Αιχμές για αξιωματούχους του κράτους και δη πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα με ακίνητη περιουσία, είχαμε κατά τη χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών, όπου για μια ακόμη φορά η συζήτηση αφορούσε τις δυο νομοθεσίες (49 και 50) για τη δήλωση περιουσιακών στοιχείων.
Όταν η ανταλλαγή απόψεων περιστράφηκε στα τιμαλφή που βρίσκονται στην κατοχή πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων και στην ανάγκη να δηλώνονται από τους βουλευτές, υπήρξαν αναφορές και για κάποια μέλη του Κοινοβουλίου που έχουν πέραν του ενός ρολογίου πολυτελείας μάρκας Rolex, για τσάντες κόστους αρκετών χιλιάδων ευρώ,όπως Chanel και Hermes, καθώς και ρολόγια με αξία 50.000 ευρώ. Και όχι μόνο. Υπήρξε ακόμα και τοποθέτηση για βουλευτές που στο παρελθόν ψεύδονταν στην προσπάθειά τους να αποφύγουν τον οικονομικό έλεγχο και τα περιουσιακά στοιχεία των οποίων δεν είχαν σχέση με τα δηλωμένα εισοδήματά τους.
Όλα τα πιο πάνω ειπώθηκαν από βουλευτές–μέλη της επιτροπής Θεσμών όταν ηγέρθη το ζήτημα δήλωσης τιμαλφών από τους βουλευτές στην υπό προώθηση νομοθεσία (δήλωση μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας) για το Πόθεν Έσχες.
Τελικά, από τα διαμειφθέντα φάνηκε πως έδαφος κερδίζει η θέση του Έφορου Φορολογίας, Σωτήρη Μαρκίδη. Ο τελευταίος που είχε κληθεί να συμμετάσχει στη συνεδρίαση, διατύπωσε τη θέση ότι θα πρέπει να τεθεί όριο για τα τιμαλφή και αυτά να δηλώνονται από τους βουλευτές, αν είναι μιας συγκεκριμένης αξίας και πάνω. Εξήγησε πως ο λόγος είναι για να ελέγχεται και η μεταβολή στα περιουσιακά στοιχεία ενός πολιτικά εκτεθειμένου προσώπου.
Πριν, όμως, εκφράσει την προαναφερθείσα θέση ο κ. Μαρκίδης, προηγήθηκαν όλες οι πιο πάνω αναφορές. Ο πρόεδρος της Επιτροπής, Δημήτρης Δημητρίου, στο πλαίσιο της συζήτησης είπε χαρακτηριστικά: «Εγώ ξέρω βουλευτές που έχουν Rolex και όχι ένα». Ο δε Ανδρέας Πασιουρτίδης αναφέρθηκε σε ρολόγια που έχουν αξία 50.000 ευρώ.
Από την πλευρά της, η Ειρήνη Χαραλαμπίδου μίλησε για περιπτώσεις βουλευτών «με δάνεια τα οποία ήταν πολύ μεγαλύτερα και περιουσίες πολύ μεγαλύτερες απ’ ό,τι μπορούσαν να δικαιολογήσουν τα εισοδήματά τους». Οι ίδιοι, όπως είπε η κ. Χαραλαμπίδου, «στέκονταν μπροστά στον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας και έλεγαν ότι “μα εμένα με έλεγξε ο ευρωπαϊκός μηχανισμός”. Και ο ευρωπαϊκός μηχανισμός δεν ελέγχει ποτέ ατομικά βουλευτές. Ελέγχει κατευθείαν τις τράπεζες».
Γενικότερα, πάντως, στη συνεδρίαση έγινε ανταλλαγή απόψεων και εκφράστηκαν προβληματισμοί σε σχέση με τη δήλωση των περιουσιακών στοιχείων. Ο κ. Πασιουρτίδης, ο οποίος, επίσης, ήταν υπέρ της θέσης να τεθεί ένα λογικό όριο ως προς την αξία της κινητής περιουσίας που θα πρέπει να δηλώνεται, διερωτήθηκε πόσο πρακτικό είναι να δηλώνουν βουλευτές όλα τα τιμαλφή ανεξαιρέτως, λέγοντας συγκεκριμένα πως κάποιος θα χρειάζεται να ψάχνει τι τσάντες και πόσες έχει η σύζυγός του.
Η κ. Χαραλαμπίδου, ανέφερε πως δεν θα πρέπει να φτάσουμε στο σημείο να φωτογραφίζουν οι δημοσιογράφοι τις τσάντες και τα χέρια γυναικών βουλευτών, για να διαπιστώσουν αν τα τιμαλφή (κοσμήματα κ.τ.λ.) έχουν δηλωθεί. Σε άλλο σημείο, είπε πως τυχόν δημοσιοποίηση των τιμαλφών βουλευτών, θα αντιστοιχεί με παροχή πληροφοριών σε εγκληματικά στοιχεία: «(…) να ξέρουν οι κλέφτες τι έχω και δεν έχω».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής, σχολίασε κατά τη διάρκεια της συζήτησης πως «αν δεν τα δηλώσει ο βουλευτής και καταγγείλει κάποιος ότι η γυναίκα του κυκλοφορεί με Rolex και Chanel, θα έχει πρόβλημα γιατί θα γίνει έρευνα. Δεν θα δηλώσει αν έχει τσάντα Chanel ή Hermes, αλλά ένα περίπου την αξία».
Προτάσσουν την αυτορύθμιση
Οριστικά, ο Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, Σάββας Αγγελίδης, δεν τάσσονται υπέρ της δήλωσής των περιουσιακών τους στοιχείων και του ελέγχου τους από ανεξάρτητο Σώμα. Επιλέγουν την αυτορρύθμιση. Αυτό ξεκαθαρίστηκε στη χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών. Κατά τη διάρκειά της, η λειτουργός της Νομικής Υπηρεσίας, Ελένη Κουζούπη, παρουσίασε σχετική επιστολή που φέρει ημερομηνία 3/10/2023 και υπογράφει ο Σάββας Αγγελίδης υπό την ιδιότητα του αναπληρωτή Γενικού Εισαγγελέα.
Σ’ αυτήν ξεκαθαρίζεται ότι όχι μόνο οι δυο αξιωματούχοι της Νομικής Υπηρεσίας θα ακολουθήσουν την επιλογή της αυτορρύθμισης, αλλά και ότι ήδη έχουν δρομολογήσει αυτή τη λύση.
Να σημειωθεί ότι η επιστολή απευθυνόταν προς τους πολιτικούς αρχηγούς και τον πρόεδρο της επιτροπής Θεσμών, Δημήτρη Δημητρίου, ωστόσο, δεν υπήρχε γνώση για την ύπαρξή της, παρά μόνο όταν αναφέρθηκε σχετικά η κ. Κουζούπη. Την επιστολή ανέγνωσε ο κ. Δημητρίου και στη συνέχεια την επέστρεψε. Πάντως, αυτή η εξέλιξη πυροδότησε την αντίδραση της βουλευτού του ΑΚΕΛ, Ειρήνης Χαραλαμπίδου.
Η επιστολή που απασχόλησε στο πλαίσιο του Νόμου 50 (Ο περί Ορισμένων Δημόσια Εκτεθειμένων Προσώπων και Ορισμένων Αξιωματούχων της Κυπριακής Δημοκρατίας (Δήλωση και Έλεγχος Περιουσίας) Νόμος του 2004 (Ν. 50(I)/2004), αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Αφού λήφθηκε υπόψη ότι, στα πλαίσια αξιολόγησης της Κύπρου για τον Τέταρτο Γύρο Αξιολόγησης της Ομάδας Κρατών – Μελών κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης (…) συστάσεις σε σχέση με την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων (“Πόθεν Έσχες”) έχουν εκδοθεί μόνο για τα μέλη του Κοινοβουλίου, που είναι εξάλλου εκλελεγμένοι αξιωματούχοι (…) αφουγκραζόμενοι την απαίτηση της κοινωνίας για έλεγχο των προσώπων που κατέχουν δημόσιο αξίωμα (…) η Νομική Υπηρεσία έχει αποφασίσει όπως προωθήσει διαδικασία “αυτορρύθμισης” του Πόθεν Έσχες του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, κατά τον ίδιο τρόπο όπως και οι Δικαστές, καθώς υπηρετούν με τους ίδιους όρους που υπηρετούν και οι Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου (…) Θα υποβάλλεται δήλωση των περιουσιακών στοιχείων του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και των συζύγων τους και των ανηλίκων τέκνων τους, με τα ίδια ακριβώς στοιχεία που ζητούνται από τους Δικαστές, στον Πρόεδρο του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, ο οποίος έχει ενημερώσει τον Γενικό Εισαγγελέα ότι αποδέχεται και θα τηρεί ειδικό αρχείο προς τον σκοπό αυτό, όπως αυτό των Δικαστών. Ειδικότερα, θα υποβάλλεται δήλωση κατά την ανάληψη των καθηκόντων τους και επικαιροποιημένη δήλωση ανά τριετία, καθώς επίσης και τελική κατά την αφυπηρέτηση/ παραίτηση τους από το αξίωμα.
Δήλωση θα υποβάλλεται και από τους υπηρετούντες Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας εντός καθορισμένου χρόνου από τη δημοσίευση της σχετικής πρόνοιας. Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, κατά ανάλογο τρόπο της ρύθμισης για τους Δικαστές, θα ασκεί έλεγχο κατά πόσο υπάρχει συμμόρφωση προς την υποχρέωση υποβολής της δήλωσης και δύναται να ζητεί διευκρινίσεις (…) Δεν θα δημοσιοποιούνται, κατά τον ίδιο τρόπο όπως και αυτά των Δικαστών, καθώς ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας διαφοροποιούνται από τα πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα, αφού υπηρετούν έναν ανεξάρτητο θεσμό μακριά από οποιαδήποτε πολιτική επιρροή. Η δημοσιοποίηση των προσωπικών τους δεδομένων (…) δεν θα εξυπηρετούσε τη διαφάνεια, αλλά αντίθετα θα υπέβαλλε (…) στην άσκοπη και αδικαιολόγητη υποχρέωση να εκτίθενται πλέον, ως εάν να ήταν πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα, στη δημοσιότητα και θα τους υποχρέωνε σε δημόσιο διάλογο προς αποκατάσταση της αλήθειας, ώστε να αντιμετωπίσουν κακόπιστα αναληθή σχόλια και τη δημιουργία της οποιασδήποτε εσφαλμένης και παραπλανητικής εικόνας (…)».
Χαραλαμπίδου
Η Ειρήνη Χαραλαμπίδου πριν την ανάγνωση της επιστολής ξεκαθάρισε πως «εάν δεν συμπεριληφθεί ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Βοηθός του (σ.σ. στη νομοθεσία για υποχρέωση δήλωση περιουσιακών στοιχείων), εγώ θα σηκωθώ στην Ολομέλεια της Βουλής και θα καταψηφίσω.
Το λέω ξεκάθαρα». Αργότερα κι αφού πρώτα αναγνώστηκε το περιεχόμενο της επιστολής, είπε πως η αυτορρύθμιση «ουδόλως με ικανοποιεί». Είπε πως «σε ένα σύγχρονο κράτος επικρατεί διαφάνεια». Επικαλέστηκε νομολογία στη Βρετανία και είπε πως η κατάληξη ήταν ότι «δεν μπορούν οι ανώτατοι άρχοντες (σ.σ. αναφερόμενη σε Δικαστές και ανώτατους αξιωματούχους Εισαγγελίας), οι οποίοι εντέλλονται να υπηρετούν τον Νόμο να κάνουν αναφορές σε αυτορρύθμιση και εξαίρεση».
Και πρόσθεσε: «Η Νομική Υπηρεσία υπέφερε από στοιχεία διαφθοράς. Ρίκκος Ερωτοκρίτου. Εξαγορά! Ανώτατοι Εισαγγελείς, τους οποίους κατάγγειλε η Επιτροπή Ελέγχου. Δωροδοκία (…) Ε, όχι, κ. πρόεδρε. Εγώ θα σηκωθώ μέσα στην Ολομέλεια να τα πω αυτά που λέω τώρα. Και δεν είναι βήμα. Είναι οπισθοχώρηση εξ ανάγκης για να καλυφθούμε στην κοινή γνώμη».
Πηγή: Philenews