο, δεν σκέφτηκε να «κάτσουμε στ’ αυγά μας, εφέτος και να πάμε διακοπές του χρόνου».
Ίσως τα παιδιά να έχουν προσαρμοστεί καλύτερα από εμάς σε αυτή τη νέα πραγματικότητα. Ως γνωστόν άλλωστε, δεν μπορείς να κρυφτεί απ’ τα παιδιά. Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα.
Από πρόσφατη διαδικτυακή έρευνα του Εργαστηρίου Μάρκετινγκ MARLAB του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, προκύπτει πως σχεδόν οι μισοί Έλληνες (47%) σχεδιάζουν να κάνουν διακοπές φέτος το καλοκαίρι. Οι κύριοι λόγοι για τους οποίους δεν θα κάνει διακοπές το 19% του δείγματος, είναι λόγω έλλειψης χρημάτων (36%), λόγω κορονοϊού (32%), και λόγω φόρτου εργασίας (22%).
Το 90% του δείγματος επιλέγει αποκλειστικά την Ελλάδα ως τουριστικό προορισμό του καλοκαιριού, το 7% επιλέγει την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ μόνο το 3% επιλέγει το εξωτερικό. Σε ότι αφορά στη διαμονή τους, το 46% δηλώνει ότι θα μείνει σε ξενοδοχείο, το 14% σε σπίτι φίλων, το 29% στο εξοχικό ή πατρικό τους και το 19% σε Airbnb.
Από τα συγκεκριμένα στοιχεία είναι ολοφάνερο πως ο ιός αν δεν είναι απαγορευτικός παράγοντας τότε σίγουρα είναι παράγοντας (στην καλύτερη) προβληματισμού.
Κάθε χρόνο το καλοκαίρι οι διακοπές χαρακτηρίζονταν από λέξεις, έννοιες και αρώματα όπως καρπούζι, ήλιος, θάλασσα, τζιτζίκια και ξέγνοιαστες στιγμές πάνω στο κύμα. Εφέτος τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Πριν ρωτήσεις αν έβαλαν τα μαγιό στη βαλίτσα, θα ρωτήσεις αν έβαλαν τις μάσκες και τα αντισηπτικά.
Οι ειδικοί λένε να μην μας πιάνει πανικός και πως αυτό που θα πρέπει να κάνουμε είναι να ακολουθούμε και στα νησιά ή σε οποιονδήποτε άλλο προορισμό μας, τα όσα μας βοήθησαν να ξεπεράσουμε με επιτυχία το πρώτο κομμάτι αυτής της περιπέτειας. Αποστάσεις, μάσκες, τακτικό πλύσιμο χεριών κλπ κλπ
Όλα τα παραπάνω προφανώς και αφορούν εκείνους που δεν θεωρούν την πανδημία της Covid-19 μια παγκόσμια συνωμοσία. Οι υπόλοιποι τα έχουν λύσει τα προβλήματα αυτά… Ή έτσι νομίζουν τουλάχιστον.
Για να μιλήσω ειλικρινά, πάντως, εγώ δεν έχω καταλήξει ακόμα αν όντως είναι καλή ιδέα να κάνουμε αυτό το ταξίδι, αυτό το συγκεκριμένο καλοκαίρι. Θα το κάνουμε, όμως. Αποφάσισα, ωστόσο, να αφήσω στο «τιμόνι» τα πιτσιρίκια που… δεν «μασάνε» και στηριζόμενα στον δικό τους μηχανισμό άμυνας, για τον οποίο έγινε λόγος νωρίτερα, μου είπαν (πριν σκάσουν στα γέλια) «έλα, ρε μπαμπά, αν κάνουμε αυτά που λέει ο Χαρδαλιάς δεν θα έχουμε κανένα πρόβλημα».