Περί στατιστικών και δημοκρατίας ο λόγος…

a 77
a 5053Γράφει ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος:

Σε λιγότερο από μήνα ο Κυπριακός λαός θα κληθεί να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στον πολιτικό που θεωρεί καταλληλότερο ως διαχειριστή των πολιτικών δρώμενων κατά την επόμενη πενταετία, ως είθισται άλλωστε.

Η πολιτική στο νησί μας μέχρι πρότινος ήταν κυρίως συνυφασμένη με κομματικές διασυνδέσεις και την τέχνη του “μεσολαβείν”, κάτι που δεν αναμένεται να επαναληφθεί στις προεδρικές εκλογές του 2013.

Ο Kύπριος πολίτης στην συντριπτική του πλειοψηφία, προσάρμοζε την ψήφο του τις κομματικές αποφάσεις/εντολές. Τα πράγματα σήμερα παρουσιάζουν μια διαφορετική μορφή εφόσον οι εξαγγελίες της προηγούμενης γενιάς έχουν αποδειχθεί κούφια λόγια και η νεολαία θέτει προς κρίσιν τα πεπραγμένα όλων των πολιτικών παρατάξεων (Αριστερών- Δεξιών και Σια) που διοίκησαν την Κύπρο τα τελευταία χρόνια, αναγνωρίζοντας ότι ο Μανωλιός δεν αλλάζει παρά μόνο η “μόδα” στα ρούχα του.

Για πρώτη φορά ίσως στην σύγχρονη πολιτική ιστορία του νησιού μας, η επιλογή της αποχής είναι δικαιολογημένη και οι υποστηριχτές της απολύτως συνειδητοποιημένοι.

Απόψεις τύπου «Είσαι ότι ψηφίζεις για να σε κυβερνάει» και το γνωστό πλέον εξ΄ Ελλάδος- λεχθέν δια στόματος του μέχρι πρότινος αντιπροέδρου της ελληνικής κυβέρνησης Θεόδωρου Πάγκαλου, «Μαζί τα φάγαμε» κάνουν την νέα γενιά να αρνείται συμμετοχή σε ένα διεφθαρμένο καθεστώς και αυτό είναι που την καθορίζει γενιά της αλλαγής.

Η συνειδητοποιημένη αποχή μπορεί να είναι δικαιολογημένη μεν αλλά από την άλλη θα πρέπει να οδηγεί σε ένα επιθυμητό αποτέλεσμα, την Δημοκρατία. Το ερώτημα είναι λοιπόν πώς τα υψηλά ποσοστά αποχής μπορούν να φέρουν την Δημοκρατία; Είναι πράγματι οξύμωρο το σχήμα αλλά αληθινό. Η σημερινή πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα θα έλεγε κανείς ότι ίσως έχει κάνει το βήμα προς τα εμπρός, όμως για να γυρίσει ο ήλιος θέλει ακόμη πολλή δουλειά.

Οι βουλευτικές εκλογές που έγιναν στην Ελλάδα το 2012, ήταν ίσως οι σημαντικότερες εκλογές από την εποχή της μεταπολίτευσης. Για πρώτη φορά το διπολικό πολιτικό σκηνικό μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας καταρρέει και πολλοί ήταν οι ιστορικοί αναλυτές που μίλησαν για το τέλος της Γ’ περιόδου της ελληνικής δημοκρατίας και το πέρασμα σε μία νέα εποχή. Στο σύνολο των 38 χρόνων που χωρίζουν το σήμερα από το 1974, κατά προσέγγιση το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε στην εξουσία για περίοδο 21 χρόνων ενώ η Νέα Δημοκρατία για 16. Πώς όμως το σκηνικό της μεταπολίτευσης τελείωσε το 2012;

Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν τον περασμένο Μάιο δίνουν τις αποδείξεις. Το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας και ο υποψήφιος της Αντώνης Σαμαράς κατάφερε να συγκεντρώσει το 18.85% ένα ποσοστό που παρουσιάζεται κατά 14.62% μικρότερο από το ποσοστό που συγκέντρωσε το 2009 το κόμμα με την συμμετοχή του Κώστα Καραμανλή στις εκλογές- χωρίς όμως να κερδίσει την αναμέτρηση.

Την μεγάλη έκπληξη έκανε το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα- ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του από 4,60% (2009) σε 16.78% και να αναδειχθεί σε αξιωματική αντιπολίτευση. Τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ, όπως ήταν άλλωστε αναμενόμενο μετά την υποχωρητική γραμμή της κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου προς τα αυστηρά μέτρα λιτότητας που επιβλήθηκαν στον ελληνικό λαό, σημείωσαν τα χαμηλότερα ιστορικά ποσοστά και προσέγγισαν το 13.18% από 43.92% που συγκέντρωσε την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση (2009) αναλαμβάνοντας την εξουσία. Φαινόμενο των καιρών ερμηνεύθηκε και η θεσμοθέτηση ως πολιτικού κόμματος του εθνικοσοσιαλιστικού συνασπισμού της Χρυσής Αυγής, συγκεντρώνοντας το ποσοστό 6.97 %. Η αποχή στον πρώτο γύρο εκλογών ήταν της τάξης του 34.9% και είναι εδώ που διερωτάται κανείς ποια κυβέρνηση μπορεί να είναι δημοκρατική εφόσον σχεδόν το 35% αρνήθηκε να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε κάποιο από τα προτεινόμενα πολιτικά σχήματα. Αξίζει παράλληλα να αναφερθεί ότι το πρώτο σε ψήφους κόμμα της Ν.Δ. είχε 16.05 % διαφορά ψήφων από την επιλογή της αποχής.

Η αδυναμία συμβιβασμού μεταξύ των πολιτικών ταγών για δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού μοιράζοντας ουσιαστικά θέσεις και υπουργία οδήγησε σε επανάληψη του δράματος της «ελληνικής δημοκρατίας». Οι εκλογές μετά από μαραθώνιες διαβουλεύσεις διεξήχθησαν στις 17 Ιουνίου 2012 και η εικόνα που παρουσίασαν δεν διέφερε και πολύ από την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση. Η Ν.Δ. συγκέντρωσε το 29.66% αφήνοντας την δεύτερη θέση για τον ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό της τάξεως του 26.89%. Το ΠΑΣΟΚ συνέχισε την πτωτική του πορεία για να αρκεστεί στο 12.28%. Στον δεύτερο γύρο της εκλογικής αναμέτρησης οι πολίτες που αρνήθηκαν να ασκήσουν τα εκλογικά τους καθήκοντα ήταν κατά 2.63% περισσότεροι από τον πρώτο γύρο και αυτό αναλύεται περίπου σε 262.000 ψηφοφόρους.

Μέσα από την ανάλυση των δεδομένων γίνεται φανερό ότι βρισκόμαστε μπροστά στην νέα εποχή, στην εποχή που η αποχή δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως αδράνεια και ασυνειδησία αλλά ως άρνηση στην συνενοχή και απολύτως ενσυνείδητη πολιτική επιλογή. Το ερώτημα που τίθεται σήμερα είναι διπλό. Πόσο επίκαιρο είναι στις μέρες μας το απόφθεγμα του Αριστοτέλη “[…] δι’ απλώς ουδέν των άλλων ορίζεται ή τω μετέχειν κρίσεως και αρχής”, (μτφρ. “και αχρείος πολίτης (άχρηστος) πολίτης, ήταν αυτός που δεν είχε συμμετοχή στα κοινά”) και κατά πόσο η μορφή του πολιτεύματος είναι Δημοκρατική;

Είναι σαφές ότι η αποχή πρέπει να συνδυαστεί με γερές πολιτικές αποφάσεις και συνταγματικές μεταρρυθμίσεις. Μία πιθανή τροποποίηση θα ήταν ο καθορισμός οροφής για έγκυρες και μη εκλογές ανάλογα με το ποσοστό της αποχής. Σε περίπτωση για παράδειγμα που η αποχή ξεπερνά την τάξη του 30% και το πρώτο κόμμα είναι στα επίπεδα που παρουσιάζει η Ν.Δ. σήμερα στην Ελλάδα, τότε θα ήταν σοφότερο να ακολουθείται μία διαφορετική τακτική. Η δημιουργία νέων πολιτικών σχηματισμών και η έκθεσή τους προς ψήφιση ενώπιον του λαού πιθανώς να ήταν μία πιο δημοκρατική τακτική από την παρουσίαση των ίδιων αποτυχημένων προτάσεις σε μία δεύτερη εκλογική αναμέτρηση.

Ο δεύτερος προβληματισμός θα απαντηθεί από τον καθένα ξεχωριστά. Η Ελλάδα σήμερα διοικείται από μία κυβέρνηση «συνασπισμού» τριών κομμάτων Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και Δημοκρατικής Αριστεράς συγκεντρώνοντας μαζί το ποσοστό της τάξης του 48.5%. Αυτό που αξίζει να αναφερθεί είναι ότι τρία κόμματα με σαφή διαφορά στις ιδεολογικές τους πεποιθήσεις και αρχές ήρθαν σε συμβιβασμό για να απολαύσουν το γλυκύ της εξουσίας έαρ. Κανείς όμως δεν σχολίασε ότι η αποχή στον δεύτερο γύρο ήταν περίπου 36%, προσεγγίζοντας το άθροισμα των δύο πρώτων εκλογικά κομμάτων Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ. Σε καμία πάντως περίπτωση οι Έλληνες πολίτες σήμερα δεν μπορούν να ερμηνεύσουν τους 300 της βουλής, των οικονομικών σκανδάλων και των αμέτρητων ακινήτων ως αντιπροσώπους του λαού για την λήψη αποφάσεων. Ένας εκατομμυριούχος πολιτικός δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να εκπροσωπεί τον νέο άνεργο της γενιάς των 592 ευρώ…

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος